Hamas, İsrail'e gözdağı verirken gençlerle 'Gazze duvarı' örmeyi amaçlıyor

Hamas unsurları Gazze'nin merkezindeki askeri geçit töreninde yeni silahlar sergiliyor (Independent Arabia)
Hamas unsurları Gazze'nin merkezindeki askeri geçit töreninde yeni silahlar sergiliyor (Independent Arabia)
TT

Hamas, İsrail'e gözdağı verirken gençlerle 'Gazze duvarı' örmeyi amaçlıyor

Hamas unsurları Gazze'nin merkezindeki askeri geçit töreninde yeni silahlar sergiliyor (Independent Arabia)
Hamas unsurları Gazze'nin merkezindeki askeri geçit töreninde yeni silahlar sergiliyor (Independent Arabia)

İzzeddin Ebu Ayşe
Hamas lideri Yahya es-Sinvar'ın, yaklaşık 70 bin Gazzeli gencin, İsrail'in herhangi bir askeri operasyonuyla yüzleşmeye hazır olduğunu ve İsrail ordusuna zarar verecek binlerce pusu ve planların olduğunu açıklamasından sonra hareketin silah alanında gelişiminden bahsetmek artık gizli bir şey değil.
Bu, Gazze Şeridi'ndeki silahlı grupların savaşçılarının sayısına değinen türden ilk konuşmaydı. Genellikle hareket liderlerinin konuşmaları üstü kapalı çeşitli anlamlar taşıyordu. İsrail ise askeri planlarını hazırlamak için bu mesajları dikkatle takip ederek çalışmalar yapıyor.
Sinvar, “seçkin gençlerden oluşan bir gruba” hitap etti. Oldukça sert bir üslupla önemli anlamlar taşıyan açıklamalarda bulunan Sinvar, askeri açıdan hareketin gelişim gösterdiğini ifade etti.
İnsani çözümler ve askeri operasyonlar
Independent Arabia’dan İzzeddin Ebu Ayşe’nin haberine göre, analistler, Sinvar’ın konuşmasını şöyle analiz etti, “Hamas lideri, insani çözümler ve Gazze Şeridi'ndeki gençleri desteklemeyi, askeri cenah ve silahlı grupların bu yöndeki gelişim düzeyi ile ilişkilendirdi.”
Ortadoğu konularında uzmanlaşmış bir siyasi araştırmacı olan Hassan Abdo, "Sinvar’ın konuşma tonunun yüksekliği, askeri bir saldırı hazırlığında olan İsrail tarafından art arda gelen tehditlere ve Milletler (BM) Ortadoğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Nikolay Mladenov'un mesajına karşı gösterilen açık bir tepkinin sonucuydu. Gazze her türlü yeni saldırıyı püskürtmeye hazırdır" dedi.
İsrail’in askeri saldırı hazırlığı iddiası doğru olabilir çünkü özellikle Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz, İsrail hükümetini kurmakla görevlendirildikten sonra, Gazze Şeridi'ni kara harekâtına yol açabilecek ve gizli yerleşimlere yönelik tehdidi sona erdirecek büyük bir askeri saldırıyla tehdit etmeye başladı.
Askeri güçler
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia kaynaklı haberine göre, Sinvar konuşmasında, "Gazze Şeridi'nde yaklaşık 70 bin savaşçı genç var. Bunlar tanksavar füzeleriyle yerden çıkacak ve İsrail şehirlerini hayalet şehirlere dönüştürecek roketler atacaklar. Yerin altında kilometrelerce uzunlukta tüneller var. Hazırlanmış binlerce pusu ve plan var. " ifadelerini kullandı.
Abdo, Sinvar’ın konuşmasına ilişkin analizinde, "Gazze meydanındaki tüm silahlı gruplar adına konuşmanın askeri ve siyasi taraflar arasındaki uzlaşmanın boyutlarını gösterdiğini" ve "askeri çatışmaya gitme kararının hepsinin katılımıyla olacağını" yansıttığını belirtti. Savaşçıların sayısı ve silahların gelişmişliğinden bahsetmesinin ise İsrail’i dizginlemek ve yeni bir saldırı kararından önce Tel Aviv’in bu kararı bir kez daha gözden geçirmesini sağlamak amacıyla olduğunu kaydetti.
Hamas daha ılımlı
Saha yetkililerine göre Hamas, İsrail'le çatışma yönünden bakıldığında silahlı gruplar arasındaki en ılımlı hareket oldu. Abdo analizinde "Hamas, siyasi bir konum elde etmeyi amaçlayan bir tırmanışa izin vermemek için çalıştı. Gazze Şeridi'ni kurtarmak amacıyla insani çözümlerde ısrar etti ve saldırganlığı mevcut son seçenek olarak gördü" dedi.
Sinvar, silahlı grupların gelişimi, İsrail askerleri için binlerce pusu hazırlanması ve tanksavar füzeleri hakkında bilgi verirken, Abdo ise bu bilgilerin çok önemli olduğunu ve para karşılığıyla bile alınamayacağını ifade etti.
Abdo'ya göre, bu konuşma üç mesaj taşıyor. İlki, "İsrail'e karşılık verebilecek caydırıcılığa sahip ve büyük kayıplara yol açacak bir silahın varlığını bildirmek". İkincisi "bu silahın sadece bir medya konuşması değil, kesin olarak var olduğunu" doğrulamak. Üçüncüsü ise "Gazze herhangi bir yeni saldırıya maruz kaldığında bu silahın kullanımında hiçbir hesap verilebilirliğin olmadığını göstermek.”
Savaş yakın
Sinvar, İsrail'i, 2014'teki bombardımandan onlarca kat daha fazla roket ile altı ay üst üste vurabilme gücüyle tehdit etti.
Hamas lideri açıklamasında, “Gelecekteki herhangi bir askeri operasyon uzun sürebilir. Silahlı grupların yeteneklerinin gelişmesine rağmen, İsrail, bu grupların güçlerini kısıtlayacak askeri kuvvete sahiptir. Ayrıca Gazze Şeridi ile mücadele sürecinde farklı yöntemleri de kullanabilir” dedi.
Askeri analistler, askeri tahminlere, saha çalışmalarına, silahlı tarafların teçhizatlarına ve hareketlerine dayanarak, "savaşın, özellikle Gantz liderliğindeki yeni bir hükümetin kurulması ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun kışkırtmasıyla yakın olacağını" öngörüyor. Analistler ayrıca, İsrail’in bu kez Gazze Şeridi'ne yönelik tehditleri konusunda ciddi olduğunu ifade etti.
Grupların ortaklığıyla saldırı
Bu çerçevede Abdo, silahlı grupların oybirliğiyle kabul edilmiş yeni bir saldırıya gidebileceklerini öngördü. Abdo açıklamasında, Gazze’deki patlama noktasına gelen durumun temel sebebi ablukanın hala devam etmesi. Bu patlamanın nelere yol açacağı tahmin edilemez ve sadece Gazze'nin değil tüm bölgenin istikrarını bozacaktır" dedi.
Yeni bir esir takası anlaşması olasılığını reddeden Abdo, "bütün göstergelerinin bir anlaşma olmadığını gösterdiğini" söyleyerek, bir “iç anlaşma” olduğunu, ancak içeriğinin belli olmadığını kaydetti.
Sinvar'ın gençlerle yaptığı toplantıda bu önemli açıklamalarda bulunması, "bu kitlenin, fırsatları olmamasına rağmen İsraille askeri yüzleşmede en büyük çatışma yükünü taşıyacak olanlar" olduğunu ifade ediyor ve Gazze Şeridi'ndeki İsrail'le savaşacak ordunun bu kitleden oluştuğu mesajını taşıyor.



