İran’da 3 kat artan kritik vakalar gençleri hedef alıyor

Dün Tahran’ın merkezindeki bir caddede yürüyen ve koronavirüse karşı korunmak için maske takan bazı İranlılar. (EPA)
Dün Tahran’ın merkezindeki bir caddede yürüyen ve koronavirüse karşı korunmak için maske takan bazı İranlılar. (EPA)
TT

İran’da 3 kat artan kritik vakalar gençleri hedef alıyor

Dün Tahran’ın merkezindeki bir caddede yürüyen ve koronavirüse karşı korunmak için maske takan bazı İranlılar. (EPA)
Dün Tahran’ın merkezindeki bir caddede yürüyen ve koronavirüse karşı korunmak için maske takan bazı İranlılar. (EPA)

İranlı doktorlar dün yaptıkları açıklamada, Tahran'daki kritik vakaların sayısının son 10 gün içinde 3 katına çıkması ve gençleri hedef almasından dolayı duydukları endişeyi dile getirdi. İran hükümeti Kovid 19 salgınının yeniden patlak vermesi karşısında İranlıları sağlık protokollerine uymadıkları için suçladı.
İran Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, 8 ilin şu anda "kırmızı bölgede" olduğu ve en fazla ölüm ve vakaların bu bölgelerde kaydedildiği belirtildi. Ayrıca, 4 ilin riskli  bölgeler olarak belirlendiği bildirildi.
Resmi haber ajansı IRNA’nın aktardığı habere göre Bakanlık sözcüsü Sima Sadat Lari, dünkü basın toplantısında yaptığı açıklamada, "Koronavirüs şu anda sınır illerinde veya vakaların ortaya çıktığı ilk aylarda zirve yapmamış şehirlerde zirveye ulaşıyor. Bu nedenle, hala ülkedeki ilk dalgaya tanık oluyoruz" dedi.
Sözcü açıklamasında, son 24 saatte 2 bin 457 yeni vaka tespit edildiğini, bin 435’inin hastenede tedavi altına alındığını açıkladı. Ayrıca, 147 kişinin yaşamını yitirdiğini, böylece Kovid-19 kaynaklı toplam can kaybının 10 bin 817'ye, vaka sayısının da 227 bin 662'ye çıktığını, hastaların 3 bin 49'unun durumunun ise ağır olduğunu aktardı.
İran Hükümet Sözcüsü Ali Rebii, Sağlık Bakanı Said Nemki'nin katılımıyla dün düzenlenen hükümet toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada, hükümetin elde ettiği raporların, koronavirüs vaka sayısının artmasıyla İran eyaletlerinde zirveye ulaşıldığını gösterdiğini ifade etti. Rebii, vakaların artmasının ana nedeniyle ilgili olarak, “İnsanlar kurallara uymuyor. Sağlık protokollerine uyulmadığı taktirde kamu hizmetlerinin durdurulmasına karar verildi” dedi.
Rebii açıklamasında, "Toplumda bir korku olduğu için hastalığın gizlenmesi salgının yayılmasının nedenleri arasında yer alıyor” dedi. Hastalıkla başa çıkmada bilinçlenmenin  önemini vurgulayan Rebii, "Sağlık protokolleri nisan ayı boyunca yüzde 88'den yüzde 20’ye geriledi. İran Sağlık Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı sosyal mesafe kuralının uygulanmasını sağlamak için devriyeler görevlendirecek” şeklinde konuştu.
“Sağlık personelinin başarıları” olarak nitelendirdiği durumu korumak için önlemleri artırma çağrısında bulunan Rebii, “Ülkenin ikinci dalgaya girmesini istemiyoruz. Şuan odağımız zirveye ulaşmış veya yaklaşan iller. Ülkede büyük bir karantina sürecine tekrar giremeyiz. Herkesin güvenliğini korumakla birlikte üretimi ve ekonomiyi de korumalıyız” dedi.
