عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Beyaz Saray'daki yoğun toplantılar ilhak kararını erteliyor

İsrail’de ilhak planına karşı çıkan göstericiler, Netanyahu ve Gantz maskesi taktı (AFP)
İsrail’de ilhak planına karşı çıkan göstericiler, Netanyahu ve Gantz maskesi taktı (AFP)
    Washington / Hiba el-Kudsi
TT
TT

Beyaz Saray'daki yoğun toplantılar ilhak kararını erteliyor

İsrail’de ilhak planına karşı çıkan göstericiler, Netanyahu ve Gantz maskesi taktı (AFP)
İsrail’de ilhak planına karşı çıkan göstericiler, Netanyahu ve Gantz maskesi taktı (AFP)

ABD'li yetkililer, Beyaz Saray'da gerçekleşen üç günlük yoğun görüşmelerin ardından yaptıkları açıklamada, ABD yönetiminin İsrail'in işgal altındaki Batı Şeria'daki yerleşimleri ilhak etme hamlesiyle ilgili henüz nihai bir karar almadığını söyledi. ABD Başkanı Donald Trump’ın yardımcıları, toplantıların bu konuda İsrail'e yeşil ışık yakıp yakmamak konusunda kesin bir karara varmadan sona erdiğini açıkladı.
Beyaz Saray; son birkaç gün içinde, ABD'nin Kudüs Büyükelçisi David Friedman, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Trump’ın Başdanışmanı Jared Kushner ve Trump'ın Uluslararası Müzakereler Özel Temsilcisi Avi Berkowitz’in katıldığı görüşmelere ev sahipliği yaptı.
Beyaz Saray kaynakları, tartışmaların İsrail’in atacağı adımlarının keyfiyeti ve kapsamını, ayrıca İsrail'in Batı Şeria'ya yönelik bu ilhakı uygularken gerçekleştireceği, ABD'nin de destekleyebileceği egemenlik türünü belirlemeye odaklandığına dikkat çekti. ABD’nin kurduğu ABD-İsrail Ortak Yerleşim Komisyonu, İsrail'in ilhak edebileceği alanı tanımlamak için birkaç aydır çalışıyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun bu hareketi güvence altına almak için Knesset'te yeterli oya sahip olduğu bir zamanda İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz aynı fikirde olmasa bile Başkan Trump'ın Netanyahu'nun adımlarını destekleyip desteklemeyeceğine de değinildi.
Üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi, Şarku’l Avsat’a yaptığı özel açıklamalarda, “Beyaz Saray'da Trump barış planı hakkında bu hafta düzenlenen toplantılar verimli geçti. ABD Büyükelçisi Friedman, daha fazla toplantı düzenlemek ve analiz yapmak için Özel Temsilci Avi Berkowitz ve harita çizimiyle ilgilenen komisyon üyesi Scott Leith ile birlikte İsrail'e dönecek. Trump’ın planının uygulanmasına ilişkin bir sonraki adımlara dair nihai bir karar hala yok” ifadelerinde bulundu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Batı Şeria yerleşimlerini ilhak etme sürecini 1 Temmuz'da başlatma sözü vermişti. Ancak ABD'nin bu harekete yönelik hevesi, her kesimden itirazlar ve İsrail'in planı takip ettiği sırada doğabilecek riskler nedeniyle durgun görünüyor. Bu nedenle yönetimdeki yetkililer, daha az yerleşim biriminin ilhak edilmesi, İsrail'in Kudüs çevresindeki birkaç yerleşim yeri üzerinde egemenlik ilan etmeye başlayacağı sessiz ve aşamalı adımlar atılması önerisinde bulundu.
Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB), Arap Birliği (AL) ve ABD Kongresinden demokratların Temmuz ayı itibariyle Batı Şeria ve Ürdün Vadisi yerleşimlerini (Filistin topraklarının yaklaşık yüzde 30'u) İsrail egemenliğine ilhak etme planının korkunç sonuçlar doğuracağı uyarılarına rağmen, ABD Bakanı Pompeo, yönetimin İsrail'in Batı Şeria'nın bir bölümünü ilhak etme planına verdiği desteği doğruladı. Çarşamba günü bakanlığının düzenlediği basın toplantısında konuşan Pompeo, İsrail egemenliğini genişletme kararlarını İsraillilerin aldığını vurguladı. Aynı zamanda “Nihai hedefimize ulaşmak için bu süreci nasıl yönetebileceğimiz hakkında tüm bölge ülkeleriyle konuşuyoruz” ifadelerinde bulundu. Bölgedeki bazı ülkelerin Ocak ayında Başkan Trump’ın açıkladığı barış planını desteklediğine dikkat çeken Pompeo, “Filistin Otoritesi bu plana katılmayı reddettiği için üzgünüm. Önümüzdeki haftalarda gerçek bir ilerleme kaydetmeye başlayabileceğimizi umuyorum” dedi.
Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, tek taraflı ilhakın kabul edilemez olduğu görüşüyle Arap ve Körfez ülkelerinden, özellikle de Netanyahu bu adımı attığı taktirde 1994 yılında imzalanan İsrail-Ürdün barış antlaşmasını yeniden gözden geçirmekle tehdit eden Ürdün Kralı 2. Abdullah'ın güçlü muhalefeti konusundaki endişelerini dile getirmişti. Nitekim ABD yönetimi George Floyd olayı, koronavirüs salgını ve ekonomik yansımaları, seçimler gibi birçok iç meseleyle meşgul iken plana yönelik Arap ve uluslararası tepkiler hakkındaki endişe artıyor. Bu nedenle ABD yönetimi, ilhak sürecini sınırlı bir çerçevede yavaşlatmayı ve yasallaştırmayı amaçlıyor.
Konuyla ilgili bilgisi olan bir kaynak, Gantz'ın bu planı destekleme konusundaki isteksizliğinin sürdüğü sırada Washington'un İsrail hükümetinin herhangi bir önlem almadan önce fikir birliğine varmasını istediğini açıkça belirtti.
Trump yönetim yetkilileri, bu hafta tutumlarını ve Netanyahu'nun planının onaylanıp onaylanmayacağını açıklayacak. Trump'ın danışmanı Kellyanne Conway, Çarşamba akşamı Beyaz Saray’da gazetecilere yaptığı açıklamada, yönetimin bu adıma olan desteğini beyan etme niyetini doğruladı. Bu hususta zamanlamaya değinmeyen Conway, şu ifadelerde bulundu:
“Başkan Trump, İsrail'in Batı Şeria'nın bazı bölgelerini ilhak etme olasılığı üzerine sürmekte olan müzakerelere binaen, Ortadoğu bölgesine ilişkin önemli bir bildiriyi yakında açıklayacak. Bu konu üzerine birçok görüşme yapılıyor. Başkan Trump, önemli bir açıklamada bulunacak. Görüşmelere devam etmekten mutluluk duyuyoruz. İsrail egemenliğiyle ilgili bu görüşmeler, üç buçuk yıllık ABD-İsrail güçlü ilişkileri olmasaydı gerçekleştirilemezdi. Başkan Trump, bu süre boyunca İsrail'in en iyi dostuydu.”

