Berkani: Husiler üzerine bahis oynayanlar sadece serap görecekler

​Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani
​Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani
TT

Berkani: Husiler üzerine bahis oynayanlar sadece serap görecekler

​Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani
​Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani

Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani, Yemen meselesiyle ilgili olarak Husiler üzerine bahis oynayan kimselerin nihayetinde serap dışında herhangi bir şey elde etmeyeceklerini söyledi.
Şarku’l Avsat ile gerçekleştirdiği özel röportajda ABD ve İran arasındaki çatışmalarla meşgul olan uluslararası toplumun Yemen meselesini unutacağına dair endişelerini dile getiren el-Berkani, meşru hükümetin ve güçlerinin Yemen devletinin kontrolünü darbeci milislerden almak için sarf ettiği çabalara büyük güven duyduğunu söyledi.
Berkani, taraflar arasındaki müzakerelerin ve istişarelerin donmasının sorumlusu olarak Birleşmiş Milletler'in (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths’i gösterdi ve ilgili uluslararası tarafları, Husilerin Hudeyde anlaşmasına bağlılığı meselesiyle ciddi bir şekilde ilgilenmeye çağırdı.
Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani ile gerçekleştirilen röportajın metni:
ABD ve İran arasındaki mevcut gerilim Yemeni krizini ne ölçüde etkiliyor?

