Hubble Teleskobu 'kozmik kar tanelerini' fotoğrafladı

(ESA/Hubble/NASA)
(ESA/Hubble/NASA)
TT

Hubble Teleskobu 'kozmik kar tanelerini' fotoğrafladı

(ESA/Hubble/NASA)
(ESA/Hubble/NASA)

ABD Havacılık ve Uzay Ajansı'nın (NASA) Hubble Uzay Teleskobu, galaksimiz Samanyolu'nun merkezinden 13 bin ışık yılı uzaktaki NGC 6441 küresel yıldız kümesini fotoğrafladı.
Kar taneleri gibi gözüken kümedeki yıldızların tam olarak sayısını belirlemek epey zor.
NASA'nın aktardığına göre yıldız kümesindeki yıldızların toplam kütlesi, Güneş'in kütlesinin yaklaşık 1,6 milyon katı.
Bu hesaplama NGC 6441'i Ssamanyolu'ndaki en büyük ve en parlak küresel yıldız kümelerinden biri yapıyor.
NGC 6441 ayrıca 4 adet atarcaya (pulsar) sahip. Aşırı yoğun, güçlü manyetik alana sahip nötron yıldızları olan bu atarcalar tek bir dönüşünü birkaç milisaniyede tamamlıyor.
NGC 6441 küresel yıldız kümesi ayrıca JaFu 2 adlı gezegenimsi bulutsuya da ev sahipliği yapıyor. Adının aksine gezegenlerle pek alakası olmayan gezegenimsi bulutsular aslında orta ölçekli kütleye sahip yıldızların geçirdiği bir dönem. Bu dönem birkaç on bin yılda sona eriyor.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Samanyolu'nda 150 adet bilinen küresel yıldız kümesi bulunuyor. 
Küresel yıldız kümeleri bir galakside ilk ortaya çıkan yıldızlardan bazılarına ev sahipliği yapıyor ve kökenleriyle geçirdikleri değişimler gök bilimcilerin ilgisini çekmeyi sürdürüyor



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT