Dünyanın ilk yüzer nükleer güç santrali Akademik Lomonosov yola çıktı

Yüzer nükleer santral Akademik Lomonosov (AFP)
Yüzer nükleer santral Akademik Lomonosov (AFP)
TT

Dünyanın ilk yüzer nükleer güç santrali Akademik Lomonosov yola çıktı

Yüzer nükleer santral Akademik Lomonosov (AFP)
Yüzer nükleer santral Akademik Lomonosov (AFP)

Dünyanın ilk yüzer nükleer güç santrali Cuma günü Rusya’daki yolculuğuna başladı. Santral, Murmansk’dan başlayıp doğu sahilleri boyunca 5 bin kilometrelik yol kat edecek.
AFP’nin haberine göre, dünyanın ilk yüzer nükleer güç santrali “Akademik Lomonosov”, uzak ve izole edilmiş bölgelerde hidrokarbon üretimini artırmak amacıyla Doğu Sibirya’da yer alan Chukotka’daki Pevek şehrinden ikmal edilen nükleer yakıtın ardından Murmansk limanından ayrıldı. Yolculuğun hava şartları ve güzergâhtaki donma miktarına göre 4 ila 6 hafta arasında sürmesi bekleniyor.
Ağırlığı 21 tona ulaşan motorsuz Akademik Lomonosov, yolculuğu boyunca nükleer enerjili buz kırıcıların yakınında her biri 35 MW kapasiteye sahip iki reaktör taşıyan bir dizi gemi çekecek. Yeni nesil sıradan bir nükleer santralin reaktör enerjisi 1000 MW’a ulaşıyor.
Uzunluğu 144 metre, genişliği ise 30 metreye varan, 69 kişilik mürettebata sahip ve ortalama hızı saatte 6.5 ila 8.3 kilometreye varan santral, AFP’nin 2018 Mayıs ayında yaptığı ziyaret esnasında kahverengi ve sarı renkteydi. Ancak şu anda Rusya ve Rusya Devlet Enerji Kurumu (Rosatom) bayrağının renklerine boyandı.
Santral Pevek’e vardığında yerel elektrik ağına bağlanacak ve yılsonuna kadar çalışmak için hazır olacak.
Şehrin 5 bini aşmayan nüfusuna rağmen tesis yüz bin kişinin tüketimini karşılayabilecek kapasitede. Aynı zamanda tesis Rusya’nın Kuzey Kutbu’nda hidrokarbon kullanımını geliştirdiği bir zamanda bölgedeki petrol platformlarını da besleyecek.
Akademik Lomonoskov’un inşası geçen sene Murmansk’a nakledilmeden önce St. Petersburg‘da başladı. Çevre kuruluşları bu projeye aylarca tepki göstererek protesto etti. Çevreciler, Kuzey Rusya Füze Test Üssü’nde Ağustos ayında meydana gelen patlamanın bölgede radyoaktif seviyesini yükseltmesine neden olmasıyla “buz üzerinde Çernobil” ve “Nükleer Titanik” tehlikesine karşı uyarıda bulundular.
Greenpeace Rusya Enerji Bölümü yetkilisi Raşhid Alimov santralin taşıdığı gemilerin şiddetli bir fırtına halinde çarpışabileceğine işaret etti.
Yüzer nükleer santral oldukça riskli ve enerji üretimi için de ciddi anlamda pahalı bir yol. Piyasadan düşme ihtimali gölgesinde yenilenebilir enerji üretimi yollarını arayan nükleer endüstri şu anda küçük taşınabilir reaktörler geliştiriyor ve yeni müşteriler çekebilmek için düşük maliyette üretim yapıyor.
Nükleer endüstri uzun zamandır denizaltılarını, buz kırıcılarını ve uçak gemilerini kullanmak için nükleer enerjili gemi inşasına öncülük ediyor. Yüzer nükleer santralleri yurtdışına da satmak isteyen Rosatom’a göre bu, yıl boyunca donmuş bölgelerde geleneksel istasyonlar inşa etmekten daha kolay bir çözüm.



Pezeşkiyan, Washington ile müzakerelerin yeniden başlatılması çağrısında bulunarak muhafazakarları kızdırdı

Tahran'ın merkezindeki İran-Filistin Koordinasyon Binası'na asılan propaganda afişinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun bir fotoğrafı ve ‘Başka bir savaşta başarısızlık’ ifadesi yer alıyor. (EPA)
Tahran'ın merkezindeki İran-Filistin Koordinasyon Binası'na asılan propaganda afişinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun bir fotoğrafı ve ‘Başka bir savaşta başarısızlık’ ifadesi yer alıyor. (EPA)
TT

Pezeşkiyan, Washington ile müzakerelerin yeniden başlatılması çağrısında bulunarak muhafazakarları kızdırdı

Tahran'ın merkezindeki İran-Filistin Koordinasyon Binası'na asılan propaganda afişinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun bir fotoğrafı ve ‘Başka bir savaşta başarısızlık’ ifadesi yer alıyor. (EPA)
Tahran'ın merkezindeki İran-Filistin Koordinasyon Binası'na asılan propaganda afişinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun bir fotoğrafı ve ‘Başka bir savaşta başarısızlık’ ifadesi yer alıyor. (EPA)

Siyasi ve askerî açıdan hassas bir dönemde, ABD'nin İran'ın nükleer tesislerini bombalamasına rağmen İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Washington'a diplomatik bir zeytin dalı uzatmayı tercih etmesi, bu açıklamaları bir tür ‘aşırı yumuşaklık’ olarak gören muhafazakâr hareketin öfkesine yol açtı. Ancak Pezeşkiyan'ın destekçileri, medya söyleminin İran'ın içini hedef almadığını, daha ziyade dış dünya ile bir anlayış penceresi açmaya çalıştığını vurguluyor.