- Kuşkusuz, bölgedeki herhangi bir gerilim Yemen'in geleceğini etkiliyor. Uluslararası toplumun ilgisini farklı meselelere yöneltmesiyle birlikte Yemen meselesinin unutulma aşamasına gelmesinden endişe duyuyoruz. BM’nin, Yemen Özel Temsilcisi Griffiths aracılığıyla yönettiği siyasi çözümün herhangi bir başarıya ulaşmadığını unutmamalıyız. Bu nedenle, Yemen meselesinin uluslararası platformlarda güncelliğini korumasını ummuyoruz. Çünkü halkımızın bu savaşın sona ermesine, ülkede barışın tesis edilmesine ve darbecilerin düşürülerek iktidarın tekrar geri alınmasına ihtiyacı var.
İran'ın Husi milislerine silah tedarik etmesinin barış sürecine ne gibi yansımaları oluyor?
- İran'ın bir projesi var ve bunu yürütmeye çalışıyor. Bu gerçeği bilen ve buna rağmen görmezden gelen uluslararası toplumdaki dostlara sitem ediyoruz. Bunun gibi yaşananlara seyirci kalan bazı Arap ülkeleri de var. Oysa İran projesi sadece Yemen'i hedef almıyor, bilakis tüm Arap ülkelerini ve Arap ulusal güvenliğini tehdit ediyor.
Husilerin siyasi olarak destek gördüğünü düşünüyor musunuz?
- Husilerle birlikte çalışan İranlı ve Lübnanlı uzmanlar var. Bu kimseler siyasi ve askeri uzmanlıklarıyla milislere destek oluyorlar. Çünkü Husi idaresi gerçek bir devlet yönetiminden oldukça uzak. Ayrıca çok eski geleneksel yöntemleri kullanıyorlar. Tüm deneyim sahibi, yetkin ve yetenekli kimseleri ortadan kaldırdılar. Her şeyi kontrolleri altına aldılar ve ülkeyi kaosa sürüklediler. Yemen’deki Husi yönetimini devlet olarak adlandıramayız. Zira anayasaya ya da yasalara itimatları olmadığı gibi verilen taahhütlere bağlılığının anlamını da bilmiyorlar.
Siyasi bir anlaşmaya varıldığı takdirde Husi milislerinin de Yemen toplumunun bir bileşeni olarak kabul edilmesinin şartları nelerdir?
- Öncelikle, Husi grubunun Yemen toplumunun bir parçası olduğu gerçeğini inkar etmiyoruz. Daha önce görevini ve işlevlerini yerine getiren bir siyasi parti oluşturmaları için davet edildiler. Fakat bunu kabul etmediler. Yemen'i kontrol etmek ve komşularına zarar vermek için İran'ın bir kolu olmayı tercih ettiler. Bu yüzden, grubun yaklaşımını değiştirmeye yönelik bahis oynayan kimselerin nihayetinde başarısızlık ile karşı karşıya kalacaklarını düşünüyorum. BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths zaten bir buçuk yıldır bunu yapıyor, fakat hiçbir şeye ulaşamadı.  Yemen meselesiyle ilgili olarak Husiler üzerine bahis oynayan kimselerin nihayetinde serap dışında herhangi bir şey elde etmeyeceklerine inanıyorum.
Husilerden kazanç sağlayabilecekleri bir siyasi parti kurmaları istendiğinde 5 yıllık bir şansları vardı. Meşru hükümet Kuveyt müzakereleri sırasında bir siyasi anlaşamaya varılması için birçok taviz verdi. Ancak Husiler, kendilerine sunulan tüm fırsatları boşa harcadılar. Milisler, üzerinde uzlaşıya varılan bütün anlaşmaları reddettiler. Öyle ki, Kuveyt anlaşmasının belgesini dönemin Yemen Özel Temsilcisi İsmail Vild Şeyh Ahmed'in yüzüne attılar. Bütün bunlar göz önüne alındığında, onlarla halkın ıstırabını dindirecek bir siyasi anlaşmaya varmak nasıl mümkün olabilir?
-Sizce Hudeyde anlaşmasının akıbeti ne olacak?
Meşru hükümet, İsveç anlaşmasını çok büyük bir uluslararası baskı altında kabul etti. Askeri güçlerin görevlerini tamamlamalarına ramak kalmıştı. Hükümet bu anlaşmayı Husilerin niyetlerinin ciddiyetini test etmek için kabul etti. Ancak ne yazık ki anlaşmanı üzerinden 6 ay geçmesine rağmen verdikleri taahhütlere uymadılar. Uluslararası toplumun Husilerin Hudeyde anlaşmasının uygulanması konusunda ciddi olduklarını yahut aksine süreci ertelemek çalıştıkların teyit etmelerini bekliyoruz.
-Husilerin siyasi anlaşmaya olan bağlılıkları konusundaki ciddiyetleri ortadayken ülkede istikrarın tekrar sağlanma imkanı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Maalesef Husi milisleri İran tarafından kendilerine dikte edilen gündemi uyguluyorlar ve siyasi çalışma, devlet idaresi veya yönetimle hiçbir ilgileri yok. Yemen, Tahran'ın da desteğiyle bir savaş alanı haline geldi. Buna rağmen bölgedeki tüm ülkelere karşı yıkıcı politikalar uygulayan darbeyi devirerek Yemen devletini darbecilerin elinde kurtarma kararlılığına ve ciddiyetine sahibiz.
-Yemen devletinin kontrolünün yeniden ele alınmasında meclisin nasıl bir rolü var?
Öncelikle meşru hükümetin devletin kontrolünü ele alması darbecilerin devrilmesiyle gerçekleşecek. Yemen parlamentosu devlet kurumlarından biridir ve varlığı oldukça önemlidir. Parlamento, devlet kurumlarının kurulmasına katkıda bulunacak konuların çoğunu tartışmak üzere yakın zamanda meclis oturumları düzenleyecek. Söz konusu oturumlar sırasında İran'ın genişlemesinin durdurulması, devletin bölünmesinin önüne geçilmesi, terörle mücadelenin sürdürülmesi, devletin birliğinin sağlanması ve bir savaş alanına dönüşen su yollarının güvenliğini sağlanması gibi meseleler de ele alınacak. Bütün bu sorunların üstesinden gelmeye kararlıyız. Meşru kurumlar bunun için gerekli olan tüm güvenceleri sağlayacaktır.
-Yemen Parlamentosu'nun bir sonraki oturumu nerede ve ne zaman gerçekleşecek?
Oturum Aden’de yapılacak. Güvenlik durumlarının çalışmalarımızı engellememesi için güvenli bir yerde toplanmaya çalışıyoruz. Seiyun’da gerçekleştirdiğimiz oturum sırasında milisler tarafından hedef alındık. Bu nedenle, güvenlik, ordu ve ulusal direnişten tüm ulusal güçlerin bir araya geleceği güvenli bir yer arıyoruz.
-Sana’daki durum hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Husiler başkentin tamamını, alt yapıyı ve vatandaşların moralini tahrip ettiler. Ayrıca buradaki nakit rezervleri ile emeklilik, şehirlik ve ilaç fonlarını yağmaladılar. Hayat sahibi hiçbir şey kalmadı. İnsani yardımlar bile yağmalandı ve çalındı. Yardım kuruluşları bu nedenle çalışmalarını askıya aldılar.
-Yemen meşru hükümetini destekleyen koalisyon ülkelerinden bu aşamada ne talep ediliyor?
Öncelikle meşru hükümete ve Yemen halkına verdikleri destekten ve yaptıkları yardımlardan dolayı  Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) çok teşekkür ediyoruz. Tüm koalisyon ülkelerini kurtarılmış alanlarda güvenlik ve istikrarın sağlanmasına yönelik hazırlıkları arttırmaya ve kalan toprakların kurtarılması için ulusal orduya askeri destek vermeye çağırıyoruz.  Daha fazlasını istiyoruz, çünkü ülkede bir savaşın girdabında bulunuyoruz. Yemen halkı çok yorgun. Bu durumun onları Husi çetelerine teslim olmaya iteceğinden korkuyoruz.  Koalisyon ülkelerinin sunmuş oldukları yardımları inkar etmiyoruz, fakat onlardan özellikle kurtarılan bölgelere olan ekonomik yardımlarını arttırmalarını talep ediyoruz.
-Kurtarılmış bölgeler demişken, şu anda Aden şehrinde güvenlik ve ekonomik durum nasıl?
İnşallah önümüzdeki günlerde kardeşlerinde yardımıyla devletin sahadaki nüfuzunun artmasıyla birlikte olumlu haberler alacağız.
Bazıları Yemeni hükümetinin diplomatik görevini yapmamakla itham ediyor ve son zamanlardaki performansını eleştiriyor
- Hükümet zor koşullar altında çalışıyor. Birtakım kusurların bulunduğunun farkındayız. Şu anda hükümet üyelerini seçmek için birçok şeyi gözden geçiriyoruz. Cumhurbaşkanı Abdurrabbu Mansur Hadi’nin tedavisinin tamamlanmasının ardından çalışmalara başlayacağız. Temsilciler Meclisi, Yemen halkının sesini dünyaya duyurmak için aktif diplomatik çalışmalara eğilecek. Gelecek günlerde Cumhurbaşkanı Hadi ve tüm liderlerle birlikte devletin kontrolünü yeninden ele almak için takım ruhu içinde birlikte çalışmaya kararlıyız.



