İsrail, İran milislerini Suriye-Irak sınırında vurdu: 18 ölü

Golan’da İsrail askerlerine ait bir askeri araç (EBA)
Golan’da İsrail askerlerine ait bir askeri araç (EBA)
TT

İsrail, İran milislerini Suriye-Irak sınırında vurdu: 18 ölü

Golan’da İsrail askerlerine ait bir askeri araç (EBA)
Golan’da İsrail askerlerine ait bir askeri araç (EBA)

Suriye’nin doğusunda İran mevzilerini hedef alan İsrail, 18 militanın ölümüne sebep olurken, İsrail ordusu yaptığı açıklamada, topraklarına Suriye’den roket fırlatıldığını ancak herhangi bir isabet almadığını belirtti.
Dün, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) el-Bukemal bölgesinde İran yanlısı milislerin mevzilerinin hedef alındığını ve henüz uyrukları bilinmeyen 18 kişinin öldüğünü açıkladı. SOHR, saldırıyı kimin yaptığını belirleyemediğini belirtti.
Saldırı çoklu, karmaşık operasyonların gerçekleştirildiği Deyr-i Zor’a yapıldı. SOHR verilerine göre 2018 yılının Haziran ayında Suriye’nin Irak sınırına yakın doğu bölgesinde 55 rejim yanlısı milis öldürüldü.
Washington’da bir yetkili saldırılardan İsrail’i sorumlu tutarken İsrail bu açıklamayı yalanladı. İran milisleri Suriye’deki savaşa Esed’in yanında katıldı.
İsrail, Suriye'de Tahran ve Suriye rejiminin desteklediği İran güçlerine veya Lübnan Hizbullah'a karşı çok sayıda saldırı gerçekleştirdi.
Rejim güçleri özellikle Deyr-i Zor’da Iraklı ve İranlı yabancı güçlerin desteğiyle operasyonlar düzenliyor.
Bu bölgede ayrıca Amerika’nın başkanlığını yaptığı Koalisyon tarafından desteklenen Kürt ve Araplardan oluşan Suriye Demokratik Güçleri de bulunuyor.
Açıklamada, İran Devrim Muhafızlarına bağlı “Kudüs Gücü milislerin Şam banliyölerinden ateş ettiğini belirtti. İsrail ordusu sözcüsü Pazartesi günü yaptığı açıklamada, İsrail hedeflerine Suriye topraklarından ve Gazze’den birçok roket atma girişiminde bulunulduğunu söyledi. Sözcü, füzelerin hedeflerine ulaşmadığını ve İsrail sınırını geçmediğini doğrulamasına rağmen, olayın tehlikesine dikkat çekerek olaydan İran'ı sorumlu tuttu. Saldırıların Şam kırsalından ve İran milislerinin bulunduğu bölgeden yapıldığını belirten sözcü “buradan başlatılan her harekattan Suriye rejimi sorumludur” ifadesini kullandı.
Fox News, kuzeydoğu Suriye’de kurulan ve İsrail’e yönelik İran’a özgü hassas füzelerin depolandığı Irak sınırında kurulan bir mevziden bahsetti.
Yom Israel Hume’dan askeri analist Yoav Limor, mesajın açık olduğunu söyledi ve ekledi: “Eğer bölge boşaltılmazsa bunu İsrail’in kendisi yapacaktır.”
ABD, İran’ın Suriye ve Lübnan’a silah göndermesini engellemek için el- Tanf üssünü kontrol altına alınca İran, Suriye ile Irak arasındaki el- Bukemal geçişini ele geçirmeye çalışmıştı.
Rus devlet kanalı televizyonu RT, Irak kaynaklarına dayandırdığı haberinde Irak ile Suriye sınırında bulunan el- Kaim sınır kapısının Iraklı silahlı grupların bombalanması nedeniyle ertelendiğini duyurdu.
Bağdat’ta Iraklı silahlı grupların dün vurulmasıyla ilgili rivayetler çelişiyor. Kesin olmamakla beraber bombalamanın İsrail uçakları tarafından yapıldığı ifade ediliyor.
Harekâtın güvenlik bilgi merkezi sözcüsü Tuğgeneral Yahya Resul, Irak topraklarında bir bombardıman yapıldığı haberlerini yalanlayarak saldırının Suriye topraklarında yapıldığını belirtti.
Anbar eyaletindeki Kaim ilçe belediye başkanı Ahmed el Mahlavi, dün yapılan saldırıda Haşdi Şabi’nin yeni inşa ettiği bir mevzinin hedef alındığını söyledi. Suriye-Irak sınırında mevzisi bulunan el-Ebdal Hareketi yaptığı açıklamada bölgenin bombalandığını sosyal medya üzerinden duyurdu. Hareketin sözcüsü Kemal el-Hasnavi, bombalamadan İsrail ve Amerika’yı sorumlu tuttu. Sözcü direniş gruplarının İHA’ları vurabildiğini ve şehit vermediklerini belirtti.
Bununla birlikte güvenlik uzmanı Haşim Haşimi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, kimin gerçekleştirdiği bilinmeyen saldırının sınırda değil Suriye’nin iç tarafında Deyr-i Zor’a yapıldığını belirtti. Haşimi, İsrail saldırıları olabileceğini belirttiği saldırılarda Deyr-i Zor’daki dört Iraklı silahlı örgüt birimlerine yapıldığını söyledi ve verilere göre burada 6 kişinin öldüğünü ve 17 kişinin de yaralandığını sözlerine ekledi.
Haşimi’nin açıklamalarıyla SOHR’un açıklamaları birbiriyle örtüşüyor. SOHR, Suriye’de Deyr-i Zor’da İranlı milislerden 18 kişinin öldüğünü bildirmişti. İran yanlısı pek çok Iraklı grup, Suriye’de savaş başladığından beri rejim güçlerinin yanında savaşıyor. Bunlar arasında en-Nuceba, Hizbullah Tugayları ve el-Ebdal Hareketi de var.



