​Mısır, Etiyopya’ya karşı ‘Afrikalı dost’ arayışında

Mısır Dışişleri Bakanı, Afrika turuna Burundili mevkidaşıyla görüşerek başladı. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır diplomasisi, Etiyopya’nın Nahda Barajı karşısındaki konumunu güçlendirmek için gerçekleştirdiği geniş kapsamlı Arap ve Avrupa girişimlerinden sonra Afrika Kıtası’nda da destek arayışına yöneldi. Mısır Dışişleri Bakanı Sâmih Şükri, Güney Afrika, Tanzanya, Ruanda, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Güney Sudan ve Nijer’i kapsayan Afrika turuna dün Burundi ziyaretiyle başladı. Şükri, ziyaret edeceği ülkelerin liderlerine Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi’nin Nahda Barajı dosyasındaki gelişmelerle ilgili mesajını iletecek.
Mısır’ın bu girişimi, Etiyopya’nın geçen şubat ayı sonunda Washington’daki toplantıya katılmayı reddetmesiyle müzakerelerin durmasının ardından geldi. Addis Ababa’nın 2011 yılından bu yana inşaatına devam ettiği Nahda Barajı’nın su toplaması, işletilmesi ve Kahire’nin payına düşen su miktarıyla ilgili kuralların belirlenmesine yönelik olarak Washington’da yapılması planlanan söz konusu toplantıda Mısır ve Sudan ile nihai bir anlaşmaya varılmasını hedefleniyordu. Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Müsteşar Ahmed Hafız, Şükri’nin Burundi Devlet Başkanı Pierre Nkurunziza ile bir araya geldiğini ve Sisi’nin konuyla ilgili gelişmeler hakkındaki mesajını ilettiğini bildirdi. Ayrıca Mısır ve Burundi arasında ikili ilişkilerin ve iş birliğinin artırılması konularının ele alındığını aktardı.
Mısır’ın eski Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Dr. Nasruddin Alâm, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada Mısır Dışişleri Bakanı’nın ziyaretleri kapsamındaki ülkelerin “müttefiklik, dostluk veya Etiyopya’ya karşı tarafsızlık şeklinde Mısır ile üst düzey ilişkileri” bulunduğuna ve diplomatik girişimlerin güç dengeleri gözetilerek dikkatlice hesaplandığına dikkat çekti. Alâm, özellikle ziyaret turunun başladığı Burundi’nin bağımsız ve Mısır’ın güçlü bir müttefiki olduğuna işaret ederek Burundi’nin çatışmanın ardından sofradaki kırıntıları toplamayı bekleyenler gibi olmadığına ve bu yüzden Burundi’nin desteğinin sağlanmasına çalışıldığına dikkat çekti. Anlaşmazlığı çözüme kavuşturmaya yönelik olarak ileride atılacak adımlarda destek sağlanacağını vurguladı. Eski Dışişleri Bakanı olan Büyükelçi ve Mısır Afrika İşleri Konseyi Başkan Yardımcısı Salah Halime de Mısır’ın girişimlerinin güçlü bir yasal zemine ve teknik temele dayandığını, bu sebeple “söz konusu diplomatik girişimin, Avrupa ve Arap ülkelerinde olduğu gibi Afrika’da da olumlu yankı bulmasının” beklendiğini belirtti.
Mısırlı diplomat Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte Mısır’ın başlangıçta ABD ve Dünya Bankası himayelerinde adil ve dengeli bir anlaşmayı imzalamış olması, Etiyopya tarafından düzenlenen tüm müzakere turlarına katılması, Washington yönetiminin Mısır’ın çabalarını övmesi ve Etiyopya’ya karşı hoşnutsuzluğunu ifade etmesi” gibi nedenlerden ötürü Kahire’nin elinin güçlü olduğunu belirtti. Ayrıca Etiyopya’nın anlaşma yapmaksızın barajı doldurma girişiminin reddedilmesiyle ilgili olarak Kahire’nin uluslararası bir güç elde etmek için çok yönlü diplomatik girişimi amaçladığını vurguladı.
Kahire, bu yıl mart ayı başlarında Arap Birliği’nden bu yönde bir karar çıkarmayı başardı. Arap Birliği’nde alınan bu kararı Dışişleri Bakanı Şükri tarafından 7 Arap ülkesinin yanı sıra Fransa, Belçika ve ardından Avrupa Birliği ülkelerinin liderleriyle bir araya geldiği ziyaretler takip etti.
Arap İşleri Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Büyükelçi Yasir Osman ile Büyükelçi ve Nil Su İşleri Dışişleri Bakan Yardımcısı Yasir Sürur başkanlığındaki Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan bir heyet iki gün önce,  Cezayir, Tunus ve Moritanya’yı ziyaret etti. Heyet, bu ülkelerin dışişleri bakanlarıyla bir araya gelerek ziyaret edilen üç ülkenin liderlerine Cumhurbaşkanı Sisi’nin Nahda Barajı müzakereleriyle ilgili mesajını iletti.
Çözüme ulaşmayı ve tarafların faydasını öngören Mısır’ın konumu, ABD tarafından önerilen anlaşmayı imzalaması için Etiyopya için bir baskı unsuru oluşturuyor.
Etiyopya ise 4 milyar dolara mâl olan ve yüzde 70’ten fazlası tamamlanan baraj inşaatının elektrik üretimi için zaruri olduğunu savunuyor. Addis Ababa yönetimi, Mısır’ın diplomatik hamlelerine karşılık olarak müzakerelerdeki konumunu güçlendirmek için bir dizi takım diplomatik girişim başlattı.