Dünya’yı asteoritlerden korumak için başlatılan uzay görevi, meteor yağmuruna neden olacak

NASA'nın Çift Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi'ni (DART) resmeden bir çizim (NASA)
NASA'nın Çift Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi'ni (DART) resmeden bir çizim (NASA)
TT

Dünya’yı asteoritlerden korumak için başlatılan uzay görevi, meteor yağmuruna neden olacak

NASA'nın Çift Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi'ni (DART) resmeden bir çizim (NASA)
NASA'nın Çift Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi'ni (DART) resmeden bir çizim (NASA)

Dünyayı asteroit tehdidinden korumak için başlatılan DART görevinin ilk yapay meteor yağmurunu oluşturabileceği ortaya kondu.
NASA’nın geliştirdiği uzay aracı, 2022 sonbaharında Dünya'nın yaklaşık 10 milyon kilometre yakınından geçecek iki Didymos asteroidini hedef alacak ve bunlardan küçük olanıyla çarpışacak.
Eylül ayında gerçekleşecek 69 milyon dolarlık “kendi kendini imha” görevi, bir uzay aracının yüksek hızlarda asteroit saptırma yeteneğini test etmeyi amaçlıyor.
Hakemli bilim dergisi The Planetary Science Journal’da yayımlanan bir araştırmaya göre çarpışmanın etkisiyle asteroit yüzeyinde parçalanan malzemeler Dünya’nın yerçekimine kapılacak ve meteor yağmuru oluşturacak.
Çalışmanın yazarları, göktaşının yüzeyinden fırlayan, “ejekta” adı verilen malzemenin küçük bir kısmının binlerce yıl boyunca atmosferde yol alacağını ifade ediyor. Enkazın büyük kısmının ise  Didymos'un kütle çekiminde kalacağı düşünülüyor.
Western Ontario Üniversitesi'nden fizik profesörü ve çalışmanın başyazarı Dr. Paul Wiegert'e göre bu materyalin bir kısmı, gelecekteki uzay araçları için tehlike oluşturabilir.
Öte yandan çarpışmanın etkisiyle hızlanan ve Dünya atmosferine ulaşan bazı parçacıkların, gökbilimcilere asteroidin yapısını gözlemleme fırsatı vereceği tahmin ediliyor. Bilim insanları atmosferde yanan göktaşı parçalarının ürettiği ışığın renginden hangi bileşenleri içerdiğini anlayabiliyor
Fox News’in aktardığına göre saçılan malzemeler, Dünya'yı tehdit edecek boyutlara ulaşamayacak. Ancak Wiegert, DART misyonuyla veya gelecekteki benzer görevlerle oluşacak başka parçacıkların yüzyıllar boyunca Güneş Sistemi’nde dolaşabileceğini söylüyor. Buna göre söz konusu parçacıklar, gelecekteki uzay operasyonları için tehlike oluşturabilir.
Wiegert ayrıca, alçak Dünya yörüngesindeki uzay çöplerinin giderek büyüyen bir problem haline geldiğini vurguluyor. Bilim insanına göre bunun nedeni, önceki misyonlarda geride bırakılan enkazın ve kullanım dışı kalan malzemelerin nasıl yok edileceğine dair planlı hareket edilmemesi.



Shenzhou-20 görevinde üç Çinli astronot yola çıktı: Ay hedefi 2030

Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
TT

Shenzhou-20 görevinde üç Çinli astronot yola çıktı: Ay hedefi 2030

Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)

Tiangong uzay istasyonuna üç astronotu taşıyan uzay aracını başarıyla fırlatan Çin, 2030'a kadar Ay'a mürettebatlı görev için bir adım daha attı.

Shenzhou-20 uzay aracı perşembe günü yerel saatle 17.17'de Gobi Çölü'ndeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden Uzun Yürüyüş-2F roketiyle havalandı.

Bu, 30 yıldan uzun süre önce başlayan Shenzhou programının 15. mürettebatlı ve toplamda 20. uzay uçuşu.

Tiangong, yani "Gök Sarayı" uzay istasyonu, tamamen Çin tarafından inşa edildiği için Çin'i uzayda önemli bir rakip haline getirdi. Özellikle de ülkenin ABD'nin ulusal güvenlik kaygıları nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu'nun dışında bırakıldığı için.

Çin'in uzay programı, iktidardaki Komünist Parti'nin askeri kolu olan Halk Kurtuluş Ordusu'nun kontrolünde.

dfvghyj
Shenzhou-20 görevinin Çinli astronotları, sağdan itibaren, Chen Zhongrui, Chen Dong ve Wang Jie, 24 Nisan 2025 Perşembe günü Çin'in kuzeybatısındaki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nde mürettebatlı uzay görevleri için düzenlenen uğurlama töreninde el sallıyor (Andy Wong/AP)

Üç modüllü istasyona mekanik kolların eklenmesi, bazılarının Çin'in bunları kriz sırasında uyduları veya diğer uzay araçlarını devre dışı bırakmakta kullanabileceği endişelerini de beraberinde getirdi.

Çin'in uzay programı, 2003'te uzaya ilk kez insan fırlatmasından bu yana (ABD ve Rusya'nın ardından bunu gerçekleştiren üçüncü ülke oldu) istikrarlı bir hızla ilerliyor.

Uzay ajansı ayrıca Mars'a kaşif ve Ay'ın daha az keşfedilmiş uzak tarafına gezgin indirdi. 2030'dan önce de Ay'a insan göndermeyi hedefliyor.

Shenzhou, yani "Gök Gemisi" 20 görevini, üçüncü uçuşunu yapan Chen Dong komuta ediyor.

Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı'na göre kendisine, her ikisi de ilk yolculuklarını yapan savaş pilotu Chen Zhongrui ve mühendis Wang Jie eşlik ediyor.

Mürettebat, Çin uzay istasyonundaki üç astronotun yerini alacak. Kendilerinden öncekiler gibi onlar da yaklaşık 6 ay boyunca gemide kalacak.

Uzay gemisinin fırlatmadan yaklaşık 6,5 saat sonra Tiangong'a ulaşması bekleniyor. Üç kişilik mürettebat geçen ekimde gönderilmişti ve 175 gündür uzayda.

Yerlerine gelenlerle kısa bir birlikteliğin ardından 29 Nisan'da geri dönmeleri bekleniyor. Ekim 2022'de tamamen monte edilen Tiangong, aynı anda 6 kişiye kadar barındırabiliyor.

İnsanlı Uzay Programı Ajansı, astronotların uzaydayken tıp bilimi ve yeni teknolojiler alanında deneyler yürüteceğini, bakım yapmak ve yeni ekipmanlar kurmak için uzay yürüyüşleri gerçekleştireceğini söyledi.

Çinli yetkililer perşembe günkü fırlatmanın "tam başarıya" ulaştığını ve mürettebatın uzay istasyonuna doğru yol alırken "iyi durumda" olduğunu söyledi.

Ajanslardan da yararlanılmıştır.

Independent Türkçe