​Jovanovich: Trump, yalanlarıyla itibarımı zedeliyor

ABD’nin eski Kiev Büyükelçisi Mary Jovanovich (AP)
ABD’nin eski Kiev Büyükelçisi Mary Jovanovich (AP)
TT

​Jovanovich: Trump, yalanlarıyla itibarımı zedeliyor

ABD’nin eski Kiev Büyükelçisi Mary Jovanovich (AP)
ABD’nin eski Kiev Büyükelçisi Mary Jovanovich (AP)

ABD’nin eski Kiev Büyükelçisi Mary Jovanovich, Başkan Donald Trump’ın azli soruşturması kapsamında halka açık bir duruşma oturumunda İstihbarat Komitesi huzurunda ifade verdi.
Demokratların egemen olduğu Temsilciler Meclisi’ndeki oturumda bazı başlıklar öne çıktı.
Başkan Trump, milyonlarca Amerikalının televizyonda canlı olarak izlediği söz konusu oturumda ifade veren 33 yaşındaki Dışişleri Bakanlığı diplomatı Jovanovich hakkında şaşırtıcı açıklamalarda bulundu.
Trump, duruşma devam ederken Twitter hesabından Jovanovich’e saldırarak “Mary Jovanovich, nereye gittiyse orda işler kötüye gitti. Somali’deydi, orada ne oldu? Ukrayna’ya gidişinde ise Ukrayna Devlet Başkanı’yla ikinci telefon görüşmemde Jovanovich hakkında olumsuz bir şekilde konuştu. ABD Başkanı’nın, idaresinde hizmet edecek büyükelçileri tayin etme hakkı vardır” ifadelerinde bulundu.
Bu açıklamaların bir kısmını okuyan Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Adam Schiff, duruşma salonundaki herkes bu ifadelere şaşırırken, Jovanovich’ten bunlara cevap vermesini istedi. Jovanovich’in “Bu, çok korkutucu” cevabı üzerine Schiff, “Buradaki bazılarımız, şahitlerin korkutulmasını çok ciddiye alıyor” dedi.
Trump’ın söz konusu açıklamaları, Jovanovich’in Trump'ın kişisel avukatı Rudy Giuliani’nin başlattığı bir kampanya sonucunda Mayıs ayında Ukrayna’nın başkenti Kiev’den geri çağrılmasının ardından yaşadığı hayal kırıklığını anlatmasından sonra geldi.
Jovanovich, Trump’ın 25 Temmuz'da Ukraynalı mevkidaşı Vladimir Zelenskiy ile yaptığı konuşmada kendisinden bahsederek onu ‘kötü haber’ olarak nitelendirmesinden duyduğu üzüntü ve şaşkınlığı ifade etti.
Georgetown Üniversitesi'nde ders veren ve hala Dışişleri Bakanlığı çalışanı olan Jovanovich, Trump’ın kendisi hakkında bazı sıkıntılar yaşayacağını söylediğini öğrendiğinde bunu bir çeşit tehdit olarak algıladığını belirterek “Metni okuduğum o an çok kötüydü. Beni o sırada gören bir kişi, rengimin solduğunu ifade etti” dedi.
Aynı zamanda Jovanovich, Giuliani’nin Ukraynalı birkaç yolsuzluk suçlusuyla beraber neden kendisini hedef alan bir karalama kampanyası yürüttüğünü anlamadığını belirtti. Hakkındaki asılsız suçlamalar ve yanlış bilgilendirmelere kurban gittiğini ifade etti.
Trump’ı asla aleni bir şekilde eleştirmediğini belirten Jovanovich, “Başkanın, istediği zaman herhangi bir nedenden dolayı idaresinde hizmet edecek büyükelçileri tayin etme hakkı olduğu hususunda şüphe duymuyorum. Yalnızca, yalan söyleyerek beni itibarsızlaştırmasının nedenini anlamıyorum” dedi.
Cumhuriyetçi Temsilciler, 2020 Başkanlık seçimleri adayı olan Joe Biden’ın oğlu Hunter Biden hakkında sorular yöneltti. Hunter Biden babası, eski Başkan Barack Obama’nın yardımcılığını yaptığı sırada Ukraynalı ‘Borisma’ gaz şirketinin yönetim kurulundaydı. Başkan Trump da 25 Temmuz’da Zelenskiy ile yaptığı telefon konuşmasında Biden ailesinin soruşturulmasını istemişti. Jovanovich ise söz konusu soruya “Bunun bir çıkar çatışması gibi göründüğünü düşünüyorum” cevabını verdi.
Jovanovich, Kiev’den geri çağrılması hususunda Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'dan yeterli destek alamadığı için hayal kırıklığına uğradığını belirtti.
Büyükelçi, ayrıca şu açıklamaları yaptı: “Kriz, artık sadece bireyleri değil tüm kurumu etkiliyor. Dışişleri Bakanlığı içinde küresel düzeyde karmaşık bir aşamada bir boşluk yaratılıyor. Şimdi diplomatlarımızı zayıflatma zamanı değil”.
Demokrat ve Cumhuriyetçi milletvekilleriyle avukatlar, art arda sorularını yöneltirken Jovanovich ise tutarlı ve istikrarlı bir şekilde sorulara net cevaplar verdi. Bazen sadece “Evet” ya da “Hayır” dedi.
Ancak bu konuların ailesi içindeki yankılarına cevap vermekten kaçınarak “Bu konuya girmeyi gerçekten istemiyorum, ancak sorduğunuz için teşekkürler. Açıkçası çok zor ve acı bir dönemdi. Sahip olduğumuz tek şey itibarımızdı” ifadelerinde bulundu.
Jovanovich’in ifadesini tamamlaması ve Adam Schiff’in söz konusu duruşmanın sona erdiğini ilan etmesinin ardından, salonda bulunan katılımcılardan alkış sesleri geldi. Bu, bu tür duruşmalarda nadir görünen bir durumdu.



