‘Ceaser Yasası’ Esed’i ve Hizbullah'ı şartlara uymaya nasıl zorlayacak?

Lübnan’ın güneydeki Bint Cubeyl kentinde Suriye bayrakları taşıyan Lübnanlı Hizbullah taraftarları (AFP)
Lübnan’ın güneydeki Bint Cubeyl kentinde Suriye bayrakları taşıyan Lübnanlı Hizbullah taraftarları (AFP)
TT

‘Ceaser Yasası’ Esed’i ve Hizbullah'ı şartlara uymaya nasıl zorlayacak?

Lübnan’ın güneydeki Bint Cubeyl kentinde Suriye bayrakları taşıyan Lübnanlı Hizbullah taraftarları (AFP)
Lübnan’ın güneydeki Bint Cubeyl kentinde Suriye bayrakları taşıyan Lübnanlı Hizbullah taraftarları (AFP)

Sevsen Mehanna
Haziran ayında, Caesar Suriye Sivil Koruma Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle Esed rejiminin boğazındaki ilmek biraz daha sıkılacak. ABD Başkanı Donald Trump 20 Aralık 2019'da, ülke tarihinin Savunma Bakanlığına ayrılan en yüksek bütçesi olan 738 milyar dolarlık 2020 savunma bütçesi çerçevesinde söz konusu yasayı imzaladı.

‘Caesar Yasası’
Caesar Projesi, adını Suriye polisi tarafından “Caesar” takma adlı Suriyeli yetkilinin takma adından alıyor. Söz konusu Suriyeli fotoğrafçı, 50 binden fazla işkence kurbanının görüntüsünü ülke dışına kaçırmayı başarırken 2011 yılından 2013 yılındaki kaçışına kadar Suriye hapishanelerinde işkence sonucu meydana gelen ölümleri belgelemiş oldu.
Yasa, ABD Kongresi’nde hem Demokratların hem de Cumhuriyetçilerin desteğiyle onaylandı. Yasa, Beşşar Esed ve yardımcılarının yönetimindeki Suriye rejiminin halkına karşı işlediği savaş suçları nedeniyle maddi olarak cezalandırılmasını öngörüyor. Yasa ayrıca 15 Mart 2011'de başlayan muhalif gösterilerden sonra Esed'e finansman ya da yardım sağlayan şirketlerin ve ya şahısların yanı sıra rejimi destekleyen bir dizi Suriyeli, İranlı ve Rus kurumlarını da hedef alıyor.

Suriye devletine yaptırımlar uygulama tarihi
Suriye’nin 1979'da ABD tarafından ‘Terörizmin Devlet Sponsorları’ listesine dahil edilmesinin ardından yaptırımlar başlamıştı. Bu yüzden Caesar Yasası, Suriye’ye yönelik ilk yaptırım değil. Ayrıca ABD’nin Irak’ı işgalinden sonra 2004 yılında ve Suriye’den Hesap Sorma ve Lübnan'ın Egemenliğini Restore Etme Yasası’nın (SALSRA) yürürlüğe girmesinin ardından yeni yaptırımlar getirilirken 2011'den sonra ABD, Avrupa Birliği (AB) üyeleri ve bazı Arap ülkeleri Suriye’ye daha geniş kapsamlı yaptırımlar uyguladılar.

Suriye’deki gelişmelerin takibi
Peki, Suriye bu yasayı politik ve ekonomik açıdan nasıl karşılıyor? Sosyal düzeydeki yansımaları neler? Uluslararası topluma verebileceği tavizler var mı?
Bu sorular, Suriye Halk Meclisi üyesi Ahmed Mer’i tarafından yanıtlandı. Ülkesinin ‘devleti ya da diğer bir deyişle rejimi devirme ve doğasını değiştirme projesini bitirdiği için ona karşı savaşın farklı bir aşamasına geçtiğine inanan Merhi, bu iki aşamanın geçilmesi nedeniyle bugün ekonomik açıdan Suriye rejimine baskı uygulandığını öne sürdü.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı röportajda, Lübnan'da olanlar ile Suriye'de olanlar arasında bağlantı kuran Mer’i, özellikle ABD’nin yasadışı geçişlerin kapanması için baskı uyguladığını ve resmi geçişleri kontrol etmek için ‘fabrika, kölelik ve Bekaa Vadisi’ gibi ifadeleri sık kullandığını belirterek iki ülkede yaşananları ilişkilendirdi. Mer’i, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile Lübnan arasındaki görüşmeleri bile, Şam'ın Beyrut için ekonomik düzeyde yapılan herhangi bir destek faaliyetinden yararlanamaması veya Beyrut’un Şam’a dolar sağlayamamasıyla ilişkilendirdi.
Yasanın yürürlüğe girmesinin Suriye halkı üzerinde ne gibi bir etkisi olacağına dair bir soruyu Mer’i, Caesar Yasası’nın uygulanmasını beklediklerini vurgulayarak, “Savaş yüzünden yıllardır acı çeken insanlar için etkisinin devasa olacağına şüphe yok. Önceki ekonomik yaptırımlar altında boğulan insanlar üzerindeki baskı, Caesar Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle daha da artacak” şeklinde yanıtladı.

Suriye Devlet Başkanlığı seçimleriyle bağlantılı
Asla tavizlerin olmayacağına inanan Mer’i, savaşın başlamasının üzerinden geçen on yılın ardından hala hayatta kalanlar, sonlarını getirecek tavizler vermeyecektir. Fakat ‘Astana Süreci’ garantörleri Rusya, İran ve Türkiye müzakereleri ve Rusya ile ABD arasında bir yardım hattının varlığı çerçevesinde yaptırımların önemli ölçüde hafifletilmesi için çaba gösterebilirler. Dolayısıyla bu yaptırımlar, tavizler verilmesi için bir baskı aracı olarak uygulanıyor ve gelecek yıl 2021'de yapılacak devlet başkanlığı seçimleriyle bağlantılı” ifadelerini kullandı.
Mer’i’ye göre Lübnan'da olup bitenlerle aynı coğrafyada olması nedeniyle Suriye'de olanlar arasında bir bağlantı bulunuyor. Ayrıca hedefin aynı olduğunu söyleyen Mer’i, “İki ülkenin halklarının özellikle de Suriyelilerin silahlandırılması ve devletin temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamadığını düşündükleri bir aşamaya gelmeleri amaçlanıyor. Böylece devletin zayıflaması ve hükümetin dizginleri tutamaması hedefleniyor. ABD’nin öncelikli hedefi, bugün Suriye'de tıpkı Lübnan'da olduğu gibi yüksek fiyatlar ve doların yerel para birimi karşısında yükselişiyle baskı uygulamaktır” yorumunda bulundu.
Rejimin bekasının artık içeride alınacak bir kararla ilgili olmadığını söyleyen Mer’i, rejimin, bölgesel ve uluslararası bir sistemin parçası haline gelmesi nedeniyle bunun uluslararası düzeyde alınması gereken bir karar olduğunu, Rusya ve ABD’nin bu konunun başlıca katılımcıları olduğunu belirtti. Şu ana kadar ‘iyi ve mükemmel şeyler’ olduğunu ve ülkenin hala bir arada kaldığını vurgulayan Mer’i “Ancak ekonomi, çok etkili bir faktör olmaya devam ediyor” dedi.

