İran Dışişleri Bakanı Zarif: Bütün taraflar bir araya gelmedikçe kara kutuya el sürmeyeceğiz

İran Dışişleri Bakanı Zarif: Bütün taraflar bir araya gelmedikçe kara kutuya el sürmeyeceğiz
TT

İran Dışişleri Bakanı Zarif: Bütün taraflar bir araya gelmedikçe kara kutuya el sürmeyeceğiz

İran Dışişleri Bakanı Zarif: Bütün taraflar bir araya gelmedikçe kara kutuya el sürmeyeceğiz

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevat Zarif, bölgedeki son gelişmeler ile ilgili ”Bütün taraflar bir araya gelmedikçe kara kutuya el sürmeyeceğiz” dedi.
İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif, yaptığı açıklamada yanlışlıkla düşürülen Ukrayna uçağına ilişkin, "Ben Ukrayna uçağının düşüş sebebinin İran tarafından açıklanmasından birkaç saat önce haberdar oldum. Daha öncesinde bana uçağın teknik bir arıza sebebiyle düştüğü söylenmişti” dedi.
Bakan Zarif, "Askeri yetkililerimiz muhtemelen uçağın düşürülmesinden birkaç saat sonra olayı fark ettiler ve perşembe günü akşamına kadar bu olay hakkında araştırmalarda bulunup kimin nasıl ve neden düşürdüğünü ve uçağın düşürülmesine ilişkin neden olan sorunu araştırdılar. Bu tahkikatların yapılması gerekiyordu ve halen devam etmektedir. Biz bütün cevapları bilmiyoruz. Hava savunma sisteminde başında olan kişinin neden bir uçağın kendisine yaklaşmakta olduğunu düşündüğünü bilmiyoruz” ifadelerini kullandı.
İran Dışişleri Bakanı Zarif, düşürülen Ukrayna uçağına ait kara kutuyu İran’ın okuyamayacağını ancak kara kutunun başka bir ülkeye de verilemeyeceğini belirterek, ”Tüm yardım taleplerimize rağmen geri dönüş olmadı. Kara kutunun okunabilmesi için teknik teçhizata ihtiyacımız var” dedi.
Uluslararası havacılık kanunlarına göre İran’ın bu soruşturmayı yönetme yetkisinin olduğunu belirten Zarif, ”İran’ın kara kutunun kodlarını çözebilmesi için Amerika ve diğer batılı ülkelerin teçhizat ve yazılımlarına ihtiyacı vardır. Biz yardım talebinde bulunduk. Neden Amerika bize yardım etmedi? Bu insani bir meseledir. Neden bize gerekli teçhizatı vermediler? Neden gerekli yazılımı vermediler?" diye konuştu.
Zarif şu an kara kutunun çözülüp çözülmediği hakkında sorulan soruya, "Hayır biz bu meselede bütün taraflar bir araya gelmedikçe kara kutuya el sürmeyeceğiz" açıklamasında bulundu.



Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)
TT

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)

İran'ın kuzeybatısında pazartesi günü meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte hayatını kaybettiği açıklanan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın İsrail ve Batı karşıtı politikalarının ateşli bir savunucusuydu.

Reisi, 60 yaşındaki Abdullahiyan’ı Ağustos 2021'de atadı.

2013'ten 2021'e kadar bu görevi yürüten Muhammed Cevad Zarif'in yerine geçmek gibi zor bir görevi vardı; Zarif, önde gelen aktif bir diplomat, akıcı bir İngilizce konuşan, uluslararası çevrelerde tanınan bir yüz ve İran'ın dış politikasını yöneten deneyimli bir isimdi.

İran devlet televizyonu Emir Abdullahiyan'ı, Tahran tarafından yönetilen ve Lübnan Hizbullah'ı, Filistinli Hamas ile İslami Cihad hareketleri ve Iraklı silahlı gruplar gibi İran'ın ezeli düşmanı İsrail karşıtı grupların yer aldığı "Direniş Ekseni'nden üst düzey bir diplomat" olarak tanıttı.

Emir Abdullahiyan atandığı gün yaptığı açıklamada, bu grupların "İran'ın müttefikleri" olduğunu ve "onları güçlendirmenin hükümetin gündeminde olduğunu" söyledi.

Kapsamlı geziler

Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasında Gazze'de savaşın başlamasından beri bölgeye yaptığı ziyaretleri yoğunlaştırdı. Tahran, İsrail'e karşı Filistin hareketini ve savaşın çıkmasına yol açan 7 Ekim 2023 operasyonuna desteğini gizlemedi, ancak aynı zamanda bu operasyonun içinde yer almadığını da vurguladı.

Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)

Geçtiğimiz nisan ayında, Tahran'ın Yahudi devletini sorumlu tuttuğu ve Şam'daki İran konsolosluk binasını yerle bir eden hava saldırısına karşılık olarak, İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı ve füzeyle gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırıyı savundu.

İran'ın tepkisinin "meşru savunma ve uluslararası hukuk çerçevesinde" gerçekleştirildiğini söyledi.

Emir Abdullahiyan daha sonra İsrail'in İran'ın orta kesimindeki İsfahan eyaletine bir misilleme amaçlı saldırı düzenlediğine dair haberleri "çocuk oyuncağı" diyerek küçümsedi.

İzolasyonun Azaltılması

Mesleki kariyeri boyunca Devrim Muhafızları ile olan yakın ilişkileriyle tanınan Emir Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu olan Kudüs Gücü'nün komutanı ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan kariyeri boyunca Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu. Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanı olan ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan, üç yıl boyunca İran'ın uluslararası sahnedeki izolasyonunu azaltmak ve ABD yaptırımlarının ülkesinin ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Çin'in himayesindeki bir anlaşma çerçevesinde Mart 2023'te Suudi Arabistan ile uzlaşmaya varılmasına yol açan süreçte kilit bir figür olmasa da İran'ın Arap komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynadı.

1964 yılında Tahran'ın doğusundaki Damgan şehrinde doğan Abdullahiyan, 1991 yılında Tahran Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.

1997-2001 yılları arasında Irak'ta ve 2007-2010 yılları arasında ise Bahreyn'de görev yaptı.

2011'den bu yana Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu görevinde, Ali Ekber Salihi (Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ikinci hükümetinde) ve Zarif (Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ilk hükümetinde) gibi iki farklı bakanla çalıştı.

Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri) Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri)

Ancak 2016 yılında Zarif onu görevden aldı. Bu hareket muhafazakârlar tarafından, Ruhani ve bakanına yönelik büyük eleştiriler yapılmasına neden oldu.

ISNA'ya göre daha sonra Umman Büyükelçiliği görevini reddetti ve 2021 yılında Dışişleri Bakanlığı'na gelmeden önce, Meclis Başkanı'nın uluslararası işlerden sorumlu özel yardımcısı olarak çalışmaya başladı.

Emir Abdullahiyan, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan 2015 anlaşmasının çökmesinin ardından, Washington'un 2018'de eski Başkan Donald Trump tarafından anlaşmadan çekilmesi sonrasında, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması çabalarına dahil oldu.