Ukrayna’ya karşı savaşan “Donbas Kovboyu’nu” öldüren Rus askerlere hapis cezası

Bentley, eski ABD Başkanı Barack Obama'ya "faşist ve ırkçı" demesiyle de gündem olmuştu (@bentleyrussell / Instagram)
Bentley, eski ABD Başkanı Barack Obama'ya "faşist ve ırkçı" demesiyle de gündem olmuştu (@bentleyrussell / Instagram)
TT

Ukrayna’ya karşı savaşan “Donbas Kovboyu’nu” öldüren Rus askerlere hapis cezası

Bentley, eski ABD Başkanı Barack Obama'ya "faşist ve ırkçı" demesiyle de gündem olmuştu (@bentleyrussell / Instagram)
Bentley, eski ABD Başkanı Barack Obama'ya "faşist ve ırkçı" demesiyle de gündem olmuştu (@bentleyrussell / Instagram)

Ukrayna'ya karşı savaşan ABD vatandaşı Russell Bentley'in ölümünden sorumlu tutulan 4 Rus askere hapis cezası verildi.

Donetsk'in Kremlin'in kontrolündeki bölgesinde görülen duruşmada karar dün açıklandı.

Mahkeme, Binbaşı Vitaliy Vansitaski ve Teğmen Andrey Iordanov'un askeri rütbelerini sökerek ikisine de 12 ay hapis cezası verdi. Çavuş Vladislav Agaltsev 11 yıl, olaya karışan diğer bir askerse işlenen suçu gizlediği gerekçesiyle 1,5 yıl hapis cezası aldı.

Açıklamada, 63 yaşındaki Bentley'nin geçen yıl Ukrayna'nın Donetsk'e düzenlediği saldırıya ilişkin görüntülerden bir belgesel hazırlarken Rus askerlerince 'ajan sanılarak' gözaltına alındığı belirtildi.

Askerlerin, "Donbas Kovboyu" diye de bilinen ABD vatandaşının kafasına çuval geçirip onu zorla arabaya soktuğu belirtildi.

Bentley'nin ağır darp ve işkence sonucu yaşamını yitirdiği aktarıldı. Rus askerlerin cesedi ortadan kaldırmak için arabanın bagajına yerleştirip aracı patlattığı ifade edildi.   

Russell Bentley'in Moskova kontrolündeki Ukrayna topraklarında ölümü Rusya'da tepki yaratmıştı.

"Teksaslı" diye de anılan Amerikan vatandaşının, Ukrayna ordusunun Donetsk'teki Petrovski bölgesine geçen yıl 8 Nisan'da düzenlediği topçu saldırısının ardından kaybolduğu bildirilmişti.