Dolar fabrikası olarak Şutura kasabası
Öte yandan Lübnan'ın Suriye sınırı yakınlarındaki Bekaa bölgesinde yer alan Şutura kasabası, kasabadaki sarraflardan birinin dediğine göre çok sayıda Suriyeli döviz tüccarlarının akınına uğradı. Sarraf, bu yoğunluk Ramazan bayramı ile ilgili olabileceğini de sözlerine ekledi. Fakat Şutura kasabası, bir süredir Suriyelilerin dolara olan büyük talebi nedeniyle çılgınca bir süreçten geçiyor.
Ancak Bekaa’daki döviz bürolarının kapalı olduğu biliniyor. Bu yüzden sarraf, işlemlerin nasıl yapıldığını “Tüccar ve sarraf, bazen bir otomobilde bazen bir restoranda veya bir kafede ya da bir ofisin arka odasında buluşmak üzere anlaşıyor” diyerek, açıkladı. Lübnanlı yetkililerin buna dahil olan sarraflara  ‘öfke kustuğunu’ söyleyen sarraf,  yetkililerin sarrafları döviz kurunu manipüle etmekle suçladıklarını da sözlerine ekledi. Söz konusu bölgede dolardaki artışın nedeniyle ilgili olarak ise sarraf, buna bölgenin Suriye sınırına yakınlığı ve arz- talep ilkesine tabi fiyatlandırmanın neden olabileceğini söyledi.
Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame, 2 Nisan'daki son açıklamasında, piyasaya dolar pompalanması ve döviz kurlarının kontrol edilmesi amacıyla bir fiyatlandırma platformunun başlatıldığını açıkladı. Ancak bilinmeyen nedenlerden ötürü, bunu yapamadı ve daha sonra 27 Mayıs'ta yeni bir tarih duyurdu. Konuyu takip eden kaynaklar, aksaklığın teknik bir neden ve tüm sarrafları ortak bir ağa bağlayamamakla ilgili olduğunu söylediler. Ancak kaynaklara göre konunun temelinde siyasi bir sebep yatıyor.  O da Selame’nin piyasalara sürülecek doların hızla Suriye’ye aktarılarak piyasadan çekilmesi korkusu. Bu yüzden ‘Caesar Yasası’nın uygulanma zamanlamasıyla ilgili bir gecikme yaşanıyor. Kaynaklardan biri, Lübnan piyasalarında doların azalmasının yeni bir durum olmadığını Eylül 2019’dan bu yana devam eden bir durum olduğunu söyledi.
Öte yandan Suriye'den gelen haberlerde doların karaborsada 2 bin 100-2 bin 200 liradan alıcı bularak son üç ayın en hızlı yükselişini gerçekleştirdiği belirtilirken bu durum Lübnan'daki dolar krizinin başladığına işaret etti.

IMF ile yapılan müzakereler
Tüm gelişmeler, Lübnan hükümetinin ile IMF arasındaki görüşmeler ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 1701 sayılı kararıyla ile tartışmaların yaşandığı bir dönemde gerçekleşti. Kapalı bir oturumda BMGK’nın 1701 sayılı kararının uygulanmasına ilişkin tartışmanın başlangıcında Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Lübnan hükümetine Hizbullah'ı silahsızlandırma çağrısında bulunmuş ve Hizbullah’ın Suriye'deki müdahalesinin tehlikelerine karşı uyarmıştı. Söz konusu toplantı, uluslararası acil durum güçlerinin, görevlerinin ve yetkilerinin rolünü değiştirmek, doğu sınırlarına nüfuz etmek ve böylece yolsuzluk ve halkın parasının boşa harcanmasını önlemek amacıyla yasadışı geçişlerin kontrol altına alınması çerçevesinde gerçekleşti.

Hizbullah denklemi
Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah bu konudaki açık ve net tutumunu, “Bundan sonra Lübnan-Suriye sınırındaki BM güçleri hakkında konuşulması artık kabul edilemez” diyerek ortaya koydu.
Nasrallah, Şam’la birlikte koordine edilmesi gereken bu dosyayla ilgili çözümleri özetledi.
Peki, Hizbullah, ABD yaptırımlarından kaçarken Caesar Yasası’nın sonuçlarından kaçabilir mi? Hizbullah’ın IMF'nin koşulları arasında yer alan silahsızlandırılmasıyla ilgili söylenenler doğru mu? Şimdi Suriye’ye gitmenin ve koordinasyon kurmanın ne gibi faydaları var?
Independent Arabia’ya konuşan Lübnan’ın eski İçişleri Bakanı Ziyad Barud, “Uluslararası hukuka göre Caesar Yasası, uluslararası değil ABD yasası olarak kabul edilir, ancak yine de sınır ötesi bir etkiye sahiptir.  Çünkü cezalandırıcı mali ve ekonomik tedbirler içeriyor. Daha öncede belirtildiği gibi yasaya göre Suriye’deki savaş suçlarına katılmaları halinde şahıslar ve gruplar cezalandırılırlar. Yasa, petrol, doğalgaz, uçak yedek parçaları ve hükümetin projelerini dahi kapsıyor. Caesar Yasası, insanların da ABD’nin yaptırımlar listesine dâhil edilebileceğini belirtiyor. Dolayısıyla mesele, ülkeler, kurumlar ve şahıslara yaptırım uygulayan önceki yasadan pek farklı değildir. Kendisinden kaçınma ya da yokmuş gibi davranma konusu, uygulanabilirliğine ve dayatılan yaptırımların etkisine bağlıdır” şeklinde konuştu.

Savunma stratejisi
Hizbullah’ın silahlı yapısı sorunu ilgili olarak ise Barud, “Bu konu bir süredir masada bulunuyor ve Lübnan’ın bu konudaki yaklaşımı diğer yaklaşımlardan farklıdır. Lübnan’ın Şeba Çiftlikleri, Kefer Şuba ve Gacer köyü gibi topraklarının bir kısmının işgal altında olmasıyla bağlantılı olarak önce parlamentoda, daha sonra Cumhuriyet Sarayı'nda Lübnan’ın savunma stratejisinin konuşulduğu müzakere oturumlarının yapıldığı unutulmamalı. Elbette silah, meşru direniş hakkıyla ilişkilendirildiğinde farklı bir nitelik kazanır ve bu haktan uzaklaştığında bir tartışma sebebi haline gelir.  IMF’nin Hizbullah’ın silahsızlanmasıyla bağlantılı yardımı, sanki ekonomik çıkmazdaki Lübnan'a uluslararası yardımın iptali ve onu sınır ötesi kaçakçılığa mecbur bırakacak zorlu hayat şartlarına mahkum etmek anlamına geliyor. Çünkü kaçakçılık kabul edilemez olmalı ve devlet, egemenliğini ve yasalarının uygulanabilirliğini sağlamak, gümrük ve vergi kaçakçılığı nedeniyle yılda milyarlarca dolar kaybeden ekonomisini korumak için savaşmak zorundadır” değerlendirmesinde bulundu.

