Yapay zekanın iyi amaçlı kullanımına 10 örnek

Bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrolündeki bir robotun çeşitli faaliyetleri, zeki canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyetine yapay zeka deniyor (AP)
Bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrolündeki bir robotun çeşitli faaliyetleri, zeki canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyetine yapay zeka deniyor (AP)
TT

Yapay zekanın iyi amaçlı kullanımına 10 örnek

Bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrolündeki bir robotun çeşitli faaliyetleri, zeki canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyetine yapay zeka deniyor (AP)
Bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrolündeki bir robotun çeşitli faaliyetleri, zeki canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyetine yapay zeka deniyor (AP)

Yapay Zeka (YP) birçok toplumsal soruna farklı bir açıdan bakmamızı sağlayabilir.
Yapay zekanın yanlış ya da kötü amaçlı kullanımı sonuu yaşanabilecek olasıklara dair birçok iç karartıcı öngörü bulunsa iyi amaçlarla kullanımının yol açacağı faydalar göz ardı edilmemeli
ABD merkezli Forbes dergisi de yapay zekanın faydalı amaçlar için kullanılabileceği 10 alanı derledi.

1) Kanser taraması
Derin öğrenme algoritmaları ile donanmış yapay zeka çoktandır sağlık hizmetlerine kullanılıyor. Özellikle yapay zekanın görüntüleme yeteneği, kanser tanımlaması ve taramasında umut verici sonuçlar alıyor. New York'taki Mount Sinai Üniversitesi'nden bilim insanları, karaciğer, prostat ve bağırsak kanseri hastalıklarını yüzde 94 doğrulukla önceden haber verebilen derin öğrenme temelli yapay zeka algoritmalarını kullanmayı başardı.

2) Arıları kurtarmak
Dünya Arı Projesi arıları kurtarmak için yapay zekadan yararlanıyor. Dünyadaki arı nüfusu azalıyor ve bu da gezegenimiz için kötü bir haber. Oracle ile işbirliği yapan Dünya Arı Projesi, arıların hayatta kalması ve gelimesine yardımcı olmayı öğrenmek için mikrofonlar, kovanlara konulan kameralar ve nesnelerin interneti sensörlerinden sağlanan verilerden yararlanıyor. Bir buluta aktarılan verilerdeki örüntüler ve eğilimler, arıların hayatta kalmasına erken safhada yardımcı olabilecek şekilde yapay zeka tarafından analiz ediliyor.

3) Engelli insanlar için araçlar
Yapay zekanın faydalı amaçlarla kullanımına bir örnek de engelli kişilerin engellerinin üstesinden gelemeye yardımcı olmak.
Huawei yapay zekayı kullanarak sağır çocukların okumayı öğrenmesine yardımcı olmak için ücretsiz bir akıllı telefon uygulaması geliştirdi. StorySign adlı uygulama yazıyı işaret diline çevirerek sağır çocukların okumayı öğrenmesine fayda sağlıyor. 
Huawei ayrıca Track.Ai adını verdiği, kullanımı kolay ve ucuz cihazla, çocuklardaki göz bozukluklarını tanımlayarak bu hastalıkların körlüğe yol açmasından önce tedavi edilebilmesini sağlıyor.

4) İklim değişikliği
Dünyanın şu andaki en büyük sorunlarından biri de iklim değişikliği. Yapay zeka yardımıyla bu sorunun çözümünde çok büyük ilerleme kaydedilebilir.
Makine öğrenimi, iklim enformasyonlarını geliştirebilir. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin kullandığı makine öğrenimi algoritmaları yaklaşık 30 iklim modelini çalıştırabiliyor.
Yapay zeka aynı zamanda iklim değişikliğinin farklı bölgelerdeki sonuçlarını tahmin etme ve öğretmeye de yardımcı olabilir. Montreal Öğrenme Algoritmaları Enstitüsü'nden araştırmacılar yapay zekayı şiddetli fırtınalar ve yükselen deniz seviyelerinin verdiği zararı canlandırmada kullanıyor.

