عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

ABD Stratejik Petrol Rezervleri'ni neden yer altında saklıyor?

Teksas’taki Bryan Mound bölgesinde petrol boru hatları (AP)
Teksas’taki Bryan Mound bölgesinde petrol boru hatları (AP)
    Washington/Şarku’l Avsat
TT
TT

ABD Stratejik Petrol Rezervleri'ni neden yer altında saklıyor?

Teksas’taki Bryan Mound bölgesinde petrol boru hatları (AP)
Teksas’taki Bryan Mound bölgesinde petrol boru hatları (AP)

ABD Başkanı Donald Trump, Saudi Aramco’nun Abkayk (Abqaiq) ve Hurays (Khurais) petrol tesislerine düzenlenen terör saldırının ardından ham petrol üretiminin azalmasıyla Stratejik Petrol Rezervleri'nin kullanımına izin verdi.
Trump, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, "Petrol fiyatlarına etki edebilecek olan Suudi Arabistan'a yapılan saldırıya dayanarak, Stratejik Petrol Rezervi’nden belirlenmiş miktarda petrol tahliyesine izin verdim” ifadelerini kullanmıştı.
ABD Başkanı’nın bahsettiği Stratejik Petrol Rezervi, Teksas ve Louisiana'daki tuz mağaralarında depolanan 640 milyon varilden fazla petrole işaret ediyor. Bu ‘stratejik rezervleri’ tutma fikri 1970'lere dayanıyor.
BBC’nin haberine göre Uluslararası Enerji Ajansı'nın (UEA) tüm üyeleri, 90 günlük petrol ithalatının eşdeğerini elinde bulundurmak zorunda ancak ABD’nin stokları dünyanın en büyük acil durum deposu olarak kabul ediliyor.
Neden kuruldu?
ABD'li politikacılar, 1970'lerin başında Ortadoğu ülkelerinin dayattığı petrol ambargosu nedeniyle dünyadaki petrol fiyatları artırmasının ardından petrol stoklama fikrini ortaya attı.
Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü (OAPEC) üyeleri, 1973 Arap-İsrail Savaşı’nda İsrail’i desteklediği için ABD’ye petrol ihraç etmeyi reddetti.
1973 savaşı, Ekim ayı içerisinde sadece üç hafta sürmesine rağmen, ambargo İsrail dışındaki diğer ülkeleri de hedef aldı ve 1974 yılının Mart ayına kadar sürdü. Bu nedenle, dünya çapında petrol fiyatları dört katına çıkarak, varil başına yaklaşık 3 dolardan 12 dolara yükseldi.
Bundan etkilenen ülkelerde benzin pompaları önünde sıraya giren otomobillerin fotoğrafları krizi yansıtan en belirgin görüntü oldu.
ABD Kongresi, 1975’te Enerji Politikası ve Koruma Yasası’nı kabul etti. Petrole ilişkin büyük arz sorunu durumuna karşı Stratejik Petrol Rezervi de kuruldu.
Stratejik Petrol Rezervi nedir?
Şu anda söz konusu petrol, Teksas'ta Freeport ve Winnie yakınında, Louisiana'da ise Charles Gölü ve Baton Rouge bölgesi olmak üzere dört noktada depolanıyor.
Petrolün depolandığı her saha, bir kilometreye kadar ulaşan yapay tuz mağarasından oluşuyor.
