Tunus’ta muhalefetten Gannuşi’ye istifa çağrısı

Nahda, lideri Raşid Gannuşi (Reuters)
Nahda, lideri Raşid Gannuşi (Reuters)
TT

Tunus’ta muhalefetten Gannuşi’ye istifa çağrısı

Nahda, lideri Raşid Gannuşi (Reuters)
Nahda, lideri Raşid Gannuşi (Reuters)

Tunus’ta muhalefet, 1 Haziran’da başkent Tunus’taki Bardo Meydanı’nda parlamento binası önünde oturma eylemi düzenleyerek Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi’ye Temsilciler Meclisi başkanlığından ayrılma çağrısında bulundu. Bazı partilerin katılmayı reddettiği söz konusu oturma eylemi, ülkenin siyasi sisteminde değişiklik yapılması için yapılan çağrılar kapsamında geldi. Oturma eylemlerinin, ülkede karantinanın kapsamlı şekilde kaldırıldığı 14 Haziran’a sürmesi bekleniyor.
Eylemciler, siyasi ve parlamento sahnelerinde yaşananları kabul etmediklerini iletmek ve halk referandumuna sunulmak üzere muhalefetin taleplerinin belirleneceği 14 Haziran eylemine zemin hazırlamak üzere söz konusu protesto ile eş zamanlı olarak Tunus’un farklı vilayetlerinde de çeşitli eylemler düzenlendi.
Muhalefetin bu hareketliliğinden iki gün önce de Gannuşi’ye karşı ‘parlamento soruşturması’ oturumu düzenlendi. Tunus kaynakları, bazıları tarafından ‘ayrılma grevi 2’ olarak adlandırılan mevcut protestoları, Nahda Hareketi’nin iktidardan uzaklaştırılmasıyla sonuçlanan 2013’teki gösterilerle ilişkilendirdi.
Muhalefetteki siyasi kaynaklar Nahda Hareketi’nin, parlamentonun bozulmuşluğunu ve başkanı olan Gannuşi’nin hatalarını protesto etmek için ‘üçüncü cumhuriyetin’ kurulması çağrısı yapan oturma eylemlerinden büyük endişe duyduğunu aktardı. Kaynaklar, Gannuşi’nin son olarak Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ile telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini bildirdi. Görüşmeyle büyük bir hata işlediğini kaydetti.
Nahda, oturma eylemi ve parlamento sahnesindeki özel gelişmeler arasında bağlantı kurarak ‘sahneden yavaş yavaş dışlanması amacıyla, sert bir saldırıya maruz kaldığını’ bildirdi. Gözlemcilere göre hareket, iktidardan uzaklaştırıldığı 2013 senaryosunun tekrarlanmasından korkuyor.
Eski parlamenterlerden Fatıma el-Masdi, mevcut oturma eylemlerine dikkati çekerek “Grev kapsamında uygulanacak eylemlerin açılışı ve oturma eyleminin resmi açılışı 14 Haziran’da yapılacak” dedi. Masdi açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Tüm vatandaşlar, bozulmuş siyasi sistemi devirmek ve mevcut politik sistemi değiştirmek için yarışıyor. Tüm taraflar bir yöne yöneldi. Buluşma noktaları da birdir ve herkes aynı yaklaşıma sahiptir.”
Oturma eyleminin organizatörleri arasında yer alan avukat İmad bin Halime, eylemcilerin taleplerinin oldukça fazla olduğunu ve bunların başında Tunus parlamentosunun kapatılması talebi geldiğini vurguladı. Bin Halime, ilk tarihin haziran ayı olarak seçilmesinin Tunuslulara ülkenin eski Cumhurbaşkanı Habib Burgiba’nın Fransız sömürgeciliğine karşı zaferini ve 1955 yılında Fransa’dan zaferle dönüşünü hatırlattığını vurguladı. Avukat, 200’ü aşan tüm Tunus partilerinin devrim taleplerini karşılayamadığını ancak durumun daha da kötüleşmesine ve Tunuslular arasında hayal kırıklığının yayılmasına katkıda bulunduğunu belirtti.
Nahda Hareketi ve Abir Musa’nın başkanlık ettiği Özgür Anayasa Partisi ile yaşanan sert anlaşmazlıklara rağmen Özgür Anayasa Partisi Milletvekili Mecdi Buzine, partisinin Bardo eylemleriyle hiçbir ilgisinin bulunmadığını söyledi.
Aynı şekilde Demokratik Vatanseverlerin Birleşik Partisi lideri Munci er-Rahvi da partisinin söz konusu oturma eylemlerine dahil olmayacağını belirterek kendisine çağrı yapan tarafların taleplerinin açık olmadığını vurguladı.
Nida Tunus Hareketi eski lideri Halid Şevkat da Tunus’un siyasi ve ideolojik tırmanışa ihtiyaç duymadığını belirttiği açıklamasında “Vatanımızı kendi ellerimizle sabote etmek mantıksızdır” dedi.
Diğer yandan Raşid Gannuşi, Abir Musa’nın babasının vefatı sonrasında kendisine taziye mesajı gönderdi. Bunun üzerine Musa, güvenlik komutanı olan babasının sözlerine atıfla yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Seni hayal kırıklığına uğratmayacağım ve neslinizin inşa etmekten yorulduğu ülkeyi kurtarmak için istişareleri büyük bir kararlılıkla sürdüreceğim. Mücadele devam ediyor.”



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.