Fetih'ten Hamas'a sert çıkış: Bölünmeyi sona erdirmek istemiyorlar

Filistinli gruplar, FKÖ heyetini Gazze’de karşılaması için Hamas’a baskı yapmaya çalışıyorlar. (Independent Arabia)
Filistinli gruplar, FKÖ heyetini Gazze’de karşılaması için Hamas’a baskı yapmaya çalışıyorlar. (Independent Arabia)
TT

Fetih'ten Hamas'a sert çıkış: Bölünmeyi sona erdirmek istemiyorlar

Filistinli gruplar, FKÖ heyetini Gazze’de karşılaması için Hamas’a baskı yapmaya çalışıyorlar. (Independent Arabia)
Filistinli gruplar, FKÖ heyetini Gazze’de karşılaması için Hamas’a baskı yapmaya çalışıyorlar. (Independent Arabia)

İzzeddin Ebu Ayşe
Hamas'ın Gazze Şeridi'nde Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) heyetini karşılaması için çokça baskı yapıldı. Son olarak Mısır güvenlik heyeti (geçen hafta Gazze'ye yaptığı ziyaret sırasında) hareketin liderlerinden, el-Fetih üyelerinin ziyaretini kolaylaştırmalarını ve yeni Filistin politikası çizmek adına onlarla birlikte masaya oturmalarını talep etti. Mısır heyetinin Filistin’deki gruplarla yaptığı görüşme oldukça olumlu geçti. Ardından Hamas, Gazze’de FKÖ heyetini kabul etmekten memnuniyet duyacağını duyurdu. Heyeti karşılamayı kabul etti.
Hamas’ın teklifi
FKÖ heyetinin Gazze Şeridi'ni ziyaret etmesi fikri her ne kadar Hamas’tan gelse de hareket daha sonra bundan geri adım attı. Teklif, Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’tan Trump'ın barış planına karşı çıkmak için kapsamlı bir ulusal toplantı yapmak üzere Gazze'ye gelmesini istemesiyle gündeme geldi. Abbas, bu davetin ardından ulusal bir toplantı yapmak ve Filistin mutabakatı için ortam yaratmak üzere Gazze’ye heyet göndermeyi kabul etti.
Fetih ve Hamas hareketlerinin FKÖ heyetinin Gazze'de karşılanmasına ilişkin yaptıkları açıklamalarda çelişkiler mevcut. Nitekim FKÖ Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Mecdelani, Hamas liderliğine Abbas tarafından ‘kapsamlı bir ulusal toplantı için’ gerçek bir fırsatın sunulmadığını iletti.
Hamas’ın şartları
Mecdelani şartlar arasında “Gazze'yi ziyaret etmek isteyen heyet üyelerinin nasıl hareket edeceği, kimin kabul edilip kimin kabul edilmeyeceği ve heyet üyelerine siyasi bir gündemin dikte edilmesi” olduğunu söyledi.
FKÖ üyelerinin açıklamasına göre heyet, Devlet Başkanı Abbas tarafından oluşturuldu ve yeni bir Filistin politikasının belirlenmesi adına Gazze Şeridi'ni ziyaret etmesi talimatı verildi. Açıklamaya göre bu adım, heyetin ziyaretinin ardından Abbas’ın da Gazze’yi ziyaret etmesi için zemin hazırlama amacı taşıyordu.
Mecdelani, Hamas’ın ağır hareket etmesinin ve ziyaret için şartlar belirmesinin Gazze’de ulusal bir toplantı düzenlemeye hazır olmadığı anlamına geldiğini söyledi. Ayrıca ulusal bir çalışmanın önüne konulan bu tür şartların Hamas’ın FKÖ heyetini karşılamaktan kaçındığının da işareti olduğunu vurguladı.
