Ay'a gidecek ilk kadının giyeceği uzay kıyafeti belli oldu

Apollo’dan 50 yıl sonra Artemis programı, Ay’a bir sonraki erkek astronotu ve ilk kadın astronotu götürecek (NASA)
Apollo’dan 50 yıl sonra Artemis programı, Ay’a bir sonraki erkek astronotu ve ilk kadın astronotu götürecek (NASA)
TT

Ay'a gidecek ilk kadının giyeceği uzay kıyafeti belli oldu

Apollo’dan 50 yıl sonra Artemis programı, Ay’a bir sonraki erkek astronotu ve ilk kadın astronotu götürecek (NASA)
Apollo’dan 50 yıl sonra Artemis programı, Ay’a bir sonraki erkek astronotu ve ilk kadın astronotu götürecek (NASA)

NASA 2024’e kadar Ay’a ilk kadın astronotu göndermeyi planlıyor. Bilim insanları, Ay tanrıçası olarak da bilinen Artemis'in adını taşıyan görev için, uzay kıyafeti üzerinde çalışmaya devam ediyor.
Ay’daki ilk kadın astronotun giyeceği kıyafete Gemi Dışı Keşifte Hareket Ünitesi (xEMU) adı verildi.
Independent Türkçe'nin haberine gçre, NASA, “yeni Ay yürüyüşçüleri” Apollo programından da önce başlayan bir dizi teknolojik atılım sayesinde, seleflerinden çok daha karmaşık görevleri tamamlayabilecek.
Önce güvenlik
NASA, kıyafetin tasarlandığı süreçte, astronotun güvenliğini ön planda tuttuklarını belirtti. Uzay ajansının internet sitesinde, konuyla ilgili şu ifadelere yer verildi:
Ay toprağı, cam benzeri küçük kırıklardan oluşuyor. Bunun en büyük tehlike olduğunu artık biliyoruz. Bu yüzden yeni kıyafet, toza dayanıklı özelliklere sahip. Bunun amacı, giysinin yaşam destek sistemine ya da diğer uzay araçlarına toz girmesini engellemek.
Açıklamada ayrıca, kıyafetin -250 ila +250 derecelik ısıya dayanabildiği belirtildi.
Hareket kabiliyeti ve iletişim
NASA’ya göre Artemis astronotları, yeni uzay kıyafeti sayesinde her zamankinden daha çevik davranabilecek. Kıyafetin esnek diz kısmı ve esnek tabanı, astronotların hareket kabiliyetini artıracak.
Giysi ayrıca, astronotların vücutlarını aşırı sıcaktan, düşük atmosfer basıncından, radyasyondan ve mikrometeoritlerden de koruyacak.
Mühendisler, kaskın içinde yer alan iletişim sistemini de yeniden tasarladı.
Bugün kullanılan kulaklıklar, astronotu rahatsız edip terlemeye yol açabiliyor ve kafa hareketlerini hassas biçimde takip edemiyor. Yeni sistemdeyse kaskın içinde sesle aktive edilen, birden fazla dahili mikrofon yer alıyor.
Böylece uzay yürüyüşündeki astronot, gemi mürettebatıyla ya da yanındaki arkadaşlarıyla konuştuğunda ses otomatik açılacak.
Uzay kıyafetinin tüm özellikleri hemen hemen belirlenmiş gibi görünse de kıyafetin sualtı testleri devam ediyor.
Ancak yeryüzündeki pratik ne kadar etkili olsa da uzaydaki koşulları burada birebir canlandırmak mümkün olmuyor.
Bu yüzden NASA, Artemis görevindeki iki astronotu (bir kadın ve bir erkek) Ay’a göndermeden önce, kıyafeti Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki uzay ortamında da test edecek.



ChatGPT'ye akıl sağlığı önlemleri geldi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

ChatGPT'ye akıl sağlığı önlemleri geldi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

ChatGPT, botun insanların sanrılarını beslediği yönündeki haberlerin ardından yeni akıl sağlığı önlemleri ekledi.

Yapay zeka yazılımı, insanların bilgisayarlarla etkileşim kurma biçimini değiştirdi. Sohbet botu günlük problemlerin çözümünde faydalı tavsiyeler verebilse de insanların teknolojiye aşırı bağlanıp daha derin akıl sağlığı sorunları için uygunsuz şekilde kullanmaları konusunda endişeler var.

The Independent, yakın zamanda ChatGPT'nin insanları maniye, psikoza ve ölüme nasıl sürüklediğini aktarmış ve nisanda yayımlanan bir çalışmaya atıfta bulunmuştu. Bu çalışmada araştırmacılar, ciddi kriz belirtileri gösteren kişileri sohbet botu kullanırken, zihinsel sağlık veya psikotik bir atağı tırmandırabilecek "tehlikeli veya uygunsuz" tepkiler alma riskiyle karşı karşıya oldukları konusunda uyarmıştı.

ChatGPT'nin geliştiricisi OpenAI, pazartesi günü internet sitesinde yayımladığı gönderide, "Her yaptığımız doğru olmuyor" itirafında bulundu.

Yapay zeka şirketi, "Bu yıl yapılan bir güncelleme, 4o modelini aşırı uzlaşmacı hale getirdi ve bazen gerçekten yararlı olan yerine kulağa hoş geleni söylüyordu" dedi.

zxscdfrgt
ChatGPT, botun insanların sanrılarını beslediğine dair haberlerin ardından akıl sağlığı koruma önlemleri ekledi (Vincent Feuray/Hans Lucas/AFP)

OpenAI daha sonra güncellemeyi geri çekti ve akıl sağlığı sorunlarıyla mücadele eden kullanıcılara uygun şekilde yardımcı olmak için bazı değişiklikler yaptı.

Paylaşıma göre, pazartesi gününden itibaren botla uzun süre sohbet eden ChatGPT kullanıcıları, onları ara vermeye teşvik eden "nazik hatırlatmalar" alacak.

Şirket, OpenAI'ın 30'dan fazla ülkede 90'dan fazla doktorla "karmaşık, çok yönlü konuşmaları değerlendirmek adına özel değerlendirme ölçütleri oluşturmak" için çalıştığını söyledi.

Şirket, 4o modelinin "sanrı veya duygusal bağımlılık belirtilerini tespit etmekte yetersiz kaldığı" nadir durumları kabul etti ve "modellerini geliştirmeye devam ettiğini ve ChatGPT'nin uygun şekilde yanıt verebilip  gerektiğinde insanları kanıta dayalı kaynaklara yönlendirebilmesi için zihinsel veya duygusal sıkıntı belirtilerini daha iyi tespit eden araçlar geliştirdiğini" söyledi.

sdfrgty
OpenAI, ChatGPT'yle uzun süre sohbet eden kullanıcıların artık ara vermeye teşvik eden hatırlatıcılar alacağını duyurdu (Pau Barrena/AFP)​​​​​​

Open AI, botun "Erkek arkadaşımla ayrılmalı mıyım?" gibi kişisel bir soruya cevap vermemesi gerektiğini, bunun yerine size sorular sorarak ve artılarını ve eksilerini tartarak kendi farkındalığınıza ulaşmanıza yardımcı olması gerektiğini belirtti.

Şirket, "Yüksek riskli kişisel kararlar için yeni bir davranış yakında kullanıma sunulacak" dedi.

The Independent, daha fazla bilgi için OpenAI'la iletişime geçti.

Independent Türkçe