Dünya Sağlık Örgütü Doğu Akdeniz Bölgesi: Bölgedeki beş ülke, steroid ilacının deneylerinde yer alıyor

Doktor Ahmed el-Munziri
Doktor Ahmed el-Munziri
TT

Dünya Sağlık Örgütü Doğu Akdeniz Bölgesi: Bölgedeki beş ülke, steroid ilacının deneylerinde yer alıyor

Doktor Ahmed el-Munziri
Doktor Ahmed el-Munziri

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Bölge Sorumlusu bir steroid ilacın keşfinin yol açtığı atılımın, koronavirüs (Kovid-19) hastalarının hayatını kurtarmaya güçlü bir şekilde katkıda bulunacağını belirterek örgütün bu ilacın analiz sürecinin son aşamasında olduğunu ve 129 ülkeye 1,5 milyon test kiti sağlandığını kaydetti.
WHO Ortadoğu Bölge Müdürü Dr. Ahmed el-Munziri WHO Doğu Akdeniz Bölge Ofisi ile yaptığı görüşmede, “WHO bu girişime ilişkin genel anlama seviyemizi artırmak için son analizlerin koordinasyonunu sağlayacak. Aynı zamanda örgütün klinik yönergeleri, ilacın Kovid-19 hastalarını tedavi etmek için nasıl ve ne zaman kullanılması gerektiğini gösterecek şekilde güncellenecek” ifadelerini kullandı.

En hızlı ve en düşük maliyetli ilaç
Munziri bugün deksametazon adı verilen steroid ilacın, bazı kanser türleri de dahil olmak üzere iltihap ile ilişkili hastalıkları tedavi etmek için 1960’lardan beri kullanılan bir ilaç olduğunu vurguladı ve insanların hayatlarını daha kısa sürede ve daha düşük bir maliyete kurtarma konusunda büyük bir atılıma sebep olduğuna dikkati çekti.
Munziri, WHO’nun İngiltere tarafından duyurulan ön klinik deneylerin sonuçlarını memnuniyetle karşıladığını dile getirdi. Söz konusu deneyler bir tür kortikosteroid ilacı olan deksametazonun, durumu kritik olan Kovid-19 vakalarının hayatını kurtarabileceğini ortaya koyuyor.
Munziri, İngiltere’nin WHO ile paylaştığı ön sonuçlara göre bu tedavinin, suni solunum cihazı kullanan hastalarda ölüm oranını yaklaşık üçte bir oranında azalttığının ve sadece oksijene ihtiyaç duyan hastalarda da beşte bir oranında azalttığının tespit edildiğini sözlerine ekledi.
Munziri açıklamasında bunun, oksijen desteğine ihtiyaç duyan Kovid-19 hastalarında ölüm oranını azalttığı kanıtlanan ilk tedavi olduğunu belirtti.
Munziri’ye göre Doğu Akdeniz Bölgesi’nden Suudi Arabistan, Lübnan, Pakistan, Kuveyt ve İran da dahil olmak üzere 100’den fazla ülke deneye katılıyor ve Ürdün’de şu an katılma aşamasında. Genel olarak, bölgede yaklaşık 40 hastane klinik çalışmalar kapsamına alındı.

Yanıt verme mücadelesindeki zorluklar
Munziri’ye göre Kovid-19 salgınına yanıt verme çabalarında karşılaşılan en büyük zorluk dünyadaki ve Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki birçok ülkenin, WHO’nun verdiği talimatlara uymadan kısıtlamaları hafifletmesi ve yasakları kaldırması. Bu da vakalarda görülen artışın ışığında bir risk temsil ediyor.
Munziri, WHO’nun kısıtlamaları gevşeten bütün ülkeleri, koruyucu tedbirlerin uygulanmasını ve kanıtlara dayalı risk değerlendirmelerine uygun olarak salgına yanıt verme uygulamalarının sürdürülmesini ve ilgili şartların gözetilmesini sağlamaya teşvik ettiğini söyledi.
Munziri’ye göre salgınla mücadele konusunda gösterilen çabaların önünü kapatan diğer sıkıntılardan en önemlisi çatışmalar, olağanüstü durumlar ve çeşitli felaketlerdir; çünkü çatışmaların yaşandığı ülkelerdeki sağlık sistemlerinin zayıflaması, altyapının çökmesi, sağlık personelinin yetersiz olması ve bu ülkelerin nüfusu içerisindeki büyük grupların genel sağlık durumunun zayıflaması nedeniyle bu faktörler salgınla mücadele karşısında hala büyük bir sorun teşkil ediyor.
Pandeminin yayılması ve salgına karşı başlatılan girişimler açısından durumu en kritik olan ülkeler hakkında Munziri “Geçen hafta boyunca bölgemizdeki yeni vakaların yarısından fazlasının sadece 3 ülkede bildirildiğini gözlemledik” dedi.
Çok sayıda ülke vaka sayılarının arttığını bildiriyor. Vaka sayılarında çok hızlı bir yükseliş söz konusu ve bu endişe verici bir gelişme sayılıyor. Bölgesel Olay Yönetimi Destek Ekibi bünyesindeki destek ekipleri mevcut durumu takip etmek ve karşılık vermek için tüm ülkelerle birlikte çalışmaktadır.