İran ekonomisini boğan yaptırımların kaldırılması için Batı ile diyaloğu yeniden canlandırma sözü veren Mesud Pezeşkiyan, Donald Trump'a yakın ABD’li muhafazakâr yayıncı Tucker Carlson'a bir röportaj verdi.

Pezeşkiyan dün yayınlanan röportajda, ABD'nin İran'a karşı savaşında İsrail'i desteklemek için haziran ayında İran'ın nükleer tesislerine yönelik hava saldırılarına rağmen Washington'la görüşmelere yeniden başlamanın ‘sorun olmadığını’ söyledi.

Muhafazakâr Milletvekili Emir Hüseyin Sabiti, X platformunda Pezeşkiyan'a yüklenerek şunları söyledi: “Amerikalı gazeteciye verdiğiniz zayıf cevaplar ulusal birliğe aykırı ve utanç vericiydi. Görünen o ki ABD ile daha önce yaptığınız mantıksız ve dürüst olmayan müzakerelerden henüz ders almamışsınız ve yeniden kandırılmak istiyorsunuz.”

Sabiti, cumhurbaşkanını parlamentoyla karşı karşıya gelmekle tehdit ederek, “Hükümetin dış politikaya yaklaşımı değişmezse, parlamentonun hükümete karşı tutumu değişecektir” dedi.

Pezeşkiyan'a yakın olan gazeteci Ali Asgar Şefiiyan, Sabiti'ye cevaben, “Bu röportajın hedef kitlesi siz değildiniz” dedi. Bu eleştiriler, İran'a yönelik son saldırılar sırasında Azerbaycan'ın topraklarından İsrail insansız hava araçlarının (İHA) kalkışına izin verdiği yönündeki suçlamaları görmezden gelerek geçtiğimiz cuma günü Bakü'ye yaptığı ziyaretin ardından ‘siyasi beceriksizlik’ gerekçesiyle İran Cumhurbaşkanı'na yönelik güvensizlik oylaması çağrılarının yapıldığı bir dönemde geldi.

Batı'ya düşmanlığı ve nükleer programla ilgili müzakerelere karşıtlığıyla bilinen İran gazetesi Kayhan, “Diplomasiye bomba yağdıranlarla tekrar koşulsuz olarak aynı masaya oturmak adil mi?” diye sordu.

Nisan ayından bu yana İran'la nükleer programı konusunda görüşmeler yürüten ABD, 22 Haziran'da Tahran'ın güneyindeki Fordo'da bulunan yeraltı uranyum zenginleştirme tesisini ve İsfahan ile Natanz'daki iki nükleer tesisi bombaladı. Bu tesislerdeki hasarın gerçek boyutu henüz bilinmiyor.

Genel yayın yönetmeni ülkede son sözü söyleyen İran Dini Lideri Ali Hamaney tarafından atanan Kayhan gazetesinde şu ifade yer aldı: “Elleri tamamen halkımızın kanıyla lekelenmiş bir düşman karşısında sertlikten başka bir çözüm var mı?”

Kayhan Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin Şeriatmedari, “Bu röportajda söylenenler rejimin pozisyonlarıyla uyumlu değil” dedi.

Pezeşkiyan'ın “ABD müzakere masasını havaya uçuruyor” ifadesini kullanmasına atıfta bulunan Şeriatmedari, Tahran'ın müzakere yoluna devam etmeye açık olduğunu vurguladı. Şeriatmedari, “Eğer masa havaya uçurulduysa, masaya yeniden dönmek ABD'nin işlediği suçun inkârından ve aldatma tuzağının yeni bir kabulünden başka bir anlama gelir mi?” diye sordu.

Şeriatmedari şöyle devam etti: “ABD, nükleer tesislerimizi hedef aldığını resmen kabul etmedi mi? İsfahan, Natanz ve Fordo tesislerini yok etmek için onlarca bomba atmadı mı? Trump'ın kendisi bile bununla övündü! ABD'yi temize çıkarma konusundaki bu tuhaf ısrarınız neden? Sanki onunla müzakerelere dönebilmek için sakinleşmesini bekliyormuşsunuz gibi… İsrail'i Washington'a şikâyet etmeye ve neden olduğu krizden yakınmaya mı gidiyorsunuz?”

Gazete ayrıca, İran Cumhurbaşkanı'na danışman ekibini değiştirmesi çağrısında bulundu: “Danışmanlarınızı gözden geçirin ve onlara ABD ile müzakerelerin ihanet değilse bile siyasi ahmaklık olduğunu açıkça söyleyin. Hem kendi iyiliğiniz hem de ülkenin iyiliği için çevrenizi bunlardan arındırın.”

İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) yakın Cevan gazetesi, ‘yumuşak ve nazik’ sözleri kınayarak, “Amerikalı bir yayıncıyla diyaloğun gerçek anlamı, halkın hoşnutsuzluğunu ve ABD'ye olan tam güvensizliğini dile getiren sözlerde ortaya çıkar” dedi.

İran'da reformist çizgide yayın yapan Ham Mihan gazetesi ise Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın ‘olumlu gidişatını’ övdü. Gazete şöyle yazdı: “Bu röportaj uzun zaman önce yapılmalıydı. İranlı yetkililer ne yazık ki uzun zamandır Amerikan ve uluslararası medya sahnesinde yoklar.”

İranlı yetkililer tarafından açıklanan yeni bilançoya göre İran ve İsrail arasında 12 gün süren savaşta bin 60 kişi hayatını kaybetti. ABD, İran'ın nükleer programındaki kilit tesislere düzenlediği saldırılarla savaşa katıldı.