Türkiye ve Rusya, 5 Mart'ta imzaladıkları İdlib ateşkes anlaşması kapsamında, Suriye’nin kuzeybatısındaki M4 karayolunda başladıkları ortak devriyenin ilk turunu, muhalif gruplar ve sivillerin yolu kapatması nedeniyle kısa kesmek zorunda kaldı.
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), konuya ilişkin şu açıklamayı yaptı:
“İdlib´de icra edilen 1´inci Türkiye- Rusya birleşik kara devriyesi, olası provokasyonları ve bölgedeki sivil halkın zarar görmesini önlemek amacıyla, Türk ve Rus Müşterek Koordinasyon Merkezleri arasındaki koordine sonucunda gerekli tedbirler alınarak icra edilmiştir.”
Rus haber ajansı RIA’ya göre Rusya Savunma Bakanlığı ise “Teröristler provokasyonlarını uygulamak için teröristler sivilleri kalkan olarak kullanıyorlardı” ifadelerini kullandı.
Ortak devriyeye onay yok
Türkiye-Rusya’nın bölgede ortak devriye yürütme anlaşması, İdlib'de onaylanmadı.
Türkiye'nin desteklediği bazı muhalif grupların liderleri, halkın reddetmesi nedeniyle bu adımın devam etmeyeceğini düşünüyor.
Türk ve Suriye muhalefetinden kaynaklara göre Türkiye-Rusya müzakerelerinin sonuçları ve son anlaşmayı uygulama mekanizmalarını tartışmak üzere geçtiğimiz Cuma ve Cumartesi günü Ankara’da Suriyeli muhalif grupların temsilcileriyle toplantılar düzenlendi.
Türkiye-Rusya anlaşmalarının uygulanmasına yardımcı olacak birleşik bir liderlik şemsiyesi altında İdlib ve çevresindeki grupların birleştirilmesi konusu görüşüldü.
Ancak, bazı gruplar halkın karşı çıkması nedeniyle özellikle devriyeler olmak üzere son anlaşmalara uymayı reddetti.
Türk kaynaklarına göre Ankara'daki askeri heyet görüşmeleri sırasında Türkiye ve muhalif grupların ateşkes anlaşmasının Suriye rejimi ve İranlı milisler tarafından ihlal edilip çökeceğine ilişkin endişelerini Rus tarafına belirtti.
Rus heyeti ise böyle bir şey olması halinde Rus savaş uçaklarının bu milislere hava koruması sağlamayacağını vurguladı.
Kaynaklara göre İdlib ve çevresindeki muhalif grupları birleştirme fikri bu görüşmelerde gündeme getirilmedi ancak daha önce önerilen bu fikir İdlib’deki gelişmeler nedeniyle uygulanamadı.
Buradaki ana ikilem, diğer gruplarla bütünleşmek için yapısında köklü değişikliklere gitmesi gereken Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) konusu olabilir ve HTŞ’nin feshedilmesi gerekebilir.