Korona günlerinde ilk yardım kuralları

Korona günlerinde ilk yardım kuralları
TT

Korona günlerinde ilk yardım kuralları

Korona günlerinde ilk yardım kuralları

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Hülya Arık, yerde baygın olan bir kişiye korona virüs (Covid-19) önlemleri kapsamında nasıl ilk yardımda bulunacağına ilişkin bilgilendirmelerde bulundu. Arık, “Önerilen suni teneffüsten ziyade, kardiyak masajın hızla yapılmasıdır. Burada dikkat edilmesi gereken; solunum yolunun açık olup olmadığının kontrolü ve eğer maskemiz yoksa kendimizi bir mendil gibi bariyerle yüzümüzü kapatarak hızlı bir şekilde yardım istemek gerekiyor” dedi.
Tüm dünyayı etkisi altına alan korona virüs sonrası, sokaklarda fenalık geçirerek bayılan hastalara artık şüpheyle yaklaşılıyor. Kişinin virüs dışındaki bir rahatsızlığı olsa dahi uzmanlar, ilk yardımda bulunurken tedbirlerin elden bırakılmaması ve nasıl yardımda bulunulacağı konusunda bilgilendirmede bulundu. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Hülya Arık, sokakta ya da herhangi bir yerde baygın olan bir kişiye tedbirler alınıp öncelik olarak kalp masajı yapılması gerektiğini söyledi.

1 veya 1,5 metrelik mesafede bulaş riski mevcut
Böyle bir durumda hastanın mutlaka solunum ve kalp atışının kontrol edilmesi gerektiğini vurgulayan Arık, “Yerde baygın bir hasta görürsek, mutlaka solunumu ve kalp atışını kontrol etmemiz gerekiyor. Kendimizi koruma adına cerrahi maske ya da bulabildiğimiz bir maskeyle kendimize bir bariyer oluşturmamız gerekiyor. Çünkü 1 veya 1,5 metrelik mesafede bu tür hastalara yaklaşıldığında bulaş riski mevcut. Eğer solunumu varsa hastanın, solunum yolunu kapatmayacak bir şekilde bulabildiğimiz bir mendil ya da bir bariyerlere hastanın ağız ve burun yolları kapatılabilir” diye konuştu.

Suni teneffüs değil, kalp masajı
Hastaya kardiyak masajın (kalp masajı) hızla yapılması gerektiğini belirten Arık, “Önerilen suni teneffüs değil, kardiyak masajın hızla yapılmasıdır. Böyle bir durumda kalp masajı mutlaka öneriliyor. Burada dikkat edilmesi gereken; solunum yolunun açık olup olmadığının kontrolü ve eğer maskemiz yoksa kendimizi bir mendil gibi bariyerle yüzümüzü kapatarak hızlı bir şekilde yardım istemek gerekiyor. Temas olacağı için eldiven bulunamıyorsa, işlem sırasında ellerini kirli kabul ederek yüz, göz vücudun herhangi bir yere temas etmekten kaçınılması ve işlem bittikten sonra mutlaka el hijyeninin sağlanması gerekiyor. Eldivenin yanlış kullanımı da çapraz kontaminasyon (bakteri ve virüslerin kontamine olmuş bir yüzeyden, kontaminasyona maruz kalmamış başka bir yüzeye transfer olması) riskini arttırır. O nedenle esas olan el hijyenidir, bunu unutmayalım. Yani ellerimizle riskli bir yere ya da böyle bir hastaya temasımız olduğu takdirde de yine ellerimizi kirli kabul ederek hiçbir yüzeyle, özellikle kendi yüz ve gözümüzle temas etmeden en kısa sürede el hijyenimizi sağlamamız gerekiyor” dedi.



Diyet haplarının Kutsal Kase'si İştahı ve kas kütlesini etkilemeden yağ yakıyor

GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
TT

Diyet haplarının Kutsal Kase'si İştahı ve kas kütlesini etkilemeden yağ yakıyor

GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)

İştahı veya kas kütlesini olumsuz etkilemeden kan şekerini düşürerek yağ yakımını artıran bir diyet hapı, hastaların ağır yan etkiler yaşamadan zayıflamasını sağlayabilir.

Tip 2 diyabet ve obezite hastaları için geliştirilen potansiyel yeni ilaç tedavisi, tablet şeklinde alınıyor ve Ozempic'le Wegovy gibi GLP-1 iğnelerinden tamamen farklı bir şekilde çalışıyor.

Bu iğneler kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ediyor. 

Bu enjeksiyonlar bağırsak ve beyin arasındaki açlık sinyallerini etkiliyor ancak sıklıkla iştah kaybına, kas kütlesinde azalmaya ve sindirim sorunlarına neden olarak kişinin daha halsiz veya çökmüş hissetmesine yol açabiliyor.

Ancak yeni ilaç kaslardaki metabolizmayı tetikleyerek daha fazla yağ yakmalarını sağlayarak çalışıyor.

Bu tedavi, hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda hem kan şekeri kontrolü hem de vücut yapısı üzerinde olumlu etkiler gösterirken günümüzün GLP-1 bazlı ilaçlarla ilişkili yan etkileri sergilemedi.

Karolinska Enstitüsü ve Stockholm Üniversitesi'nden araştırmacıların hakemli dergi Cell'de yayımladığı çalışma, 48 sağlıklı katılımcı ve tip 2 diyabet hastası 25 kişinin yer aldığı ilk klinik denemede, insanların da bu tedaviye iyi yanıt verebildiğini ortaya koydu.

Stockholm Üniversitesi Wenner-Gren Enstitüsü Moleküler Biyobilim Bölümü'nden öğretim üyesi ve çalışmanın yazarı Tore Bengtsson şöyle diyor:

Sonuçlarımız kas kütlesini kaybetmeden metabolik sağlığı iyileştirebileceğimiz bir geleceğe işaret ediyor. Kaslar, tip 2 diyabet ve obezitede önem arz ediyor ve kas kütlesi de beklenen yaşam süresiyle doğrudan ilişkili.

İlaç, araştırmacıların laboratuvarda geliştirdiği β2 (beta) agonisti türü adlı bir maddeye dayanıyor. Beta 2 agonisti ilaçlar genellikle astım tedavisinde kullanılıyor ancak kalp çarıntısı veya titreme gibi yan etkilere yol açabiliyor.

Araştırmacılar oluşturdukları molekülün, kalbi aşırı uyarmadan kaslar üzerinde olumlu bir etki yarattığını söylüyor.

Karolinska Enstitüsü Fizyoloji ve Farmakoloji Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve araştırmanın yazarlarından Shane Wright, "Bu ilaç tamamen yeni bir tedavi yaklaşımını temsil ediyor ve tip 2 diyabet ve obezite hastaları için büyük önem taşıyabilir. Maddemiz sağlıklı kilo kaybını teşvik ediyor gibi görünüyor ve ayrıca hastalar iğne yapmak zorunda kalmıyor" diyor.

Araştırmacılar için bir sonraki adım, tedaviyi geliştiren şirket Atrogi AB'nin planlandığı klinik çalışma olacak.

Independent Türkçe