Amerikan bankalarından Arjantin'e soğuk duş

Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
TT

Amerikan bankalarından Arjantin'e soğuk duş

Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)

Wall Street Journal'ın (WSJ) özel haberine göre JPMorgan Chase, Bank of America ve Citigroup, Arjantin'e 20 milyar dolarlık kredi vermekten vazgeçti.

Amerikan gazetesinin kaynakları, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'yi desteklemek isteyen Donald Trump yönetiminin çağrısıyla harekete geçen bankaların bunun yerine daha küçük bir paket hazırladıklarını söyledi. 

WSJ, geçen ay ad ve görevlerini açıklamadığı kaynaklara dayandırdığı haberde bankaların kendilerini riske atmadan kredi vermeye çalıştığını bildirmişti. 

Normalde bu tarz işlemleri kendileri yürüten bankaların ABD Hazine Bakanlığı'na Buenos Aires yönetiminin kendilerine nasıl bir teminat verebileceğini sorduğu ve yeterli güvenceyi alamazlarsa ekonomik istikrarsızlığın sürdüğü Arjantin'e kredinin çıkmayabileceği aktarılmıştı. 

WSJ'nin yeni haberinde 20 milyar dolarlık krediden vazgeçen üç bankanın yaklaşık 5 milyar dolarlık bir repo anlaşması hazırladığı ve bu parayı birkaç ay içinde geri almayı planladığı belirtildi. 

Ancak müzakerelerin daha başlangıç aşamasında olduğu ve koşulların değişebileceği ya da anlaşmanın hiç yapılmayabileceği de vurgulandı. 

Buenos Aires yönetiminin ocakta ödemesi gereken 4 milyar dolarlık borcunu bu anlaşmayla kapaması bekleniyor. 

Arjantin, ABD Hazine Bakanlığı'yla yaptığı döviz takası anlaşmasıyla 20 milyar dolara erişmişti. Bu miktarın ne kadarının kullanıldığı net değil. 

