Fas’ta koronavirüsten ikinci ölüm vakası kaydedildi

​Marakeş'te Cami-ül Fena Meydanı'nda kapalı olan dükkanlar (AFP)
​Marakeş'te Cami-ül Fena Meydanı'nda kapalı olan dükkanlar (AFP)
TT

Fas’ta koronavirüsten ikinci ölüm vakası kaydedildi

​Marakeş'te Cami-ül Fena Meydanı'nda kapalı olan dükkanlar (AFP)
​Marakeş'te Cami-ül Fena Meydanı'nda kapalı olan dükkanlar (AFP)

Fas Sağlık Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) dolayısıyla ikinci ölümün kaydedildiğini bildirdi. Açıklamada hayatını kaybeden 75 yaşındaki vatandaşın Salé şehrinden olduğu belirtildi.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, yeni bir korona vakasının daha kaydedildiği ve bu vakanın Fas Pasteur Enstitüsü laboratuvarında doğrulandığı belirtildi. Bu kişinin Fransa'dan gelen Kazablankalı bir Fas vatandaşı olduğunun kaydedildiği açıklamada, vatandaşın sağlık durumunun iyi olduğu ve endişe edecek herhangi bir şey olmadığı ifade edildi. Ayrıca açıklamada hastanın şu anda Kazablanka'daki bir hastanede gözetim altında tutulduğu ve koronavirüse yakalanan vatandaşların sayısının 38’e yükseldiği bildirildi.
Sağlık Bakanlığı, virüsün bulaşıp bulaşmadığını tespit etmek için biyolojik analiz yapmaya yetkili olan kurumların Rabat Ulusal Sağlık Enstitüsü, Fas Pasteur Enstitüsü ve Rabat’taki 5. Muhammed Askeri Hastanesi olduğunu bildirdi.
Diğer yandan başsavcı tarafından yapılan açıklamada, Fas mahkemeleri savcılıklarına, koronavirüs ile ilgili yanlış haberler yayınlayan kimselere karşı sert önlemler alınması hususunda talimat verildi. Ayrıca başsavcı, adli polis tarafından konuyla ilgili araştırmaların yapıldığını dile getirdiği açıklamasında, bu tür haberler yayınladığından şüphelenen bazı kişiler hakkında kamu davası açıldığını vurguladı.
Fas İçişleri Bakanlığı ise bazı şehirlerin giriş ve çıkışlarının kapatılması, ulusal güvenlik ve sivil koruma faaliyetlerinin dondurulması hakkında yanlış bilgiler içeren bir bildirinin dolaşımda olduğunu belirttiği açıklamasında, İçişleri Bakanlığı genel merkezinde olağanüstü hal için acil bir toplantı yapıldığını ifade etti. Bakanlık, sosyal medya sitelerinde dolaşımda olan bildiride yer alan bilgilerin asılsız olduğunu dile getirdi.
İçişleri Bakanlığı, virüsün yayılımının önlenmesi için alınan tüm önlemlerin ve ihtiyati tedbirlerin resmi kanallardan açıklandığını belirtti. Ayrıca bakanlık, vatandaşların güvenliğini tehlikeye atacak şekilde asılsız haberler yapan ve yayınlayan kimseler hakkında kanuni işlemlerin başlatılacağını vurguladı.
Öte yandan İçişleri Bakanlığı ile Tarım, Balıkçılık, Kırsal Kalkınma, Su ve Orman Bakanlığı’nın aldığı ortak bir kararla, Fas'taki pazarlarda arzın devamlılığını sağlamak adına orta ve büyük ölçekteki ticari sebze ve meyve dükkanlarına doğrudan tedarik sağlanmasına izin verildi. Tarım ve Balıkçılık Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, piyasalarda arzın devamlılığını sağlamak için alınan kararın yarından itibaren yürürlüğe gireceğini ve bir ay boyunca devam edeceğini belirtti.
Hava Taşımacılığı, El Sanatları ve Sosyal Ekonomi Bakanı Nadiye Fettah el-Alevi, koronavirüsün ülke  turizm sektörüne yönelik olumsuz etkilerinin azaltılması için sahada çalışan yüklenicilere destek olmak ve turizm alanındaki iş sahasının mümkün olduğunda korunması için bir tedbir paketi hazırlandığını dile getirdi. Özellikle uluslararası uçuşların askıya alınması ile birlikte turizmin, ciddi bir şekilde etkilenen ekonomik sektörlerden olduğunu ifade eden el-Alevi, b r yandan vatandaşların sağlığını korumak ve öte yandan ulusal ekonomiyi desteklemek için bir milyar dolar tutarında bir fon tahsis edileceğini söyledi.
Fas Başbakanı Saadettin el-Osmani yaptığı açıklamada, parlamento üyelerinin koronavirüs ile mücadele için oluşturulan özel fona bir aylık maaşlarını hibe ederek katkıda bulunacaklarını belirtti.
Fas Temsilciler Meclisi (TM) ve Danışmanlar Meclisi (DM) üyeleri, koronavirüs salgını ile mücadele bağlamında başlatılan ulusal seferberlik çabalarına bir aylık maaşlarını bağışlayarak destek olmaya karar verdiler. Her iki meclis tarafından yapılan ortak açıklamada, bu kararın parlamento grup başkanlarının her iki parlamento başkanıyla koordineli bir şekilde başlattıkları girişim kapsamında geldiği kaydedildi.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.