 Fransız yazar Jelloun, İsrail'in Gazze'deki saldırıları ve İslamofobi'ye ilişkin AA'ya konuştu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

 Fransız yazar Jelloun, İsrail'in Gazze'deki saldırıları ve İslamofobi'ye ilişkin AA'ya konuştu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Birçok ülke ve Türkiye'de kitapları sevilerek okunan Fas asıllı Fransız yazar Tahar Ben Jelloun, İsrail'in Gazze'ye yönelik katliamlarının bir soykırım olduğunu belirterek, "Netanyahu'ya mektup yazdım. 'Savaşı kaybettiğini, çünkü herkesi öldürse bile Filistin'in orada kalacağını, Filistin halkının her zaman var olacağını' söyledim." ifadesini kullandı.

"Kum Çocuk", "Kutsal Gece", "Yoksullar Hanı", "Bay Ahlak'ın Çöküşü", "Kızıma Irkçılığı Anlatıyorum" gibi Türkçeye çevrilenlerin yanı sıra "Çocuklara İslam'ı Anlattım" ve "Kazablanka Aşıkları"nın da aralarında bulunduğu kitapların yazarı, Fransa'nın prestijli edebiyat ödüllerinden Goncourt Ödülü sahibi Tahar Ben Jelloun, Institut Français organizasyonuyla Ankara'ya geldi.