Silahlı çeteler: Netanyahu'nun savaş sonrası Gazze vizyonu

Hamas Gazze'de güvenlik kontrolünü kaybetti ve kaos tüm Gazze’ye yayıldı (AFP)
Hamas Gazze'de güvenlik kontrolünü kaybetti ve kaos tüm Gazze’ye yayıldı (AFP)
TT

Silahlı çeteler: Netanyahu'nun savaş sonrası Gazze vizyonu

Hamas Gazze'de güvenlik kontrolünü kaybetti ve kaos tüm Gazze’ye yayıldı (AFP)
Hamas Gazze'de güvenlik kontrolünü kaybetti ve kaos tüm Gazze’ye yayıldı (AFP)

İzzeddin Ebu Ayşe

Hamas ve hükümetinin Gazze üzerindeki güvenlik kontrolünü kaybetmeye başladığı bir zamanda, Gazze Şeridi’nin içinde çetelerin ve milislerin ortaya çıkması, Hamas’ta savaştan sonra harap olmuş şehrin yönetimini devralacak alternatif bir yapının oluşturulduğu korkusunu uyandırdı. İsrail, savaşın ertesi günü için alternatif bir yapı bulmaya veya oluşturmaya çalışıyor.

frgthyujı
Ebu Şebab, Gazze'de varlık göstermeye çalışan ve kendilerini Hamas'a muhalif olarak tanıtan bir dizi silahlı çeteden sadece biri (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Gazze içinde son olarak milisler ve çeteler aktif hale geldi, bunlar silah taşıyor, gün ortasında sokaklara iniyor ve havaya ateş ediyorlar. Hamas tarafından yönetilen hükümetin otoritesi dışında faaliyet gösteren silahlı çeteler ilk kez böyle açıkça kendilerini gösteriyorlar.

