​Netanyahu ve Gantz hükümeti 13 Mayıs’ta yemin edecek

Binyamin Netanyahu ve Benny Gantz (AFP)
Binyamin Netanyahu ve Benny Gantz (AFP)
TT

​Netanyahu ve Gantz hükümeti 13 Mayıs’ta yemin edecek

Binyamin Netanyahu ve Benny Gantz (AFP)
Binyamin Netanyahu ve Benny Gantz (AFP)

İsrail’de görev süresi sona eren Binyamin Netanyahu ile rakibi Benny Gantz dün yaptıkları açıklamada İsrail Yüksek Mahkemesi tarafından onaylanan ittifaklarının birlik hükümetinin göreve başlamak üzere 13 Mayıs’ta yemin etmesine zemin hazırladığını bildirdi.
AFP’ye göre İsrail Yüksek Mahkemesi’nin Netanyahu ve Gantz’ın koalisyon hükümetini onaylaması, birlik hükümetinin 13 Mayıs’ta yemin etmesine zemin hazırladı. Bu da İsrail devletinin tarihinde görülen en uzun siyasi krizin sona ereceği anlamına geliyor.
Üç yıllık geçerliliği olan Netanyahu-Gantz koalisyon anlaşmasıyla yeni bir hükümetin kurulması hedefleniyor. Yeni kurulacak hükümete iki liderin de 18 aylık bir süreyle başkanlık yapması bekleniyor. Böylece Netanyahu 18 ay başbakanlık yaparken Gantz da “vekili” olarak görev alacak. Bu da İsrail hükümetinde yeni bir mevki olacağına işaret ediyor.
Bu anlaşma doğrultusunda liderler 36 ay içerisinde yapılması planlanan yeni seçimlerden önce, dönemin ortasında rollerini değiştirecekler. Bununla birlikte muhalefet, kanuna göre İsrail’deki hükümetlerin 4 yıl sürmesi gerektiğini belirtiyor.
Muhaliflerden gelen eleştirilerin arasında söz konusu anlaşmada koalisyon hükümetinin göreve başladığı ilk altı ay içerisinde üst düzey yetkililerin atanmasını engelleyen bir maddenin yer alması da var.
Netanyahu liderliğindeki Likud partisi ve Gantz liderliğindeki Mavi-Beyaz İttifakı, mahkemenin işaret ettiği iki noktaya ilişkin salı günü cevap verdi.
Koalisyon anlaşması uyarınca hükümetin ilk altı ay boyunca sadece koronavirüs (Kovid-19) ile mücadeleden sorumlu bir “acil durum” heyeti olarak tanımlanması kararlaştırıldı.
Bu maddenin kanuna uygunluğu ile ilgili gelen soruların ardından iki taraf anlaşmada değişiklik yapacaklarını belirterek virüsün ilk altı ay boyunca öncelik olarak görüleceğini ancak bu meseleyle birlikte diğer sorunların da ele alınabileceğini kaydetti.
Koalisyonda bazı kamu atamalarının ilk başta planlandığı gibi 6 ay yerine sadece 100 gün süreyle geçici olarak askıya alınacağını da bildirildi.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times