Esed rejimi ile koordinasyon
Barud, şu sıra Suriye Esed rejimi ile koordinasyon çağrısı yapılmasıyla ilgili olarak “Uluslararası hukuka göre Lübnan, hükümetteki bölünmüşlükten ayrı olarak komşusu ile herhangi bir düşmanlık içinde değildir. Resmi bir siyasi temasın neredeyse hiç olmadığı biliniyor. Ancak karşılıklı lojistik ve ticari faaliyetler nedeniyle, meşru ekonomik alanında durum farklıdır. Daha önce eşi benzeri görülmemiş bir ekonomik yük altında zor bir dönemden geçen Lübnan, Suriye ile 375 kilometrelik bir sınırı paylaşan bir ülkedir. Bununla birlikte işgal altındaki bölgelerle olan sınırları ve deniz sınırları kapalıdır. Dolayısıyla Lübnan, kendi ulusal çıkarlarının sınırları dışında kimseye sınırlarını tamamen kapatamaz. Bu çıkarların da Lübnan hükümeti ve Dışişleri Bakanlığı tarafından her işbirliği talebinin çözümüyle birlikte belirlenmesi gerekiyordu. Lübnan’ın, Başbakan Necib Mikati hükümeti sırasında Suriye krizinin zirvesinde kendini uzaklaştırma ilkesini benimsediği unutulmamalı. Çünkü bu küçük ülke eksen oyununa ortak olamazdı” ifadelerini kullandı.
Hizbullah'a yakınlığıyla bilinen Lübnanlı yazar ve siyaset analisti Kasım Kasir ise konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Hizbullah, Caesar Yasası ile doğrudan ilgilenmiyor, daha ziyade ABD yaptırımlarına karşı çıkıyor. Suriye'de faaliyet gösteren şirketleri yok, bu yüzden yasalar onu etkilemeyecektir. Silahsızlanma konusuna gelince konu şu anda ne IMF ne de Lübnan hükümeti tarafından tartışılıyor. Savunma stratejisini tartışmak için bir müzakere turu düzenleme çağrısı vardı, ancak ekonomik durum, halk hareketleri ve koronavirüs krizi nedeniyle ertelendi. Lübnan ve Suriye arasındaki ilişkiler önemli ve gerekli. Çünkü yasadışı geçişler, Suriyeli mülteciler ve ihracatı kolaylaştırmak gibi birçok dosyayla ilişkilidir. Suriye, Lübnan’ın Arap dünyasına açılan kapısının anahtarıdır. Caesar Yasası’na bakılmaksızın, Beyrut'un Şam ile koordinasyon kurması, oldukça önemli bir zarurettir.”



AFP, El Hol kampını yazdı: DEAŞ'ın çocukları çürümeye terk edildi

Yardım kuruluşları, kamptaki kadın ve çocukların güvenliğinin sağlanması için ek önlemler alınmasını istiyor (AFP)
Yardım kuruluşları, kamptaki kadın ve çocukların güvenliğinin sağlanması için ek önlemler alınmasını istiyor (AFP)
TT

AFP, El Hol kampını yazdı: DEAŞ'ın çocukları çürümeye terk edildi

Yardım kuruluşları, kamptaki kadın ve çocukların güvenliğinin sağlanması için ek önlemler alınmasını istiyor (AFP)
Yardım kuruluşları, kamptaki kadın ve çocukların güvenliğinin sağlanması için ek önlemler alınmasını istiyor (AFP)

Fransız haber ajansı AFP, Suriye'deki El Hol kampında yaşayan DEAŞ militanlarının çocuklarını yazdı. 

Haberde, çatı yapısını Türkiye'nin terör örgütü olarak kabul ettiği YPG'nin oluşturduğu ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) kontrolündeki mülteci kampında, çoğu Iraklı ve Suriyeli olmak üzere 40 binden fazla kişinin kaldığı belirtildi. Bunlardan en az yarısının çocuklardan oluştuğu aktarıldı. 

"Babaların günahları: DEAŞ'ın çocukları Suriye'deki kampta çürümeye terk edildi" başlıklı haberde, Irak sınırındaki Haseke ilinde yer alan kampta bazı erkek çocukların 11 yaşında girdiğinde ailelerinden koparıldığını da yazdı. 

Birleşmiş Milletler'in (BM) temmuzda yayımladığı raporda, kampta bu şekilde ailelerinden zorla uzaklaştırılan çocukların durumunda dair sonradan ebeveynlerle bilgi paylaşılmadığı da öne sürülmüştü.

Kamp sorumlularıysa iddiaları reddederek, bunun "çocukların ileride radikalleşmesini önlemek için yapıldığını" savundu. 

Adı Ali olarak paylaşılan 12 yaşındaki çocuk, "Geceleri çadırlara girip insanları öldürüyorlar" dedi. 

Kimliğinin açıklanmamasını isteyen bir yardım kuruluşu çalışanı da "Bu çocukların sürdürebileceği bir hayat değil. Yapmadıkları bir şeyin bedelini ödüyorlar" ifadelerini kullandı.

5 çocuk annesi olan Iraklı Şatha, kampta yaşadıklarını şöyle anlattı: 

Çocuklarım zarar görmesin diye artık sosyalleşmelerine izin vermemeye çalışıyorum. Fakat bu neredeyse imkansız çünkü kamp tıklım tıklım dolu. Çocuklarım ne zaman dışarı çıksa, dayak yemiş halde dönüyorlar.

Birleşik Krallık merkezli sivil toplum kuruluşu Save the Children'dan Kathyrn Achilles, kampta kalan çocuklarla ilgili şunları söyledi: 

El Hol, çocukların yaşayıp büyümesine izin vermeyen boğucu bir yer. Neredeyse 5 yıldır bu kamptalar, yoksulluk içindeler ve bombardımana maruz kalıyorlar. Daha fazla yardıma ihtiyaçları var.

Ajans, DEAŞ militanlarının eşleriyle çocuklarının kampta "ek bölge" olarak bilinen yüksek güvenlikli alanda tutulduğunu aktardı. Kampın bu bölgesinde aralarında Türkiye, Tunus, Rusya, Fransa, Hollanda ve İsveç de dahil 45 ülkeden 6 bin 612 kişinin yaşadığı, bunlardan üçte ikisinin çocuklardan oluştuğu belirtildi. 

El Hol'un sivil idaresinden sorumlu Cihan Hanan, her çadırın kendine ait mutfak ve tuvalete sahip olacağı yeni bir bölge inşa ettiklerini söyleyerek, "Kamp uzun süre daha burada kalabilir" dedi.

Diğer yandan 2022'de kampta 15 yaşındaki iki Mısırlı kızın tecavüze uğradıktan sonra bıçaklanarak öldürülmesi de gündem olmuş, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, olayı kınayarak güvenlik önlemlerinin artırılması çağrısı yapmıştı.

Independent Türkçe, AFP,


İsrail, UAD'deki savunmasında Gazze'deki açlık ve katliamlarda sorumluluğunu reddetti

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

İsrail, UAD'deki savunmasında Gazze'deki açlık ve katliamlarda sorumluluğunu reddetti

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Uluslararası Adalet Divanı’nda (UAD) soykırım suçlamasıyla yargılanan İsrail, Divan’a gönderdiği savunmada Gazze'deki açlık ve katliamlardaki sorumluluğunu kabul etmedi.

İsrail, Gazzelilerin açlığa mahkum edilmesi sebebiyle Güney Afrika Cumhuriyeti tarafından, talep edilen yeni tedbirlere ilişkin cevabını Divan'a sundu.

İsrail, UAD tarafından açıklanan yazılı beyanında, Gazze'deki açlık ve katliamlardaki sorumluluğunu üstlenmekten kaçınarak, yeni tedbir kararı talep eden Güney Afrika'yı, Mahkemenin yetkisini kötüye kullanmakla suçladı.

İsrail'i, Gazze'deki açlık ve katliamlardan kendisini sorumlu tutan Güney Afrika'nın iddiaları için, "Bunlar gerçekte ve hukukta tamamen asılsızdır, ahlaki açıdan iğrençtir ve hem Soykırım Sözleşmesi'nin hem de UAD’nin yetkisinin kötüye kullanılmasını temsil etmektedir." ifadesini kullandı.

Gazze'deki açlık olaylarının "İsrail'in kasıtlı eylem ve ihmallerinin doğrudan bir sonucu olduğu ve İsrail'in yardım kuruluşları için düşmanca, çalışamaz bir ortam yaratarak insani yardımı bir pazarlık kozu olarak kullandığı" yönündeki Güney Afrika iddialarını reddeden İsrail, Gazze'deki gıda sorununu çözmek için BM ve üçüncü ülkelerle aktif bir şekilde çalıştığını savundu.

İsrail, Divan'ın geçici tedbir usullerini kötüye kullanmakla suçladığı Güney Afrika için "Bazı gerçekleri görmezden geliyor ve bazılarını da saldırgan ve bilinçli bir şekilde çarpıtıyor." suçlamasında bulundu.

