Birlikte film izletilen şempanzeler arasında tıpkı insanlardaki gibi yakınlık kuruldu

Maymunlar sosyal ilişkilerde insanlara benziyor (AFP)
Maymunlar sosyal ilişkilerde insanlara benziyor (AFP)
TT

Birlikte film izletilen şempanzeler arasında tıpkı insanlardaki gibi yakınlık kuruldu

Maymunlar sosyal ilişkilerde insanlara benziyor (AFP)
Maymunlar sosyal ilişkilerde insanlara benziyor (AFP)

Birlikte film izlemenin sadece insanlara özgü olmadığı ve şempanzelerin de birbirine sarılarak film izledikleri yeni bir araştırmayla ortaya kondu.
Birlikte oturup aynı videoyu izleyen şempanze çiftlerinin beraber daha fazla vakit geçirdiği ve birbirini temizlemek sosyal ilişki işaretlerini daha fazla gösterdiği gözlemlendi.
Bir başka çalışma ise birlikte film izleyen şempanzenlerin insanlara daha hızlı yaklaştıklarını tespit etti. 
Proceedings of the Royal Society B. adlı bilimsel yayında yer alan iki deney boyunca maymunların filmi izlediklerinden emin olmak için göz bebeği takip cihazları kullanılırken, hareketsiz kalmalarını sağlamak için de hayvanlara meyve suyu verildi.  
Araştırmanın yazarları “Elde ettiğimiz sonuçlar en basit insani sosyal ilişkilerden birinin - beraber hareket ettiğimiz ya da bir şeyi birlikte yaptığımız kişilere yakın hissetmek - hem insanlarda hem de bütün büyük insansı maymunlarda var olduğunu, yani evrimsel kökenlerinin düşünülenden derin olduğunu öne sürüyor” dedi.
İlk deneyde 19 şempanze ve 7 bonobo, onlarla filmi izleyen ya da başka bir şeyle uğraşan bir insanla beraber kısa bir video izledi.
Şempanzeler ve bonobolar, eğer bir grup genç şempanzenin oyun oynadığı video’yu izlemişlerse, deneyi yapan kişiye daha hızlı yaklaştılar.
İkinci çalışmada 21 şempanze birbiriyle eşleştirildi ve büyük insansı maymunlar arasında yine benzer bir etki gözlendi.
Çalışmanın yazarlarından, ABD’deki Duke Üniversitesi Psikoloji ve Nörobilim Bölümü’nden Wouter Wolf ile Michael Tomasello “Mevcut bulgular büyük insansı maymunların sosyal biliş ve sosyal davranışlarına yeni bir ışık tuttuğu gibi insanların ortak deneyimlerle birbirlerine bağlanmasının evrimsel kökenine de ışık tuttu” dedi.
İkili bunun “şaşırtıcı” olduğunu söyledi; çünkü birçok araştırmacı ortak gerçekliği deneyimleme kapasitesinin “insana özgü” olduğunu öne sürüyordu.



Bataryalar için yeni bir malzeme geliştiren bilim insanlarından dünya rekoru

(Reuters)
(Reuters)
TT

Bataryalar için yeni bir malzeme geliştiren bilim insanlarından dünya rekoru

(Reuters)
(Reuters)

Andrew Griffin 

Bu çığır açıcı gelişme, sonunda katı hal bataryalarının üretimine ve yaygın kullanımına olanak sağlayabilir. Bunlar, alev alabilen mevcut lityum iyon bataryalardan daha fazla kapasiteye sahip olduğundan geleceğin kilit teknolojisi olarak görülüyor ve bir gün elektrikli arabalara ve diğer teknolojilere güç sağlamak için kullanılabilir.

Ancak katı hal bataryaları, imalat ve kullanım aşamasındaki çeşitli zorluklar nedeniyle henüz yaygın bir şekilde benimsenip üretilemiyor.

Araştırmacılar yeni bir malzemenin, artık bu sorunların bazılarını çözmeyi sağlayarak bu bataryaları gerçekten piyasaya sürmeye yönelik bir adım olabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar lityumdan, daha önce bilinen tüm maddelerden yüzde 30 daha hızlı yeni bir malzeme üretti. Lityum, antimon ve skandiyumdan oluşan malzeme sadece rekor kırmakla kalmayıp başka pratik uygulamaların geliştirilmesinin de önünü açabilir.

Bulguları açıklayan makalenin yazarlarından Jingwen Jiang, "Keşfimizin geniş bir yelpazedeki diğer malzemelerde iletkenliği artırma yönünde daha geniş etkileri olabileceğine inanıyoruz" diyor. Araştırmacılar, yeni bataryaların geliştirilmesine yol açan aynı ilkelerin başka atılımlara da uygulanabileceğini öne sürüyor.

Münih Teknik Üniversitesi'nden Hubert Gasteiger, "Az miktarda skandiyum ekleyerek diğer element kombinasyonlarına model olabilecek yeni bir ilkeyi ortaya çıkardık" ifadelerini kullanıyor. 

Malzemenin batarya hücrelerinde kullanılabilmesi için hâlâ birçok test yapılması gerekse de iyimseriz.

Çığır açıcı adım, hakemli dergi Advanced Energy Materials'ta yayımlanan "Scandium Induced Structural Disorder and Vacancy Engineering in Li3Sb – Superior Ionic Conductivity in Li3−3xScxSbv" (Li3Sb'de Skandiyum Kaynaklı Yapısal Bozukluk ve Boşluk Tasarımı: Li3-3xScxSbv'de Üstün İyonik İletkenlik) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/tech