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Gizli görüşme sızdırıldı: Trump’ın Özel Temsilcisi Witkoff topa tutuldu

Witkoff (en önde), Uşakov'la (en arkada) konuşmasının sızıdırılmasına dair yorum yapmadı (Reuters)
Witkoff (en önde), Uşakov'la (en arkada) konuşmasının sızıdırılmasına dair yorum yapmadı (Reuters)
TT
TT

Gizli görüşme sızdırıldı: Trump’ın Özel Temsilcisi Witkoff topa tutuldu

Witkoff (en önde), Uşakov'la (en arkada) konuşmasının sızıdırılmasına dair yorum yapmadı (Reuters)
Witkoff (en önde), Uşakov'la (en arkada) konuşmasının sızıdırılmasına dair yorum yapmadı (Reuters)

Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırmak için hazırlanan "barış planına” yönelik gizli görüşmelerin basına sızdırılması üzerine ABD Başkanı Donald Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff'a tepki yağdı.  

ABD merkezli medya kuruluşu Bloomberg, Witkoff'un Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov'la14 Ekim'de, Uşakov'un da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in uluslararası ekonomik işbirliğinden sorumlu özel temsilcisi Kiril Dmitriyev'le 29 Ekim'de yaptığı telefon görüşmelerinin dökümlerine ulaştı.

Yazılı dökümlere göre 14 Ekim'deki görüşmede Witkoff, Ukrayna savaşına dair barış planı üzerinde birlikte çalışılmasını istiyor ve Putin'in plan hakkında "Trump'la görüşürken neler yapması gerektiği” hakkında tavsiye veriyor. 

Witkoff görüşmede Putin'in Trump'ı Gazze'deki barış mutabakatı için tebrik etmesini, Rusya'nın anlaşmayı desteklediğini ve ABD Başkanı'na "bir barış adamı olarak saygı duyduğunu" söylemesini öneriyor. Uşakov'un da buna katıldığı aktarılıyor. 

