​Umman Dışişleri Bakanı bölgedeki gelişmeleri ele almak için Tahran’a gitti

Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alevi (Reuters)
Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alevi (Reuters)
TT

​Umman Dışişleri Bakanı bölgedeki gelişmeleri ele almak için Tahran’a gitti

Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alevi (Reuters)
Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alevi (Reuters)

Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alevi, İranlı mevkidaşı Muhammed Cevad Zarif ile görüşmek için bugün öğle saatlerinde Tahran’a gitti.
İran'ın resmi haber ajansı IRNA’nın haberine göre, Umman Dışişleri Bakanı’nın Tahran ziyareti, iki ülke arasında süregelen istişareler ve bölgede yaşanan son gelişmeler ışığında diyalog ve görüş alışverişinde bulunmak amacıyla gerçekleştiriliyor.
En son 2 Mayıs’ta başkent Tahran’a ziyaret gerçekleştiren Alevi, İran Dışişleri Bakanı ile gerçekleştirdiği görüşmede iki ülke arasındaki ilişkilerin yanı bölgesel ve uluslararası konuları ele almıştı.
Umman Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Yusuf bin Alevi’nin Tahran ziyaretinin, iki ülke arasındaki ilişkiler ve bölgede yaşanan son gelişmelere dair taraflar arasında devam eden istişareler kapsamında yapıldığı aktarıldı.
İran basınında yer alan haberlerde, Umman’ın, Tahran yönetiminin el koyduğu petrol tankerine ilişkin İran ve İngiltere arasındaki anlaşmazlıkta arabulucu rolü üstlendiği kaydedildi.
Umman, geçmişte İran ve Batı arasında artan gerginliğe son vermek için birçok kez arabuluculuk görevi üstlenmişti.
Tahran ve Londra arasında yaşanan gerginlik, İngiltere’nin 4 Temmuz’da İran’a ait Grace 1 isimli petrol tankerine el koymasının ardından artış gösterdi. İngiltere, Tahran’ın Avrupa Birliği’nin (AB) yaptırım kararını ihlal ederek Suriye’ye petrol taşıdığı gerekçesiyle İran’a ait petrol tankerinin alıkonulduğunu açıkladı.
Olayın ardında iki hafta sonra İran, Hürmüz Boğazı’nda uluslararası hukuk kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle İngiltere’ye ait Steno İmpero adlı İngiliz bandıralı petrol tankerine el koydu. Londra ise Tahran’ın bu iddiasını reddediyor.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.