İsrail, Gazze'ye ulaştırılan insani yardımların ciddi şekilde arttırıldığına ilişkin savunmasını kendi Savunma Bakanlığı'na bağlı Bölgelerdeki Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğünün (COGAT) verilerine dayandırırken, Güney Afrika'nın ek tedbir talebi içeren dilekçesinde yer alan ve BM kuruluşlarının insani yardımların engellendiğine ilişkin iddialarını cevapsız bıraktı.

- İsrail, Güney Afrika'nın ek tedbir taleplerinin reddedilmesini istedi

Güney Afrika'nın ek tedbir taleplerinin reddedilmesini isteyen İsrail, Gazze’deki mevcut çatışmalar boyunca çeşitli insani girişimlerin yapılması, insani yardım malzemelerinin ulaştırılması ve sivillerin zararını azaltmaya yönelik çaba gösterdiğini savundu.

Beyanında "Gazze'de yaşanan insani acılara çözüm bulma konusunda büyük zorluklar bulunuyor. Bu savaşta trajik ve acı verici sivil kayıplar da yaşanmaktadır." ifadelerini kullanan İsrail, Güney Afrika’nın yeni tedbirlere hükmedilmesi talebinde yer alan her şeyin, Divan’ın 26 Ocak’ta verdiği kararında yer aldığını ve bu sebeple ek tedbir talebinin reddedilmesini istedi.

İsrail, Güney Afrika’nın, daha önce verilen tedbir kararlarının yenilenmesini isteyerek Gazze'deki çatışmaların denetimini arttırmayı hedeflediğini belirterek, "Amacı, sürekli siyasi ilgi çekmek ve müttefiki Hamas ile sürekli dayanışma içinde olduğunu göstermektir." ifadesini kullandı.

- Güney Afrika, yeni tedbirler istiyor

Güney Afrika, Uluslararası Adalet Divanı'ndan (UAD) Gazzelilerin açlığa mahkum edilmesi sebebiyle İsrail aleyhine 26 Ocak’ta verilen tedbirlerin değiştirilmesi veya yeni tedbirlere hükmedilmesi talebinde bulunmuştu.

Güney Afrika’nın yeni tedbir talebinde, İsrail’in, UAD’nin 26 Ocak’ta tedbir kararlarına ısrarla uymadığı ve Gazze’de "korkunç ihlallerine" devam ettiği belirtilmiş, "1 milyondan fazla çocuk dahil Gazze'deki 2,3 milyon Filistinlinin emniyet ve güvenliğinin acilen sağlanması amacıyla" Divan'dan, acil olarak 26 Ocak’ta İsrail aleyhine hükmettiği 6 tedbiri değiştirmesi ve/veya acilen yeni tedbirlere karar vermesini istemişti.

Güney Afrika, dilekçesinin sonunda, UAD’deki Srebrenitsa soykırımı davasında Bosna Hersek’in de ek tedbir talebinde bulunduğunu ve Divan'ın ek tedbir talebini reddetmesinden 2 yıl sonra 7 bin 336 Boşnak’ın öldürüldüğü soykırımın yaşandığını hatırlatarak, "Güney Afrika bu noktada UAD’yi, Gazze'deki Filistinlileri soykırıma varan açlıktan kurtarmak için elinden geleni yapmak üzere çok geç olmadan harekete geçmeye çağırmaktadır." ifadesini kullanmıştı.

Güney Afrika'nın başvurusunda, UAD İç Tüzüğü'nün 75'inci maddesi uyarınca davanın her aşamasında tedbir kararlarına hükmedebileceğini ve 26 Ocak'tan bu yana Gazze'de Mahkeme'nin yeni tedbirlere hükmetmesini gerektiren ölçüde önemli gelişmeler olduğunu vurgulamıştı.

- UAD'de İsrail aleyhine açılan soykırım davası

Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralık 2023'te, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle İsrail aleyhine UAD'de dava açmıştı.

Güney Afrika, Gazze'deki durumun aciliyet teşkil etmesi sebebiyle UAD'den ihtiyati tedbirlere hükmetmesini istedi ve tedbir talebine ilişkin duruşmalar, 11-12 Ocak'ta Lahey'deki Barış Sarayı’nda yapıldı.

Divan, 26 Ocak’ta açıkladığı tedbir kararlarında, İsrail’in Soykırım Sözleşmesi'nin 2'nci maddesinde tanımlanan fiillerin işlenmemesi için elinden gelen tüm önlemleri almasına, İsrail ordusunun Soykırım Sözleşmesi'nin 2'nci maddesindeki fiilleri işlemesini engelleyecek önlemleri ivedilikle almasına, Gazze’deki Filistinlilere yönelik soykırım çağrısı yapanları önlemek, engellemek ve cezalandırmak için gereken tüm adımları atmasına, Gazze’deki Filistinlilerin karşılaştığı olumsuz yaşam koşullarını ortadan kaldırmak için ihtiyaç duyulan temel hizmetlere ve insani yardımın sağlanmasını mümkün kılan acil ve etkili önlemleri almasına, Gazze’deki Filistinlilere karşı Soykırım Sözleşmesi'nin ihlalini gösteren delillerin yok edilmesini önlemek ve korunmasını sağlamak için etkili tedbirler almasına, kararın yürürlüğe girmesinden itibaren 1 ayda alınan tüm tedbirler hakkında mahkemeye bir rapor sunmasına hükmetti.

Güney Afrika, İsrail’in Refah'a saldırı planı nedeniyle 13 Şubat’ta yeni tedbirlere hükmedilmesi talebinde bulunmuş, Divan ise 16 Şubat’taki kararında ek tedbir talebini reddederek, İsrail'in mevcut geçici tedbirleri derhal ve etkin şekilde uygulaması gerektiğini bildirmişti.


BM Gıda ve Tarım Örgütü Genel Direktör Yardımcısı Bechdol'dan Gazze'de akut gıda güvensizliği uyarısı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

BM Gıda ve Tarım Örgütü Genel Direktör Yardımcısı Bechdol'dan Gazze'de akut gıda güvensizliği uyarısı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Genel Direktör Yardımcısı Beth Bechdol, Gazze'deki insanların felaket düzeyinde kıtlığın eşiğinde bulunduklarını, ateşkesin kesinlikle gerekli olduğunu söyledi.

BM'nin merkezi Roma'da bulunan, gıda, açlık ve tarımsal konularda faaliyet gösteren kuruluşu FAO'nun acil durumlardan da sorumlu genel direktör yardımcısı Bechdol, Gazze'deki açlık, tarımsal üretim kayıpları ve iklim krizini AA muhabirine değerlendirdi.

Aylardır İsrail'in yoğun saldırısına maruz kalan, şu ana kadar 31 binden fazla insanın yaşamını yitirdiği Gazze'de hayatta kalabilenlerin açlık sıkıntısının ne durumda olduğu sorusu üzerine Bechdol, "Gazze'de yaşayan insanların felaket düzeyinde bir kıtlığın eşiğinde olduğunun dünyadaki herkes için açık hale geldiğini düşünüyorum." dedi.

BM olarak birkaç ay önce yaptıkları genel değerlendirmede 2,2 milyon nüfuslu Gazze'deki halkın tamamının akut gıda güvensizliği içinde bulunduğunu belirlediklerini anlatan Bechdol, "Yıllardır yaptığımız bu tür değerlendirmelerde bu kadar ciddi seviyeye ulaşmış bir durumla karşılaşmadık. Bu, eşi benzeri görülmemiş bir durum. Gazze'de tespit edilen her bir kişinin akut gıda güvensizliği olduğu düşünülüyor." diye konuştu.

