Washington, Hariri'ye hangi mesajları iletti?

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 15 Ağustos Perşembe günü Lübnan Başbakanı Saad Hariri ile Washington'da el sıkışırken (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 15 Ağustos Perşembe günü Lübnan Başbakanı Saad Hariri ile Washington'da el sıkışırken (Reuters)
TT

Washington, Hariri'ye hangi mesajları iletti?

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 15 Ağustos Perşembe günü Lübnan Başbakanı Saad Hariri ile Washington'da el sıkışırken (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 15 Ağustos Perşembe günü Lübnan Başbakanı Saad Hariri ile Washington'da el sıkışırken (Reuters)

Washington ziyaretine özel bir önem veren Lübnan Başbakanı Saad Hariri'nin ABD'ye gidince ilk işi, kızını bir üniversiteye kaydettirmek oldu. Bu ziyaret kapsamında özellikle yeni dışişleri bakanlığı ekibi Hariri'nin ABD'ye gelişini fırsat bilerek Beyaz Saray yetkililerinin Hariri’ye ulaştırmak istedikleri mesajı kendisine bizzat iletti.
Hariri, Washington’da ABD Dışişleri Bakanlığı ofisinde Mike Pompeo ve Yakın Doğu İşleri Devlet Sekreter Yardımcısı David Schenker ile görüştü. Hariri ayrıca ABD Savunma Sekreteri Yardımcısı ve Dünya Bankası Başkanı David Malpass ile de bir araya geldi.
İki mesaj: Biri teşvik, diğeri uyarı
Independent Arabia'dan Deniz Rahme Fahri'nin ulaştığı diplomatik kaynaklar, Pompeo ve yardımcısının Hariri’nin iki müttefiki olan İlerici Sosyalist Parti lideri Velid Canbolat ve Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca’nın İran müttefikleri tarafından yalnız bırakılmasından sakınmak için desteklenmesi çağrısında bulundu. ABD'nin kanaatine göre bu üçlü siyaset sahnesini değiştirebilir. Bu şekilde Kabr Şamun davasında olanlara karşı herhangi birisini zayıflatma ya da ortadan kaldırılması girişimlerine karşı durulabilir. Canbolat, Hariri ve Caca’nın yardımıyla Lübnan'da önce yargı sonra da siyasetteki kıyım girişimlerine karşı konulabildi. Kaynağın belirttiğine göre ABD, Hariri’ye Lübnan siyasetinde giderek etkisini arttıran Hizbullah’a karşı adı konmamış bu üçlünün bir parçası olarak ayakta kalmayı tavsiye etti.
ABD Hazine Bakanlığı Terörizmin Finansmanı Sekreter Yardımcısı Marshall Billingsley’in de katıldığı Hariri’yle yapılan görüşmelerde masaya Hizbullah ve bölgedeki İran’ın etkisi konusu da geldi. Yine Hariri’nin önüne Hizbullah’a karşı Şii olmayan şahsiyetlere ya da mali kurumlara uzanacak yaptırımlar konusu da getirildi. Hariri, yaptırımları reddetmedi ve ABD idaresinin bu konudaki tutumunu değiştiremeyeceğini dile getirerek, “Ancak yapmaya çalıştığımız şey, Lübnan’ı bu yaptırımların sonuçlarından korumaktır” dedi.
Ülkesinin güvenilir Lübnan kurumlarını desteklemeye devam edeceğini belirten Pompeo, "Lübnan, İran tarafından tehdit ediliyor. Lübnan halkı İran adına Hizbullah tarafından tehdit ediliyor” dedi. Washington tarafından Hariri, Beyrut’ta karar alma mekanizmalarında artan Hizbullah’a karşı daha sert tedbirler almaya teşvik edildi ve İran nüfuzuna karşı daha cesaretli tavır takınması istendi.
Beklenen olumsuz icraatlar
Başbakan Hariri, ABD'de duyduklarının etkisini azaltmaya çalışarak “Bunlar sadece basında çıkan haberler” dese de diplomatik kaynaklar, Washington'un Hizbullah dosyasıyla ilgili konularda son derece ciddi olduğunu belirtiyor.
Eğer durum mevcut halde kalmaya devam ederse Lübnan’a karşı ilerleyen günlerde daha sert önlemler alınabilir. Örneğin, hükümet Hizbullah ile işbirliği içerisinde kabul edilerek boykot edilebilir. Yine her sene yarım milyar dolar tutarındaki askeri ve mali yardımlar dondurulabilir. ABD şu anda Hizbullah üyesi Sağlık Bakanı'nı bahane ederek sağlık sektörüne desteğini çekebilir. Hariri bu konuda hükümeti kurma aşamasında uyarı almıştı. ABD idaresinin alabileceği bir diğer olumsuz önlem ise, Dünya Bankası gibi uluslararası bağış kurumlarına, Lübnan hükümetine yeni krediler vermeyi bırakmalarını sağlamak ve zaten tehdit altında olan CEDAR'ın kaderini etkilemek.
Diplomatik kaynaklar, bunun Hariri'nin Washington'daki son şansı olduğunu ifade ederken, ABD'den gelen az sayıdaki fotoğrafın Lübnan Başbakanı'nın yüzündeki kaygı ve ciddiyeti yansıttığını dile getirdi.