ABD Hazine Bakanlığı'ndan WSJ'ye yapılan açıklamada "Birleşik Devletler, Başkan Milei ve Bakan Caputo'nun Arjantin'i Yeniden Harika Yapma konusundaki temel prensiplere bağlılığına güvenmeyi sürdürüyor" dendi. 

Diğer yandan Hazine Bakanlığı'nın bazı eski yetkilileri, ABD'nin Arjantin'e maddi desteğinin boyutlarının net bir şekilde kamuoyuna açıklanmadığını söylüyor. 

Barack Obama dönemi yetkililerinden Brad Setser da bunlardan biri:

Esasen bu paranın nasıl kullanıldığına dair hiçbir bilgi yok. Vergi mükelleflerinden alınan paranın verildiği düşünüldüğünde, bu sıradışı bir durum.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Çin'in Japonya'ya öfkelenmesinin asıl sebebi ne?

Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
TT

Çin'in Japonya'ya öfkelenmesinin asıl sebebi ne?

Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)

Çin'le Japonya arasında Tayvan meselesi nedeniyle çıkan gerginlik sürüyor. 

Pekin ve Tokyo'yu karşı karşıya getiren gerginlik, Japonya Başbakanı Sanae Takaiçi'nin Parlamento'da 7 Kasım'da düzenlenen oturumda yaptığı açıklamayla patlak vermişti. 

Takaiçi, Tayvan Boğazı'na yönelik muhtemel müdahaleyi "ülkesini tehdit eden bir hareket" olarak göreceğini, böyle bir durumda askeri güç kullanılabileceğini belirtmişti. Böylelikle ilk kez bir Japon başbakanı, Tayvan'ın işgali halinde ülkenin askeri müdahalede bulunacağını açıkça söylemişti. 

Pekin yönetimiyse Takaiçi'den sözlerini geri almasını istemiş, başbakan bunu reddedince Japonya'nın Pekin Büyükelçisi Kenji Kanasugi'yi çağırarak Tokyo'ya protesto notası vermişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı, güvenlik koşullarının uygun olmadığı gerekçesiyle Japonya'ya seyahat uyarısı da yayımlamıştı. Çin Eğitim Bakanlığı da öğrencilere, güvenlik riskleri nedeniyle Japonya'da "eğitim koşullarının uygun olmadığı" uyarısında bulunmuştu.

Pekin'in Osaka Başkonsolosu Şüe Cien'in "kendilerine saldıran kirli bir boynu tereddüt etmeden kesmeleri gerekeceğini" yazdığı sosyal medya gönderisi de krizi körüklemişti. Japonya, diplomatın "gönüllü olarak ülkesine dönmesini" talep etmişti. 

Ancak CNN'in analizinde, Pekin'in asıl "Asya'daki askeri dengelerin değişme olasılığından endişelendiği" yorumu yapılıyor. 

Tokyo yönetimi, II. Dünya Savaşı'nda 1937-1945'te Çin'i işgal etmişti. İmparatorluk Ordusu, 1895-1945'te de Tayvan'ı da kolonileştirmişti. 

Geçen ay göreve gelen Takaiçi, Japonya'nın savunma harcamalarını marta kadar Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 2'sine çıkaracaklarını duyurmuştu. Merkez sağ Liberal Demokrat Parti (LDP) lideri, Parlamento'da yaptığı ilk konuşmada Asya-Pasifik bölgesinde Çin, Kuzey Kore ve Rusya'yla artan gerilimlere dikkati çekmişti. 

Analizde, Pekin yönetiminin "Japonya'nın Çin'in yükselişini tehdit edebilecek askeri emelleri olduğunu" düşündüğüne dikkat çekiliyor. 

Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) resmi gazetesi Halkın Günlüğü'nde 17 Kasım'da yayımlanan bir köşe yazısında şu ifadeler kullanılmıştı: 

İlk kez bir Japon lider Tayvan'a silahlı müdahale niyetini dile getirdi ve Çin'e karşı askeri tehditte bulundu. Bunun arkasında, Japonya'nın sağcı güçlerinin pasifist Anayasa'nın kısıtlamalarından kurtulup ‘askeri güç' statüsü elde etme yönündeki tehlikeli girişimi yatıyor.

