'Fomalhaut b' gezegeni keşfedilmesinden 12 yıl sonra ortadan kayboldu

“Fomalhaut” yıldızının etrafında dönen iki gezegenin çarpışması.
“Fomalhaut” yıldızının etrafında dönen iki gezegenin çarpışması.
TT

'Fomalhaut b' gezegeni keşfedilmesinden 12 yıl sonra ortadan kayboldu

“Fomalhaut” yıldızının etrafında dönen iki gezegenin çarpışması.
“Fomalhaut” yıldızının etrafında dönen iki gezegenin çarpışması.

“Fomalhaut b” gezegeni güneş sisteminin dışında keşfedilmesinin üzerinden 12 yıl geçmesinin ardından ortadan kayboldu. Dünyadan 25 ışık yılı uzak olan ve “Fomalhaut” olarak adlandırılan yıldızın etrafında dönen gezegenin, 2004 ve 2006 yıllarının yıllık gözlem verileri doğrultusunda 2008 yılında keşfedildiği duyurulmuştu.
Hubble Uzay Teleskobu’nun birkaç yıl süren gözlemlerinin sonucu elde edilen veriler, dış gezegenlere dair dolaylı olarak yapılan diğer keşiflerin aksine, yıldızın titreşimlerine ve yıldızların önlerinden geçtiği esnadaki gölgeleri gibi birçok kanıta dayanıyor. Ancak yeni gözlemler gezegenin kaybolduğunu gösteriyor. Hubble Uzay Teleskobu, gezegenlerin bölgesinde çok ince toz parçacıklarından büyük bir toz bulutu gözlemledi. Arizona Üniversitesi’ndeki iki gökbilimci “PNAS” dergisinde yayınladıkları araştırmada toz bulutunun buzdan oluşan iki cismin birbirine çarpmasından oluştuğu sonucuna vardıklarını açıkladılar.
Arizona Üniversitesi’nde araştırmacı olan Andras Gaspar çalışma ile aynı zamanda üniversitenin sitesinde yayınladığı raporda “Bu çarpışmalar çok nadirdir. NASA’nın Hubble Uzay Teleskobu aracılığı ile bu olayı gözlemlemek için doğru yerde ve zamanda olduğumuzu düşünüyoruz. Böyle bir çarpışmanın kanıtlarını görmemiz büyük bir olay” ifadelerini kullandı.
Çalışmanın hazırlanmasında yer alan astronomi profesörü George Rieke de konuya dair şunları söyledi:
“Diğer sistemlerde bu gibi çarpışmaların gerçekleştiğine dair kanıtlarımız var ancak güneş sistemimizde bu büyüklükte olan hiç bir çarpışma gözlemlenmedi. Bu, gezegenlerin birbirini yok edebileceğine dair yeterli bir örnek oluşturuyor. Çarpışma sonucu oluşan bulut parçacıklarının boyutları Hubble Uzay Teleskobu’nun gözlemleyebileceği en küçük boyut olan 1 mikron veya insan saçı çapının yaklaşık 1/50 hacmindeki parçacıklardan oluşuyor. Toz bulutu hakkındaki raporlar toz bulutunun artık Dünya'nın güneş etrafındaki yörüngesinden ve teleskobun gözlemleyebileceğinden daha büyük bir alana genişlediğini belirtiyor.”
Araştırmacılar çarpışmanın, gezegenin varlığının 2004 yılında keşfedilmesini sağlayan ilk gözlemlerden çok daha uzun zaman önce gerçekleştiği görüşünde.



Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Facebook, dünyanın en popüler sosyal ağında devam eden temizlik kapsamında 10 milyondan fazla hesabı sildi.

Facebook'un ana şirketi Meta bu hamlenin amacının "spam içerikleri engellemek" ve gerçek hesapları teşvik etmek olduğunu belirtse de bazı kullanıcılar, hesaplarının bir yanlış anlamayla silinmesinden şikayet ediyor.

Bir blog yazısında bu rakamı doğrulayan Facebook, 2025'in ilk yarısında her ay 1 milyondan fazla hesabın silindiğini açıkladı.

Şirket blog gönderisinde, "Çoğu zaman aynı mim ya da video, bazen bunun yaratıcısı gibi davranan hesaplarda, bazen de farklı spam hesaplarda tekrar tekrar ortaya çıkıyor" diye yazdı.

Bu durum kullanıcı deneyimini herkes için olumsuz etkiliyor ve yeni seslerin ortaya çıkmasını zorlaştırıyor. Facebook'taki orijinal olmayan içeriği azaltmak ve nihayetinde orijinal içerik paylaşan üreticileri koruyup desteklemek için daha güçlü önlemler alıyoruz.

Düzinelerce kullanıcı, sahte olmamasına rağmen hesaplarının kaldırıldığına dair benzer deneyimlerini sosyal medyada paylaşırken bazıları, hesaplarını yanlışlıkla sahte diye tanımlayan yapay zeka sistemlerini sorumlu tutuyor.

Bir kullanıcı Reddit forumu MetaLawsuits'te yazdığı bir gönderide "Görünüşe göre bağlantı kurma becerisi, anlayıştan yoksun bir algoritma tarafından elimizden alınıyor" diyor.

Müşterilerimize, iş bağlantılarımıza ulaşmaya ve ilişkilerimizi sürdürmeye çalıştığımız için işletmemiz şu anda sıkıntı içinde. Oğlumun otizm destek ağının da kesilmesi terk edilmiş hissetmemize neden oldu... Bu kopukluk insanlık dışı, adaletsiz ve son derece yürek parçalayıcı.

"Meta'nın engelleme dalgası" diye adlandırılan toplu silinmelerin, yine Meta'ya ait olan Instagram'daki kullanıcıları da etkilediği anlaşılıyor.

The Independent, silinen gerçek hesaplarla ilgili daha fazla yorum için şirketle temasa geçti.

Hesabı silinen tüm kullanıcılara bu işlemi bildiren bir e-posta gönderiliyor.

Şirketin destek sayfalarına göre Facebook kullanıcıları hesaplarının herhangi bir şekilde askıya alınmasına 180 gün içinde itiraz edebiliyor ve bu sürenin sonunda profil kalıcı olarak siliniyor.

Bu büyük ölçekli hesap silme işlemi, diğer teknoloji şirketlerinin de kendi platformlarını temizlemek üzere adımlar attığı bir dönemde yaşanıyor.

2023'te Google, milyonlarca kullanıcıyı etkilemeye devam eden bir hamleyle, etkin olmayan tüm Gmail, Fotoğraflar ve Drive hesaplarını sileceğini duyurmuştu.

Meta'nın patronu Mark Zuckerberg daha önce Facebook'ta etkileşimi artırmak amacıyla daha da aşırıya kaçan temizlikler yapılmasını önermişti.

2022'de şirket içi bir e-posta göndererek tüm Facebook kullanıcılarının arkadaşlarını silme planını açıkladığı bildirilmişti.

"Muhtemelen çılgınca bir fikir: Herkesin grafiklerini [bağlantılarını] silerek baştan başlamalarını sağlamayı düşünebiliriz" diye yazdığı şirket yöneticileri, bu fikri geri çevirmişti.

Independent Türkçe