NASA, Mars yüzeyinde kaydedilen 'tuhaf' sesleri yayımladı

NASA'nın Mars'ın derinliklerini araştırmak için tasarladığı Mars keşif aracı InSight; sismografın yer aldığı (sol alttaki) kubbe şeklindeki araca bağlı (NASA)
NASA'nın Mars'ın derinliklerini araştırmak için tasarladığı Mars keşif aracı InSight; sismografın yer aldığı (sol alttaki) kubbe şeklindeki araca bağlı (NASA)
TT

NASA, Mars yüzeyinde kaydedilen 'tuhaf' sesleri yayımladı

NASA'nın Mars'ın derinliklerini araştırmak için tasarladığı Mars keşif aracı InSight; sismografın yer aldığı (sol alttaki) kubbe şeklindeki araca bağlı (NASA)
NASA'nın Mars'ın derinliklerini araştırmak için tasarladığı Mars keşif aracı InSight; sismografın yer aldığı (sol alttaki) kubbe şeklindeki araca bağlı (NASA)

NASA, Mars yüzeyinden gelen ve hava olayları, sismik faaliyetler ve daha önce açıklanmamış diğer olayları gösteren bir dizi ses kaydı yayımladı.
ABD uzay ajansı, Kızıl Gezegen'deki titreşimlerin ve hava sistemlerinin sesini kaydetmek için "İç Mekan Yapısı Sismik Denemesi" (SEIS) adlı bir araç kullandı.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Mars yüzeyinde bulunan kubbe şeklindeki cihaz; toz fırtınalarını, meteor çarpmalarını ve hatta Mars depremlerini algılamada sismografa yardımcı olmak için rüzgar basıncını, sıcaklığı ve manyetizma sensörlerini kullanıyor.
NASA'da çalışan kıdemli araştırmacı Philippe Lognonne “Uzun zamandır bu anı bekliyoruz" dedi:
Dünyadaki ilk sismik kaydın üzerinden 130, Apollo programı sırasında Ay'a bir sismograf yerleştirildiğinden beri de yaklaşık 50 yıl geçti. SEIS'ten öğreneceklerimiz Mars'ın nasıl oluştuğu ve geliştiği konusuna ışık tutacaktır.
SEIS cihazı, NASA'nın Kasım 2018'de Mars'a indirdiği InSight adlı robotik keşif aracının bir parçası.
NASA bünyesindeki bilim insanları, aracın kaydettiği seslerin çoğunu açıklamakta zorlandı ve bu kayıtları "tuhaf" olarak değerlendirdi.
“Ding ve donglar” diye anılan sesler, sismografın içinde ısınıp soğudukça genleşen ve büzülen parçalardan da geliyor olabilir.
Sesler Mart ve Temmuz 2019 arasında kaydedilmiş olsa da, NASA'nın Soundcloud ve YouTube kanalları üzerinden kamuyla yeni paylaşıldı.
22 Mayıs ve 25 Temmuz'da yapılan iki kayıtta, 3,7 ve 3,3 büyüklüğünde Mars depremleri yer aldı.
Imperial College London'da çalışan ve InSight projesinin bilim ekibinden Constantinos Charalambous “Keşif aracından gelen ilk titreşimleri duymak, hele ki ilk anlarında, heyecan vericiydi" dedi:
InSight açık arazide dururken o esnada Mars'ta gerçekten neler olduğunu hayal edebiliyorsunuz.



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news