İsrail Savunma Bakanı Gantz’dan ilhak için Abbas’a görüşme teklifi

Tel Aviv’deki eylemciler, Batı Şeria’yı ilhak planını reddettiklerini duyurmak için İsrailli liderlerin maskelerini taktı (AFP)

İsrail Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Benny Gantz, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı ABD Başkanı Donald Trump’ın planını görüşmek için bir araya gelmeye çağırdı. Gantz’ın bu adımının bireysel bir girişim mi yoksa Başbakan Binyamin Netanyahu ile koordineli mi olduğu bilinmiyor.
Benny Gantz, geçen salı akşamı İsrail medya organlarına yaptığı açıklamada, Mahmud Abbas’ın seçtiği bir mekanda bir toplantı için hazır olduğunu söyledi.
Gantz, “Filistinliler ilhak planını görüşmeye hazır değilse de İsrail tek başına ilerleyecektir. Ancak bunu yapmak için istekli olduklarını gösterirlerse, yarın sabah Ramallah’ta  Mahmud Abbas ile görüşmeye, bu planı değerlendirmeye ve onu ikna etmeye hazırım” dedi. Ancak Gantz, herhangi bir isim belirtmeden, planı reddetmesi dolayısıyla Filistin liderliğine de saldırıda bulunarak, Filistinliler diyaloğu reddetmeye devam ediyor ve bizi kendileriyle uğraşmaya sürüklemeye çalışıyorlar. Bu mantıksız. Siyasi donukluğu bozmak için gerçek bir fırsatla ilgileniyoruz. Bu donukluğu bozmayı başarmamız, bize herkesin yararına değişiklik umudu veriyor. Mavi - Beyaz İttifak’ta biz, başta barış süreci olmak üzere çeşitli alanlarda köklü bir değişiklik gerçekleştirmek için hükümete dahil olduk. ABD, dünya ülkeleri ve Filistinlilerle yakın diyaloglar yoluyla güvenliği korumanın yanı sıra İsrail'in iki ulusal devlete dönüşme riskini azaltmak için çalışmak istiyoruz. Sadece çatışma yönetimi halini durdurmak ve yeni bir proje ortaya koymak istiyoruz” dedi.
Gantz, planı reddeden ve İsrail’in hiçbir Filistinliyi topraklarına sokmayacağını söyleyen radikal İsrailliler ve yerleşimciler karşısında ilhakın risklerini de hafifletmeye çalışırken, Ürdün’e de “Uluslararası toplumla ve iletişim kurduğumuz tüm bölge ülkeleriyle çalışmak istiyoruz. Barış anlaşmalarını riske atmayacağız” ifadeleriyle güvence verdi.
Gantz, Netanyahu’nun ilhak haritalarına dair kendisini bilgilendirmediği yönündeki iddiaları reddederken, son haftalarda güvenlik güçleriyle ilhak hakkında 20 saatten uzun süren tartışmalar gerçekleştirdiğini vurguladı. Benny Gantz, “Ordu subayları, kararın alındığı andan itibaren ilhakın uygulanmasının, güvenlik hazırlıkları için haftalara ve sivil hazırlıklar için de aylara ihtiyaç duyduğunu belirtti” dedi.
İsrail ordu subayları, yedek kuvvetler toplamak, askerleri konuşlandırmak ve sahadaki diğer hazırlıkları gerçekleştirmek için zamana ihtiyaçları olduğunu söylerken, ancak en karmaşık kısmın ise aylarca sürebilecek olan sivil kısım olduğunu belirtti. Zira askeri talimatlarla işgal edilen özel Filistin toprakları üzerine kurulmuş yerleşim alanları mevcut ve bu alanların durumlarının ne olacağı henüz belli değil. Aynı şekilde yerleşim yerlerinin ilhakı, Ayrım Duvarı’nın rotasının değiştirilmesini gerektirecek ve bu da yasal ve prosedürel adımlara ihtiyaç duyuyor. Subaylara göre Ürdün Vadisi’nin ilhakı daha da karmaşık şekilde olacak. Batı Şeria’daki A bölgesinde yaşayan Filistinliler, bölgede geniş tarım arazilerine sahipler. İlhakın gerçekleşmesi halinde bunların ne olacağı belli değil.
Öte yandan siyasi kaynaklar, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi’nin, bu liderlerin görüşlerini öğrenmek için Batı Şeria’ya çeşitli saha ziyaretleri gerçekleştirdiğini, kendileriyle ‘ilhakın Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde tırmanışa yol açacağı uyarılarını’ incelediğini açıkladı. Bu toplantılar sonucunda Kochavi, ziyarette bulunduğu kuzey cephelerindeki askeri tatbikatlar sırasında, “Tatbikatlar normal olarak kuzeydeki Merkezi Savaş Cephesi’nde Hizbullah’a ve Gazze Şeridi’nde Hamas’a yöneliktir. Ancak birkaç hafta sonra ihlal ve terör operasyonları nedeniyle kendinizi, Yahudiye ve Samarya’da (Batı Şeria) bulabilirsiniz. Yahudiye ve Samarya’daki halk ayaklanmaları, Gazze Şeridi’nde savaşa dönüşebilir” ifadelerini kullandı.
Bu tahminler, yurt içi gizli servisi Şin Bet’te yürütülen müzakereler hususundaki raporlarla da tutarlı. Raporlarda, “İsrail’in Batı Şeria’yı tek taraflı ilhakı, güney cephesinden başlayarak bir şiddet dalgasına yol açacak, İsrailliler ve Filistinliler arasında kapsamlı bir şiddet olayına dönüşecek. Koşullar, üçüncü bir intifada noktasına ulaşabilir” ifadelerine yer veriliyor.
Dünyanın farklı ülkelerinden getirilerek İsrail yönetiminin işgal politikası çerçevesinde Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e yerleştirilen Siyonist yerleşimcilerinin silah taşımaları ve Filistinli sivilleri zaman zaman sözlü ya da fiziksel olarak saldırmaları yerel halk ile yerleşimciler arasında sürtüşmelere neden oluyor.
İsrail resmi ideolojisi Siyonizm idealleri doğrultusunda Batı Şeria'yı Yahuda ve Samarya şeklinde adlandırarak kendi toprağı olarak görüyor.
Uluslararası hukuka göre, işgal altındaki Filistin topraklarında bulunan tüm Yahudi yerleşim birimleri yasa dışı sayılıyor. Bununla birlikte işgal altındaki Batı Şeria'da yaşayan Yahudi yerleşimci sayısı 220 bini Doğu Kudüs'te olmak üzere toplam 640 bin. Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te toplam 262 Yahudi yerleşim birimi bulunuyor.
İsrailli sivil toplum kuruluşu Barış Hemen Şimdi Hareketi, Yahudi yerleşim birimlerinin, Batı Şeria'nın yüzölçümünün yüzde 13'üne tekabül ettiğini belirtiyor. Netanyahu yönetimi fiilen işgal ettiği Batı Şeria’yı resmen ilhak edeceğini açıkladı.