Venezuela’da takas ekonomisi hakim

Sigara karşılığında benzin alan bir Venezuelalı. (AP)

Jose, başkent Karakas’taki bir benzin istasyonuna giderek arabasının benzin deposunu doldurulmasını istedi. Çalışan ise “Yalnız, para kabul etmiyoruz çünkü artık bir değeri yok” cevabını verdi. Jose de ona bir pirinç torba uzattı. İşte bu, çalışanı gülümsetmeye yetti...
Bu durum Venezuelalı olmayanlara biraz garip gelebilir. Ancak bu petrol ülkesi, modern tarihteki en kötü ekonomik çöküşlerden birini yaşıyor. Venezuelalılar akaryakıtı bir paket sigara, bir kutu meyve suyu ya da bir paket pirinç ile takas ediyor. Bu durum sadece akaryakıtta değil, diğer sektörlerde de aynı. Reuters’ın haberine göre balıkçı bile satışı un ve yağ gibi ihtiyacı olan ürünler karşılığında yapıyor.
IMF'nin bu yılın sonuna kadar yüzde 200 bine ulaşmasını beklediği yüksek enflasyon oranı sebebiyle 50 bin Venezuela Bolivarı’ndan küçük para birimleri değer kaybetti, hatta tedavülden kalktı. Nicolas Maduro başkanlığındaki Venezuela hükümeti, geçen sene para biriminden beş sıfırı silerek enflasyona karşı koymaya çalışmış ancak sonuç alamamıştı.
Venezuela’da yaşanan hızlı ekonomik çöküş, 4 milyon kişiyi komşu ülkelere gitmeye itti, yüz binlercesini de gıda ve ilaç yardımına muhtaç hale getirdi. Gözlemciler, dünyanın en büyük petrol rezervine sahip ülkenin sosyalist yönetimin kaynakları yanlış yönetmesi, yolsuzluk ve düşen petrol fiyatları sebebiyle iflasa sürüklendiği görüşünde.
Rafineri alt yapısına ve ham petrol çıkarma ekipmanlarına yatırım yapmayan Venezuela’nın üretim ve ihracatı yavaşladı. Reuters’ın haberine göre Venezuela’nın 2001 yılında 3 milyon varil olan ihracatı, bu ayın başında 800 bin varile düştü.
Son yıllardaki ekonomik çöküş, Venezuela’nın tasarruflarının tükenmesine ve başkent Karakas dışındaki dükkanlarda tükenen mal fiyatlarında enflasyona yol açtı. Benzin istasyonundaki uzun kuyruklar ve konserve fasulyeler ile un çuvalları için yaşanan hummalı yarış uluslararası medyanın manşetlerine taşındı.
ABD hükümetinin petrol ithal etmesine yönelik tehditte bulunduğu Maduro yönetimi Washington’ın siyasi baskısıyla da karşı karşıya. Donald Trump, kendisini ülkenin devlet başkanı ilan eden muhalif Juan Guaido’yu destekliyor.