Kayıtların sızdırılmasının ardından ABD'de hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi kanattan Witkoff'a sert tepkiler geldi.

Demokrat Temsilciler Meclisi Üyesi Ted Lieu, "Steve Witkoff'un Rusya değil ABD adına çalışması gerekiyor” diyerek, Trump'ın temsilcisini "hain” diye niteledi.

Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Üyesi Don Bacon da Rusya-Ukrayna savaşının sonlandırılmasında Witkoff'un çabalarına güvenilemeyeceğini belirterek, temsilcinin görevden alınmasını istedi. 

Trump ise Witkoff'a yöneltilen eleştirilerin haksız olduğunu savunarak, "Onun bu planı Ukrayna'ya satması gerekiyor. Bir pazarlıkçının görevi budur” dedi.

Diğer yandan Dmitriyev ve Uşakov arasındaki görüşmedeyse Moskova'nın herhangi bir barış teklifinde taleplerini ne kadar güçlü şekilde dile getirmesi gerektiği ele alındı. 

Uşakov, Witkoff'la görüşmesinin sızdırılmasının "kabul edilemez” olduğunu söyledi. Rusya Doğrudan Yatırım Fonu (RDIF) Başkanı Dmitriyev ise Uşakov'la görüşmesine dair yayımlanan bilgilerin "sahte” olduğunu iddia etti. 

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, bilgi sızıntısının görüşmeleri sabote etmek amacıyla yapıldığını savunarak bunu "hibrit savaş” diye niteledi. 

Kaydı kimin sızdırdığı henüz tespit edilemedi. Uşakov, bunu Avrupa ülkelerinin sızdırmış olabileceğini ima ederken, Wall Street Journal'a konuşan Avrupalı diplomatlarsa olayın ardında Kremlin'in olabileceğini ileri sürüyor. 

Independent Türkçe, Guardian, Reuters, Wall Street Journal

DÜNYA

Almanya’nın savaş planı: 800 bin asker doğuya nasıl gönderilecek?

Almanya'nın 2,5 yıldır bu plan üzerinde çalıştığı aktarılıyor (AFP)
Almanya'nın 2,5 yıldır bu plan üzerinde çalıştığı aktarılıyor (AFP)
TT
TT

Almanya’nın savaş planı: 800 bin asker doğuya nasıl gönderilecek?

Almanya'nın 2,5 yıldır bu plan üzerinde çalıştığı aktarılıyor (AFP)
Almanya'nın 2,5 yıldır bu plan üzerinde çalıştığı aktarılıyor (AFP)

Almanya'nın Rusya'ya karşı hazırladığı savaş planı ortaya çıktı.

Wall Street Journal'ın incelediği "Almanya Operasyon Planı" adlı 1200 sayfalık metin, olası savaş durumunda 800 bin NATO askerinin doğuya nasıl sevk edileceğini detaylandırıyor. 

Bu süreçte hangi liman, nehir ve demiryollarının kullanılacağı, lojistiğin nasıl sağlanacağı üzerinde de çalışılmış.

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephull, bu hafta yaptığı açıklamada Rusya'nın 2029'a kadar bir NATO ülkesine saldırabileceğini öne sürmüştü. 

Analizde ayrıca, ABD'nin öncülüğünde yürütülen süreçte Ukrayna cephesinde barış sağlanması durumunda Rusya'nın NATO'ya saldırı için hazırlık yapma fırsatı bulacağı savunuluyor.

Askeri çevrelerde "OPLAN" diye de bilinen metinde, Almanya'daki altyapı eksikliğine de dikkat çekiliyor. 

Otoyolların yüzde 20'sinin ve köprülerin çeyreğinden fazlasının yatırım eksikliği nedeniyle onarılmadığı belirtiliyor. Kuzey ve Baltık denizindeki limanlar için 15 milyar euroluk bakım gerekiyor, bunun 3 milyar eurosu limanların askeri kullanım amacıyla güçlendirilmesi için harcanacak. 

Bu eksikliklerin muhtemel savaş durumunda askeri birliklerin hareket serbestliğini kısıtlayacağı ifade ediliyor. Berlin yönetiminin sorunları gidermek için 2029'a kadar 166 milyar euro yatırım yapmayı planladığı aktarılıyor. 

Diğer yandan Almanya'nın Rusya'yla muhtemel savaşta NATO açısından coğrafi bir önemi de var. 