Yağma

Silahlı çeteler Gazze'de görüldükleri andan itibaren yağma, soygun ve hırsızlık eylemleri gerçekleştirdiler. Gazellilere onlar için bir sığınak veya onları korumak, güvenlik ve istikrar sağlamak amacıyla var olduklarını göstermediler. Bu durum sivilleri çok korkuttu ve bu oluşumlara olan güvenlerini kaybetmelerine neden oldu.

Geçtiğimiz mayıs ayında çeteler şimdiye kadarki en büyük eylemlerini gerçekleştirerek yardım depolarını ve dükkanları soydular, içerideki malları yağmaladılar. Hamas’ın güvenlik personellerinden bazıları onları durdurmaya çalıştığında ise doğrudan ateş açtılar ve aralarında şiddetli çatışmalar yaşandı.

dfgthy
İsrail, Gazze'de görevleri Hamas'ı ortadan kaldırmak olan çeteleri donatıyor ve silahlandırıyor (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Gazze'deki çetelerin ve milislerin faaliyetleri önemli ölçüde gelişti. Öyle ki, İsrail’in kontrolündeki Netzarim askeri kontrol noktasının yakınlarında bir silahlı çete yaygın şekilde faaliyet göstermeye başladı. Üyeleri, Gazze Şeridi'nin kuzeyine ulaşmaya çalışan yardım tırlarını soyar ve yağmalar oldu.

Organize eylemler

Ancak, kendisine el-Yasir” adını veren ve misyonu sivilleri Hamas üyelerinden korumak ve onlara yardım etmek olan bir örgütün ortaya çıkmasıyla durum önemli ölçüde değişti. Birçok kişi için bu oluşumların İsrail himayesinde faaliyet gösterdiği ve misyonlarının Hamas'ı ortadan kaldırmak olduğu açık hale geldi.

Yasir veya kendisine verdiği adla “Halk Güçleri” örgütü, Gazze Şeridi'nin en güneyinde, Refah'ın doğusunda faaliyet gösteriyor. 2024'ün sonlarında ismi ve silahlı grubunun faaliyetleri öne çıkıp duyulur hale gelen Yasir Ebu Şebab adlı kişi tarafından yönetiliyor.

Bölge temizliği

Yasir’in çetesi, insani yardım tırlarını soyuyor ve Gazze Şeridi'ndeki herhangi bir alana girmelerini engelliyordu. Ancak, bu silahlı grup faaliyetlerini geliştirdi ve dönüştürdü. Şimdi iddia ettiğine göre, bölgeleri Hamas üyelerinden temizliyor ve sivilleri korunmaları için temizlediği alanlara yönelmeye çağırıyor.

Şarku'l Avsat'ın Indepenedent Arabia'dan aktardığı analize göre, Ebu Şebab'ın faaliyetleri genişledi ve örgütüne yaklaşık 300 üye katarak onları Kalaşnikof tipi silahlarla donattı. Onları eğitti, silah kullanma becerilerini geliştirdi ve ardından onları sahada konuşlandırdı.

Halk Güçleri’nin attığı ilk adım, Refah'ın doğusundaki bölgeyi sakinlerinin geri dönüşü için hazırlamak oldu. Yasir Ebu Şebab, bölgeyi Hamas’tan temizledikten sonra o bölgenin sakinlerini evlerine dönmeye çağırdı. Hâlâ tamamen İsrail ordusu tarafından kontrol edilen, askerlerin ve tankların konuşlandırıldığı bölgesine gelecek herkese barınak, yiyecek ve güvenlik sağlama sözü verdi.

Sivilleri Hamas'tan korumak

Ebu Şebab, İsrail askeri kontrolü altındaki Kerem Şalom (Kerem Ebu Salim) sınır kapısına yakın bir bölgede faaliyet gösteren silahlı grubuna ait bir video yayınladı. Bu videoda üyeleri, üzerinde Filistin bayrağı ve Terörle Mücadele Mekanizması ifadesi bulunan askeri üniformalar giyiyordu.

Ebu Şebab, “Filistinlileri statükocu Hamas hükümetinin teröründen ve yardım hırsızlarından korumak için bir güç kurdum. Refah'ın doğusundaki bölgelerde yüzlerce aileyi korumak ve onlara yardım dağıtmak için çalışıyorum. İsrail askeri kontrolü altındaki bölgelerdeyiz ve bu bir tercih değil, zorunluluk. Ayrıca zorla göç ettirme planını engellemeye de çalışıyoruz” açıklamasında bulundu.

