İran'ın Irak'taki ABD hedeflerine yönelik saldırıları sonrası neler yaşandı?

İran üssünden füzelerin fırlatılma anı (IRNA)
İran üssünden füzelerin fırlatılma anı (IRNA)
TT

İran'ın Irak'taki ABD hedeflerine yönelik saldırıları sonrası neler yaşandı?

İran üssünden füzelerin fırlatılma anı (IRNA)
İran üssünden füzelerin fırlatılma anı (IRNA)

İran Devrim Muhafızları, Irak’ta ABD güçlerine ev sahipliği yapan Anbar vilayetindeki Ayn el-Esad Hava Üssü ile Erbil’deki Harir Askeri Hava Üssü’ne füze saldırısı düzenlediğini açıkladı.
Independent Arabia'nın haberine göre saldırı sonrası yaşananlar;
- Pentagon, açıklamasında saldırıyı doğruladı. Açıklamada, Irak’ta ABD askerlerine ev sahipliği yapan iki askeri üsse İran topraklarından 10’dan fazla füzenin fırlatıldığı belirtildi.
- Pentagon Sözcüsü Jonathan Hoffman, ABD ve koalisyon askerlerinin konuşlandırıldığı El Esad Üssü ile Erbil üslerinin hedef alındığını, ilk hasarları değerlendirmeye çalıştıklarını açıkladı.
- Kısa bir süre sonra İran, Ayn el-Esad Hava Üssü’ne ikinci dalga füze saldırılarını başlattı.
- Saldırı sonrası ABD’ye ait helikopterler Ayn el-Esad çevresinde uçmaya başladı. Üste uyarı sirenleri çaldı.
- İran Devrim Muhafızları, yaptığı açıklamayla saldırıyı üstlendi. Açıklamada, saldırıların amacının Kasım Süleymani’nin intikamı olduğu belirtildi.
- Beyaz Saray, saldırılardan haberdar olduğunu duyurdu. ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Konseyi ile bir toplantı yaptığı ve gelişmeleri yakından takip ettiği belirtildi.
- ABD Dışişleri Mike Pompeo ve Savunma Bakanı Mark Esper saldırıların ardından Beyaz Saray’a gitti.
- ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley Beyaz Saray’a gitti.
- Almanya Ordu Sözcüsü, Erbil'de konuşlanmış askerlerinin güvende olduğunu açıkladı.
- Amerikan CNN International kanalı, ABD askerlerinin kayıp vermediğini ancak çok sayıda Iraklı askerin yaralandığını bildirdi.
- Washington, Amerikan sivil havayolu şirketlerinin Irak, İran, Basra Körfezi ve Umman Körfezi hava sahasındaki uçuşlarını yasakladı.
- Erbil’deki Harir Askeri Hava Üssü’ndeki birliklerde ölen ve yaralanan olmadığı belirtildi.
- Trump, saldırı sonrası ilk açıklamasında, “Şu ana kadar her şey yolunda. Dünyadaki en güçlü ve donanımlı orduya sahibiz” ifadelerini kullandı.
- İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, saldırının ardından yaptığı açıklamada, ülkesinin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nin 51. maddesi uyarınca meşru müdafaa hakkını kullanarak, tedbirler aldı ve sonuçlandırdığını belirtti.
- ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, saldırı sonrası Pompeo ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY)Başkanı Mesrur Barzani’nin telefonda görüştüğü aktarıldı.



Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
TT

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)

Sudanlı üst düzey istihbarat yetkilisi Ahmed Hasan Muhammed, ülkesinin İran’ın Kızıldeniz kıyısında bir deniz üssü kurma talebini reddettiğini söyledi.

İran’ın bu talebi kabul edilseydi, söz konusu üs, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından birinde deniz trafiğini izlemesine olanak tanıyacaktı.

Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal gazetesinden aktardığına göre Muhammed konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi;

“İran, Sudan ordusuna isyancılara karşı mücadelede kullanılmak üzere silahlı insansız hava araçları (SİHA) sağladı. Tahran, üssü inşa etme izni karşılığında, Sudan’a helikopter taşıyan bir savaş gemisi de dahil olmak üzere gelişmiş silahlar teklif etti. İranlılar üssü istihbarat toplamak için kullanmak istediklerini söyledi. Oraya savaş gemileri de yerleştirmek istediler. Ancak Hartum, İran’ın bu teklifini reddetti.”

Muhammed gazeteye yaptığı açıklamada, “Sudan İran’dan SİHA satın aldı. Çünkü insan kaybını azaltmak ve uluslararası insancıl hukuka saygı göstermek için daha isabetli silahlara ihtiyacımız vardı” diye ekledi.

Kızıldeniz’deki bir deniz üssü, Yemen’deki Husilerin ticari gemilere saldırı başlatmasına yardımcı olurken, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından biri üzerindeki hakimiyetini artırmasına olanak tanıyabilir.

İran destekli Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Gazze’de savaşan İsrail ve müttefiklerini cezalandırma amacıyla gerçekleştirdiklerini ifade ediyor.

sddeb
Yemen televizyonu tarafından yayınlanan bir görüntüde, Husi saldırısından sonra batan bir İngiliz kargo gemisi görülüyor (EPA)

Sudan’ın, devrilen eski Devlet Başkanı Ömer El Beşir döneminde, İran ve Filistin’deki müttefiki Hamas ile yakın ilişkileri vardı.

Beşir'in 2019 darbesiyle devrilmesinin ardından, ülkenin askeri cuntasının başı olan Orgeneral Abdulfettah el Burhan, uluslararası yaptırımları sona erdirmek amacıyla ABD ile yakınlaşma başlattı.

Ayrıca İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için harekete geçti.

İran’ın deniz üssünü inşa etme talebi, bölge ülkelerinin Sudan’da 10 aydır devam eden iç savaştan faydalanarak, Ortadoğu ile Sahra Altı Afrika ülkeleri arasında stratejik bir kavşak noktası olan ülkede yer edinmeye çalıştıklarını gösteriyor.

Burhan liderliğindeki Sudan ordusu, Nisan ortasından bu yana Orgeneral Muhamed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri ile savaşıyor.

Çatışma on binlerce insanın ölümüne, milyonlarca Sudanlının yerinden edilmesine ve dünyanın en kötü insani krizlerinden birine neden oldu.

Çatışmaları takip eden bölge yetkilileri ve analistlere göre, Sudan’ın İran’dan aldığı SİHA’lar, Hızlı Destek Kuvvetleri nedeniyle ordunun uğradığı kayıpların ardından, Burhan’ın bir miktar başarı elde etmesine yardımcı oldu.

Son haftalarda hükümet, Hartum ve Omdurman’daki önemli bölgelerin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, hem Sudan ordusunu, hem de Hızlı Destek Kuvvetleri’ni savaş suçu işlemekle suçladı.

Washington ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde cinayet, tecavüz ve etnik temizlik de dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlar işlemekle itham etti.

Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, Sudan ordusunu, sivillerin yerleşimleri havadan hedef almak ve Sudanlı sivilleri çaresizce ihtiyaç duydukları insani yardımdan mahrum bırakmakla eleştirdi.

BM kuruluşları ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Darfur’da etnik amaçlı saldırılar da dahil olmak üzere zulüm yapmakla suçladı.

Çatışmanın tarafları olan Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri, ABD ve BM’nin suçlamalarını reddetti.

ABD Şubat ayında yaptığı açıklamada, İran’ın Sudan ordusuna silah sevkiyatıyla ilgili endişelerini dile getirdi.

ABD’nin Hartum Büyükelçisi John Godfrey, İran’ın Hartum’a yardım ettiğine ilişkin haberlerin ‘son derece rahatsız edici’ olduğunu söyledi.