Tuzun kimyasal bileşimi ve jeolojik basıncın herhangi bir sızıntıyı engellemesi nedeniyle petrolü burada depolamak, yerin üstündeki rezervuarlarda tutmaktan çok daha ucuz ve daha güvenli oluyor.
Freeport yakınlarındaki Bryan Mound'da bulunan en büyük saha 254 milyon varil petrole eşdeğer depolama kapasitesine sahip.
AP’nin haberine göre Bryan bölgesindeki rezervuarlar 30 yıl önce dolduruldu. Bu da, ABD gelecekte herhangi bir tedarik kesintisi durumunda güvende olduğunu gösteriyor.
Stratejik Petrol Rezervi’nin resmi internet sitesinde, 13 Eylül itibariyle bu mağaralarda tutulan ABD rezervlerinin 644.8 milyon varil olduğu belirtiliyor.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi'ne (EIA) göre, ABD’liler 2018'de günde ortalama 20,5 milyon varil petrol kullandı. Bu da, ülkeyi 31 gün devam ettirecek kadar petrol olduğu anlamına geliyor.
Nasıl çalışıyor?
ABD eski Başkanı Gerald Ford tarafından imzalanan 1975 yasasına göre  başkan yalnızca ciddi bir enerji arzı kesintisi olduğunda petrol rezervlerinin kullanılmasına izin verebilir.
Başkanlık izni olsa bile her gün mağaralardan az miktarda petrolün taşınabilmesi nedeniyle Stratejik Petrol Rezervi’nden çekilen petrol iki haftalık bir işlemden sonra satılıyor.
Ayrıca, bu rezervlerde tamamen rafine edilmemiş petrol bulunması sebebiyle araba, gemi ve uçaklar için kullanılmadan önce yakıt olarak işlenmesi gerekiyor.
Sık kullanıldı mı?
Stratejik Petrol Rezervi’nden, Arap Baharı devriminden kaynaklanan aksamalar nedeniyle UEA üyesi ülkelerin enerji kaynaklarındaki bozulmayı hafifletmek için en son 2011 yılında 60 milyon varil petrol kullanıldı. Ancak ABD, birkaç kez de buradan petrol sattı. 
ABD eski Başkanı George H.W. Bush 1991'de Körfez Savaşı sırasında rezervin kullanımına izin verirken, oğlu George W. Bush, Katrina Kasırgası sonrasında 11 milyon varilin satışına izin verdi.
ABD eski Başkanı Bill Clinton’a göre açığı azaltma hamlesinin bir parçası olarak 1997’de söz konusu rezervlerden 28 milyon varil petrol satıldı.
Ancak, ABD’de enerji üretiminin hızlandığı bir zamanda böylesine büyük bir rezerv tutmanın faydası sorgulanıyor. Washington'daki bazı isimler ondan tamamen kurtulmayı bile önerdi.
Hükümet Sorumluluk Ofisi tarafından hazırlanan 2014 tarihli bir rapora göre ABD'li tüketicilere yönelik petrol fiyatları bu stoğa bağlı olarak düşebilir.
Trump yönetimi, 2017 yılında federal açığın üstesinden gelmeye yardımcı olmak için stoğun yarısını satma fikrini tartıştı.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Dünya liderleri, Avustralya’daki Bondi sahili saldırısını kınadı

14 Aralık 2025'te Avustralya'nın Bondi plajındaki silahlı saldırı olay yerinde bir polis aracı duruyor (Reuters)
14 Aralık 2025'te Avustralya'nın Bondi plajındaki silahlı saldırı olay yerinde bir polis aracı duruyor (Reuters)
TT
TT

Dünya liderleri, Avustralya’daki Bondi sahili saldırısını kınadı

14 Aralık 2025'te Avustralya'nın Bondi plajındaki silahlı saldırı olay yerinde bir polis aracı duruyor (Reuters)
14 Aralık 2025'te Avustralya'nın Bondi plajındaki silahlı saldırı olay yerinde bir polis aracı duruyor (Reuters)

Dünya liderleri, Pazar günü Sydney’in Bondi Sahili’nde düzenlenen Yahudi kutlamasına yönelik saldırıyı şiddetle kınadı. Saldırıda en az 12 kişi hayatını kaybetti, onlarca kişi yaralandı.

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, olayı “Avustralya’daki Yahudilere yönelik bir saldırı. Hanuka Bayramı’nın ilk günü, normalde sevinç ve inançla kutlanması gereken bir gün…” sözleriyle değerlendirdi ve polis ile güvenlik güçlerinin olaya karışanları tespit etmek için çalıştığını söyledi.

frgt
Avustralya Güvenlik İstihbarat Teşkilatı (ASIO) Güvenlik Genel Direktörü Mike Burgess, Sidney'deki Bondi Plajı saldırısının ardından 14 Aralık 2025'te Canberra'daki Parlamento Binası'nda düzenlenen basın toplantısında konuşuyor (EPA)

Avustralya muhalefet partisi Liberal Parti lideri Susan Lee, “Avustralyalılar bu akşam derin bir yas içinde. Şiddet ve nefret, toplumumuzun kalbini vurdu… Hepimizin bildiği ve sevdiği Bondi’de” ifadelerini kullandı.

frgt
Avustralya Federal Polisi'nde ulusal güvenlikten sorumlu geçici komiser yardımcısı Nigel Ryan (EPA)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, “Bu dünyada antisemitizme yer yok. Kalplerimiz bu korkunç saldırının kurbanları, Yahudi toplumu ve Avustralya halkı ile birlikte” dedi.

Saldırıya ilişkin tepkilerini dile getiren dünya liderleri arasında İngiltere Başbakanı Keir Starmer, olayın “son derece üzücü haberler” olduğunu söyledi. Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon ise, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın bir aile gibi olduğunu belirterek, Bondi’deki saldırının kurbanlarıyla dayanışma içinde olduklarını ifade etti.

sd
Avustralya polisi ve acil durum ekipleri, 14 Aralık 2025'te Bondi Plajı'ndaki silahlı saldırı olayının yaşandığı yere yakın bir bölgede çalışıyor (EPA)

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar, saldırının “Yahudi topluluğuna yönelik antisemitizmin bir sonucu” olduğunu ifade etti. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Avustralya ve Yahudilerle dayanışma içindeyiz. Şiddet, nefret ve antisemitizme karşı birleşiyoruz” açıklamasında bulundu.

İspanya Dışişleri Bakanı José Manuel Albares, Norveç Başbakanı Jonas Gahr Støre ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson da benzer şekilde saldırıyı kınayarak, kurbanlar ve ailelerine başsağlığı dileklerini iletti.

ABD ve Kanada yetkilileri de saldırıyı terör eylemi olarak nitelendirerek, kurbanlara ve Avustralya halkına destek mesajı verdi. Almanya’daki Yahudi Derneği ise yaptığı açıklamada, “Derin bir şok içindeyiz. Antisemitizm öldürür” ifadelerini kullandı.

New South Wales Başbakanı Chris Minns, “Hanuka’nın ilk günü kutlanan bir bayram, ne yazık ki bu korkunç saldırı nedeniyle kabusa dönüştü. En az 12 kişi hayatını kaybetti, saldırganlardan biri de öldü” dedi.

DÜNYA

Avustralya, silahlı saldırganı durduran Ahmed el Ahmed'i konuşuyor

Ahmed'in silahlı saldırganla karşı karşıya geldiği anı ve vurulduktan sonra tedavi edildiği anı gösteren bir videodan alınan birleşik görüntü (Dolaşımda)
Ahmed'in silahlı saldırganla karşı karşıya geldiği anı ve vurulduktan sonra tedavi edildiği anı gösteren bir videodan alınan birleşik görüntü (Dolaşımda)
TT
TT

Avustralya, silahlı saldırganı durduran Ahmed el Ahmed'i konuşuyor

Ahmed'in silahlı saldırganla karşı karşıya geldiği anı ve vurulduktan sonra tedavi edildiği anı gösteren bir videodan alınan birleşik görüntü (Dolaşımda)
Ahmed'in silahlı saldırganla karşı karşıya geldiği anı ve vurulduktan sonra tedavi edildiği anı gösteren bir videodan alınan birleşik görüntü (Dolaşımda)

Bondi Plajı’nda düzenlenen Yahudilerin Hanuka Bayramı kutlamaları sırasında yaşanan ve en az 12 kişinin yaşamını yitirdiği saldırıya dair ortaya çıkan görüntülerde, bir sivilin saldırgana müdahale ederek silahını elinden aldığı görüldü. Söz konusu davranış, kamuoyunda geniş yankı uyandırırken, çok sayıda kişinin hayatının kurtarılmış olabileceği değerlendirildi.

Görüntülerde, otoparkta beyaz tişört giymiş bir kişinin, tüfek taşıyan koyu renkli tişörtlü saldırgana hızla yaklaştığı, arkasından saldırarak silahı ele geçirdiği ve ardından silahı saldırgana doğrulttuğu görülüyor. Saldırganın dengesini kaybederek geriye doğru çekildiği ve köprüye doğru yöneldiği, kahraman vatandaşın silahı daha sonra yere bıraktığı anlar videoda net şekilde yer alıyor.

Olay anına ait görüntüler kısa sürede sosyal medyada yayılırken, çok sayıda kullanıcı müdahalede bulunan kişinin cesaretini övdü ve bu davranışın birçok insanın hayatını kurtarmış olabileceğini dile getirdi. Avustralya merkezli News.com.au sitesi, kahraman olarak anılan kişinin Sidney’de yaşayan ve Sutherland’da bir manav işleten 43 yaşındaki Ahmed el-Ahmed olduğunu duyurdu.

İki çocuk babası olan Ahmed’in, bu müdahalesi sırasında iki kurşunla yaralandığı, kuzeninin 7News kanalına yaptığı açıklamayla doğrulandı. Duygusal görüntülerde, 43 yaşındaki manavın saldırganlardan birinin silahını zorla aldığı anlar dikkat çekti.

h
Viral videodan bir görüntü (ABC Avustralya Haber Ağı)

Reuters, güvenilir görüntüler üzerinden videonun doğruluğunu teyit etti. Ajans ayrıca, söz konusu görüntülerdeki saldırganların, daha sonra polis tarafından çevrelendiği doğrulanan kişilerle aynı kişiler olduğunu, kıyafetlerinden yola çıkarak belirlediğini aktardı. Şüpheli saldırganlardan birinin öldürüldüğü, diğerinin ise ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldığı bildirildi.

“Nefreti körüklüyor” açıklaması

Saldırıdan saatler sonra açıklama yapan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ağustos ayında Avustralya Başbakanı Anthony Albanese’ye bir mektup gönderdiğini ve Canberra yönetimini “antisemitizm ateşini körüklemekle” suçladığını söyledi.

Albanese hükümetinin Filistin devletini tanımayı da içeren politikalarının, Yahudi karşıtlığını teşvik ettiğini ve sokaklarda yayılmasına neden olduğunu savunan Netanyahu “Antisemitizm bir kanserdir. Liderler sessiz kaldığında yayılır. Zayıflığın yerini eylem almalıdır” ifadelerini kullandı.

Saldırıyı “dehşet verici” olarak nitelendiren Netanyahu, “Bu soğukkanlı bir cinayettir. Ne yazık ki her dakika kurbanların sayısı artıyor. En uç kötülüğü gördük. Aynı zamanda Yahudi kahramanlığının zirvesine de tanık olduk” dedi. Netanyahu, kendisinin Yahudi olduğunu söyleyen ve saldırganlardan birinin silahını alan bir sivile atıfta bulundu.

Netanyahu açıklamasında, “Küresel antisemitizme karşı bir mücadele içindeyiz. Bununla mücadele etmenin tek yolu onu açıkça kınamak ve kararlılıkla karşı durmaktır. İsrail’de yaptığımız da budur. Ordumuz, güvenlik güçlerimiz, hükümetimiz ve halkımızla birlikte bunu sürdürmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

Avustralya hükümetine dolaylı eleştirilerde bulunan Netanyahu, “Kınamayan, hatta teşvik edenleri kınamayı sürdüreceğiz. Özgür ülkelerin liderlerinden beklenen adımları atmaları için baskı yapmaya devam edeceğiz. Teslim olmayacağız, eğilmeyeceğiz ve atalarımızın yaptığı gibi mücadeleyi sürdüreceğiz” dedi.

