Arap Bakanlar, yabancı kuvvetlerin Libya toprakları ve sularından çekilmesini talep ediyor

Ebu Gayt, Arap dışişleri bakanlarının video konferans yoluyla düzenlenen olağanüstü toplantısında Libya krizini ele aldı (Şarku’l Avsat)
Ebu Gayt, Arap dışişleri bakanlarının video konferans yoluyla düzenlenen olağanüstü toplantısında Libya krizini ele aldı (Şarku’l Avsat)
TT

Arap Bakanlar, yabancı kuvvetlerin Libya toprakları ve sularından çekilmesini talep ediyor

Ebu Gayt, Arap dışişleri bakanlarının video konferans yoluyla düzenlenen olağanüstü toplantısında Libya krizini ele aldı (Şarku’l Avsat)
Ebu Gayt, Arap dışişleri bakanlarının video konferans yoluyla düzenlenen olağanüstü toplantısında Libya krizini ele aldı (Şarku’l Avsat)

Libya'nın birliği, egemenliği, toprak bütünlüğü ve istikrarına olan bağlılıklarını vurgulayan Arap dışişleri bakanları, Libya ulusal devleti ve kurumlarını yeniden çalıştırmak ve kurma yolunda herhangi bir müdahaleden uzak durulması gereğini vurguladı.
Mısır’ın daveti üzerine dün olağanüstü bir video konferans toplantısında görüşen söz konusu bakanlar; uluslararası yasa, karar ve normları ihlal eden, terörist milislerin yayılmasına katkıda bulunan bütün yasa dışı yabancı müdahaleleri reddederek Libya toprakları ve karasularındaki tüm yabancı güçlerin geri çekilmesi talebinde bulundu. Aynı zamanda, askeri harekâta devam edilmesinin akıbeti konusunda uyardı.
Toplantı sonunda bakanlar, Libya krizine siyasi bir çözüm getirmenin önemini ve Bakanlar Konseyinin Suheyrat’ta imzalanan Libya siyasi anlaşmasının tam olarak uygulanmasına verdiği desteğin altını çizdi. Aynı zamanda Libya anlaşmasından doğan tüm meşru kurumların rolünün, en sonuncusu Berlin Konferansı olan çeşitli uluslararası ve bölgesel çıktıların, komşu ülkelerinin merkezî ve esaslı rolünün ve Libya krizini sona erdirme çabalarında bu ülkeler arasındaki koordinasyonun önemini vurguladı.
Arap Bakanlar Konseyi; yabancı, terörist ve aşırılık yanlısı savaşçıların Libya'ya intikalini kolaylaştıran, tüm tezahürleri ve kaynaklarıyla herhangi bir dış müdahalenin reddedilmesi ve önlenmesi gerektiğini, keza komşu ve bölge ülkelerinin güvenliğini tehdit eden silah akışını yasaklayan uluslararası kararların ihlal edildiğini hatırlattı.
Her çeşit mensubiyetten tüm Libyalılar arasında siyasi bir çözümün önemine dikkat çeken bakanlar, bunun güvenlik ve istikrarın geri dönüşü ve terörizmin ortadan kaldırılması için tek çözüm olduğuna dikkati çekti. Aynı zamanda dış askeri yükselişin Libya'daki krizi daha da körükleyeceği ve bir bütün olarak bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit edeceği yönündeki endişelerini dile getirdi.
Bakanlar, Libya'daki askeri operasyonları durdurup siyasi sürece yeniden başlamayı amaçlayan, Birleşmiş Milletler (BM) himayesindeki tüm girişimleri ve çabaları; bununla birlikte çözümün Libya siyasi anlaşmasını, Berlin Güvenlik Konferansı karar ve çıktılarını, önceki uluslararası zirve ve çabaları temel edinmesi gerektiğini vurgulayan, ayrıca BM Libya Destek Misyonunun yürüttüğü çabalara tam destek veren Kahire Bildirgesi’ni memnuniyetle karşıladı.