Fas'ta 1944'te doğan, ortaöğrenimi­ni Tanca şehrinde tamamlayan Ben Jelloun, 1971'de Fransa'ya göç ederek sosyoloji ve sosyal psikiyatri alanında öğrenim gördü.

30'dan fazla kitap kaleme alan Ben Jelloun, 1987'de "Kut­­sal Gece" romanıyla Gon­court Ödülü'nü alarak Fransa'da bu ödüle layık görülen ilk Faslı yazar oldu.

Eserlerinde ülkesinin sıkıntılarını, ırkçılık, göçmen soruları ve İslam karşıtlığını konu edinen Ben Jelloun, 1970'lerde başladığı gazeteciliği, Fransa'nın Le Monde gazetesinde sosyal ve siyasal konuları ele aldığı yazılarıyla sürdürüyor.

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar'ın ev sahipliğinde öğrenciler ve akademisyenlerle söyleşide bir araya gelen Ben Jelloun, öncesinde, yazarlık serüveni, kitaplarına konu aldığı Filistin ve Gazze'deki katliamlar ile dünyada artan İslamofobi'ye ilişkin Anadolu Ajansı (AA) muhabirinin sorularını yanıtladı.

Soru: Türkiye'yi gezme şansınız oldu mu?

Tahar Ben Jelloun: Ne yazık ki Türkiye'yi gezme şansım olmadı. İstanbul'a kitaplarımı tanıtmak için 20 sene önce geldim ve çok hızlı bir gezi olmuştu.

Soru: Şu an üzerinde çalıştığınız bir roman var mı? Edebiyatçılar hakkında merak edilen bir şeydir, eski romanlarınızı dönüp okuyor musunuz, "Bugün yazsam farklı yazardım." diyor musunuz?

Tahar Ben Jelloun: Geçen yıl çıkan "Kazablanka Aşıkları" adlı romanımın devamı üzerinde çalışıyorum. Günümüz Fas'ında, Kazablanka'nın orta sınıfında evlilik üzerine bir hikaye. Şu anda ikinci cildi üzerinde çalışıyorum. Kitaplarımı geriye dönüp okumuyorum. Kitaplarımı asla tekrar okumam ve sonra onları unuturum.

Soru: Fransa'da yaşıyorsunuz ve ana vatanınız Fas ile bağlantınızı asla kesmemişsiniz, öyle değil mi?

Tahar Ben Jelloun: Evet, tabii ki yılda 4-5 ay oraya gidiyorum. Fas'a ihtiyacım var çünkü kitaplarımın çoğu Fas hakkında. Balzac'ın bir romancının ne olduğuna dair tanımını ele alırsak, "Bir romancı kendi çağının tanığıdır." der ve benim çağım Fas. Ülkemden kopamam.

Soru: Edebiyatçılık yaş aldıkça farklı bir çehreye bürünüyor mu? Edebiyata başladığınız ilk dönem ile bugünü kıyasladığınızda değerlendirmeniz nasıl olur?

Tahar Ben Jelloun: Yazmaya ilk başladığımda çok zorlandım. Romanı beni eleştirmeyecek, "İyi, bu güzel." diyecek bir yayıncıya teslim etmek istiyordum. Bugün de aynı zorluğu yaşıyorum ancak buna alıştım ve bir romanın yayımlanmasından bir gün önce, 50 yıl önce hissettiğim kaygıyı, heyecanı hissediyorum. Her yaşta hata yapabilirsin, her yaşta kötü bir kitap yazabilirsin. Bir yazar kendinden çok şey talep etmelidir.

- "Sinemacılardan ilham aldım"

Soru: Kitaplarınız akıcı ve betimlemeyi çok seviyorsunuz. Gençliğinizde hangi edebiyatçılardan etkilendiniz? Yazın hayatınıza etki eden, besleyen unsurlar neler oldu?

