عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

NASA, süpersonik uçak geliştiriyor

Uzay ajansı, yakıt kullanımını, emisyonları ve gürültüyü azaltan teknolojiyi denemek için X-57 Maxwell uçağını da geliştirmişti (NASA)
Uzay ajansı, yakıt kullanımını, emisyonları ve gürültüyü azaltan teknolojiyi denemek için X-57 Maxwell uçağını da geliştirmişti (NASA)
    İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT

NASA, süpersonik uçak geliştiriyor

Uzay ajansı, yakıt kullanımını, emisyonları ve gürültüyü azaltan teknolojiyi denemek için X-57 Maxwell uçağını da geliştirmişti (NASA)
Uzay ajansı, yakıt kullanımını, emisyonları ve gürültüyü azaltan teknolojiyi denemek için X-57 Maxwell uçağını da geliştirmişti (NASA)

NASA'nın ses hızından daha hızlı uçabilen ve patlama sesi yaratmayan süpersonik X-59 uzay uçağı nihayet tamamlanıyor.
Uzay ajansının 30 yılı aşkın sürenin ardından geliştirdiği pilotlu X-uçağı, ilk büyük ölçekli uçak olacak.
Uçak, Concorde gibi önceki girişimleri boşa çıkaran sorunların üstesinden gelmeye çalışırken, hızlı uzay yolculuğunda yeni bir çağın habercisi de olabilir. Ses hızına ulaştığında yüksek bir patlama sesi yaratması nedeniyle süpersonik uçakların yerleşim yerlerinin üzerinden uçmaları yasak ancak X-59'un yaratıcıları bu uçağın neredeyse tamamen sessiz olacağını iddia ediyor.
NASA, üst düzey yöneticilerinin kontrolünün ardından uçağın "sistem entegrasyonu" ve son montaj için hazır hale geldiğini açıkladı.
X-59 Sessiz SüperSonik Teknoloji (QueSST) adını taşıyan uçak, Lockheed Martin tarafından monte ediliyor. Havacılık şirketi şu anda, testlerden önce aracı tamamlanmaya çalışıyor.
İlk uçuşu 2020'de onaylanacak uçağın faaliyete başlaması ise bu tarihten bir yıl sonra gerçekleşecek.
NASA'nın havacılık araştırmaları yöneticisi Bob Pearce, yazılı açıklamasında, “KDP-D'nin tamamlanmasıyla projenin programa uygun ilerlediğini, iyi planlandığını ve doğru yolda olduğunu gösterdik. Kamusal havayolu taşımacılığına yönelik bu tarihi araştırma görevini sürdürmek için her şeyimiz tamam” ifadelerini kullandı.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre NASA yeni uçağın sadece "yumuşak bir vuruş sesi" çıkaracağını veya tamamen sessiz kalacağını belirtiyor. Üstelik Concorde'un daha da keskin versiyonuna benzeyen kusursuz şekli sayesinde bunu yapabilir.
Hatta neredeyse ikizi gibi 1,42 seyir hızıyla uçabilir.
Uçağın bu gibi özellikleri, uçmaya hazır hale geldiğinde test edilecek. NASA, sensörler ve yerdeki insanlar aracılığıyla "sesin nasıl algılandığını ölçme" imkanı sunacak test uçuşları için uçağı "ABD'nin belirli bölgelerine" gönderecek.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news