Bakanlar, derhal ateşkesin sağlanması, bunun uygulanması için kalıcı ve kapsamlı düzenlemeler üzerinde anlaşılması ve Cenevre'deki Ortak Askeri Komisyon (5+5) görüşmelerinde izlenen yolu tamamlayarak bu anlaşmaya bağlılığın tahakkuk edilmesi gerektiğini teyit etti. Diğer yandan, seçimlere hazırlanmak ve sivil demokratik bir devlet kurmak için siyasi çözüm müzakerelerine hızlı bir şekilde geri dönülmesinin ve Libya'daki askeri ve güvenlik kurumlarını siyasi bir çözüm yolunda birleştirmek için çalışmanın gerekliliğini belirttiler.
Libya krizinde kapsamlı bir siyasi çözüme varmak amacıyla Arap Birliği üye devletleri arasında istişare ve koordinasyona olan temel desteği hatırlatan bakanlar, Arap Birliği Genel Sekreteri’nden bu kararın uygulanmasını takip etmesini istedi.
Söz konusu toplantı başlangıcındaki konuşmasında Libya'daki mevcut durumun ciddiyetine değinen Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, Libya'nın çok tehlikeli bir dönemden geçtiğine işaret ederek daha fazla Arap çözümüne ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri ise ülkesinin Libya krizi konusunda çeşitli kesimlerden Libyalılar arasındaki bakış açılarını birbirine yakınlaştırmak için tüm diplomatik yollardan çalışmayı, siyasi bir çözüme varmayı amaçlayan tüm uluslararası girişimlere katılımı, aynı zamanda Libya Temsilciler Meclisi Başkanı ve Libya Ulusal Ordusu (LUO) liderinin başlattığı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin katılımı ve sponsorluğunda 6 Haziran’da başlattığı Libya-Libya siyasi girişimini kucaklamayı garanti eden kararlı tutumunu yineledi.
Öte yandan toplantıda konuşan Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burita, Libya dosyasıyla ilgilenen Arap ülkelerinden mini bir Arap ekibinin kurulmasını ve bu ekibin Libya'daki barışa katkıda bulunmayı amaçlayan kolektif Arap hareketi için stratejik bir vizyon geliştirmesini istedi.
Burita; bu iki önerinin Arap Birliği'nin krizin çözümüne fiili katkıda bulunacak bir yol açacak ortak bir stratejik vizyonu ne derece sağlayacağı ve kendisini Libya konusunda karar almayı etkileyecek ve uygulanmasına katkıda bulunacak bölgesel bir blok olarak dayatma yeteneği hakkındaki sabitler ve sorulardan kaynaklandığını söyledi. Aynı zamanda Libyalı tüm taraflara kapı açma, onları dinleme ve görüşlerini birbirine yaklaştırma gereğini vurguladı.
Fas Krallığı'nın Libya çatışmasına yönelik yaklaşımını kısaca hatırlatan Burita, bu yaklaşımın Libyalıların ulusal uyumu, ülkenin toprak bütünlüğü ve tüm toprakları üzerindeki egemenliğinin korunması şeklinde özetlenen esaslara dayandığını kaydetti. Aynı zamanda çatışmaları sakinleştirmeye çalışmak iddiasıyla dış müdahaleleri reddettiklerini ifade etti. Fas'ın Libya'ya yönelik Arap bölgesinden olmayan herhangi bir yabancı müdahaleyi reddettiğini söyleyen Burita, “Krallık, Libyalıları yaklaştırmayı ve bu krize bir çözüm getirmeyi amaçlayan her türlü çabayı ve girişimi memnuniyetle karşılıyor” ifadelerinde bulundu.