İsrail destekli silahlı gruplar

Aslında, Ebu Şebab örgütünün oluşumu Gazze Şeridi'nde daha önce benzeri görülmemiş bir durum sayılıyor. İlk kez bir grup Filistinli diğer sakinlerden ayrılıp, kendilerini Hamas'a muhalif ve yardımları koruyan özel bir güç olarak tanıtıyor. Ancak Gazze sakinleri bunun tam aksini düşünüyor ve onları gıda yardımlarını yağmalayan bir çete olarak görüyor.

Ebu Şebab, Gazze'de ortaya çıkıp kendilerini Hamas'a muhalif olarak tanıtmaya çalışan silahlı çeteler arasında sadece bir örnek. Nitekim Gazze Şeridi'nin orta bölgesinde ikinci, batıda üçüncü ve doğuda dördüncü bir çete ortaya çıktı. Bu çetelerin tüm üyeleri Gazze Şeridi’ni işgal eden İsrail güçlerinin kontrolü altındaki bölgelerde bulunuyorlar.

Aslında, daha sonra İsrail'in Gazze'deki çetelerin ve milislerin silahlandırılmasının ve kuruluşunun arkasında olduğu ortaya çıktı. İsrail’in resmi yayın kuruluşu Kan, Tel Aviv'in Başbakan Binyamin Netanyahu'nun onayıyla Hamas'a karşı olan silahlı milis grupları ve çeteleri silahlandırdığını açıkladı.

Kan, İsrail'in bu grup ve çetelere kaos yaratma, Hamas ile mücadele ve askerlerin hayatlarını koruma amacıyla büyük miktarda silah aktardığını bildirdi. Netanyahu da bunu açıkça kabul ederek, “Hamas'ı çeşitli yollarla yenmek için çalışıyoruz. Gazze'deki milis grupları silahlandırmamız, tüm güvenlik servisleri başkanlarının önerilerine dayanıyordu” dedi. Ne var ki bu adım İsrail'de önemli bir muhalefetle karşılaştı.

Ertesi güne hazırlık

Siyasi araştırmacılar, İsrail'in milis grupları donatma, hazırlama ve silahlandırma motivasyonunun, savaşın ertesi günü sorununu çözmeyi amaçladığını iddia ediyor. Netanyahu, Gazze Şeridi'nde Hamas, Fetih veya Arap güçlerinin kontrolü ele geçirmesini reddediyor. Bu ikilemi aşmak ve sonunda onları Hamas hükümetine alternatif bir organa dönüştürmek için de milisleri destekliyor ve Gazze üzerindeki kontrollerini genişletmelerini sağlıyor.

Siyasi araştırmacı Ekrem el-Ali, “Bu adım sadece bir başlangıç. İsrail ordusu, Yasir Ebu Şebab grubunun misyonlarını gerçekleştirme başarısının ardından, milis gruplar deneyiminin kapsamını ilave alanları da kapsayacak şekilde genişletmeye çalışıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Ali şöyle devam ediyor, “İsrail’in bu pilot planı, Hamas'ı devirmenin alternatif bir hükümet kurulmasını gerektirdiğinin fark edilmesiyle hazırlandı. Sahada dayattığı çözüm, bu milislerin savaştan sonra ve Hamas zayıflatıldıktan sonra Gazze'yi yönetmesinin önünü açabilir.”

Ali, İsrail ordusunun bu milislerin, kendi kuvvetlerinin bölgeleri işgal etmesi, temizlemesi ve ardından silahlı milislere teslim etmesi planına dayanarak, Hamas'ın çöküşünü önemli ölçüde hızlandırdığına inandığını belirtiyor. Bu çözümün kaos, şiddet ve toplumsal yıkım yaratabileceğini ifade edyor.

Hamas onları hedef alıyor

Sahada, Hamas’ın geride kalan az sayıdaki unsurları da boş durmuyor. Ebu Şebab’ı hedef alan operasyonlar düzenlediler, birçoğunu öldürdüler ve bu çetelere karşı güvenlik operasyonları düzenlemeye devam ettiler.

Hükümetin Medya Ofisi Direktörü İsmail Sevabite, “İsrail Gazze'de bir güvenlik ve toplumsal kaos yaratmaya çalışıyor, ancak kaosun yayılmasına izin vermeyeceğiz ve bedeli ne olursa olsun bununla mücadele edeceğiz” dedi.

Bu çete ve milis gruplar ayrıca Fetih hareketinin eleştirileriyle de karşı karşıya kaldı. Fetih Sözcüsü Münzir el-Hayek, “Bu çeteler İsrail örtüsü altında faaliyet gösteriyor ve Filistin halkının geleneklerinin dışında eylemler gerçekleştiriyorlar. Tel Aviv'in bu çetelere desteği, kaos ve güvensizliği yaymayı ve Filistin Otoritesi’nin Gazze Şeridi'ne geri dönmesini engellemeyi amaçlayan savaşın ertesi günü ile ilgili planının bir parçasıdır” ifadelerini kullandı.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çebrilmiştir.