عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA İran

İranlı liderlerden Kasım Süleymani'nin ölümü hakkında açıklama: Zaferimiz katilleri için daha da acı olacaktır

İranlı liderlerden Kasım Süleymani'nin ölümü hakkında açıklama: Zaferimiz katilleri için daha da acı olacaktır
    Tahran/İHA
TT
TT

İranlı liderlerden Kasım Süleymani'nin ölümü hakkında açıklama: Zaferimiz katilleri için daha da acı olacaktır

İranlı liderlerden Kasım Süleymani'nin ölümü hakkında açıklama: Zaferimiz katilleri için daha da acı olacaktır

İran Dini Lideri Ali Hamaney, Kasım Süleymani'nin ölümüne ilişkin yaptığı açıklamada, "Süleymani'nin şehadeti bizim için acı vericidir ancak bu yoldaki zaferimiz katilleri için daha da acı olacaktır" dedi.
İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Genel Komutanı Kasım Süleymani, ABD'nin Irak'ta düzenlediği saldırı sonucu hayatını kaybetti. İran devlet televizyonu da Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Genel Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in öldürüldüğünü duyurdu. Saldırıya ilişkin açıklama yapan İran Dini Lideri Ayetullah Hamaney, kınama mesajında sert bir intikamın alınacağını vurgulayarak, "Süleymani'nin şehadeti bizim için acı vericidir ancak bu yoldaki zaferimiz katilleri için daha da acı olacaktır" ifadelerini kullandı.
İran Milli Güvenlik Konseyi'nden olağanüstü toplantı
İran Devrim Muhafızları yayımladığı bildiride, Kudüs Gücü Komutanı Süleymani'nin hayatını kaybettiğini doğrularken, İran Milli Güvenlik Konseyi olağanüstü toplantı kararı aldı.
İran Dışişlerinden açıklama
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevat Zarif de ABD'nin Devrim Muhafızları Komutanı Süleymani'ye yönelik saldırısını kınayarak, "ABD'li terörist güçler, terör ve aşırıcılıkla mücadelenin kahramanını öldürerek şüphesiz, bölgede ve dünyada direniş ağacını daha da büyüttü" ifadelerini kullandı.
Süleymani'nin aracının hedef alındığı görüntüler

Iraklı yetkililer, Haşdi Şabi Genel Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'in Bağdat Havaalanı'na Süleymani'yi karşılamak için bir konvoyla geldiğini ve saldırının havaalanında İranlı komutanın karşılandığı yerde yapıldığını kaydetti. Haşdi Şabi Sözcüsü Ahmed el-Esadi yaptığı açıklamada, "Kasım Süleymani ve el-Mühendis'in öldürülmesinden düşman ABD ve İsrail sorumlu" dedi.
Kasım Süleymani kimdir?
İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Genel Komutanı Kasım Süleymani, İran Devrim Muhafızlarının lideri olarak Suriye ve Irak'taki savaşlarda kilit rolüyle tanındı. Ortadoğu'daki mücadelede İran'ın kontrolünün yayılmasında etkili oldu. Son 20 yılda kendisine karşı birkaç suikast girişimi düzenlendi.
Süleymani önderliğinde İran sınırlarının ötesinde operasyonlar yürütmekle görevlendirilen İran Devrim Muhafızları Ordusu, 2011'den bu yana Suriye'de süren iç savaşın şiddetini azaltmak amacıyla Beşşar Esed'a destek verdi ve ayrıca silahlı grupların Irak'ta DEAŞ ile mücadelesine katkıda bulundu.
1998 yılında Devrim Muhafızları Ordusu'nun başına geçen Süleymani, İran'ın Lübnan'da Hizbullah, Suriye'de Esed ve Şii milis grupları ve Irak'taki bağlarını güçlendirmede rol oynadı. Süleymani liderliğindeki İran Devrim Muhafızları, istihbarat, finansal ve politik alanlarda İran sınırlarının ötesinde önemli bir etki sağladı. Süleymani, İran-Irak Savaşı sırasında da Irak sınırında yürüttüğü görevlerde ülkesinde ulusal bir kahraman olarak tanındı.

 

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Mücteba Hamaney gerçekten babasının yerine mi hazırlanıyor?

Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
TT
TT

Mücteba Hamaney gerçekten babasının yerine mi hazırlanıyor?

Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ölümüyle birlikte ülkenin yönetimine dair sorular ortaya atılırken en çok zikredilen isimlerden biri de Yüce Lider'in oğlu Mücteba Hamaney oldu. 

Hiçbir resmi rolü bulunmasa da ülkenin en etkili figürlerinden biri gibi görülen Hamaney, pek çok İranlı için gizemini koruyor. Zira kendisi ne kamuoyunda sıklıkla görülüyor ne de konuşma yapıyor. 

ABD'nin Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, 85 yaşındaki Ayetullah Ali Hamaney'in 54 yaşındaki oğlunu mercek altına aldı.