5) Vahşi yaşamı koruma
Yapay zekanın iyi amaçlı kullanımına bir örnek de vahşi yaşamın korunması alanında kullanılan teknolojiler. Yapay zeka yeterli mali destek alamayan doğa koruyucularına verileri ucuza analiz etme imkanı tanıyor.
Hawaii'deki Kauai Nesli Tehlike Altındaki Deniz Kuşlarını Kurtarma Projesi, deniz kuşları ve elektrik hatları arasındaki çarpışmaları tespit etmek için, 600 saatlik ses kayıtlarını analiz ederken yapay zekadan yararlandı.
Wild Me ve Microsoft'un yapay zekasıysa insanların internete koyduğu fotoğraflardaki neslli tükenme tehdidi altındaki hayvanları tanıyıp kayda geçirebiliyor ayrıca takip edebiliyor.

6) Açlıkla savaşmak
Yapay zeka, en iyi mahsulü almak, tohum geliştirmekve yabani otların kimysal maddeyle öldürülmesinin düzgüncee uygulanmasını sağlamak için milyonlarca veriyi analiz edebilir.
Bu alanda kullanılan çok sayıda uygulama bulunuyor.  Beslenme Erken Uyarı Sistemi adlı sistemse  mahsul alınmaması, yükselen gıda fiyatları ve kuraklık nedeniyle farklı bölgelerdeki gıda sayısındaki azalma riskini büyük veriler ve makine öğrenimi sayesinde tespit ediyor.

7) Yoksulluğu ve eşitsizliği azaltmak
Yapay zeka eşitsizlikleri azaltmada da yardım sunabilir. Chicago Üniversitesi'nin Veri Bilimi ve Kamu Politikası Merkezi'nin Aequitas projesi ve IBM'in Adalet 360 adlı yapay zekası, önyargıları takip edip düzeltmek için açık kaynaklı yazılımlar sunuyor.
Akıllı yazı editörü Textio ise iş tanımlarını daha kapsayıcı yapıyor. Örneğin bu editör, bir yayınevi şirketinin işe aldığı kadın personelin sayısını bir önceki alıma göre yüzde 10 artırdı.
Standford Üniversitesi'nin bir projesindeyse yapay zeka,farklı  bölgelerdeki yoksulluğu ölçmek için uydu fotoğraflarını analiz ediyor. Böylece ekonomik yardımın yapılacağı yerler arasında öncelikler belirlenebilir.

8) Sahte haberleri tespit etmek
Yapay zeka, kitlelere sahte haberleri yayabileceği gibi, Google, Microsoft ve bazı yerel hareketlerin yaptığı gibi bu haberlerdeki gerçeği değerlendirmek için de kullanılabilir. 
Trilyonlarca paylaşımı izlemesi gereken Facebook sahte haber göstergesi olan kelime ve örüntüleri bulmak için yapay zekadan yararlanıyor.

9) Tıbbi görüntüleme
Almanya merkezli Siemens Healthineers adlı tıbbi teknoloji şirketi yapay zekayı bu alanda kullanan şirketlerden biri. Şirketin AI-Rad Companion.4 adlı teknolojisi bir radyolog asistanı.
Rutin olarak tıbbi görüntülemeler yapan yapay zeka personelin de iş yükünü hafifletiyor

10) Yenilemeleri geliştirmek
Güney Kaliforniya Üniversitesi'ndeki Artificial Intelligence in Society (CAIS) Merkezi'nde de yapay zeka bir deprem anında Los Angeles kentinde su dağıtımının nasıl yapılacağını çözmekle görevlendirildi.
Zira kentin altyapısı yaşlanıyor. Projeyle bu kritik anda boru hatları yenilenmesi gereken stratejik bölgelerin belirlenmesi amaçlanıyor.



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news