"Amerikan paralı askerleri, yardım kuyruğundaki Filistinlileri katlediyor"

GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinli yardım bölgelerinde öldürüldü (AFP)
GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinli yardım bölgelerinde öldürüldü (AFP)
TT

"Amerikan paralı askerleri, yardım kuyruğundaki Filistinlileri katlediyor"

GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinli yardım bölgelerinde öldürüldü (AFP)
GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinli yardım bölgelerinde öldürüldü (AFP)

ABD'li güvenlik şirketlerine bağlı paralı askerlerin Gazze'de yardım almaya çalışan Filistinlileri öldürdüğü iddiaları gündemden düşmüyor.

ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) erzak dağıtım bölgelerinde görev yapan eski güvenlik görevlilerinden biri, paralı askerlerin savunmasız sivillere ateş açtığını savunuyor.

Kimliğinin gizli kalması koşuluyla BBC'ye konuşan görgü tanığı, paralı askerlerin hiçbir tehdit oluşturmayan aç Filistinlilere makineli tüfeklerle saldırdığını ileri sürüyor.

Kaynak, bir paralı askerin, erzak dağıtım noktasından yavaş ayrıldıkları gerekçesiyle kadın, çocuk ve yaşlılardan oluşan bir gruba makineli tüfekle ateş açtığını iddia ediyor.

GHF'nin yardım bölgelerinde görev yapmış paralı asker, şahit olduğu bir diğer olayı da şöyle anlatıyor:

Paralı askerler kalabalığa 15 ila 20 el ateş açtı. Filistinli bir adam yere düştü, hareketsiz kaldı. Orada duran diğer paralı asker de 'Vay canına, sanırım bir tane vurdun' dedi. Sonra da gülüştüler.

Kaynak, olayın GHF'ye raporlandığını fakat yöneticilerin Filistinli adamın "yorgun düşüp bayılmış ya da ayağı takılmış" olabileceğini savunduğunu iddia ediyor.

Ayrıca paralı askerlere standart operasyon prosedürleri verilmediğini ve bir ekip liderinin kendilerine "Tehdit altında hissederseniz öldürmek için ateş edin" dediğini savunuyor. Kaynak, GHF'nin kültürünü şöyle özetliyor:

Gazze'ye gidiyoruz, o yüzden kural yok. Ne istiyorsanız onu yapın.

Diğer yandan ABD-İsrail destekli yardım kuruluşu, bir dönem kendileriyle çalışmış bu kişinin iddialarının gerçeği yansıtmadığını iddia ediyor.

Amerikan haber ajansı Associated Press de dünkü haberinde, ABD'li paralı askerlerin gerçek mermi kullandığını ve Filistinlileri öldürdüğünü yazmıştı. GHF bu haberi de yalanlamıştı.

Bunlara ek olarak eski Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell, Amerikan paralı askerlerinin bir ayda 550 Gazzeliyi öldürdüğünü savunmuştu.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Öte yandan İsrail-Hamas arasında ateşkes görüşmeleri de hızlandırıldı. Suudi Arabistan merkezli medya kuruluşu Şark News'ün aktardığına göre Hamas, silah bırakma meselesinde "esnek" davranabilir.

Filistinli örgütün, Katar ve Mısır aracılığıyla silah kaçakçılığına son vermeyi, Gazze Şeridi'ndeki silah üretim faaliyetlerini durdurmayı ve mevcut silah stoklarını başka bir yerde depolanması için teslim edebileceği savunuluyor. Hamas'ın İsrail ve ABD'nin 60 günlük ateşkes teklifine henüz yanıt vermediği aktarılıyor.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, AP