‘Bana sadece Harry deyin’: Sussex Dükü Kraliyet unvanını kullanmayı reddediyor

Prens Harry kürsüde konuşma yapıyor (Reuters)
Prens Harry kürsüde konuşma yapıyor (Reuters)
TT

‘Bana sadece Harry deyin’: Sussex Dükü Kraliyet unvanını kullanmayı reddediyor

Prens Harry kürsüde konuşma yapıyor (Reuters)
Prens Harry kürsüde konuşma yapıyor (Reuters)

Sussex Dükü Prens Harry, Edinburgh’da düzenlenen bir konferansa katıldığı sırada hiçbir Kraliyet unvanı olmadan, sadece ismiyle hitap edilmesini istedi.
İngiltere merkezli The Guardian gazetesinin haberine göre, Prens Harry’e genellikle ‘Sir’ ya da ‘His Royal Highness’ unvanları ile hitap ediliyor ancak 31 Mart tarihi itibariyle yani, Kraliyet ailesinin bir üyesi olarak çalışmayı bıraktığında bu unvanları kullanamayacak.
Prens Harry’nin konferansta sadece adıyla çağrılmasını istemesinin ardından konferansın sunuculuğunu yapan Ayesha Hazarika, Prens Harry’i adıyla sahneye davet etti. Harry kalabalığa seslenerek İskoçya’nın, turizm endüstrisini çevre dostu yapan ülkelerin başında yer alması sebebiyle Birleşik Krallık ve dünyanın geri kalanına örnek olabileceğini belirtti.
‘Sussex Royal’ amblemi Harry ve eşi Meghan Markle tarafından sık sık kullanılıyor. Çift kitap ve kırtasiye malzemeleri, gecelik ve çorap gibi kıyafetler, yardım kampanyaları, eğitim, spor ve sosyal bakım malzemeleri üzerinde kullanılmak üzere tasarlanan markalarında ve kendilerine ait olan web sitesinde ‘Sussex Royal’ adını kullanıyor. Geçen ay Buckingham Sarayı’ndan Harry (35) ve Meghan’ın (38) gelecekte ‘Kraliyet ailesinin çalışan üyeleri olmayacağına’ dair bir açıklama gelmişti.
Kraliçe Elizabeth’in torunu Harry ve eşi Meghan, ‘yenilikçi bir rol üstlenmek’ ve maddi bağımsızlıklarını kazanmak için çalışmak istediklerine dair yaptıkları sürpriz açıklamanın ardından geçen ay Kraliçe ile görüşerek Kraliyet ailesinin üyeleri olmaya devam etmeyecekleri konusunda anlaşmaya vardılar.
Kraliçe Elizabeth tarafından çifte, ticari markalarında ‘Kraliyet’ unvanını kullanmalarına yönelik yasak getirilmesinin ardından web sitelerinden açıklama yapan Harry ve Meghan, önümüzdeki bahar ayında faaliyet göstermeye başlayacak olan ticari markalarında ‘Kraliyet’ unvanını kullanmayı bırakacaklarını söyledi.
Daily Mail gazetesinin yayınladığı söz konusu açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Monarşinin veya Kabine Ofisinin yurtdışında 'Kraliyet' kelimesi üzerinde herhangi bir yargı yetkisi olmamasına rağmen Sussex Dükü ve Düşesi, 2020 bahar döneminde geçiş sürecinin sona ermesiyle birlikte İngiltere'nin içinde veya dışında 'Sussex Royal' veya 'Kraliyet' kelimelerini kullanma niyetinde değildir. Geçtiğimiz Ocak ayında varılan anlaşmaya göre Sussex Dükü ve Düşesi Kraliyet unvanlarını koruyacak bu yüzden Kraliyet Ekselansları Sussex Dükü ve Kraliyet Ekselansları Sussex Düşesi unvanlarının varlığı resmi olarak devam edecek. Sussex Dükü ve Düşesi 2020 bahar döneminin başından itibaren Kraliyet ailesinin çalışan birer üyesi olmayacağı için Kraliyet unvanlarını kullanamayacak.”
Söz konusu açıklamada, “Dükün halka açık bir profile sahip olması, Kraliyet ailesinde doğması, askerlik hizmeti yapması, düşesin bağımsız profili, özellikle son birkaç yıldır belgelenmiş olan ortak tehdit ve tehlikeler sebebiyle” oğulları ile birlikte Harry ve Meghan’ın korunmasına yönelik hususların devam edeceği konusunda hemfikir olunduğu bildirildi.



Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
TT

Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)

Bilim insanları ilk kez doğrudan bir gaz ve toz bulutunun çökmesi sonucu oluşmuş bir süper kütleli kara delik saptamış olabilir. Sonsuzluk Galaksisi'ndeki bu keşif, evrenin ilk dönemlerine dair merak edilen bir soruya da ışık tutma potansiyeli taşıyor. 

Kara delikler yaşam döngülerinin sonuna gelen büyük kütleli yıldızların süpernova patlamasının ardından kendi üzerine çökmesi sonucu oluşuyor. Süper kütleli kara deliklerse bu daha küçük kara deliklerin zaman içinde birleşmesiyle meydana geliyor.

Öte yandan NASA öncülüğünde geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Büyük Patlama'dan sonraki yaklaşık 500 milyon yıl içinde oluşmuş süper kütleli kara delikler keşfediyor. Böyle bir yapının ortaya çıkması için en az 1 milyar yıl geçmesi gerektiğini düşünen gökbilimciler, son yıllarda bu tuhaflığa bir açıklama getirmeye çalışıyor. 

Öne çıkan teorilerden birine göre bazı süper kütleli kara delikler, devasa bir gaz ve toz bulutunun herhangi bir yıldız üretmeden doğrudan kendi üstüne çökmesiyle meydana geliyor olabilir. 

Ancak bilim insanları daha önce bu senaryoyu destekleyen somut bir kanıt bulamamıştı. 

Yale Üniversitesi'nden Pieter van Dokkum liderliğindeki bir araştırma ekibi, Dünya'dan yaklaşık 8 milyar ışık yılı uzaktaki bir galakside bu kanıtı bulmuş olabilir.

cdfvgbh
James Webb Uzay Teleskobu, Sonsuzluk Galaksisi'nde toplam üç süper kütleli kara delik buldu (NASA/Yale Üniversitesi)

JWST'yi kullanarak galaksiyi gözlemleyen bilim insanları, sonsuzluk işaretine benzeyen bir görüntüyle karşılaştı. Bu nedenle Sonsuzluk Galaksisi adını alan gökadanın, iki galaksinin kafa kafaya çarpışması sonucu oluştuğu için bu şekli aldığı düşünülüyor.

Araştırmacılar şaşırtıcı bir şekilde iki galaksinin birleştiği yerdeki gaz bulutunun içinde süper kütleli bir kara delik tespit etti. Kara deliğin, halihazırda beslendiği bu gaz bulutunda oluştuğu tahmin ediliyor.

Hakemli dergi The Astrophysical Journal Letters'ta 15 Temmuz Salı günü yayımlanan makalenin başyazarı van Dokkum "Devasa bir galaksinin çekirdeği dışında bir kara delik bulmak başlı başına olağandışı bir durum ancak daha da sıradışı olan şey, oraya nasıl geldiği" diyerek ekliyor: 

Muhtemelen oraya öylece varmamış, orada oluşmuş. Ve epey yakın bir zamanda. Başka bir deyişle, bir süper kütleli kara deliğin doğuşuna tanıklık ettiğimizi düşünüyoruz, ki bu daha önce hiç görülmemiş bir şey.

Bilim insanları iki galaksinin çarpışması sırasında yoğun bir gaz düğümü oluştuğunu ve burada Güneş'in 1 milyon katı ağırlığında süper kütleli kara deliğin meydana geldiğini tahmin ediyor.

Ekip teorilerini test etmek için kara deliğin hızıyla, onu çevreleyen gaz bulutunun hızını karşılaştırdı. Bunların birbirine yakın olması, kara deliğin orada oluşma ihtimalini güçlendirdi.

Çalışma ayrıca, çarpışan iki galaksinin çekirdeklerinde de aktif süper kütleli kara delikler bulunduğunu ortaya koydu.

Bunun beklenmediğini belirten van Dokkum, çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Doğrudan çökme sonucu bir kara delik bulduğumuzu kesin bir şekilde söyleyemeyiz. Ancak bu yeni verilerin, diğer açıklamalardan bazılarını elerken, yeni doğmuş bir kara delik ihtimalini güçlendirdiğini söyleyebiliriz. Verileri incelemeye ve bu olasılıkları araştırmaya devam edeceğiz.

Independent Türkçe, Space.com, IFLScience, The Astrophysical Journal Letters