SpaceX ilk kez bir askeri görevde geri dönebilen roket kullanacak

23 Aralık 2018'de ABD Hava Kuvvetleri'nin GPS 3 SV01 görevini gerçekleştiren Falcon 9 roketi (SpaceX)
23 Aralık 2018'de ABD Hava Kuvvetleri'nin GPS 3 SV01 görevini gerçekleştiren Falcon 9 roketi (SpaceX)
TT

SpaceX ilk kez bir askeri görevde geri dönebilen roket kullanacak

23 Aralık 2018'de ABD Hava Kuvvetleri'nin GPS 3 SV01 görevini gerçekleştiren Falcon 9 roketi (SpaceX)
23 Aralık 2018'de ABD Hava Kuvvetleri'nin GPS 3 SV01 görevini gerçekleştiren Falcon 9 roketi (SpaceX)

SpaceX, ilk kez bir ulusal güvenlik görevinde yeniden kullanılabilir roket kullanacak. Şirket, yarın ABD ordusuna ait GPS uydusunu Cape Carnaval üssünden uzaya gönderecek.
Bu fırlatma, SpaceX’in ikinci GPS görevi olacak. Aralık 2018’de gerçekleşen ilk görevde geri dönüş donanımı olmayan, tek seferlik roket kullanılmıştı.
Falcon 9 roketleri 47 özel grevde geri dönmeyi başarsa da ABD Hava Kuvvetleri, şirketin yeniden kullanılabilir roketlerinin yük ağırlığı nedeniyle performansını yeterli bulmamıştı.
Bu nedenle SpaceX görevi gerçekleştirmek için iniş takımları çıkarılmış Falcon 9 roketi kullanmış ve görev başarıyla tamamladıktan sonra roket imha edilmişti.
Ancak ABD Ordusu, SpaceX’in yarınki görevde istediğini yapmasına ve yeniden kullanılabilir bir roket kullanmasına izin verdi.
Aslında ikinci GPS görevi için de tek seferlik roket kullanılması kararlaştırılmıştı. Ancak geçen yıl, ABD Uzay Gücü’ne bağlı Uzay ve Füze Sistemleri Merkezi (SMC), roketin ilk aşamasını (booster) kurtarabilmesi için şirketle müzakere yürütmüştü.
Merkez, SpaceX'in ilk aşamayı geri getirebilmesi için bazı gereklilikleri gözden geçirmeyi kabul etti ve karşılığında sözleşmede önerilen ücretten “birkaç milyon dolar” çıkardı. SpaceX'in 2017'de imzaladığı ilk sözleşmede 96,5 milyon dolar vaat ediliyordu.
26 Haziran’da gazetecilere açıklamalarda bulunan, SMC’nin Falcon operasyonları sorumlusu Walter Lauderdale, bu kararı almadan önce Falcon 9 görevlerini aylarca incelediklerini söyledi.
Spacenews’in haberine göre Leuderdale, şirketin sunduğu kapsamlı değerlendirmelerin ve araçlardaki bazı değişikliklerin “birçok konudaki belirsizliği azalttığını ifade etti.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Leuderdale ayrıca, 2018’deki fırlatmadan beri Falcon 9'un GPS görevinin gerekliliklerini karşıyalabiliceğine ve çok aşamalı roketin ilk aşamasını geri getirebileceğine dair güvenlerinin arttığını belirtti.
Öte yandan SpaceX’in bu görev için hiç kullanılmamış bir donanım sağladığını söyleyen Leuderdale’e göre, askeri görevlerde daha önce uçuş yapıp geri gelen parçaların kullanılması mümkün değil.
SpaceX’in önümüzdeki iki yıl içinde üç GPS görevi daha gerçekleştirmesi bekleniyor.



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe