​Mali’de 38 asker ve 15 terörist öldürüldü, 50 kayıp asker aranıyor

Fransız askerleri Mali'de gerçekleştirilen operasyonlara katılıyor (Reuters)
Fransız askerleri Mali'de gerçekleştirilen operasyonlara katılıyor (Reuters)
TT

​Mali’de 38 asker ve 15 terörist öldürüldü, 50 kayıp asker aranıyor

Fransız askerleri Mali'de gerçekleştirilen operasyonlara katılıyor (Reuters)
Fransız askerleri Mali'de gerçekleştirilen operasyonlara katılıyor (Reuters)

Terör saldırılarının ardından Mali ordusu ve silahlı gruplar arasında yaşanan çatışmalarda bilanço arttı. Söz konusu örgütlerin Mağrip el-Kaidesi'ne bağlı oldukları tahmin ediliyor. Mali hükümeti, cuma günü, yaptığı açıklamada 53 kişinin öldüğünü doğrulamıştı.
Mali Savunma Bakanı Ibrahima Dahirou Dembele, perşembe günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, geçen salı günü gerçekleşen terör saldırısı ve çatışmaların ardından 38 asker ve 15 teröristin öldürdüğünü açıklamıştı. Saldırı, ülkenin merkezinde yer alan Mopti bölgesindeki ordu karargahlarını hedef aldı.
Mali Savunma Bakanı, Terör saldırısının hedef aldığı kamplara yaptığı ziyaretin ardından yeni bilançoyu açıkladı. Mali ordusunun takviye kuvvetleri tarafından bölgede gerçekleştirilen arama çalışmalarının ardından 30 asker bulundu. Hala 50 askerin kayıp olduğu ve arama çalışmalarının devam ettiği bildirildi.
Mali hükümeti daha önce 25 asker ve saldırıyı gerçekleştiren 15 teröristin öldüğünü açıklamıştı. Hükümet verilerine göre 27 asker hala kayıp.
Malili yetkililer, kayıp askerlerin bölgede faaliyet gösteren terörist gruplar tarafından esir alınmasından korkuyor. Terörist gruplar, kaçırdıkları askerleri sorguladıktan sonra Mali hapishanelerinde tutuklu bulunan terörist unsurların serbest kalması veya fidye karşılığında askerleri serbest bırakmak için görüşmeler yapması bekleniyor.
Bu kanlı saldırı, Mali kamuoyunu kızdırırken, siyasi ve sivil toplum çevrelerinde şok etkisi yarattı. Mali’nin ana muhalefet partisi "Mali terörizm trajedisi altında devam edemez" açıklamasında bulundu. Ana muhalefet partisi, Malililerin güvenliğinin sağlanması konusunda tüm sorumluluğun Cumhurbaşkanı Ibrahima Bakir Keita’ya ait olduğunu belirtti. Saldırıları kınayarak, teröristlerin yakın zamanda yeni bir tehlikeli strateji için kolları sıvadığını belirten parti yöneticileri, söz konusu stratejinin hedefleri ve çalışma yöntemleri hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarını ifade ediyorlar. Parti, uluslararası toplumu Mali'de kalıcı barışı güvence altına almak için çabalarını yoğunlaştırmaya ve Mali ordusuna teröristlere karşı yürüttüğü sert mücadelede destek vermeye çağırdı.
El Kaide bağlantılı grupların ülkenin kuzeyini kontrolüne geçirmesi nedeniyle, 2012'den bu yana Mali sık sık terör saldırıları ile karşı karşıya kalıyor. Ocak 2013’te Fransa’nın müdahalesi olmasaydı söz konusu örgütler başkent Bamako’yu da ele geçireceklerdi. Bu müdahale Malili yetkililerin talebi üzerine geldi. El Kaide savaşçıları Mali’nin kuzeyindeki ana şehirlerden çıkarıldı. Teröristler, uzak çöl bölgelerinin yanı sıra Cezayir ve Nijer sınırına yakın dağlara sığındılar. Strateji değişikliğine giden örgüt vur-kaç yöntemiyle orduya ağır kayıp verdiriyor. Örgüt, başta Mali ordusu olmak üzere, Birleşmiş Milletler Barışı Koruma Kuvvetleri (MINUSMA) (15 bin asker) ve Fransız “Barkhane” kuvvetlerine (4 bin beş yüz asker) saldırılar yapıyor.
Bununla birlikte, terörist gruplar Burkina Faso ve Nijer gibi Mali’nin komşu ülkelerini de kapsayacak şekilde faaliyetlerini genişlettiler. Nijerya ordusu ve Çad, Nijer ve Kamerun'dan gelen bölgesel kuvvetlerin güçlü saldırılarının hedefi olmasına rağmen Boko Haram, Nijerya’nın kuzeyinde kanlı terör saldırılarına devam ediyor.



Çin'in baraj planı Tibetlileri neden ayağa kaldırdı?

Çin'in dev baraj projeleri, yerel halkın yoğun protestolarına neden oluyor (AFP/Temsili)
Çin'in dev baraj projeleri, yerel halkın yoğun protestolarına neden oluyor (AFP/Temsili)
TT

Çin'in baraj planı Tibetlileri neden ayağa kaldırdı?

Çin'in dev baraj projeleri, yerel halkın yoğun protestolarına neden oluyor (AFP/Temsili)
Çin'in dev baraj projeleri, yerel halkın yoğun protestolarına neden oluyor (AFP/Temsili)

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC, Çin'in baraj planını önceki aylarda protesto eden yüzlerce Tibetlinin şiddetle bastırıldığını ve bazılarının ciddi şekilde yaralandığını iddia etti. 

Bölgedeki kaynaklara, uydu fotoğraflarına ve doğrulanmış görüntülere dayandırılan ve aylardır hazırlandığı bildirilen haberde, 1950'lerin başında ilhak edilen Tibet'te bu tarz gösterilere az rastlandığı hatırlatıldı. 

Şubatta meydana gelen olayların, gazetecilerin özgürce ziyaret edemediği Tibet dışında pek duyulmadığı vurgulandı. 

Protestoya sebep olan konu, Siçuan eyaletinde Tibetlilerin yaşadığı bir bölgede yapılması planlanan devasa Gangtuo barajı ve hidroelektrik santrali. 

Hem binlerce kişinin evinden olacağını hem de dini ve kültürel miraslarının sular altında kalacağını savunan Tibetliler, aralarında manastır ve köylerin de bulunduğu bu yerleri korumak istiyor. 

700 yıllık Wangdui Manastırı da Budistlerin duvar resimleriyle onlar için büyük önem taşıyor. 

2012'de onaylanan baraj planı, BM özel raportörlerinin Temmuz 2024'te Çin yönetimine mektup yazmasına neden oldu. Barajın, halka ve çevreye geri dönüşü olmayan zararlar verebileceği vurgulandı.

Bölge halkının bilgilendirilmediği ve fikirlerinin alınmadığı belirtildi. "Halkın yüzde 80'i onaylamazsa gerçekleştirilmeyecek" denen projenin aldığı icazete dair herhangi bir kanıt olmadığı bildirildi. 

Eylül 2024'te mektuba yanıt veren Pekin'in ise bölge halkının onayının alındığını ve değerli eserlerin taşındığını belirterek kendini savunduğu aktarıldı.

Ancak BBC, Şubat 2024'te halka apar topar tahliye emri verildiğini öne sürüyor. Bunun üzerine Budist keşişler ve halk protestoya başlamış.

Dege'deki bir devlet binasının önünde yapılan protestoya yüzlerce kişi katılırken bölgeyi ziyaret eden yetkililere de halkın talepleri yalvararak iletilmiş.

Bölgedeki ayrılıkçılık rüzgarlarını sert bir şekilde kesmesiyle bilinen kolluk kuvvetleri, hızlıca yüzlerce kişiyi gözaltına almış ve bazı evlere baskın düzenlemiş. 

Bazılarının haftalar boyunca gözaltında tutulduğu ve fiziksel şiddete maruz kaldığı iddiaları aktarılıyor. Kaynaklardan biri, 70'ini aşmış yaşlıların dahi şiddet görmekten kaçamadığını öne sürdü. 

BBC bu operasyonlardan sonra bölgedeki baskının daha da arttığını iddia ediyor. Seyahat özgürlüğü kısıtlanan göstericiler, ne hastaneye gidebilmiş ne de hayvanlarını yaylalarda dolaştırmaya çıkabilmiş.

BBC, Çin devlet medyasında konuya dair haberlerin olmamasına işaret ediyor. Yalnızca bir Çin Komünist Partisi yetkilisinin bölgeyi ziyareti bildirilmiş. Onda da bu yetkilinin barajın "gerekliliğini açıkladığı" aktarılmış.

Diğer yandan uydu görüntüleri, barajın yapımı ve köylerle manastırların yıkımının askıya alındığını gösteriyor. 

Çin'in Londra Büyükelçiliği, barajla ilgili bilimsel araştırmaların sürdüğünü aktardı. Şiddet iddialarıyla ilgili doğrudan yorum yapmaktan kaçınırken ülkede ifade özgürlüğünün ve hukukun üstünlüğünün korunduğunu vurguladı. 

Himalaya Dağları'nın kuzeyindeki 2,5 milyon kilometre genişliğindeki Tibet Platosu, deniz seviyesinden ortalama 4 bin 380 metre yüksekliğiyle "dünyanın çatısı" olarak adlandırılıyor.

Tarih boyunca yarı göçebe Tibet halkının yurdu olan bölge, 1951'de imzalanan 17 Nokta Anlaşması'yla Çin'in egemenliğine girmişti. Pekin yönetimi, bunu "Tibet'in barışçıl özgürleşmesi" olarak adlandırmıştı.

Tibet'in ruhani lideri Dalay Lama, 1959'daki bağımsızlık yanlısı ayaklanmanın başarısız olmasının ardından bölgeyi terk etmiş ve Hindistan'ın kuzeyindeki Dharamsala kentine yerleşerek sürgündeki Tibet meclisi ve hükümetini kurmuştu.

Çin ise bu yönetimi tanımıyor ve 2010'dan beri Dalay Lama'nın temsilcileriyle resmi temas kurmuyor.

Independent Türkçe, BBC, Reuters