Ürdün koronavirüs kısıtlamalarını adım adım gevşetiyor… İşte yürürlüğe girecek kararlar

Ürdün’de ibadethanelerin yeniden ibadete açılmasının öncesinde başkent Amman’daki bir camide yapılan sterilizasyon çalışmalarından bir kesit (AFP)
Ürdün’de ibadethanelerin yeniden ibadete açılmasının öncesinde başkent Amman’daki bir camide yapılan sterilizasyon çalışmalarından bir kesit (AFP)
TT

Ürdün koronavirüs kısıtlamalarını adım adım gevşetiyor… İşte yürürlüğe girecek kararlar

Ürdün’de ibadethanelerin yeniden ibadete açılmasının öncesinde başkent Amman’daki bir camide yapılan sterilizasyon çalışmalarından bir kesit (AFP)
Ürdün’de ibadethanelerin yeniden ibadete açılmasının öncesinde başkent Amman’daki bir camide yapılan sterilizasyon çalışmalarından bir kesit (AFP)

Ürdün hükümeti, Mart ayının ortalarından bu yana uygulanan kısıtlamaların hafifletilmesinden sonra, çeşitli ekonomik sektörlerde hayatı normale döndürmeye, vilayetlerdeki karantina uygulamalarını ve vatandaşların hareket özgülüğünü kısıtlayan yasakları kaldırmaya yönelik kararlar alındığını vurguladı.
Ürdün Başbakanı Ömer er-Rezzaz, önceki gün, gece geç saatlerde Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, ülkesinin “önemli bir gevşeme sürecinin eşiğinde” olduğunu vurgulayarak, bir sonraki aşamada hükümetin uygulayacağı “sistematik prosedürler ve standartlar” üzerinde çalıştığını ve söz konusu aşama için alınan önlemleri yakın bir zamanda açıklayacaklarını ifade etti.  
Konunun ayrıntıları hakkında bilgi veren Ürdün hükümet kaynakları, yakında açıklanacak olan söz konusu kararlara göre, kısmi yasak saatlerinin azaltılmasının ardından, vatandaşların akşam saatlerinde hareket etmelerine izin verileceğini, beklenen kararın hemen öncesinde önümüzdeki hafta başı itibariyle restoranlar ve kafeteryaların belirli bir kapasiteyle çalışmak şartıyla yeniden açılacağını vurguladı.
Şarku’l Avsat’a açıklamada bulunan kaynaklar ayrıca, alınan bu kararla vatandaşların sabah saat 8’den akşam saat 22.00’a kadar sokağa çıkmalarına müsaade edileceğini belirtirken, ayrıca turistik restoranların yeniden çalışmaya başlaması ve müşteri kabul etmesiyle eş zamanlı olarak, sabahın erken saatlerindeki kısmi yasakları sınırlamaya yönelik bir çalışma yapıldığını vurguladı. Ayrıca iç turizm hareketliliğine yönelik faaliyetleri yeniden başlatmaya hazırlık olarak, vilayetlerde uygulanan karantina önlemlerinin kaldırıldığını belirtti.
Hükümet tarafından açıklanan önleyici tedbirler kapsamında yakında yürürlüğe girecek olan kararlar, önümüzdeki Cuma gününden itibaren camilerde Cuma namazlarının kılınmasına izin verilmesinin arifesinde geldi. Alınan kararda, hükümet tarafından alınan önlemlere uymanın gereğini vurguladı.
Ekonomik sektörler, sağlık otoriteleri tarafından izlenen önleyici tedbirler ve sıkı sağlık koşulları altında faaliyetlerine yeniden başlamayı talep ederken, bu sektörler arasında yer alan restoranlar ve kafeteryalarda, sosyal mesafe kuralının uygulanması için kapasitenin yalnızca yüzde 50’sinin kullanmasının taahhüt edilmesi şartı getirildi.
Ürdün Krallığı’nda önceki gün yurtdışından gelen kamyon şoförleri ve yurtdışından döndükten sonra karantina tedbirleri kapsamında otellerde ikamet eden öğrenciler arasında 9 kişide koronavirüs tespit edildi. Böylece ilk vakanın tespit edildiği günden bu yana ülkede toplam 755 yeni tip koronavirüs (Kovid-19)  vakası kayıtlara geçti. Bunlardan 146’sının tedavisine devam edilirken, hükümet Krallıkta kısmi yasaklar uygulamaya, vilayetlerde yeni tedbirler almaya, üniversiteleri ve okulları kapalı tutmaya, kamu sektöründe çalışanların sayısını azaltmaya devam ediyor.
Özel sektör çalışanlarının iki aylık (Mayıs ve Haziran) maaşlarının yüzde 30 ila yüzde 60’a kadar düşürülmesine olanak sağlayan Ürdün Başbakanı Ömer er-Rezzaz’ın açıklamalarının yansımaları devam ederken, Başbakanın açıklaması insan hakları örgütleri tarafından da tepkiyle karşılandı.
Yapılan bu açıklama milletvekilleri ve hukukçular arasında bir öfke dalgası meydana getirirken, atılan adım Ürdün çalışma piyasasının en büyük bölümünü teşkil eden özel sektör çalışanlarına yönelik olarak hükümetin sorumluluklarını terk ettiği şeklinde yorumlandı.
Bu karar, koronavirüs salgınının patlak vermesinden bu yana ülkedeki kapsamlı ve kısmi karantinadan en çok etkilenen geniş yelpazedeki sektörleri kapsıyor. Bu sektörler arasında, Mart ayının ortalarından bu yana baskı yapamayan kağıt ve medya sektörü de yer alıyor. Gazeteciler sendikasının hükümetten doğrudan destek alma girişiminin başarısızlığa uğraması sektörün salgından etkilenmesinin sebepleri arasında görülüyor.