Eşi Lyudmilla da Bentley'nin Rus ordusuna ait 5. Tank Tugayı'ndaki askerler tarafından kaçırıldığını söyleyerek serbest bırakılmasını istemişti.

2014-2017'de Donetsk'teki Kremlin yanlısı ayrılıkçıların safına katılarak Vostok Taburu'nda Ukrayna'ya karşı savaşan Bentley, 2021'de Rusya pasaportu da almıştı. 

Bentley, tabura katılmak için GoFundMe üzerinden topladığı 2 bin dolarla Rusya'ya gitmişti.

BBC, Bentley'nin Rusya'daki radikal solcu "Sut' vremeni" (Zamanın Özü) hareketinin parçası olduğunu da yazmıştı. Rus milliyetçiliğiyle komünizm düşüncesini merkez alan hareket, Sovyetler Birliği'ni yeniden diriltmeyi amaçlıyor.

Independent Türkçe, Guardian, CBS News


Meksika, ABD'nin Rus ajanı listesini kale almamış

Meksika, BM'deki oylamalarda Ukrayna'nın egemenliğini savunurken Rusya'ya yaptırım konusunda çekimser davranıyor (Reuters)
Meksika, BM'deki oylamalarda Ukrayna'nın egemenliğini savunurken Rusya'ya yaptırım konusunda çekimser davranıyor (Reuters)
TT

Meksika, ABD'nin Rus ajanı listesini kale almamış

Meksika, BM'deki oylamalarda Ukrayna'nın egemenliğini savunurken Rusya'ya yaptırım konusunda çekimser davranıyor (Reuters)
Meksika, BM'deki oylamalarda Ukrayna'nın egemenliğini savunurken Rusya'ya yaptırım konusunda çekimser davranıyor (Reuters)

New York Times'ın (NYT) Meksika ya da ABD yönetimlerinde geçmişte çalışmış veya hâlâ görev yapan 9 kişiye dayandırdığı haber, iki ülke arasındaki uyumsuzluğu ortaya koydu. 

ABD'nin güney komşusunu topraklarında diplomat kisvesi altında faaliyet gösteren istihbaratçılara karşı uyardığı ancak Meksika'nın bu kişileri sınır dışı etmediği bildirildi. 

Mart 2022'de ABD'li General Glen VanHerck'in "Meksika, dünyada en fazla Rus ajanına sahip olan ülke" dediği, dönemin Meksika lideri Andres Manuel Lopez Obrador'un bu iddiayı "Bizde böyle bir bilgi yok" diye yanıtladığı hatırlatıldı. 

Ancak o sırada iki ülkenin bu konu hakkında defalarca bilgi alışverişinde bulunmuş ve Lopez Obrador'un doğrudan uyarılmış olduğu belirtildi. 

Amerikan gazetesinin kaynakları, Meksika'daki Rusya Büyükelçiliği'nde çalışan 25'e yakın ajandan oluşan bir liste CIA tarafından iletilse de bu kişilerin sınır dışı edilmesi için hiçbir girişimde bulunulmadığını öne sürdü. 

Amerikalı yetkililer, Meksika'nın turistik bir yer olmasına ve ABD'ye yakınlığına işaret etti. Rus ajanlarının Meksika'da buluşup ABD topraklarında edindikleri istihbaratı gizlice paylaşmalarının bu sayede kolaylaştığını dile getirdiler.

NYT, Rusya'nın Meksikalıları ABD ve Avrupa devletleriyle karşı karşıya getirme çabaları konusunda Birleşik Krallık ve Fransa'nın da Meksika'yı uyardığını bildirdi. 

Meksika'daki ABD Büyükelçiliği'ne Rusya'nın faaliyetlerini gözlemlemekten sorumlu bir kişinin atandığı, benzer bir şekilde Fransa'nın da dezenformasyona odaklanan bir kişiyi görevlendirdiği vurgulandı. 

Rusya Büyükelçiliği ise ajan iddialarını reddederek Meksika'yla iyi ilişkilere sahip olduğunu bir e-postayla NYT'ye iletti. 

NYT iki hafta önce yayımladığı bir başka haberde de Rusya'nın Meksika'daki dezenformasyon çalışmalarını son iki yılda artırdığını bildirmişti. 

Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla gazeteye konuşan kaynaklar, dezenformasyon kampanyasının Sputnik ve RT gibi Kremlin'e ait medya kuruluşları tarafından yürütüldüğünü ileri sürmüştü. 

Özellikle ABD'nin en büyük ticaret ortağı olan Meksika'nın hedef alındığı aktarılmıştı.

Independent Türkçe, New York Times, NDTV


Haaretz: Türk askerleri Gazze’ye girerse İsrail kenara itilebilir

Trump ve Erdoğan arasındaki yakın bağ dünya basınında da gündem olmuştu (AP)
Trump ve Erdoğan arasındaki yakın bağ dünya basınında da gündem olmuştu (AP)
TT

Haaretz: Türk askerleri Gazze’ye girerse İsrail kenara itilebilir

Trump ve Erdoğan arasındaki yakın bağ dünya basınında da gündem olmuştu (AP)
Trump ve Erdoğan arasındaki yakın bağ dünya basınında da gündem olmuştu (AP)

Türkiye'nin Gazze'de kurulacak Uluslararası İstikrar Gücü'ne (ISF) katılımına dair süreç İsrail basını tarafından yakından takip ediliyor.

İsrail'in önde gelen gazetelerinden Haaretz'de yayımlanan analizde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la ABD Başkanı Donald Trump arasındaki yakın ilişkiye dikkat çekiliyor.

Türkiye'nin Gazze'deki ateşkes sürecinde önemli rol oynayarak ABD'nin desteğini kazandığı, Erdoğan'ın da bu ivmeyi kullanarak Ortadoğu'daki nüfuzunu artırmayı hedeflediği yazılıyor.

ABD'nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, Milken Enstitüsü'nün geçen hafta Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) düzenlediği konferansta yaptığı konuşmada, iki lider arasındaki dostluğu "bromance" diye nitelemişti.

Konferansta Barrack, Bloomberg'ün Ortadoğu ve Kuzey Afrika editörü Paul Wallace'la da görüşmüştü. Trump'ın Suriye Özel Temsilcisi, İsrail'in Türkiye'nin ISF'ye katılmasına izin vermesi gerektiğini vurgulayarak, bunun Ankara-Tel Aviv ilişkilerini güçlendireceğini savunmuştu. Barrack ayrıca F-35 meselesinde "çözüme yaklaşıldığını" da belirtmişti.

Analizde, Ankara'nın son dönemde yakaladığı ivmeden faydalanarak Washington'la F-35 meselesini çözmek için adımlar attığı da hatırlatılıyor. Trump'ın F-35 satışlarını onaylayarak "İsrail'e gözdağı verebileceği" ifade ediliyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için Trump öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. Trump'ın başkanlık edeceği "Barış Kurulu'na" ek olarak bölgeye ISF'nin konuşlandırılması öngörülüyor.

Ancak İsrail, Gazze'de kurulacak görev gücüne Türkiye'nin asker göndermesine karşı çıkmıştı.

Anlaşmanın ikinci aşamasına geçilmesi için Hamas'ın silah bırakması gerekiyor.

Zvi Bar'el'in kaleme aldığı analizde, Hamas'ın silahlarını teslim etmek yerine geçici olarak saldırıları askıya alabileceği yorumu yapılıyor. Buna ek olarak Türk askerlerinin de ISF'ye katılmasıyla İsrail'in "süreçte kenara itilebileceği" değerlendirmesi paylaşılıyor.

Diğer yandan Türkiye'nin Gazze'deki güvenlik gücüne katılmasının, Filistinlilerin yer alacağı teknokratlar komitesinin ve uluslararası örgütlerin daha etkili çalışmasını sağlayabileceği yazılıyor. Hamas'ın Türk askerlerinin yer aldığı bir görev gücüne saldırma ihtimalinin daha düşük olacağına işaret ediliyor.  

Gelgelelim ABD-Türkiye ilişkilerinin güçlenmesi ve Trump'ın Türk askerlerinin ISF'ye katılımına karar vermesi halinde Tel Aviv'in zor durumda kalabileceği belirtiliyor:

Böyle bir durumda İsrail, Trump'la yeni bir çatışmaya doğru ilerleyebilir. İsrail'in elindeki kartlar da Erdoğan'ın elindekilere kıyasla daha zayıf kalır.

Independent Türkçe, Haaretz, Bloomberg