Toplantının Gazze dışında yapılması
Mecdelani, Hamas'ın Fetih Hareketi’nin liderliğine bir mesaj gönderdiğini ve ulusal toplantıyı Gazze Şeridi dışında yapmayı tercih ettiğini ilettiğini belirtti. Ancak Fetih ve FKÖ liderlikleri bunu kabul etmedi.
ABD planının başarısız olması hususunda hiçbir tarafından Filistinlilerden daha istekli olmadığını ifade eden Mecdelani, bir Filistin vizyonunun belirlenmesi için uluslararası arenaya başvurmanın utanç verici olduğunu, Filistin topraklarında bir toplantı yapabilecek gücün bulunduğunu vurguladı.
Teklifler
Hamas ise FKÖ heyetinin ziyaretine engel olduğu yönündeki açıklamaları yalanladı ve heyetin ziyareti için herhangi bir şart koşmadıkları gibi bazı kolaylıklar sağladıklarını duyurdu.
Hamas Sözcüsü Hammad Rakab, Hamas’ın davetinin aslında Devlet Başkanı Mahmud Abbas’a yönelik olduğunu ve sonrasında Fetih Hareketi Devrim Konseyi Üyesi Azzam el-Ahmed'in kendileriyle irtibata geçerek bir heyet oluşturduklarını ilettiğini açıkladı.
Ayrıca davetin Abbas için olmasına rağmen böyle bir durumu da memnuniyetle karşıladıklarını belirten Rakab sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sonrasında Fetih Hareketi, toplantının sadece Hamas'la yapılmasını şart koştu. Biz ise toplantının Filistinli grupların katılımıyla yapılması teklifinde bulunduk. Ardından herhangi bir grupla ikili görüşmelerin yapılabileceğini dile getirdik. Fetih ise bunu reddetti ve Hamas'ın birtakım şartlar belirlediğini iddia etmeye başladı.”
Heyetin bu teklifi memnuniyetle karşıladığını ve Hamas’ın söz konusu ziyareti beklemeye koyulduğunu belirten Rakab, toplantının Gazze Şeridi dışında yapılması gibi herhangi bir öneride bulunmadıklarını, bilakis meselenin bütünüyle Filistin merkezli olması nedeniyle toplantının ülke topraklarında yapılması fikrinde olduklarını kaydetti.
Siyasi çıkarlar
Fetih’in iddiasına göre Hamas, FKÖ heyetini karşılamaktan vazgeçti. Bu durum gözlemciler nezdinde bazı soruları gündeme getirdi. Siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler uzmanı Mansur Ebu Kerim, Hamas’ın bu davranışının Gazze Şeridi'ndeki yönetimini sürdürme amacından kaynaklandığı görüşünde. Mansur Ebu Kerim yaptığı açıklamada bu konunun Trump’ın barış planında da yer aldığına dikkat çekerek Hamas’ın İsrail ile olan anlaşmalarına dayanarak kendi çıkarlarını gerçekleştirmeyi hedeflediğini belirtti.
Ebu Kerim, Abbas'ın Gazze Şeridi'ne şahsen gelmesi talebinden dolayı heyetin ziyaretinin reddedilmesi meselesine değindiği açıklamasını şöyle sürdürdü:
 “Böyle bir şeyin olduğunu düşünmüyorum. Filistin uzlaşısı süreci Hamas’ın nezdinde son buldu. Hamas'ın Gazze Şeridi dışında ulusal bir toplantı yapma çağrısı, çıkarları için daha fazla zaman kazanmak adına yapılan politik bir manevradır.”