Uluslararası işbirliği ve güçlükleri
WHO Bölge Müdürü söz konusu salgını, 2023 “Hep Birlikte Herkes için Sağlık” Vizyonu’nu, sadece bölge ülkeleri arasında değil aksine ülkeler, kurumlar ve bağışçılar ile bir bütün olarak dünya ülkeleri arasında ortak eylem, toplumsal sorumluluk ve dayanışma çağrısı olarak sahada hayata geçirmek için bir test olarak gördüklerini belirtti.
Küresel düzeyde gösterilen çabalara dikkat çeken Munziri “Örgüt, dünya genelinde 133 ülkede bu temel malzemeleri sağladı ve aynı şekilde 129 ülkeye 1 milyon 5 bin test kiti gönderildi. Yeni teknik yönergeler koymak ve sağlık çalışanlarını ve ön saflarda mücadele eden diğer kişileri eğitmek için aralıksız çalışıyoruz” dedi.



Gençlerdeki sindirim sistemi kanserlerinde çarpıcı artış

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
TT

Gençlerdeki sindirim sistemi kanserlerinde çarpıcı artış

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal (GI) kanserlerde çarpıcı bir artış yaşanıyor.

Araştırmacılar perşembe günü The Journal of the American Medical Association'da (JAMA) yayımlanan incelemede, kalınbağırsak veya pankreas kanseri gibi gastrointestinal kanserlerin "ABD'de erken yaşta ortaya çıkan kanserler arasında en hızlı artış gösterenler" olduğunu belirtiyor.

Erken yaşta ortaya çıkan gastrointestinal kanserler arasında ABD birinciliğini, kolon veya rektumda gelişen kalınbağırsak kanseri 2022'de aldı ve 20 bin 800'ü aşkın kişiye teşhis kondu.

Mide zarında gelişen mide kanseri o yıl 2 bin 689 kişide teşhis edilirken, onu 2 bin 657'yle pankreas kanseri ve 875'le yemek borusu kanseri izledi.

Erken yaşta görülen gastrointestinal kanserlerin çoğu obezite, kötü beslenme ve orta derecede hareketsiz bir yaşam tarzı gibi, değiştirilebilecek risk faktörleriyle bağlantılı. Sigara ve içki içmek de diğer risk faktörleri arasında.

Dana-Farber Kanser Enstitüsü Genç Yaşta Ortaya Çıkan Kalınbağırsak Kanseri Merkezi Direktörü Dr. Kimmie Ng, ortak yazarlarından olduğu inceleme hakkında NBC News'a yaptığı açıklamada, "İnsanların bebekken, çocukken ve ergenlik çağındayken yaptıkları ya da maruz kaldıkları şeyler, muhtemelen genç yetişkinlikte kansere yakalanma risklerine katkı sağlıyor" diyor.

Aile geçmişi ve kalıtsal sendromlar gibi, hastaların üzerinde kontrol sahibi olmadığı risk faktörleri de var. Erken yaşta görülen kalınbağırsak kanserinden muzdarip kişilerde bağırsak iltihabı olabilir.

Araştırmacılar incelemede şöyle yazıyor:

Erken yaşta ortaya çıkan GI kanser hastalarının durumu, daha geç yaşta ortaya çıkan GI kanser hastalarına benzer veya daha kötü seyrediyor. Bu da gelişmiş önleme ve erken teşhis yöntemlerine duyulan ihtiyacı vurguluyor.

Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society/ACS), kalınbağısak kanseri riski ortalama düzeyde olan kişilerin 45 yaşında düzenli taramaya başlamasını öneriyor. ACS, 2018'den önce taramaların 50 yaşında başlamasını tavsiye ediyordu.

Kâr amacı gütmeyen Kalınbağırsak Kanseri Birliği'nin baş tıbbi danışmanı Dr. John Marshall, yer almadığı inceleme hakkında NBC News'a "Eskiden bu yaş grubunda hiç görülmezdi ama şimdi 20, 30 ve 40'lı yaşlarında kolon kanserine yakalananların sayısında kayda değer bir artış var" diyor.

Gastrointestinal kanseri olan genç hastaların hayatta kalma oranlarının, neden yaşlılardan daha kötü olduğu belirsizliğini koruyor.

New Jersey'deki Rutgers Kanser Enstitüsü ve RWJBarnabas Health'ten gastrointestinal onkoloji direktörü Dr. Howard Hochster, NBC News'a, dahil olmadığı inceleme hakkında şu ifadeleri kullanıyor: 

Bana göre bu, hastalığı daha ileri bir aşamada saptamamızdan kaynaklanıyor çünkü spesifik olmayan bu şikayetlerde bulunan genç bir kişiyi görünce, gerçekten kolon veya diğer GI kanserler akla gelmiyor.

Ancak Ng, kanserin evresi hesaba katıldığında bile genç hastaların hayatta kalma oranlarının daha kötü göründüğünü söyleyerek bunun biyolojik bir nedeni olup olmadığını sorguluyor.

Independent Türkçe