CNN'in analizinde, Takaiçi'nin savunma bütçesini artırdığı gibi ABD Başkanı Donald Trump'la daha yakın ilişkiler kurmayı hedeflediğine de dikkat çekiliyor. 

Singapur Ulusal Üniversitesi'nden Chong Ja Ian, Çin'in "ilk baştan Takaiçi'yi köşeye sıkıştırmayı" hedeflediğini ve Japonya'ya savunma harcamalarını artırmaması için gözdağı vermeyi istediğini söylüyor. 

Independent Türkçe, CNN, Reuters


ABD’nin Ukrayna barış planında “tam af” detayı

Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
TT

ABD’nin Ukrayna barış planında “tam af” detayı

Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)

ABD'nin Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırmak için hazırladığı 28 maddelik plan, Kiev yönetiminin birçok taviz vermesini öngörüyor. 

Wall Street Journal'ın (WSJ) incelediği taslak metne göre Ukrayna'dan işgal altındaki Donbas bölgesini Rusya'ya vermesi isteniyor. Ayrıca Ukrayna ordusunun 600 bin personelle sınırlandırılması ve ülkenin NATO'ya katılımının rafa kaldırılması talep ediliyor. 

Planın kabul edilmesi halinde Rusya'nın birçok talebi de gerçekleştirilmiş olacak. 

Bu hafta ABD heyetiyle toplantı yapan Ukrayna lideri Volodimir Zelenski, adil bir barış talep ettiklerini belirterek, "Bağımsızlığımıza, egemenliğimize ve Ukrayna halkının onuruna saygılı koşullar sağlayan değerli bir barış istiyoruz" demişti.

Ukrayna lideri 18 Kasım'da Ankara'yı da ziyaret ederek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşmüştü. Zelenski "Acil bir barış ve bunun için güvenlik garantisi sağlanmasını istiyoruz" demiş, Erdoğan da "Adil ve kalıcı barışın önünü açacak önerileri Rusya'yla da ele almakta kararlıyız" ifadelerini kullanmıştı.

Diğer yandan WSJ'nin aktardığına göre anlaşmada son dönemde Ukrayna'yı çalkalayan yolsuzluk soruşturmasıyla ilgili bir maddede yer alıyor. Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla gazeteye konuşan üst düzey bir ABD'li yetkili, basına sızan taslak metinde Kiev yönetiminin sonradan önemli bir değişikliğe gittiğini belirtiyor. 

Buna göre taslakta yolsuzluk iddialarının detaylandırılması amacıyla, "Ukrayna, aldığı tüm yardımları kapsamlı denetime tabi tutacak ve hataları düzeltmek ya da savaştan yasadışı kazanç sağlayanları cezalandırmak için yasal bir mekanizma oluşturacak" maddesi yer alıyordu. 

Kiev'in bu maddenin "savaştaki tüm taraflar savaş sırasındaki eylemleri için tam af alacak ve gelecekte herhangi bir talepte veya bulunmayacaklarını kabul edecekler" şeklinde değiştirilmesini istediği aktarılıyor. 

Ayrıca Rusya'nın büyük kısmı Avrupa bankalarında yer alan 300 milyar dolarlık dondurulmuş varlıklarının akıbetinin de anlaşma çerçevesinde belirlenmesi bekleniyor. 

ABD'nin öncülüğünde hazırlanan plana Avrupa'dan tepkiler de geldi. Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot dünkü açıklamasında "Barış, teslimiyet anlamına gelemez. Ukrayna'nın teslimiyetini istemiyoruz" dedi. 

Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski de Ukrayna ordusuna sınırlandırma getirilmemesi gerektiğini belirterek, bunun yerine Rusya'nın "saldırgan potansiyelinin" törpülenmesi çağrısında bulundu. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, New York Post, Washington Post