Alman düşünce kuruluşu Brandenburg Toplum ve Güvenlik Enstitüsü'nden Tim Stuchtey, çatışma nerede başlarsa başlasın sınırda uzanan Alp Dağları nedeniyle NATO birliklerinin Almanya üzerinden cepheye geçeceğini söylüyor. 

Ancak son dönemde artan sabotaj saldırılarının bu yoğun hareketlilikte aksaklıklara yol açabileceğine dikkat çekiliyor. Yürürlükteki veri koruma ve dijital iletişim yasalarının değiştirilebileceği belirtiliyor. 

Almanya Silahlı Kuvvetleri, gözetleme ve drone sistemleri için Münih merkezli Quantum Systems'la ortak çalışıyor. PayPal'un kurucusu ve Facebook'un ilk yatırımcılarından olan Peter Thiel'ın desteklediği firmadan Paul Strobel, Rusya'nın limanları bloke edip elektrikleri kesebileceğini ve demiryollarını sabote edebileceğini savunuyor. 

Almanya'yı "Avrupa'nın en güçlü ordusu" haline getirmek istediğini söyleyen Şansölye Friedrich Merz, eylüldeki açıklamasında şu ifadeleri kullanmıştı: 

Tehditler gerçek. Savaşta değiliz ancak artık barış içinde de yaşamıyoruz.

Rusya lideri Vladimir Putin ise NATO veya Avrupa Birliği'ne (AB) savaş açma niyeti olmadığını defalarca söylemişti. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC

DÜNYA

Ölü sayısı 55'e yükseldi... Hong Kong'daki yangına ne sebep oldu?

Hong Kong'daki Wang Fuk Court konut kompleksinde çıkan büyük yangının ardından çalışan itfaiyeciler (AFP)
Hong Kong'daki Wang Fuk Court konut kompleksinde çıkan büyük yangının ardından çalışan itfaiyeciler (AFP)
TT
TT

Ölü sayısı 55'e yükseldi... Hong Kong'daki yangına ne sebep oldu?

Hong Kong'daki Wang Fuk Court konut kompleksinde çıkan büyük yangının ardından çalışan itfaiyeciler (AFP)
Hong Kong'daki Wang Fuk Court konut kompleksinde çıkan büyük yangının ardından çalışan itfaiyeciler (AFP)

İtfaiye ekipleri, Hong Kong'daki bir konut kompleksinde en az 55 kişinin hayatını kaybettiği ve yaklaşık 300 kişinin halen kayıp olduğu büyük bir yangını kontrol altına aldı. Polis, yangının güvenli olmayan malzemeler kullanan bir inşaat şirketinin ‘ağır ihmalinden’ kaynaklanmış olabileceğini açıkladı.

Yangın çıktıktan sonra neredeyse bir gün boyunca itfaiye ekipleri, Wang Fuk Court konut kompleksinin üst katlarında mahsur kalan sakinlere ulaşmak için aşırı sıcaklık ve yoğun dumanla mücadele etti.

Tai Po bölgesinin kuzeyindeki kalabalık konut kompleksi, sekiz blokta 2 bin daireden oluşuyor ve uygun fiyatlı konut sıkıntısı çeken bu şehirde 4 bin 600'den fazla kişiye ev sahipliği yapıyor.

51 yaşındaki Wan soyadlı bir sakin, “Bu binayı 20 yıldan fazla bir süre önce satın aldık. Tüm eşyalarımız buradaydı ve şimdi her şey yanıp kül oldu. Geriye ne kaldı? Hiçbir şey kalmadı. Ne yapacağız?” ifadelerini kullandı.

Sığınma alanı dışında kızını arayan 52 yaşındaki Naj soyadlı bir kadın ise gözyaşları içinde, elinde kızının mezuniyet fotoğrafıyla, “O ve babası hâlâ dışarı çıkamadı… Binamızı kurtarmak için suları yoktu” diye konuştu.

Yangın mahallinden çekilen bir videoda, yeşil inşaat ağları ve iskelelerle kaplı 32 katlı bloklardan en az ikisinde alevlerin yükseldiği görülüyordu.

Yetkililer, yedi bloktan dördünde yangının söndürüldüğünü, diğer üçünde ise yangının kontrol altına alındığını söyledi.

Binalarda yangın neden çıktı?

Yetkililer, Wang Fuk Court’taki yüksek katlı binaların cephelerinde yürütülen yenileme çalışmaları sırasında kullanılan inşaat malzemeleri ile iskelelerde yangının nasıl başladığını araştırıyor.