Diğer taraftan, İran İşçi Haber Ajansı ILNA, İranlı şirketlerin koronavirüs salgını nedeniyle işlerini kaybeden işçilerin geri dönüşünü sağlamak amacıyla “Onları işe geri alıyoruz” sloganı altında bir kampanya başlattıklarını duyurdu.
İran Yükseköğretim Bakanlığına bağlı Eğitim Sınavları Bölümü sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, koronavirüs bulaşmış olanların bu ay için yapılması planlanan yıllık üniversite giriş sınavına katılabileceği bildirildi. Açıklamada, Yükseköğretim Bakanlığı'nın tıbbi belgesi olan koronavirüs hastaları için özel önlemler aldığı ifade edildi ve sınava girecek hastaların belgelerini sınav tarihinden önce bildirmeleri istendi. AFP’nin haberine göre İran Sağlık Bakanı Said Nemki, koronavirüs aşısının hazırlandığını, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde büyük ölçüde başarı elde edildiğini ve yakında insanlar üzerinde test edilmeye başlanacağını açıkladı.
Öte yandan Sağlık Bakanı Yardımcısı İreç Herirçi, Tahran ve 6 ilin kısıtlamaları yeniden uygulamak için başvuruda bulunduğunu söyledi.
İran Devlet Başkanı Hasan Ruhani, geçen pazar yaptığı açıklamada tıp üniversiteleri ve Sağlık Bakanlığı'nın birçok talebinden sonra eyaletlerin yetkilerinin genişlediğini duyurmuştu. Herirçi, vaka artışıyla ilgili olarak, yaz tatili ve Ramazan Bayramı tatillerinde Ahvaz, Hürmüz, Buşehr, Kürdistan, Kirmanşah ve Azerbaycan gibi bazı illerde kutlamalar nedeniyle vakaların tekrar arttığına dikkat çekti. Açıklamasında, “son zamanlarda hastanelerde yoğun bakım ve genç hasta sayısında bir artış yaşandığını, bütün bunların bir uyarı olduğunu ve insanların bu tehlikeyi bir şaka olarak düşünmemeleri gerektiğini” söyledi. 
ISNA haber ajansının başkent Tahran'daki 3 hastanenin başkanlarından aktardığı haberde, İran’da  gençlerin yoğun bakım odalarındaki kritik vakaların büyük bir bölümünü oluşturduğu belirtildi. Tahran'daki Humeyni Hastaneler Grubu Başkanı Hüsrev Sadık Neyit, "Bizi endişelendiren, yoğun bakım odalarındaki hastalarda, özellikle gençler arasında belirgin bir artış olması. Son 10 gün içinde vaka sayısında ciddi bir artışla karşı karşıyayız, vaka  sayısı ve hastanede kalan kişi sayısı 3 kat arttı” dedi.
Ayrıca, yoğun bakım odalarına ihtiyaç duyan kritik vakaların, hastanelerdeki normal hastaya kıyasla artışına dikkat çekerek hastanelerde tedavi görenlerde kritik vaka oranının yüzde 40 olduğunu ifade etti.
Tahran'daki Şeriati Hastanesi Başkanı Said Mehrabur yaptığı açıklamada, "Durumumuz hiç iyi değil. 10 günden beri koronavirüsten dolayı yoğun bir şekilde hasta alıyoruz. Sağlık personelleri virüse yakalanıyor. Ön cephelerde savaşan askerler gibiyiz, durum çok tehlikeli" şeklinde konuştu.
Tahran'daki Sina Hastanesi Başkanı Muhammed Talib Pur, ikinci bir dalganın başlangıcına işaret ederek şu ifadeleri kullandı:
"Aylarca süren yorgunluktan sonra yeniden işe devam etmek çok zor olacak. Ne olacağını bilmiyorum. Genç yaşlarda büyük bir hasta sayısına sahibiz ve hastanelerde kritik durumda oluyorlar. Her gün hastalarımızın ölümüne şahit oluyoruz. Bu şekilde devam edersek acı verici bir trajedi yaşanacak. Artık tüm hastaneler doldu.”



Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
TT

Tayvan’ın Çin stratejisi: Merkeziyetsiz komuta sistemi

Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)
Çin ordusu son dönemde Tayvan etrafındaki askeri tatbikatlarını yoğunlaştırdı (AFP)

Tayvan ordusu, Çin'in olası saldırılarına "merkeziyetsiz komuta sistemiyle" hızlı yanıt vermeyi planlıyor.

Reuters'ın aktardığına göre Tayvan Savunma Bakanlığı, Meclis'e bu hafta sunduğu raporda, ordunun "üst kademeden emir beklemeden merkezi olmayan bir komuta yapısıyla" hareket etmesi için çalışmalar yürütüldüğünü bildirdi.

Raporda, Çin'in adayı hazırlıksız yakalamak için askeri tatbikatları aniden Tayvan'a yönelik bir işgal operasyonuna dönüştürebileceği uyarısında bulunuluyor.

Savunma yetkilileri, Çin ordusunun neredeyse her gün ada çevresinde çeşitli tatbikatlar düzenlediğini, Tayvan Silahlı Kuvvetleri'ni "sürekli tetikte tutarak yıpratmayı amaçladığını" savunuyor.

Raporda, Tayvan ordusunun Çin'den gelebilecek ani bir saldırıya karşı hazırladığı acil durum planı hakkında şu bilgiler paylaşılıyor:

Düşman aniden bir saldırı başlatırsa, tüm birimler emir beklemeden 'dağıtılmış kontrol' uygulayacak ve 'merkezi olmayan' bir komuta sistemi altında savaş görevlerini yerine getirecek.

Diğer yandan bu prosedürün nasıl koordine edileceğine dair detay verilmiyor.

Savunma Bakanlığı'nın çalışmasında, Çin'in tatbikatlar aracılığıyla muhtemel işgal senaryolarına hazırlık yaptığı iddia ediliyor. Çin'e ait savaş gemilerinin Pasifik'teki alışıldık pozisyonlarının değiştirildiği, bunların Avustralya ve Yeni Zelanda'ya doğru konuşlandırıldığı aktarılıyor.

Çin Savunma Bakanlığı'ndan pazartesi günü yapılan açıklamadaysa Tayvan'ın "savaş çığırtkanlığı" yaptığı savunuldu. Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te'nin "bağımsızlık için savaş" vurgusuyla halkı paniğe sürüklediği görüşü paylaşıldı.

Pekin, "tek Çin" politikası kapsamında Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor. Son yıllarda askeri baskıyı artıran Çin, adanın anakarayla yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanabileceğini vurguluyor.

Taipei yönetimiyse Çin tehdidine karşı ABD'nin askeri ve siyasi desteğine güveniyor. ABD'de 1979'da yürürlüğe konan Tayvan İlişkileri Yasası kapsamında Washington, olası bir Çin saldırısına karşı Tayvan'a kendini koruyacak askeri teçhizatı sağlamak zorunda.

Ancak ABD Başkanı Donald Trump, Tayvan'ın kendilerine ödeme yapması gerektiğini savunarak Taipei yönetiminde soru işaretleri yaratmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Taipei Times


Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
TT

Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)

Ukraynalıların çoğu barış anlaşması kapsamında Rusya'ya büyük tavizler verilmesine karşı.

Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü'nün (KIIS) 547 kişinin katılımıyla yaptığı ankette, Ukraynalıların yüzde 75'inin Kiev yönetiminin büyük toprak tavizleri vermesine karşı çıktığı belirlendi.

Katılımcılar, ABD ve Avrupa Birliği'nden (AB) net güvenlik garantileri alınmadan anlaşma yapılmaması gerektiğini savunuyor. Ayrıca Rusya'nın Ukrayna ordusunun büyüklüğünün sınırlandırılması talebine de karşı çıkıyorlar.

Diğer yandan yüzde 72'lik kesim, cephedeki mevcut durumun korunduğu bazı tavizler içeren bir anlaşmaya sıcak bakıyor.

Kasım sonuyla aralık ortası arasında gerçekleştirilen ankette, Ukraynalıların yüzde 63'ünün savaşı sürdürmeye hazır olduğu aktarılıyor. Katılımcıların sadece yüzde 9'u savaşın 2026'nın başlarında sona ereceğine inanıyor.

ABD arabuluculuğunda gerçekleştirilen görüşmelerde ateşkese dair somut bir adım henüz atılmadı. Ankete göre Ukraynalıların sadece yüzde 21'i ABD'ye güveniyor. Bu oran geçen yıl aralıkta yüzde 41'di.

NATO'ya duyulan güven de aynı dönemde yüzde 43'ten yüzde 34'e düştü.

KIIS direktörü Anton Hruşetski, sonuçlar hakkında şunları söylüyor:

Güvenlik garantileri net ve bağlayıcı olmazsa Ukraynalılar bunlara güven duymaz. Bu da barış planının onaylanmasına yönelik genel istekliliği etkiler.

Hafta sonu Berlin'de düzenlenen toplantıda ABD'li ve Avrupalı yetkililer, Ukraynalı heyetle bir araya gelmişti.

Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, İskandinav ülkeleriyle AB yönetimi tarafından dün yapılan ortak açıklamada, Avrupa liderliğindeki Gönüllü Ülkeler Koalisyonu çerçevesinde oluşturulacak ve ABD tarafından desteklenen "çok uluslu bir Ukrayna gücü" kurulacağı duyurulmuştu.

Bu güç, Ukrayna savunma kuvvetlerinin yeniden yapılandırılmasına, hava sahasının güvenliğinin sağlanmasına ve denizlerin daha güvenli hale getirilmesine destek verecek.