Gazze'de ateşkes için ihtiyatlı iyimserlik… ABD'nin oynayacağı role güven

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazını arayan Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazını arayan Filistinliler (AFP)
TT

Gazze'de ateşkes için ihtiyatlı iyimserlik… ABD'nin oynayacağı role güven

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazını arayan Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazını arayan Filistinliler (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki günlerde gerçekleştireceği bölge turu, Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varılması olasılığı açısından merakla bekleniyor. İsrail'de savaşın sona erdirilmesi yönünde büyük gösteriler düzenlenirken, Kahire temasların varlığını, öneri ve fikir alışverişinde bulunulduğunu teyit ediyor ve Washington'un rolüne güveniyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) kapsayan turu öncesindeki bu büyük ivme, ABD'nin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya açık bir şekilde baskı yapması halinde bir anlaşmayla sonuçlanabilir. Hamas'ın ABD'nin kapsamlı bir çözüm garantisi vermesi halinde, ateşkesi kabul etmesi muhtemel.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Papa 14. Leo, 8 Mayıs'ta seçildikten sonra Aziz Petrus Meydanı'nda düzenlediği ilk pazar ayininde Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması ve tüm esirlerin serbest bırakılması çağrısında bulundu.

‘Askeri çözüm yok’

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul dün Kudüs'te yaptığı açıklamada, ‘ateşkes için ciddi müzakerelere geri dönülmesi’ çağrısında bulunarak, ‘Gazze Şeridi'ndeki çatışmanın askeri yollarla çözülemeyeceğini ve siyasi bir çözümün odak noktası olması gerektiğini’ vurguladı.

Görsel kaldırıldı.İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazı arasında oturan protez bacaklı bir Filistinli (AFP)

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, dün Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan bir televizyon röportajında, Gazze konusunda günlük temasların ve karşılıklı önerilerin varlığını teyit ederek, gerilimin sona erdirilmesi için baskı yapılmasında ABD'nin rolünden yararlanmanın önemini vurguladı. Trump yönetiminin göreve gelmeden önceki tutumunun ateşkesin istikrar kazanmasına yardımcı olduğunu ve mevcut ABD yönetiminin de aynı güçle mevcut çabaların başarısına katkıda bulunacağını umduğunu ifade etti. Abdulati, “Kapsamlı bir ateşkese ulaşmak için ABD ve Katar'ın başını çektiği uluslararası ortaklarla iş birliği içinde Mısır'ın yoğun girişimleri devam ediyor” dedi.

ABD Dışişleri Bakanlığı Bölge Sözcüsü Samuel Warburg dün Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, Trump'ın ziyaretinin, Gazze Şeridi'ndeki gelişmeler de dahil olmak üzere çeşitli dosyalarda ‘koordinasyonu artıracağını’ doğruladı, ancak bir ateşkes anlaşmasına varılıp varılmayacağı konusunda bilgi vermedi.

Baskılar artıyor

Mısırlı strateji uzmanı Tümgeneral Semir Ferec, Trump'ın ziyaretinden önce ya da ziyaretiyle birlikte bir anlaşmaya varılacağı beklentisiyle savaşın sona erdirilmesi için büyük beklentiler, baskılar ve uluslararası taleplerin arttığını söyledi. Mısır'ın Trump'ın rolüne güvenmesinin doğru bir tutum olduğunu ve özellikle Gazze dosyasının yaklaşan tur sırasında güçlü bir şekilde masada olacağı için anlaşmanın sağlanmasına önemli ölçüde katkıda bulunabileceğini belirtti.

Hamas'a yakın bir Filistinli siyasi analist olan İbrahim el-Medhun'a göre ise ‘tüm olasılıklar halen masada, ancak İsrail ateşkesi garanti eden ya da Filistin halkına karşı devam eden soykırımı durduran herhangi bir anlaşmayı reddetmekte ısrar ediyor.’

