Yemen riyali yabancı para birimi karşısında hızla çöküyor

Yemen Merkez Bankası Başkanı Dr. Muhammed Zemmam (SABA)
Yemen Merkez Bankası Başkanı Dr. Muhammed Zemmam (SABA)
TT

Yemen riyali yabancı para birimi karşısında hızla çöküyor

Yemen Merkez Bankası Başkanı Dr. Muhammed Zemmam (SABA)
Yemen Merkez Bankası Başkanı Dr. Muhammed Zemmam (SABA)

Yemen riyalinin bu hafta başında yabancı para birimleri karşısında yeni bir çöküş yaşaması, birçok borsa şirketinin kapılarını kapatmasına ve sabit para birimini satmaktan vazgeçmesine neden oldu.
Şarku’l Avsat’a konuşan Aden’deki bankacılar, bankacılık piyasasında bir doların fiyatının 800 riyali aşmasının, Husi milislerin 2014 yılında gerçekleştirdiği darbeden bu yana Yemen para biriminin tanık olduğu en büyük düşüş olduğunu bildirdi.
Husilerden kurtarılan bölgelerdeki hükümet yetkilileri, aylık maaşlarından mahrum kalacakları konusunda endişelenirken, tüm bunların ülkede hali hazırda kötüleşen ekonomik duruma yansıyacağı ve insani durumu daha da kötüleştireceği düşünülüyor.
Güney Geçiş Konseyi’ne bağlı silahlı unsurlar, iki gün önce Aden limanından Merkez Bankası’na nakli sırasında içinde 80 milyar Yemen riyali olduğu tahmin edilen yaklaşık 7 konteyneri ele geçirdi.
Meşru Yemen hükümeti olayı kınayarak, ‘çeteler tarafından yapılan barbarca bir eylem’ olarak nitelendirdi.
Resmi kaynaklardan yapılan açıklamaya göre Yemen hükümeti, Güney Geçiş Konseyi’ni suçlayarak, Riyad Anlaşması'nın uygulanmasını reddetmeye devam ettiğini vurguladı.
Açıklamada, “Yemen halkı, bu gruplardan sorunları ve acıları için küçük bir sorumluluk taşımasını beklerken, onlar her gün pratik olarak anlaşmanın uygulamasını terk etmekle kalmıyor, bu eylemleri ile Merkez Bankası’nın itibarını, ulusal para birimi ve ekonomiyi olumsuz etkiliyor” denildi.
Yemen Bakanlar Kurulu ise Yemen riyalinin yabancı para birimleri karşısında hızla değer kaybetmesinden kaynaklanabilecek ciddi tehlikeler konusunda uyardı.
Güney Geçiş Konseyi’ne bağlı sözde Öz Yönetim Ekonomi Komitesi de, Merkez Bankası’nın parasına el konulmasını haklı göstermeye çalışan bir açıklama yaparak, bu eylemin ‘toplumun çıkarlarını korumanın yanı sıra yerel para biriminin çöküşü ve bunun vatandaşın hayatına daha fazla yansıtılmasını önleme görevinden kaynaklandığını’ öne sürdü.

Açıklamada ayrıca şu ifadeler kullanıldı;
“Bu önlem, bankanın iş akışını düzeltmeyi,  yerel para birimine karşı döviz kurundaki artışı engellemek için ciddi ve etkili tedbirler almasını sağlamayı amaçlıyor. Bu önlem aynı zamanda yolsuzluk kaynaklarını kurutmak ve terörizmi desteklemek için kamu parası kullanılmasından kaçınmak için uygulanan tedbir paketi kapsamında geliyor.”
Güney Geçiş Konseyi, bununla birlikte Merkez Bankası’nı, Eylül 2016'da Aden'e transfer edildiğinden beri iki trilyon riyal basmakla suçlayarak, bunun enflasyon ve yerel para biriminin döviz karşısında bozulmasına neden olduğunu iddia etti.
Yemenliler, meşru hükümet ve Güney Geçiş Konseyi arasındaki askeri, politik ve ekonomik çatışmayı sonlandırmak için en iyi çözümün 5 Kasım'da Suudi Arabistan’ın desteğiyle varılan Riyad Anlaşması hükümlerinin uygulanması olduğuna inanıyor.



ABD-Birleşik Krallık ticaret anlaşmasında neler var?

Londra'da bir Rolls-Royce Dawn'ın kaputundaki Rolls-Royce logosu (DPA)
Londra'da bir Rolls-Royce Dawn'ın kaputundaki Rolls-Royce logosu (DPA)
TT

ABD-Birleşik Krallık ticaret anlaşmasında neler var?

Londra'da bir Rolls-Royce Dawn'ın kaputundaki Rolls-Royce logosu (DPA)
Londra'da bir Rolls-Royce Dawn'ın kaputundaki Rolls-Royce logosu (DPA)

İngiliz yetkililer, ABD ile yapılması beklenen bir ticaret anlaşmasının, ABD Başkanı Donald Trump'ın küresel ekonomiyi sarsan gümrük vergilerinin etkilerini hafifleteceğini umuyor.

Trump bu yılın başlarında, ABD'ye ithal edilen tüm otomobillere yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını açıklamış ve bu önlem Rolls-Royce ve Aston Martin gibi İngiliz lüks otomobil üreticilerini olumsuz etkilemişti.

Bu vergiler, 2 Nisan'da yürürlüğe giren ve aralarında İngiliz ürünlerine yönelik yüzde 10'luk genel gümrük vergisinin de bulunduğu bir dizi gümrük vergisine ek olarak uygulanıyor.

Downing Street bugün yaptığı açıklamada, Birleşik Krallık ile ABD arasındaki ticaret görüşmelerinin ‘hızlı bir şekilde devam ettiğini’ ve bugün ilerleyen saatlerde bir güncelleme beklendiğini bildirdi. Bu açıklama, ABD Başkanı Donald Trump'ın ‘son derece saygın bir ülke’ ile ‘büyük bir ticaret anlaşması’ yapıldığını duyurmasının ardından geldi.

Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer’ın Sözcüsü, “Başbakan her zaman Birleşik Krallık'ın ulusal çıkarları doğrultusunda hareket edecektir. ABD hem ekonomik hem de ulusal güvenliğimiz için vazgeçilmez bir müttefiktir... İki ülke arasındaki anlaşma görüşmeleri hızla devam etmektedir ve Başbakan bugün ilerleyen saatlerde konuyla ilgili bilgi verecektir” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın Independent'tan aktardığına göre anlaşma, İngiliz otomotiv ve çelik endüstrilerine uygulanan yüzde 25'lik gümrük vergisinin tüm etkilerinden belirli sayıda İngiliz ihracatını muaf tutan kotalar içerebilir.

Bunun karşılığında Birleşik Krallık, Meta ve Amazon gibi büyük ABD teknoloji şirketlerini etkileyen dijital hizmetler vergisi konusunda taviz verebilir.

2020'de yürürlüğe giren yüzde 2'lik vergi, Birleşik Krallık'a yılda yaklaşık 800 milyon sterlin (yaklaşık 1 milyar dolar) gelir sağlıyor.

Anlaşmanın bir parçasını oluşturabilecek diğer hususlar arasında ABD otomobillerine uygulanan gümrük vergilerinde taviz verilmesi ve ABD tarım ürünlerine uygulanan vergilerin azaltılması da yer alıyor.