Suriye'nin güneyindeki Dera kırsalında meydana gelen patlamada 33 kişi yaralandı

Dera ve Süveyda arasındaki otoyolda gıda malzemeleri yüklü kamyonlardan oluşan bir konvoy (AP)
Dera ve Süveyda arasındaki otoyolda gıda malzemeleri yüklü kamyonlardan oluşan bir konvoy (AP)
TT

Suriye'nin güneyindeki Dera kırsalında meydana gelen patlamada 33 kişi yaralandı

Dera ve Süveyda arasındaki otoyolda gıda malzemeleri yüklü kamyonlardan oluşan bir konvoy (AP)
Dera ve Süveyda arasındaki otoyolda gıda malzemeleri yüklü kamyonlardan oluşan bir konvoy (AP)

Güney Suriye'deki Dera vilayetinin sağlık müdürlüğü dün yaptığı açıklamada, Dera kırsalının batısındaki Abidin kasabasında bir düğün merasimi sırasında meydana gelen ve kaynağı bilinmeyen patlamada 33 kişinin yaralandığını duyurdu.

Dera Sağlık Müdürü Ziyad el-Mehamid, yaralılar arasında çocukların da bulunduğunu söyledi.

Dera Ulusal Hastanesi 19, Tafas Ulusal Hastanesi 6 ve el-Şecere kasabasındaki sağlık merkezi 8 yaralıyı tedavi altına aldı.

Abidin kasabası sakinleri Alman Basın Ajansı'na (DPA) şunları söyledi: “Ne olduğunu bilmiyoruz. Patlayıcı bir cihaz mıydı yoksa bir top mermisi miydi? Bazıları düğün kutlaması sırasında patlayan bir el bombası olduğunu söyledi ve çoğunluğu çocuk olmak üzere yüzlerce insan toplanmıştı.”

Suriye medyası, İsrail ordusuna ait bir devriyenin batı Dera kırsalındaki patlama bölgesine doğru ilerlediğini bildirdi, ancak daha fazla ayrıntı vermedi.

Bu arada, Suriye devlet televizyonu, güneydeki Süveyda vilayetinde silahlı grupların el-Mezra kasabasında İç Güvenlik Güçlerine ait bir aracı silahlı insansız hava aracıyla (SİHA) hedef aldığını bildirdi.

Bir güvenlik kaynağı televizyon kanalına, "isyancı grupların bombardımanı ateşkes anlaşmasının ihlali anlamına geliyor ve güvenlik güçleri bu ihlallere kararlı bir şekilde karşılık verecektir" ifadelerini kullandı.


İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.