Tahar Ben Jelloun: Gençliğimde Tanca'da olduğumuz için dikkatimizi dağıtacak çok az şey vardı. Haftada iki kitap ödünç alıp okuduğum bir Fransız kütüphanesi vardı. Balzac, Victor Hugo, Jules Verne ve farklı şairleri okudum. Yazmaya başladığımda, beni en çok etkileyen kişiler yazarlar değil, film yapımcıları, sinemacılardı. Hikaye anlatma tekniği, okuyucuyu ya da izleyiciyi sıkmamak için dikkatli olmanızı gerektirir. Alfred Hitchcock, Fritz Lang ve John Ford gibi büyük sinemacılardan, ülkelerini ve hikayelerini film aracılığıyla anlatmayı seven insanlardan ilham aldım. Yazarların da üzerimde etkisi vardı elbette çünkü sürekli okurdum.

- "İnsanoğluna güvenmiyorum"

Soru: İnsanı merkeze alan kitaplar yazıyorsunuz. 1970'lerden bu yana gittiğiniz ülkelerdeki gözlemlerinize göre toplumların ve insanların davranış modelleri değişti mi, değerlendirmeniz nedir?

Tahar Ben Jelloun: Her zaman bir hümanist oldum. Ülkem Fas'ta kadın haklarından başlayarak insan hakları için kampanya yürüttüm. İlk romanım kadınların durumuyla ilgiliydi ve sonra devam ettim. Şu anda dünyada neler olduğunu görüyoruz. Ukrayna, Gazze, Afrika'nın daha karmaşık hale gelmesi, bazı coğrafyalarda diktatörlerin iktidara gelmesi... Hepsi çok korkutucu çünkü hukuka ve adalete saygısı olmayan insanlarla uğraşıyoruz. Bu yüzden insanlığa, insanoğluna güvenmiyorum. Ancak sade bir vatandaş olarak yazmaya ve politikacılardaki bu insanlık yoksunluğunu kınamaya devam ediyorum.

- "Göçmenlik, edebiyatımda her zaman konu olmuştur"

Soru: Dünyanın her yerinde göçmen sorunu var. Siz de 27 yaşında Fas'tan Fransa'ya göç etmişsiniz ve belki de bir süre Fransa sizi göçmen olarak kabul etti. Kitaplarınızda da bu konuyu irdeliyorsunuz. Son 40-50 yılda göçmenlerin durumu nasıl bir hal aldı?

Tahar Ben Jelloun: Göçmenlerin her yerde olduğu bir zamanda yaşıyoruz ve bunlar önceki dönemin politikaları olan sömürge politikaları, az gelişmişlik ve ırkçı politikalardan kaynaklandı. Şimdi bu nedenlere bir de iklim sorununu ekliyoruz. Fransa'da göç, sömürgeciliğin doğrudan bir sonucuydu. 40'lı, 50'li ve 60'lı yıllarda Fransızlar fabrikalarında çalıştırmak ve insan gücü edinmek için Cezayir, Fas ve Tunus'a gitti. Fransız hükümeti 70'li ve 75'li yıllardan itibaren insani bir bakış açısıyla göçmenler ve ailelerini bir araya getirmeye karar verdi. Fransa'da çalışan erkekler, eşlerini ve çocuklarını ülkeye getirme hakkına sahip oldu. O andan itibaren yeni doğumlar başlayacak ve göçmenlerden değil ama göçmenlerin çocuklarından oluşan yeni bir nesil ortaya çıkacaktı. Bu çocuklar bunu çok ağır yaşadı. Tanınmadıklarını, düzgün bir şekilde karşılanmadıklarını hissettiler. Kalitesiz okullara devam ettiler ve sonuçta ikinci sınıf Fransızlar oldular.

Ben ekonomik bir göçmen değildim. Bir dönem entelektüeller için Fas'ta yaşamak çok zordu, bu yüzden Fransa'ya geldim çünkü bazı arkadaşlarım fikirleri yüzünden çeşitli sıkıntılar çekiyordu. Fransa'da göçmenlere okuma yazma dersleri verdim. Göçmenlik, edebiyatımda her zaman konu olmuştur. Günümüze kadar onların neler yaşadığına tanıklık etmenin ve buna yönelik yazmanın önemli olduğunu düşünüyorum çünkü pek de iyi şeyler yaşamıyorlar.