Görsel kaldırıldı.İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları nedeniyle yerlerinden edilen Filistinlilerin kaldığı çadırlar (Reuters)

Öte yandan Hamas, maliyeti ne olursa olsun herhangi bir kısmi anlaşmaya girmeyi reddediyor. Kapsamlı bir anlaşmaya varmak istediğini vurguluyor, ancak aşılamayacak net koşullar ve kırmızı çizgiler belirliyor.

El-Medhun'a göre kırmızı çizgiler üç yönlü; ‘İlk olarak hiçbir koşul altında silahların teslim edilmesinden söz edilmiyor, zira direniş için silahlar hayatta kalmanın garantisi ve caydırıcılık aracıdır. İkinci olarak ister liderler ister sıradan insanlar olsun, Filistinlilerin yerinden edilmesi reddediliyor. Son olarak, saldırganlığın kapsamlı bir şekilde durdurulmasına, kuşatmanın kaldırılmasına ve esirlerin serbest bırakılmasına yol açmayan her türlü kısmi anlaşmaya karşı çıkılıyor.’

El-Medhun, “Hamas kısa süre önce İsrail'in değiştirilmiş bir teklifini reddetti. Çünkü bu teklif kabul edilemeyecek kırmızı çizgilere dokunan noktalar içeriyordu. Ancak hareket diyaloğa açık olmakla birlikte silahları teslim etmeyecek, mevcut koşullar altında gelecekteki herhangi bir hükümette yer almayacak ve herhangi bir kısmi anlaşmayı kabul etmeyecek” ifadelerini kullandı.

İsrail Kanal 12 televizyonuna göre cumartesi akşamı binlerce İsrailli, savaşın sona erdirilmesi ve tüm esirlerin geri dönmesi talebiyle Savunma Bakanlığı yakınlarında gösteri yaptı. Bu gelişme, cumartesi günü Gazze Şeridi'nde hayatta olan iki İsrailli esirden birinin Gazze Şeridi'nde devam eden savaşın sona erdirilmesi çağrısında bulunduğu videonun Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları tarafından yayınlanmasıyla aynı zamanda gerçekleşti.

Hamas'ta iyimserlik

Hamas kaynakları dün Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, Katar ve Mısır'ın katıldığı, ABD'li ve İsrailli yetkililerin yakından takip ettiği görüşmelerde ‘bu kez bir anlaşmaya varılabileceğine dair iyimserliğe tanık olunduğunu’ belirterek, ‘şu anda önerilenler üzerinde anlaşmaya varılması halinde önümüzdeki 48 saat içinde bir anlaşmanın ilan edileceğini’ öne sürdü.

Kaynaklar, ‘ABD tarafının kısmi bir anlaşmaya varmaya odaklandığını, hareketin liderliğinin ise anlaşmanın açık ve net bir metin taşımasını, Başkan Trump'ın garantisini içermesini, İsrail'in ilk aşamada olduğu gibi anlaşmaları ihlal etmeden savaşı sona erdirecek ikinci bir aşamaya geçilmesini talep ettiğini’ açıkladı.

Görsel kaldırıldı.İsrail'in dün Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'a düzenlediği saldırıda öldürülen bir çocuğun cenazesini taşıyan Filistinli (Reuters)

‘Hamas'ın ateşkesi hızlandırmak ve Trump yönetimine net bir mesaj göndermek için ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander da dahil olmak üzere tüm esirleri serbest bırakmaya istekli olduğunu’ belirten el-Medhun, “Şimdi parola, soykırımı durdurmak, insani yardımın girişine izin vermek ve savaşın kapsamlı bir şekilde durdurulması için işgal hükümetine gerçek bir baskı yapma sorumluluğuna sahip olan ABD yönetiminin elinde” dedi.

Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret sırasında Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmenin yollarını açıklayacağı bir anlaşmanın çerçevesini duyurmasını bekleyen Ferec, önümüzdeki saatlerin ABD'nin tutumunu, takas anlaşmasının tamamlanma şansını ve yardım girişini duyurmak açısından belirleyici olacağını öne sürdü.