Bechdol, Gazze'deki durumla alakalı kısa dönem içinde "Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması (IPC)" raporunun açıklanacağına işaret ederek, "Bu sınıflandırmada 3. aşama kriz, 4. aşama acil durum ve 5. aşama kıtlığa yakın felakettir. Önümüzdeki haftalarda yeni bir IPC raporu yayımlanacak ve bu raporun, 2,2 milyon insanın tamamının bu ağır durumla karşı karşıya olduğunu göstermeye devam edeceğinden eminim. 4. aşamaya giren insanların sayısında artış göreceğiz hatta 5. aşamaya girenlerin sayısında da artış olacağını düşünüyorum." ifadelerini kullandı.

- "(Ateşkes) Kesinlikle gerekli"

Gazze için uluslararası kamuoyunda yükselen ateşkes çağrılarına katıldığını belirten Bechdol, "Bu, kesinlikle gerekli ve kesinlikle hayati. FAO olarak, ilk aşamada güçlü biçimde acil insani ateşkes çağrısı yapan BM Genel Sekreteri ve diğer BM kuruluşlarıyla aynı çizgideyiz." dedi.

FAO olarak Dünya Gıda Programı (WFP) ya da BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) gibi diğer BM kuruluşlarının sahada ilk yaptığı insani yardımdan daha farklı görev tanımlarının bulunduğuna dikkati çeken Bechdol, özellikle Gazze'deki tarım arazilerinin ve hayvancılık da dahil olmak üzere tarımsal üretimin nasıl yeniden ayağa kaldırılabileceğiyle ilgilendiklerini vurguladı.

Bechdol, "FAO, Gazze'de nihai aşamada ihtiyaç duyulacak tarımsal destek ile yeniden yapılanmayı desteklemek için elinden gelen her şeyi yapmaya hazırdır." dedi.

Gazze'ye son dönemde havadan indirilen yardımların sorunu çözmede yetersiz olduğuna dair eleştirilerin hatırlatılması üzerine Bechdol, "Gazze halkına yönelik bir destek işareti olması ve gıdanın da bir insan hakkı olduğunun kabul edilmesinin önemli olduğunu, bu nedenle de kritik olduğunu düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.

- FAO'dan Gazze'deki hayvancılığı ayağa kaldıracak adımlar

FAO'nun Gazze'de geçim kaynaklarının yeniden inşası gibi hayati konulara odaklandığını ve buna yönelik adımlar atmaya hazır olduğunu vurgulayan Bechdol, hayvancılığın önemine işaret etti.

"İsrail makamlarından 500 metrik ton hayvan yemi taşıyan 20 kamyonun sınırı geçmesi için onay aldık." diyen Bechdol, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Hayvan yemi neden önemli? Hayvancılığın halihazırda yıkıma uğradığı konusunda çok endişeliyiz. Binlerce hayvan kaybettik. Yine de bazı analizler, halen yeterince küçük hayvanlar ve stoklar olduğunu gösteriyor. Etkilenen yerlere hayvan yemi ulaştırabilirseniz bu, sadece çiftçiler için ekonomik bir varlık olan hayvanın yaşamını sürdürmekle kalmaz, aynı zamanda bir beslenme kaynağı olur. Kırsalda koyundan keçiye birkaç tavuğu besleyebiliyorsanız bu, bir aile için protein demektir. Burada sütle beslenme vardır ki çocukların günde iki bardak süt içmesi çok kritik. Halihazırda çocukların ve yaşlıların yetersiz beslenmeden öldüğüne dair raporların geldiğini görüyoruz."

- Gazze'de tarım arazileri ile tarımsal üretim ciddi zarar görmüş durumda

İsrail'in bombardımanlarında tarım arazilerinin ne denli zarar gördüğü sorusu üzerine Bechdol, çoğunlukla uydu görüntülerine dayalı analiz yaptıklarını belirterek, "Elimizdeki rakamlar, tarım arazilerinin yaklaşık yüzde 43'ünün harap, seraların yüzde 26'sının yok olduğunu, sulama ve tarımsal su kaynaklarının, su kuyularının yaklaşık yüzde 30'unun da tamamen zarar gördüğünü gösteriyor. Dolayısıyla yeniden inşa ve rehabilitasyon açısından yapılması gereken çok sayıda iş var." yanıtını verdi.

Bechdol, ateşkes sağlandığında FAO olarak en kısa sürede yeniden inşa çalışmalarına doğru şekilde destek sağlamak için hazırlandıklarını sözlerine ekledi.

Tarım arazilerine düşen patlamamış bombaların hem ekim hem de hasat açısından sıkıntı yarattığını dile getiren Bechdol, patlayıcıların toprağın kirlenmesine de yol açtığına dikkati çekti.

- "Karadeniz Tahıl Koridoru, önemli bir etki yarattı"

Karadeniz Tahıl Koridoru'nun tahılın Afrika ve diğer pazarlara taşınmasında oynadığı rolün önemine ilişkin soruya Bechdol, "Karadeniz Tahıl Girişimi, geçen yıl Ukrayna'da başarılı bir şekilde hasat edilen tahılın Karadeniz'den çıkarılmasında ve sadece bazı Afrika ülkelerine değil aynı zamanda önemli bölgesel pazarlara ulaştırılmasında oldukça pozitif bir etki yarattı. BM Genel Sekreteri, Türkiye ve diğer ülkelerdeki liderlerin hala bir anlaşmaya varılmasını ve Karadeniz Tahıl Girişimi'nin bir kez daha yinelenmesini kolaylaştırmak için çalıştığını biliyorsunuz." yanıtını verdi.

- İklim krizi

İklim krizinin ciddiyetiyle ilgili Kovid-19 salgınında dünyanın geçtiği süreci anımsatan Bechdol, pek çoğu için Kovid’in hayatları boyunca küresel çapta her insanı etkileyen ilk şeylerden biri olduğunu düşündüğünü söyledi.

Bechdol, "Bu, her insanın Kovid geçirdiği anlamına gelmiyor ama kimileri aile üyelerini kaybetti, kimileri birçok kez bunu geçirdi ama bu ortak bir deneyim halini aldı. İklim krizinin de Kovid-19 gibi hepimizin hayatını etkileyecek seviyede olduğunu düşünüyorum." dedi.

- "Somali'de aslında olumlu bir eğilim var"

İklim krizinin etkilerinin ciddi biçimde görüldüğü Somali'yi geçen hafta ziyaret etme imkanı bulduğunu anlatan Bechdol, "Somali'de aslında olumlu bir eğilim var ve geçen yıl akut gıda güvensizliği yaşayan insan sayısında bir azalma gördük. 4 milyondan 3,4 milyona geriledi. Mütevazı bir düşüş var, eğilim doğru yönde ancak hala 1,7 milyon çocuk yetersiz besleniyor. Bazı açılardan Somali beni çok etkiledi." ifadelerini kullandı.

Bechdol, 10 yıldır kuraklık-sel döngüsünün aşırı düzeyde yaşandığı Somali'de FAO'nun tarıma katkılarını şöyle anlattı:

"FAO'nun kendi verileri ve istatistiksel modelleme projesi, selin birkaç ay içinde geleceğini ve son derece zarar verici ve çok şiddetli olacağını öngördü. Bu bilgiyi paylaştık ve ilgili bakanlıklar ve ortaklarla nehir kıyısı bölgelerini inşa ettik. Çiftçileri farklı uygulamalara ikna etmek her zaman kolay olmasa da ürünlerini erken hasat etmeleri için teşvik ediyoruz. Mısır yetiştiriyorlardı, tamamen olgunlaşmasını beklemek yerine hala yeşilken hasat etmelerini ve bunu hayvan yemi pazarlarında kullanabileceklerini söyledik. Bunu yaptık ve tüm mahsulü kurtardık.