DÜNYA

Boeing motor arızası Washington’daki Dulles Uluslararası Havaalanı pistinde yangına neden oldu

United Airlines uçağı kazasında dumanlar yükseliyor (Reuters)
United Airlines uçağı kazasında dumanlar yükseliyor (Reuters)
TT
TT

Boeing motor arızası Washington’daki Dulles Uluslararası Havaalanı pistinde yangına neden oldu

United Airlines uçağı kazasında dumanlar yükseliyor (Reuters)
United Airlines uçağı kazasında dumanlar yükseliyor (Reuters)

United Airlines’a ait bir Boeing 777-200ER uçağı, kalkış sırasında meydana gelen motor arızası nedeniyle pistte çıkan yangın sonucu dün Tokyo’ya gitmek üzere havalandığı Washington’daki Dulles Uluslararası Havaalanı’na geri dönmek zorunda kaldı.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin aktardığına göre United Airlines şirketi, “UAL803, kalkıştan kısa bir süre sonra Washington’daki Dulles Uluslararası Havalimanı’na geri döndü ve motorlarından birinde meydana gelen güç kaybını gidermek için güvenli bir şekilde indi” açıklamasını yaptı ve 275 yolcu ve 15 mürettebat arasında yaralanan olmadığını belirtti.

Açıklamaya göre yolcuların başka bir uçakla United Airlines uçuşunun asıl varış noktası olan Tokyo Haneda Havalimanı'na götürmesi planlanıyor.

ABD'nin başkenti Washington’daki en büyük havaalanı olan Dulles Uluslararası Havaalanı’nın sözcüsü, uçağın saat 12:20 civarında (17:20 GMT) kalktığını ve olayın ‘pist yakınlarındaki bazı ağaçlarda yangına neden olduğunu’ söyledi.

Sözcü, açıklamasına şöyle devam etti:

“Yangın söndürüldü, uçak Dulles Uluslararası Havaalanı’na geri döndü, saat 13.30 civarında güvenli bir şekilde indi ve havalimanı itfaiye ekipleri tarafından incelendi.”

Hasar gören pistin sınırlı bir süre için kapatıldığını açıklayan sözcü, Dallas Uluslararası Havaalanı'nda birkaç pist olduğu için diğer uçuşların etkilenmediğini de sözlerine ekledi.

rfgtyh
Uçak Dulles Uluslararası Havalimanı'na indikten sonra, bir acil müdahale aracı pistin yakınlarındaki yangını söndürmeye çalışıyor (Reuters)

ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), uçağın ‘kalkış sırasında motor arızası’ yaşadığı için Dulles Uluslararası Havaalanı’na geri döndüğünü açıkladı, ancak daha fazla ayrıntı vermedi. FAA, olayı soruşturacağını belirtti.

ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB) da resmi bir soruşturma açıp açmayacağına karar vermek için şu anda olayla ilgili verileri topladığını duyurdu.

Havacılık haber ağı AIRLIVE, uçağın motorunun kalkış sırasında alev aldığını ve pistin sonunda yangına neden olduğunu bildirdi.

AIRLIVE, olayın ardından acil iniş denemesi öncesinde uçağın ağırlığını azaltmak için kritik bir güvenlik prosedürü olan yakıt boşaltma manevrası yaptığının görüldüğü bildirdi.

AIRLIVE tarafından yayınlanan uçak kayıt bilgilerine göre uçak 1998 kasımında Continental Airlines'a teslim edilmiş, daha sonra United Airlines tarafından satın alınmış ve (2024 yılından beri GE Aerospace olarak bilinen) iki General Electric motorla donatılmıştı.