- "Gazze'de yaşananlar bir trajedidir, soykırımdır"

Soru: İslam'ı anlatmak için kitaplar yazdınız ve Fransa'da İslam'ı anlatıyorsunuz. Bugün artan bir şekilde İslamofobi var. Gazze'de 14 bin çocuk İsrail'in katliamlarıyla hayatını kaybetti. Bu katliam nasıl son bulacak, dünyanın her yerinde kaygı uyandıran bu sıkıntı için değerlendirmeniz nedir?

Tahar Ben Jelloun: Ben edebiyatçı, yazar ve sosyolog olarak değil, sıradan bir vatandaş, bir aile babası olarak, tıpkı "Kızıma Irkçılığı Anlattım" kitabını yazdığım gibi, "Çocuklara İslam'ı Anlattım" kitabını da Fransız çocukların İslam'ın ne olduğunu anlamalarını teşvik etmek için yazdım. Bu bir eğitim ve pedagoji meselesi. Ancak başörtüsüyle ilgili yaşanan olaylar, İslamcılığın bir ideoloji haline gelmesi, terörizm, pek çok konu var. İslam dininin kötüye kullanılmasını İslam devleti ideolojisiyle birbirine karıştırıyoruz. Batı'da İslam'ın ne olduğu konusunda bir bilgi eksikliği var, İslam farklı gösteriliyor. İslam hakkında doğru bir şekilde konuşabilen çok az insan var.

Gazze'de yaşananlar bizim için bir acıdır. Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısını bir makale yayımlayarak alenen kınadığım doğrudur. Ancak korkunç olan İsrail'in 6 aydır sivilleri bilerek katletmek, çocukları öldürmek ve her şeyden önemlisi Filistin halkını aç bırakmak için gıda yardımının gelmesini engellemesi. Gazze'de yaşananlar bir trajedidir ve dünyada suçu tersine çevirmek için çok fazla baskı var. Netanyahu ve ordusunun planı tüm Filistinlileri yok etmek. Bu kesinlikle onun saplantısı, mümkün olduğunca çok Filistinliyi öldürmek ve böylece yeryüzünde hiç Filistinli bırakmamak... İsrailliler, soykırım kelimesinin Yahudilerin soykırımından başka bir şey için kullanılmasını istemiyor. Ancak bir hastaneyi, bir okulu ya da sadece uyuyan ailelerin olduğu bir köyü bombaladığınızda ve herkesi katlettiğinizde, bu soykırımdır. Trajedi şu ki diyalog ve müzakere olabilmesi için herhangi bir uzlaşma göremiyoruz. Bunu istemiyorlar, İsrailliler barışla ilgilenmiyor. Dolayısıyla bu trajedinin olumlu bir sonuca ulaşacağını düşünmüyorum.

- Netanyahu'ya yazdığı mektupla BM'den arandı

Soru: Gazze'de yaşananları romanlaştırma düşünceniz var mı?

Tahar Ben Jelloun: Filistin hakkında şiirler, tiyatro piyesleri yazdım. Gazze'de olanlar için İtalya'da "Çığlık" adında küçük bir kitap yayımladım. Çünkü Fransa'da yayımlamak için ortam müsait değildi. Hem 7 Ekim'in dehşetini hem de İsrail ordusunun dehşetini anlattım. Bir yandan Hamas'ın saldırılarını yazdığım için Arap arkadaşlarım tarafından hakarete uğradım, diğer yandan da İsrail ordusuyla ilgili metinlerimi yayımladığımda Yahudi arkadaşlarım tarafından antisemitik olduğum söylenerek saldırıya uğradım. Düşündüğünü söyleyen özgür bir entelektüelim ve kimseyi memnun etmeye çalışmıyorum. Bir insan olarak her gün gördüklerimi kınıyorum. Ve yazıyorum, yapmam gereken tek şey bu. Ayrıca Netanyahu'ya bir ay önce açık bir mektup yazdım ve bu mektup birkaç gazetede yayımlandı, Netanyahu'ya 'savaşı kaybettiğini çünkü herkesi öldürse bile Filistin'in orada kalacağını, Filistin halkının her zaman var olacağını' söyledim. Bir gazete beni Yahudi karşıtı olarak suçladı. Le Point'te genç bir Yahudi kadın tarafından yayımlanan, bana hakaret eden ve beni karalayan bir yazı yazıldı. İsrail'den bana karşı çok fazla tepki geldi. Bu mektup BM'ye kadar ulaşan ve oradaki pek çok yetkili tarafından okunan bir mektuptu. BM'den bu konuda beni aradılar. Mektup hala sosyal ağlarda dolaşıyor.