Sel geldiğinde zarar görecek hiçbir mahsul yoktu çünkü onları zaten insani tüketim pazarlarının aksine hayvan pazarlarına götürmek amacıyla hasat etmiştik."


Gazze'de eşi İsrail güçlerince alıkonulan Filistinli anne, 2 çocuğunu kaybetmekten korkuyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Gazze'de eşi İsrail güçlerince alıkonulan Filistinli anne, 2 çocuğunu kaybetmekten korkuyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde yaşayan Filistinli Hena en-Neccar, İsrail güçleri tarafından alıkonan eşinin akıbetinden ve yetersiz beslenme sonucu aşırı kilo kaybı yaşayan 2 oğlunun hayatından endişe ediyor.

İsrail'in 5 ayı aşkın süredir devam eden saldırıları ve yardım girişlerine getirdiği kısıtlamalar nedeniyle yaşanan kıtlık, Gazzelileri her alanda büyük zorluklarla karşı karşıya bırakıyor.

Eşi İsrail güçlerince alıkonan ve çocuklarının hastalığıyla tek başına baş etmek zorunda kalan 41 yaşındaki Hena en-Neccar bunlardan biri.

- Çocuklar, babalarının alıkonmasından sonra hasta oldu

Han Yunus'taki Avrupa Hastanesi'nde hasta 2 oğluna refakat eden Filistinli kadın, eşinin alıkonmasından sonra çocuklarının ikisinin de hastalandığını söyledi.

Çocukların ikisinde de bağırsak nezlesi olduğunu aktaran Neccar, "İkinci sınıfa giden büyük oğlum 3 hafta boyunca ne yedi ne içti, sürekli tuvalete gitti. Küçük olan da aynı şekilde. Böyle olunca onları Avrupa Hastanesi'ne getirdim." dedi.

Hastanede 4 gün kaldıktan sonra taburcu edildiklerini ancak çocukların durumu kötüleşince yine hastaneye geldiklerini anlatan Neccar, yaklaşık bir haftadır burada olduklarını dile getirdi.

- "İki çocuğumu birden kaybedersem üzüntüden ölürüm"

İki oğlunda da bağırsak nezlesi ve dehidrasyon (sıvı kaybı) olduğunu söyleyen Neccar, "Doktorlar bana 'Nasipleri varsa yaşarlar' dedi, ben de işimi Allah'a havale ettim. İnşallah nasipleri vardır ve yaşarlar." diye konuştu.

Filistinli anne yaşadığı çaresizliği şu sözlerle anlattı:

İki çocuğumu birden kaybedersem üzüntüden ölürüm. Babaları da yanımızda yok. Kim bize sahip çıkacak. Şu an tek başımayım. İkinci sınıfa giden oğlum 13 kilo, küçüğü ise 5 kiloya düştü. Küçük olan yürüyordu artık yürümüyor. 24 saat kucağımda duruyor.

Çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayacak maddi durumu olmadığını vurgulayan Neccar, uluslararası makamlardan ve hukuk kuruluşlarından, İsrail güçlerince alıkonan eşinin serbest bırakılması için yardımcı olmalarını istedi.

Gazze'deki Sağlık Bakanlığının son verilerine göre, İsrail'in 5 ayı aşkın süredir saldırılarını sürdürdüğü ve yardım girişini engelleyerek büyük bir "insani felakete" neden olduğu Gazze Şeridi'nde yetersiz beslenme ve susuzluktan 27 kişi hayatını kaybetti.

Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), 17 Mart'ta X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, Gazze'de insanların kıtlığın eşiğinde olduğunu vurgulayarak, bölgeye engelsiz ve sürekli erişimin "hayat memat meselesi" olduğunu bildirmişti.


UNICEF Sözcüsü Elder: Gazze'de 13 binden fazla çocuk öldürüldü

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

UNICEF Sözcüsü Elder: Gazze'de 13 binden fazla çocuk öldürüldü

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Birleşmiş Milletler (BM) Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Sözcüsü James Elder, İsrail'in saldırdığı Gazze'de 13 binden fazla çocuğun öldürüldüğünü bildirdi.

Elder, X sosyal medya platformundan, İsrail'in yoğun saldırıları ve ablukası altındaki Gazze'deki çocuk ölümlerine ilişkin paylaşımda bulundu.

"Gazze'de 13 binden fazla çocuk öldürüldü." ifadesini kullanan Sözcü Elder, ateşkes sağlanması için çağrısını yineledi.


Sınır Tanımayan Doktorlar: Gazze'de sağlık hizmetleri sistematik şekilde yok ediliyor

Fotoğraf: Muhammet İkbal Arslan/AA
Fotoğraf: Muhammet İkbal Arslan/AA
TT

Sınır Tanımayan Doktorlar: Gazze'de sağlık hizmetleri sistematik şekilde yok ediliyor

Fotoğraf: Muhammet İkbal Arslan/AA
Fotoğraf: Muhammet İkbal Arslan/AA

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Genel Sekreteri Christopher Lockyear, 7 Ekim 2023 itibarıyla Gazze Şeridi'ndeki sağlık hizmetlerinin sistematik şekilde yok edildiğine tanık olduklarını söyledi.

Lockyear, İsrail'in yoğun saldırıları altındaki Gazze'de son durum, sağlık hizmetlerinde karşılaşılan zorluklar ve kıtlığa ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

MSF'nin 7 Ekim öncesinde Gazze'de sahada olduğunu hatırlatan Lockyear, Gazze'de yaşayanların son 15 yıldır abluka altında olduğunu söyledi.

Lockyear, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'de gerçekleştirdiği "korkunç" saldırıların ardından Gazze'deki durumun hızla kötüleştiğine tanık olduklarını bildirdi.

"Gazze genelinde bir felaket yaşanıyor. Özellikle neredeyse hiç erişimimizin olmadığı Gazze'nin kuzeyindeki durumdan endişeliyiz." ifadesini kullanan Lockyear, burada kıtlık yaşayan insanların durumundan da çok kaygılı olduklarını vurguladı.

Lockyear, şu anda 1,5 milyon kişinin sığındığı Gazze'nin güneyindeki Refah kentine İsrail'in kara saldırısı gerçekleştirmesi durumunda neler yaşanacağına dair "inanılmaz derecede endişeli" olduklarının altını çizdi.

"Gazze'de erişimimizin olmadığı çok büyük alanlar var ve oralarda ne olduğunu bilmiyoruz." diyen Lockyear, Gazze'deki sağlık sisteminin 7 Ekim öncesinde de içler acısı bir durumda olduğunu hatırlattı.

- Gazze'deki hastalara yüksek kalitede bakım sağlamak şu anda son derecede zor

Lockyear, "(7 Ekim) O günden sonra Gazze Şeridi'ndeki sağlık hizmetlerinin sistematik şekilde yok edildiğini görüyoruz. Tahliyeler dolayısıyla sağlık ekiplerimiz hastane hastane dolaştı. Bu, yüksek kalitede tıbbi bakım sağlamanın bir yolu değil, bizim yapmak istediğimiz bir şey de değil. Hastalarımızın birçoğu değişik şekilde yaralanmış durumda. Tedavisi zor kırıkları olanlar, silahla ve şarapnel parçalarıyla yaralanmalar gibi. Bu, yüksek düzeyde ve sürekli tıbbi bakım gerektiriyor. Birkaç hafta veya ay boyunca sürekli yüksek kalitede bakıma ihtiyaç duyan hastalar görüyoruz. Gazze'deki hastalara bu imkanı sağlamak şu anda son derecede zor, hatta imkansız." ifadelerini kullandı.

Gazze'nin güneyinde ve ortasında 3'ü hastane olmak üzere 6 sağlık tesisini desteklediklerini söyleyen Lockyear, Gazze'nin kuzeyindeki El-Avde Hastanesi'ndeki çalışanlara da destek vermeye çalıştıklarını belirtti.

Lockyear, "Gazze'de artık bir sağlık sisteminden bahsedemiyoruz. Geçmişte Gazze'nin kuzeyindeki diğer hastanelere destek olmuştuk, kuzeydeki operasyonlarımızı artırmayı çok isterdik ama oraya erişim inanılmaz derecede zor. Gazze'nin kuzeyindeki insanları tedavi edebilmeyi ve onları destekleyebilmek için buraya erişmeyi gerçekten çok isteriz." diye konuştu.

Gazze'deki insani yardım kısıtlamalarına da işaret eden Lockyear, Gazze'ye havadan yardım indirilmesine ilişkin görüntüler ve deniz yoluyla yardımların ulaştırılması için geçici liman yapılması tartışmalarının "buradaki asıl sorunla ilgili dikkatleri dağıtmasından" endişe duyduklarını vurguladı.

- Siyasi çözüme ihtiyacımız var"

Lockyear, "Ne kadar havadan yardım olursa olsun veya (geçici) liman Gazze'deki duruma çözüm bulamayacak. Bir siyasi çözüme ihtiyacımız var." ifadesini kullandı.

Gazze'de insanların gelişigüzel bombalanmalarını önleyecek ve insani yardım akışına izin verebilecek bir ateşkese ihtiyaç olduğuna işaret eden Lockyear, bu kapsamda sürdürülebilir tedavi için kalifiye sağlık personelinin görevlendirilmesi ve bu kişilerin güvenlik içinde çalışabilmesi gerektiğini söyledi.

Lockyear, "Sağlık çalışanları, sağlık hizmeti ve genel insani yardım sağlayabilmeleri için tehdit ve ayrım gözetmeyen bombalanma korkusuna maruz kalmamalı. Gazze'de gerçekten anlamlı insani yardım olduğunu iddia edebilmek için şu anda görünenden çok daha fazlasına, çok daha fazla erişime, tedarike ve güvenliğe ihtiyacımız var." diye konuştu.

Gazze'nin son birkaç ayda karşı karşıya olduğu ablukanın son derece endişe verici olduğuna dikkati çeken Lockyear, sağlık tesislerinde giderek artan "yetersiz beslenme" oranlarına tanık olduklarını dile getirdi.

- "Gazze'nin kuzeyindeki insanları göremediğimiz için son derece endişeliyiz"

Lockyear, "Bu ablukayla açlığın bir savaş silahı olarak kullanılmasından korkuyoruz. Biz bunun farkındayız, personelimiz bize kendilerinin ve ailelerinin aç kaldığını, yetersiz beslenme sıkıntısı çektiklerini söylüyor. Erişimimizin olmadığı Gazze'nin kuzeyindeki insanları göremediğimiz için son derece endişeliyiz." diye konuştu.

Hastaneler ve sağlık tesislerindeki durumun da çok karmaşık olduğuna işaret eden Lockyear, kaliteli tıbbi bakım için güvenlik ve temel tıbbi malzemelere ihtiyaç olduğunu söyledi.

Lockyear, Gazze'deki sağlık sisteminin yeniden inşasına ilişkin tahminde bulunmanın imkansız olduğunu kaydederken, "Şu anda hayatta kalma modundayız. Operasyonlarımızı günlük olarak sürdürmeye çalışıyoruz." dedi.


Ürdün 3 ülkenin katılımıyla Gazze'nin kuzeyine havadan yardım indirdi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Ürdün 3 ülkenin katılımıyla Gazze'nin kuzeyine havadan yardım indirdi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Ürdün, Gazze Şeridi'nin kuzeyine Mısır, ABD ve Almanya'nın katılımıyla havadan yardım indirme operasyonu gerçekleştirdiğini duyurdu.

Ürdün ordusundan yapılan yazılı açıklamada, Gazze Şeridi'nin kuzeyine havadan 6 yardım indirme operasyonu düzenlendiği ifade edildi.

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bazı bölgelere gerçekleştirilen havadan yardım indirme operasyonuna Ürdün Hava Kuvvetleri'ne ait iki C130 uçağı ile ABD'ye ait iki uçak, Mısır ve Almanya'ya ait birer uçağın katıldığı aktarıldı.

- İsrail Gazze'yi kıtlığa sürüklüyor

İsrail, 7 Ekim 2023'ten bu yana saldırdığı Gazze'de yaşayan 2,3 milyon Filistinliyi açlığa mahkum ediyor.

Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), 10 Mart'taki açıklamasında, İsrail'in 17 yıldır kuşatma altında tuttuğu Gazze Şeridi'nde "açlığın her yerde olduğunu" belirtmişti.

BM, İsrail'in yoğun saldırısı altındaki Gazze Şeridi'nde 2,2 milyon kişinin kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulunmuştu.

İsrail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 13 bin 500’ü çocuk, 9 bini kadın olmak üzere 31 bin 645 Filistinli öldürüldü, 73 bin 676 kişi yaralandı.

İsrail'in karadan yardım girişini engellemesi nedeniyle ABD, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Katar, Umman ve Bahreyn son dönemde Gazze Şeridi'ne havadan yardım indirilmesine yönelik ortak operasyonlar gerçekleştiriyor.


BM raporuna göre, Gazze'nin kuzeyinde nüfusun yüzde 70'i felaket düzeyinde açlıkla karşı karşıya

Fotoğraf: Jehad Alshrafi/AA
Fotoğraf: Jehad Alshrafi/AA
TT

BM raporuna göre, Gazze'nin kuzeyinde nüfusun yüzde 70'i felaket düzeyinde açlıkla karşı karşıya

Fotoğraf: Jehad Alshrafi/AA
Fotoğraf: Jehad Alshrafi/AA

Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı kuruluşların hazırladığı Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması (IPC) raporunda, Gazze'nin kuzeyindeki nüfusun yüzde 70'inin felaket düzeyinde açlıkla karşı karşıya olduğu bildirildi.

IPC raporunun Gazze'ye yönelik son güncel raporu yayımlandı.

Rapora ilişkin basın açıklamasında, Gazze'nin kuzeyinin ve Gazze'ye bağlı vilayetlerin, makul kanıtlar eşliğinde kıtlık anlamına gelen IPC 5. aşamada sınıflandırıldığı belirtildi. Bunun, Gazze'nin kuzeyinde yaşayan nüfusun yüzde 70'inin (yaklaşık 210 bin kişi) felaket düzeyinde açlıkla karşı karşıya olduğu anlamına geldiği ifade edildi.

Açıklamada, hane halkı açısından akut gıda güvensizliğine yönelik kıtlık eşiğinin de çoktan aşıldığı kaydedildi.

Gazze'nin kuzeyindeki bu durumun dışında güneydeki Deir al-Balah ve Han Yunus ile Refah kentlerinin de IPC 4. aşama olan "acil durum" kapsamında sınıflandırıldığı aktarıldı.

Açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki 2,2 milyonluk nüfusun tamamının yüksek düzeyde akut gıda güvensizliği ile karşı karşıya olduğu vurgulandı.

IPC'nin Aralık 2023'te yayımlanan son raporuna işaret edilen açıklamada, "O tarihten bu yana, kıtlığı önlemek için gerekli koşullar karşılanmadı ve son bilgiler, kuzeydeki vilayetlerde kıtlığın eli kulağında olduğunu ve mart ortası ile mayıs arasında herhangi bir zamanda ortaya çıkacağı tahminini doğruluyor." görüşü paylaşıldı.