Ayrıca Ukrayna için NATO'nun 5. maddesine benzer güçlü güvenlik garantileri içeren bir "barış paketi" üzerinde önemli ilerleme sağlandığı bildirilmişi.

ABD Başkanı Donald Trump da dünkü açıklamasında Ukrayna'nın talep ettiği güvenlik garantilerinin Avrupa'yla işbirliği içinde şekillendirildiğini vurgulayarak, "Savaşın yeniden başlamaması için güvenlik garantileri üzerinde çalışıyoruz" demişti.

Cumhuriyetçi lider, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye seçim çağrısı da yapmıştı. ABD Başkanı, Kiev'in "seçim düzenlememek için savaşı bahane ettiğini" öne sürmüştü.

Görev süresi geçen yıl sona eren Zelenski ise Batılı müttefiklerin güvenliği sağlaması halinde 90 gün içinde seçime gitmeye hazır olduğunu söylemişti.

Ancak KIIS anketine göre, Ukraynalıların sadece yüzde 9'u çatışmalar sona ermeden seçim yapılmasını istiyor.

Independent Türkçe, Reuters, NBC


Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
TT

Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)

Sırbistan yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'ın otel yapmasına yeşil ışık yaksa da ardından gelen protestolar ve bir bakana açılan dava, Belgrad'daki projenin iptaline neden oldu.

Pazartesi günü bir özel savcı, aralarında Kültür Bakanı Nikola Selaković'in de olduğu 4 kişi hakkında, Kushner'ın projesiyle bağlantılı olarak düzenlediği iddianameyi açıkladı. 

Organize Suçlardan Sorumlu Kamu Başsavcılığı'nın sitesinde yayımlanan açıklamada bu 4 kişinin görevin kötüye kullanılması ve belgede sahtecilikle suçlandığı bildirildi. 

Bunun üzerine Kushner'ın firması Affinity Partners hızlıca bir açıklama yayımlayarak Belgrad'ın merkezindeki otel ve apartman kompleksi projesinin iptal edildiğini duyurdu:

Anlamlı projeler ayrışmaya değil, birleşmeye neden olmalı. Sırbistan ve Belgrad halkına saygı göstererek başvurumuzu geri çekiyoruz.

Kushner'ın iki yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı projenin 1999'daki Kosova Savaşı sırasında NATO'nun bombaladığı bir bölgede yapılması öngörülüyordu.

Lüks otel Trump markasını taşıyacağı için projede Cumhuriyetçi liderin oğulları Eric ve Donald Jr. tarafından yönetilen Trump Organization da yer alıyordu.

Ancak yarım milyar dolarlık proje, bombalanan Yugoslav Halk Ordusu karargahının yer aldığı anıt bölgesinde inşa edileceğinden ülkede büyük tartışma yaratmıştı. 

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, bölgenin kültürel koruma statüsünü geçen yıl kaldırmıştı. Ayrıca Kushner'ın firması Affinity Partners'la 99 yıllığına kira sözleşmesi imzalanmıştı. Bunun ardından ülkede büyük protestolar patlak vermişti. 

Vucic'in liderliğindeki Sırp İlerleme Partisi, çoğunluğu elinde bulundurduğu Parlamento'da geçen ay geçirdiği yasayla inşaatın önünü açmıştı. 

Muhalefetten hükümetin kararına sert tepkiler gelmişti. Merkez sol Özgür ve Adalet Parti'den parlamenter Marinika Tepic, Belgrad'ın "Donald Trump'ı memnun etmek uğruna ülkenin tarihini yok ettiğini" söylemişti. 

44 yaşındaki damat, ilk Trump döneminin aksine ABD yönetiminde yer almayacağını açıklasa da Gazze ve Ukrayna savaşlarındaki müzakerelerde önemli roller üstleniyor. 

Diğer yandan da çoğunlukla Ortadoğu yönetimlerinin fonladığı bir özel sermaye şirketi olan Affinity'nin başında. 

Şirket, dünyanın en büyük oyun şirketlerinden Electronic Arts'ın (EA) satışında da gündem oldu. 

Önceki aylarda sağlanan 55 milyar dolarlık anlaşmayla EA'i satın alan konsorsiyumda Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'yla birlikte Affinity Partners ve bir başka özel sermaye şirketi olan Silver Lake de yer alıyor.

Netflix'in satın alması beklenen Warner Bros. için Paramount'un verdiği teklifte de Affinity'nin adı geçiyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Wall Street Journal, AP