Irak, Güney Kore ile hava savunma sistemi anlaşması imzaladı

Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
TT

Irak, Güney Kore ile hava savunma sistemi anlaşması imzaladı

Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)

Irak, hava ve balistik füze savunma sistemi satın almak üzere Güney Koreli bir şirketle anlaşırken, Savunma Bakanlığı, görevden alınan meclis başkanı Muhammed el-Halbusi'nin yol açtığı siyasi tartışmalara rağmen Peşmerge güçlerine ABD yapımı silahlar verilmesi kararını savundu.

Güney Koreli LIG Nex1 şirketi dün (Cuma) yaptığı açıklamada, Irak'a Kore yapımı hava ve balistik füze savunma sistemi ihraç etmek üzere bir anlaşma imzalandığını duyurdu. Gelişmiş silah sistemleri üreticisi yaptığı açıklamada, Güney Kore'nin M-SAM2 hava savunma sistemi olarak da bilinen Cheongung-II sistemini ihraç etmek için Irak Savunma Bakanlığı ile 2,78 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladığını belirtti. Irak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan'ın ardından Ortadoğu'da Güney Kore üretimi hava ve balistik füze savunma sistemini satın alan üçüncü ülke oldu. Güney Kore'nin füze savunma stratejisinin en önemli parçasını oluşturan sistem, öncelikle Kuzey Kore tehditlerine karşı koruma sağlamak amacıyla füze ve uçakları durdurmak üzere tasarlandı.

Füzeler ve M-SAM-2 entegre sistemi LIG Nex1 tarafından üretilmekte, Hanhwa Systems şirketi radarı sağlamakta ve Hanhwa Aerospace de füze rampaları ve araçlarını üretmektedir.

Cheongung-II, Rus füze sistemlerinde kullanılan 9M96 füzesinin teknolojisi temel alınarak geliştirilen orta menzilli bir karadan havaya savunma sistemidir.

Kürt Peşmerge güçleri Haziran 2023'te Erbil'de düzenlenen bir törende (AFP)Kürt Peşmerge güçleri Haziran 2023'te Erbil'de düzenlenen bir törende (AFP)

Peşmerge silahları

Irak Savunma Bakanlığı, ABD yapımı obüslerin Peşmerge güçlerine teslim edilmesini savundu.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Peşmerge güçlerine tahsis edilen 105 mm'lik obüslerle ilgili olarak medyada ve sosyal medyada dolaşan haberlere cevaben, silahların alımının Savunma Bakanı İrfan el-Hayali döneminde sözleşmeye bağlandığını ve Savunma Bakanı Cuma Anad döneminde değiştirildiğini açıklığa kavuşturmak isteriz” denildi.

Bakanlığın açıklamasına göre, meblağlar mevcut hükümetin kurulmasından önce ödendi ve silahlar 20 Kasım 2023 tarihinde Umm Kasr Limanı’na ulaştı.

Silahlar Umm Kasr Limanı’na varışlarının üzerinden bir yıl geçmesine rağmen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Peşmerge Bakanlığı’na teslim edilmemiş. Ardından Genelkurmay Başkanı tarafından bir nota verildikten ve gerekli tüm tedbirler alındıktan sonra bu işlem gerçekleştirilmiş.

Savunma Bakanlığı, ‘Peşmerge güçlerinin Irak'a sadakatinden şüphe duyulmayan ulusal bir güç olduğunu ve daha önce bahsi geçen silahlar konusunun yedi yıldan fazla bir süre önce gerçekleştiğini, silahların ancak bu konuda tüm tedbirler alındıktan sonra teslim edildiğini’ vurguladı.

Söz konusu mesele, özellikle Tekaddum Partisi lideri Muhammed el-Halbusi'nin silahların Erbil'e teslim edilmesi anlaşmasına itiraz etmesinin ardından büyük bir siyasi tartışmaya yol açtı.

Halbusi geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, “Bu tür silahlar, yetenek ve kapasitelerine sürekli ihtiyaç duyduğumuz Irak ordusunun tekelinde olmalıdır” dedi.

Ancak Halbusi kısa bir süre önce açıklamalarını tersine çevirerek, ‘bölgedeki mevcut siyasi liderliğin varlığı göz önüne alındığında, Peşmerge güçlerine teslim edilen ABD silahlarını kullanmaktan korkmadığını’ belirtti. Halbusi bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, “IKBY liderleri mantıklı hareket ediyor ama gelecek korkuları var” ifadesini kullandı.

Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre siyasi partiler, özellikle de Şii Koordinasyon Çerçevesi'ndeki güçler, Mustafa Kazımi'ninki de dahil olmak üzere önceki hükümetlerin silahları IKBY'ye teslim etmeyi reddettiğini belirterek, karara itiraz ettiler.

IKBY Peşmerge Bakanı Şoreş İsmail geçtiğimiz ağustos ayında, ABD Savunma Bakanlığı'nın Irak federal hükümetinin onayıyla Peşmerge güçlerine bir dizi ağır silah verdiğini açıkladı.