​Kabil’de bombalı araçlı saldırı: 12 ölü

Kabil’de bombalı bir aracın patlatıldığı yerdeki Afgan güvenlik kuvvetleri (EPA)
Kabil’de bombalı bir aracın patlatıldığı yerdeki Afgan güvenlik kuvvetleri (EPA)
TT

​Kabil’de bombalı araçlı saldırı: 12 ölü

Kabil’de bombalı bir aracın patlatıldığı yerdeki Afgan güvenlik kuvvetleri (EPA)
Kabil’de bombalı bir aracın patlatıldığı yerdeki Afgan güvenlik kuvvetleri (EPA)

Afganistanlı yetkililer, Kabil’de bombalı araçla düzenlenen saldırıda 3’ü çocuk olmak üzere 12 kişinin öldüğünü, 4’ü yabancı 20 kişinin ise yaralandığını belirtti. İçişleri Bakanlığı sözcüsü Nusret Rahimi, saldırının trafiğin yoğun olduğu bir saatte minibüsle gerçekleştirildiğini, ayrıca GardaWorld adlı yabancı bir güvenlik şirketine ait 4x4 aracın hedef alındığını açıkladı.
İçişleri Bakanlığı sözcülerinden Merve Emini, saldırının 3 çocuk dâhil olmak üzere 12 kişinin ölümüne, GardaWorld şirketinin 4 üyesiyle beraber 20 kişinin de yaralanmasına sebep olduğunu bildirdi. Saldırıda yaralanan yabancı kişilerin kimliği ise açıklanmadı.
Afganistan İçişleri Bakanı Mesut Anderabi, bir basın toplantısında yaptığı açıklamada, okul yolunda bulunan 13 yaşındaki bir öğrencinin de öldürülenler arasında olduğunu belirtti. Anderabi, “Düşmanlar bilmeli ki, halkımız barışı gerçekleştirmeye kararlı. Hiçbir şey onu bu kararından döndüremez” dedi.
DEAŞ ve Taliban şehirdeki varlığını sürdürürken, saldırıyı ise henüz kimsenin üstlenmediği belirtildi. Olay hakkında yapılan açıklamalarda ayrıca, minibüste aynı zamanda bir intihar bombacısının da bulunduğu ifade edildi.
Söz konusu saldırı, Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani’nin Taliban tarafından kaçırılan iki üniversite profesörüyle 3 üst düzey Taliban mahkumunun takas edileceğini duyurmasının ardından geldi. Gani, ayrıca bu gelişmenin barış sürecini olumlu etkileyeceğini belirtti.
Bu üç mahkûm arasında Taliban'a bağlı olarak faaliyet gösteren Hakkani örgütü üyesi Enes Hakkani de bulunuyor. 2014 yılından bu yana tutuklu olan Enes Hakkani, aynı zamanda örgütün kurucusu Celaleddin Hakkani’nin erkek kardeşi. Taliban üyesi diğer mahkûmların söz konusu örgütün lideri Siraceddin Hakkani’nin amcası olduğu düşünülen Hac Meli Han ve Katar'daki Taliban Siyasi Bürosu üyesi Muhammed Nabi Ömeri’nin kardeşi olduğu düşünülen Abdurreşid olduğu belirtiliyor.
Öte yandan Gani, biri Avustralyalı diğeri ABD'li profesörlerin ne zaman ve nasıl serbest bırakılacağı hakkında bilgi vermedi. Söz konusu profesörler ABD'li Kevin King ve Avustralyalı Timothy Weeks, 2016 yılında Kabil’de kaçırılmış, daha sonra Taliban tarafından yayınlanan bir görüntüde kötü bir halde görünmüşlerdi. Militanlar, King’in sağlık durumunun iyi olmadığını belirtmişti.
Profesörlerin sağlık durumlarının teröristlerin elinde kötüye gittiğini belirten Gani, serbest bırakıldıkları takdirde hükümet ile Taliban arasındaki gayrı resmi görüşmelerin önünün açılacağını ifade etti.
ABD ve Taliban, Kabil ile barış anlaşmalarına varılması ve ABD’nin birliklerini geri çekmeye başlaması için geçtiğimiz yıl doğrudan görüşmelerde bulunmuştu. Ancak ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz Eylül ayında bir ABD askerinin operasyon sırasında öldürülmesinin ardından Taliban ile bir yıl süren müzakereleri sona erdirmişti.
Uzmanların çoğu, barış görüşmelerinin yeniden başlatılması konusunda hemfikir. Siviller ise uzun zamandır devam eden kanlı savaş yüzünden ağır bedeller ödemeye devam ediyor. Geçtiğimiz ay yayınlanan Birleşmiş Milletler raporuna göre, 2019 yılı Temmuz ve Eylül ayları arasında Afganistan’da benzeri görülmemiş şekilde bin 117 kişi ölmüş, 3 bin 139 kişi ise yaralanmıştı. Bu rakamlar, 2018 yılına nazaran yüzde 42’lik bir artışı temsil ediyor. Taliban, 18 yıldan uzun bir süredir Afganistan’da kanlı isyanını sürdürüyor.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times