Mücteba Hamaney'in, kendi kişisel gücü olmadığı ve itaatkar bir tavır gösterdiği söylenen Reisi'nin döneminde istihbarat ve güvenlik yapılarındaki nüfuzunu artırdığını bildirdi. 

İran Yüce Liderliği için Reisi'nin hazırlandığının düşünüldüğü ancak helikopterin düşmesiyle birlikte bu konudaki soru işaretlerinin arttığı aktarıldı. 

WSJ'nin konuştuğu uzmanlara göre Mücteba Hamaney'in, babasının yerine geçme ihtimali düşük ve spot ışıklarının altından kaçınarak daha da güç kazanması bekleniyor.

Alman Uluslararası Politika ve Güvenlik Politikaları Enstitüsü'nde çalışan İran uzmanı Hamidreza Azizi şöyle düşünüyor:

Son 20 yıldır işler, Mücteba ve etrafındaki şebekenin kontrolünde. Şimdi Hamaney için asıl mesele, Reisi'yle aynı özelliklere sahip birini bulmak. Böylece Mücteba toplumun gözünün önünde olmadan gücünü koruyup artırabilir.

Mücteba Hamaney'in haziran sonunda düzenlenmesi planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de önemli bir rol oynaması bekleniyor. 

İran'ın geçici cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir'in de Mücteba Hamaney'e sadık bir isim olduğuna işaret ediliyor. 68 yaşındaki Muhbir seçimlere kadar tüm meselelerde belirleyici olacak üç kişilik bir konseyin parçası.

Yüce Lider'e bağlı, milyar dolarlık yatırım fonu Setad'ın başkanlığını neredeyse 15 yıl boyunca yürüttü. 

Haberde 1969'da Meşhad'da doğan Mücteba Hamaney'in geçmişine de değinildi. Yüce Lider'in sitesine göre, Şah Rıza Pehlevi döneminde evlerine düzenlenen baskınlardan birinde babasının dövüldüğünü gördü. 

1979'de devrimden sonra Tahran'a taşınan ailenin babası hızla yükselirken oğlu da 1980-1988'de Irak'la yürütülen savaşta cepheye gitti. 

Daha sonra Devrim Muhafızları'nda önemli görevlere gelecek kişilerle burada tanışan Mücteba'nın nüfuzu özellikle 2000'lerin ortalarında geniş çaplı olarak konuşulmaya başladı. 

Değişimciler, 2005 ve 2009'da Mahmud Ahmedinecad'ın kendilerine karşı kazandığı zaferlerin Mücteba Hamaney tarafından ayarlandığını öne sürdü.

ABD, 2019'da Devrim Muhafızları ve Besic milisleriyle "babasının istikrarı bozan bölgesel hırslarını ve ülke içindeki baskıya dair hedeflerini ilerletmeye" çalıştığı gerekçesiyle onu yaptırım listesine aldı. 

2022'de Mehsa Emini'nin gözaltında ölmesinin ardından ülke çapında patlak veren gösterilerde nefret objesi oldu. Ev hapsinde tutulan eski cumhurbaşkanı adayı Mir Hüseyin Musevi, Yüce Lider'e seslenerek o pozisyona oğlunu hazırladığı haberlerini yalanlamasını istedi. Ancak yanıt gelmedi. 

Ali Hamaney hakkında kitap yazan ABD ve İran yurttaşı Mehdi Khalaji bütün bunlara rağmen söylentilere karşı çıkıyor:

Mücteba'nın yeni Yüce Lider olma arzusuna dair fikirler tamamıyla bir mit. Tarihsel deneyime dayanarak Hamaney'in ne kendi oğlunu ne de başkasını işaret edeceğini sanmıyorum.

İslam Cumhuriyeti'ni kuran Ruhullah Humeyni ve yerine geçen Ali Hamaney'in Yüce Liderlik pozisyonunun babadan oğula geçmesine karşı çıkmasını İslam'a aykırı görmesi de Khalaji'nin tahminlerini güçlendiriyor. 

Mücteba Hamaney'in yönetim deneyimi ve dini yeterliliği de bu göreve uygun görülmüyor.

Tennessee Üniversitesi'nden Saeid Golkar şöyle diyor:

Önemli kararların alındığı yerlerde onlarca yıldır tecrübe edinen Mücteba Hamaney'in rejimdeki bağlantıları eşsiz. Ancak onun atanması monarşiyi geri getirerek Hamaney'in mirasını lekeler.

Bazı uzmanlar da Ahmed Humeyni'nin Mücteba Hamaney'den de güçlü görüldüğünü ancak babasının 1989'da ölmesiyle birlikte işlerin değiştiğini bildiriyor. Hamaney ve dönemin cumhurbaşkanı Ekber Haşimi Rafsancani'yle sorunlar yaşayan Ahmed Humeyni, 1995'te henüz 45 yaşındayken hayatını yitirmişti. Kalp krizinin ölüme neden olduğu bildirilmişti.

Independent Türkçe, WSJ, BBC Türkçe