- "Batı'daki entelektüeller İslam'a ve Müslüman nüfusa pek ilgi duymuyor"

Soru: Faslı Fransız yazar olarak İslamofobi'nin çözümleneceğini düşünüyor musunuz? Edebiyat ve edebiyatçılar bu soruna kulak tıkıyor mu?

Tahar Ben Jelloun: Fransa'da bir din olarak İslam'ın çok kötü bir imajı var. Hem İslam'ı ve Müslümanları sevmeyenler hem de İslamofobi olarak adlandırılan İslam karşıtı ırkçılığı savunanlar var. İslam'dan korkan pek çok kişi var. Batı'daki entelektüeller, sanatçılar ve yazarlar, İslam'a ve Müslüman nüfusa pek ilgi duymuyor.

İslam'ı nefret konusu haline getiren aşırı sağcı siyasi partilerimiz var. Örneğin Eric Zemmour adında, partisi olmayan ama seçimlere katılmış eski bir gazeteci, aşırı sağa çok bağlı bir politikacı, İslam'ın Fransa için bir tehlike olduğunu söylüyor. Ayrıca "Tesettürlü bir kadın hareket halindeki bir camidir." demiş ve bunu sık sık tekrarlamıştır. Irkçı nefreti kışkırtmaktan hüküm giydi. Ancak bu durum Müslüman karşıtı duyguların yayılmasını engellemedi.

- Fransız yazar, Yaşar Kemal, Orhan Pamuk ve Nedim Gürsel okumuş

Soru: Türkiye, Fransa'nın prestijli ödüllerinden Goncourt'ta ödül alacak eserlerin seçimine dahil oldu. Pek çok ülke bu seçimi yapıyor. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Türk edebiyatını ve kitaplarını okuma fırsatınız oldu mu?

Tahar Ben Jelloun: Gençken Yaşar Kemal'i okurdum, Fransa'da en çok tanınan Türk yazardı. Orhan Pamuk'un eserleri ile Fransızca ve Türkçe yazan arkadaşım Nedim Gürsel'i okudum. Türk kültürüne ve Türk sinemasına çok sempati duyuyorum. Fas ve Türkiye arasında pek çok benzerlik var. Fas'ta Türkiye'ye büyük saygı duyuluyor. Türkiye, Fas'ta endüstriyel, ticari ve zanaat düzeyinde varlık gösteriyor. İki ülke arasında büyük ilişkiler var. Bu da memnuniyet verici. Sizi şaşırtabilir belki ama yaklaşık 10 yıl önce Fas'ta Arapça yayımlanan bir Türk dizisi büyük beğeni kazandı. Dolayısıyla Türkiye bizim için çok tanıdık ve dost bir ülke.

Türkiye'nin Goncourt seçimini lanse etmek için Ankara'ya geldim ve perşembe günü İstanbul'a gidiyorum. Dünyada yaklaşık 42 ülkede öğrenciler bizim hazırladığımız kısa listedeki kitapları okuyor, bir araya gelip bir kitap için oy kullanıyor ve o kitap, prensip olarak Goncourt seçiminin yapıldığı ülkenin diline çevriliyor. Brezilya, Yunanistan ve Fas'tan Cezayir, Polonya ve Romanya'ya kadar, Goncourt seçimini yapan 42 ülke var ve bu Fransızca konuşulan ülkelerdeki gençlerin daha çok okumasını sağlıyor, bu yüzden önemli bir proje.

Yazar Ben Jelloun, röportaj sonrasında, Anadolu Ajansının, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarında beyaz fosfor kullanması başta olmak üzere işlediği savaş suçlarına yönelik belge niteliğindeki fotoğrafların yer aldığı "Kanıt" kitabını inceleyerek, AA'ya tebrik ve çalışmadan dolayı teşekkürlerini iletti.