İsrail'in Refah'a olası kara saldırısı başlatma ihtimaline değinilen açıklamada, "Mart ortası ile temmuz ortası arasında, en olası senaryoya göre ve Refah'a kara saldırısı da dahil olmak üzere çatışmaların tırmanacağı varsayımı altında, Gazze Şeridi nüfusunun yarısının (1,1 milyon kişi) felaket koşullarıyla karşı karşıya kalması bekleniyor." değerlendirmesi yer aldı.

Bu arada, IPC raporunun ardından BM'nin Roma merkezli kuruluşu Gıda ve Tarım Örgütünden (FAO) yapılan yazılı açıklamada, Gazze'de beklenen açlık karşısında geniş ölçekte yardımların ulaştırılabilmesi için acil erişim çağrısında bulunuldu.

Bir diğer BM kuruluşu Dünya Gıda Programı (WFP) İcra Direktörü Cindy McCain de "Gazze'de insanlar şu anda açlıktan ölüyor. Bu insan yapımı açlık ve yetersiz beslenme krizinin Gazze'yi etkileme hızı dehşet verici. Kıtlığı önlemek için çok küçük bir pencere kaldı ve bunu yapabilmek için kuzeye acil ve tam erişime ihtiyacımız var." ifadesini kullandı.


İdlib'de tahıl deposu duvarının çökmesi sonucu çadırda eğitim gören 5 çocuk öldü

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

İdlib'de tahıl deposu duvarının çökmesi sonucu çadırda eğitim gören 5 çocuk öldü

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib ilinde, tahıl deposunun duvarının özel bir anaokulundaki çadırda eğitim gören öğrencilerin üzerine yıkılması sonucu 5 çocuk hayatını kaybetti, 7 öğrenci ile 1 öğretmen yaralandı.

İdlib'in Sarmada ilçesinde öğle saatlerinde bir anaokulunun bitişiğindeki tahıl deposunun duvarı, çocukların eğitim gördüğü çadırın üzerine çöktü.

Suriye Sivil Savunmasından (Beyaz Baretliler) alınan bilgiye göre, duvarın çökmesi sonucu çadırdaki 5 çocuk hayatını kaybetti, 7 öğrenci ile 1 öğretmen yaralandı.

Yaralılar, çevredeki hastanelere sevk edildi.


Yunanistan'da uçurtmalar "özgür Filistin" için uçuruldu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Yunanistan'da uçurtmalar "özgür Filistin" için uçuruldu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Yunanistan'ın başkenti Atina'da, Filistin'e destek için uçurtmalar gökyüzüyle buluşturuldu.

Atina'da düzenlenen "Özgür Filistin için bir uçurtma" isimli etkinlikte bir araya gelenler, Filistin halkına destek mesajı vermek üzere uçurtma uçurdu.

Paskalya orucunun başlangıcını temsil eden Temiz Pazartesi (Kathara Deftera) Yortusu kapsamında, Yunanistan'da her yıl geleneksel olarak gökyüzü ile buluşturulan uçurtmalar bu kez Filistin için uçuruldu.

Uçurtması ve balonlarıyla Filistin'e destek vermeye gelenlerden Gazzeli Selma Shawa, AA muhabirine, 20 yılı aşkın süredir Yunanistan'da yaşadığını ancak akrabalarının Gazze'de olduğunu söyledi.

Shawa, "Biz burada, Filistin toplumu olarak, insanlarımıza desteğimizi göstermek adına aktiviteler ve etkinlikler düzenlemeye çalışıyoruz. Zira en azından bu yolla dünyaya hikayemizi anlatmış oluyoruz." diye konuştu.

Filistin renklerinde uçurtma ve balonlarla insanlara Filistin'de yaşananları hatırlatmayı hedeflediklerini belirten Shawa, "İhtiyacı olanlara iftar yemeği de veriyoruz. Her iki tarafın da geleneklerini koruyoruz fakat kalplerimiz tabii ki Filistin'deki bebekler, çocuklar, aileler, Gazze ve tüm Filistin'de çekilen acılarla birlikte." dedi.

Yunanistan'daki Filistin Toplumu Başkanı Muhammed Seyid de "Bugün, Ekim'den beri İsrail saldırılarıyla soykırıma uğrayan Gazze halkına dayanışma göstermek için buradayız. Her gün yüzlerce kişi öldürülüyor ve dünya sadece seyrediyor. Bu yüzden Gazze'deki insanlarımıza desteğimizi ve dayanışmamızı elimizden gelen tüm imkanları kullanarak göstermek istedik." ifadelerini kullandı.

Gazze'de yaşanan insanlık dramına da işaret eden Seyid, "Burada insanlar çocuklarıyla, yiyecekleri, suları varken, istediklerini yapabilirken, Gazze'de bizim insanlarımızın açlıktan ölmesi çok acı. Bazıları 2-3 aydır ekmeğin tadına bile bakmadı, içme suları bile yok." diye konuştu.

Seyid, sözlerine şöyle devam etti:

"Biz insanların mutsuz olmasını istemiyoruz. Tüm dünya, tüm çocuklar mutlu olmalı ama bizim çocuklarımızın da barış ve güven içinde yaşaması gerektiğine inanıyoruz."

- Temiz Pazartesi Yortusu

Yunanistan'da Paskalya orucunun başlangıcını temsil eden Temiz Pazartesi (Kathara Deftera) Yortusu'nda her yıl olduğu gibi bu yıl da uçurtmalar gökyüzüne renk kattı.

Karnaval sürecinin sona erdiği ve hayvansal gıdaların tüketilmediği Paskalya orucuna başlanılan Temiz Pazartesi Yortusu'nda, geleneksel olarak hayvansal gıdalardan uzak, kalamar, karides gibi deniz ürünleri ile kuru fasulye, tarama salata, tahin helvası, turşu, zeytin, zeytinyağlı yaprak sarması gibi yiyeceklerin yer aldığı sofralar kuruldu.

Ramazan pidesine benzeyen "lagana" isimli ekmek, bugüne özel olarak sofralardaki yerini aldı.

Yemek için kırları tercih edenler, baharı neşeyle karşıladı.

- Gökyüzü rengarenk uçurtmalarla süslendi

Temiz Pazartesi Yortusu'nun küçük büyük, herkesin yüzünü güldüren en renkli yanı ise gökyüzünün rengarenk uçurtmalarla süslenmesi oldu.

Sokaklarda hemen hemen her köşe başında uçurtmalar satılırken, 7'den 70'e herkes uçurtma heyecanını yaşadı.

Tüm ülkede çocuklar ve büyükler, şehrin düzlük alanlarına ya da tepelere çıkarak rengarenk uçurtmalarını gökyüzü ile buluşturdu.

- Un savaşları

Galaksidi kasabasında ise geleneksel un savaşları yapıldı

Bu küçük sahil kasabası, her yıl Temiz Pazartesi Yortusu'nda hem Galaksidi sakinlerini hem de kasabaya dışarıdan gelenleri müzik eşliğinde, geleneksel danslar ve çeşitli kültürel etkinliklerle buluşturdu.

Kökleri Bizans dönemine dayanan geleneksel un savaşına katılanlar, yüzlerini isle veya renkli boyalarla boyadı.

Yunan denizcilerin Bizans döneminde, Sicilya sahillerinde görüp, Galaksidi'ye taşıdığına inanılan bu gelenek, aynı zamanda 18'inci yüzyılda baharın gelmesiyle evlerinden ayrılan denizcileri yolcu etmek üzere düzenlenen bir eğlence olarak da biliniyor.

Bugün bir turizm faaliyeti olarak da görülen bu etkinlik için belediyenin dağıttığı un çuvalları kullanılıyor. Unun yanı sıra renkli boyaların da kullanıldığı bu eğlence, Temiz Pazartesi akşamı geç saatlere kadar sürüyor.