Yeşil koruma ağları ve ahşap iskeleler, geleneksel Çin inşaat kültürünün temel unsurları olsa da, güvenlik gerekçeleriyle Hong Kong’da mart ayından bu yana kademeli olarak kullanım dışı bırakılıyordu.

Bu arada, yetkililer bir inşaat şirketinin yöneticileri ile bir mühendislik danışmanını gözaltına aldı. Şüpheliler, taksirle adam öldürme suçlamasıyla soruşturuluyor. Polis şirketin adını açıklamadı, ancak AP’nin doğruladığı bilgilere göre arama yapılan mühendislik ve inşaat firması, binadaki yenileme çalışmalarından sorumluydu.

Yetkililer, pencereleri korumak için kullanılan plastik köpük paneller gibi bazı malzemelerin yangına dayanıklılık standartlarını karşılamadığından şüpheleniyor. Şiddetli rüzgârların da alevlerin hızla yayılmasına katkıda bulunduğu belirtildi.

Hong Kong Polis Teşkilatı’ndan üst düzey yetkili Elaine Chung, “Şirketin sorumlu taraflarının ağır ihmal gösterdiğine ve bu durumun kontrol edilemeyen bir yangına yol açarak büyük can kaybına neden olduğuna dair güçlü nedenlerimiz var” dedi.

Polis ayrıca, binaların yangın güvenliği standartlarına uygun olmayan plastik örtülerle kaplandığını ve bakım çalışmalarında yer alan bir inşaat şirketinin, zarar görmeyen bir blokta bazı pencereleri kapatmak için yanıcı köpük materyal kullandığını açıkladı.

dcfrgt
Hong Kong’daki Wang Fuk Court konut kompleksini saran büyük yangının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Yetkililer bugün yaptıkları açıklamada, hayatını kaybeden 55 kişi arasında bir itfaiyecinin de bulunduğunu, çok sayıda yaralının ise hâlâ hastanede kritik durumda olduğunu bildirdi. Ayrıca yaklaşık 279 kişiye halen ulaşılamadığı belirtildi.

Endonezya Dışişleri Bakanlığı, konutlarda ev işlerinde çalışan iki Endonezyalı göçmen işçinin yangında yaşamını yitirdiğini, ikisinin de yaralandığını açıkladı.

En yüksek can kaybı

Yangın, Hong Kong’da 1948'de bir depo yangınında 176 kişinin öldüğü olaydan bu yana şehirde kaydedilen en yüksek can kaybına yol açtı.

Yangını kontrol altına almak için bin 200’den fazla itfaiyeci görev yapıyor; 304 itfaiye aracı ve kurtarma aracı da çalışmalara katılıyor.

Hong Kong Belediye Başkanı John Lee, daha önce yaptığı açıklamada, “Önceliğimiz yangını tamamen söndürmek ve mahsur kalan sakinleri kurtarmak. Ardından yaralılara destek verilecek. Daha sonra mağdurlara yardım sağlanacak ve olayla ilgili kapsamlı bir soruşturma başlatacağız” ifadelerini kullandı.

Hong Kong Ulaştırma Dairesi, bölgede bazı yolların bugün kapalı kalacağını; otobüs güzergâhlarının değiştirildiğini ve yakın çevredeki okulların tedbir amaçlı kapatıldığını duyurdu.

Hong Kong’da aşırı yüksek emlak fiyatları uzun süredir toplumsal hoşnutsuzluğun kaynağı olarak görülüyor. Uzmanlara göre bu büyük yangın felaketi, aralık ayı başında yapılacak şehir çapındaki yasama seçimleri öncesinde hükümete yönelik tepkiyi artırabilir.

a
Hong Kong’daki Wang Fuk Court konut kompleksini saran büyük yangının ardından yükselen dumanlar (AP)

Wang Fuk Court konut kompleksi, dünyanın en yoğun nüfuslu bölgelerinden biri olan Hong Kong'daki birçok yüksek katlı konut kompleksinden biri. Çin anakarası sınırına yakın bir konumda bulunan Tai Po, yaklaşık 300 bin nüfuslu, köklü bir banliyö bölgesi.

Emlak ajanslarının internet sitelerine göre, kompleks 1983 yılından beri faaliyette olup, devlet destekli ev sahipliği programına tabi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre, kompleks 330 milyon Hong Kong doları (42,43 milyon ABD doları) maliyetle bir yıl süren bir yenileme çalışmasından geçmiş.

Diğer yandan şehrin yolsuzlukla mücadele kurumu, yenileme çalışmalarıyla ilgili yolsuzluk iddiaları hakkında soruşturma başlattığını açıkladı.