Iraklı araştırmacı Haşimi uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti

Iraklı araştırmacı Hişam el-Haşimi (Twitter)
Iraklı araştırmacı Hişam el-Haşimi (Twitter)
TT

Iraklı araştırmacı Haşimi uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti

Iraklı araştırmacı Hişam el-Haşimi (Twitter)
Iraklı araştırmacı Hişam el-Haşimi (Twitter)

Irak’ta radikal örgütler üzerine araştırmalar yapan güvenlik uzmanı Hişam el-Haşimi, başkent Bağdat’taki evinin önünde uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, 40’lı yaşlarındaki Haşimi, günlük olarak yerel ve yabancı televizyon kanallarında Irak siyaseti ve radikal silahlı grupların faaliyetlerine ilişkin yaptığı analizlerle biliniyor. Birçok siyasi grup arasından da arabuluculuk rolü üstlendi.
Irak İçişleri Bakanlığı Basın Dairesi Başkanı Saad Maan, Haşimi’nin kaldırıldığı hastanede hayatını kaybettiğini söyledi. Bir sağlık kaynağı, Haşimi’nin vücudunda çok sayıda kurşun izi bulunduğunu aktardı. Olay yerinde soruşturmayı yürüten subay, AFP’ye yaptığı açıklamada, motosikletli 3 silahlı kişinin o sırada aracında bulunan Haşimi’ye metrelerce uzaklıktan ateş ettiğini belirtti. Olayın Haşimi’nin Bağdat’ın doğusundaki Zuyune bölgesinde bulunan evinin önünde gerçekleştiği kaydedildi.
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi, ‘yasa dışı silahlı gruplar tarafından suikasta uğrayan strateji uzmanının şehit edilmesiyle’ ilgili baş sağlığı dileklerini ileterek, “Katillere, adil bir şekilde cezalarını almaları için peşlerine düşme sözü veriyoruz. Suikast eylemlerinin bir kez daha Irak sahnesine dönmesine izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
Irak’ta iç savaşın yaşandığı 2006-2009 arasında suikast eylemleri sık sık tekrarlanırdı. Ancak bu tür eylemlere son zamanlarda nadir rastlanılıyordu.
Başbakan Kazimi’nin danışmanı Haris Hasan, Twitter hesabından paylaştığı mesajda, “Korkaklar, arkadaşım ve parlak analistlerden biri olan Hişam el-Haşimi’ye suikast düzenledi. Şoktayım” diye yazdı.
İngiltere merkezli Chatham House ve ABD merkezli Uluslararası Politika Merkezi gibi ileri gelen düşünce merkezlerine makaleler yazan Haşimi için sosyal medya kullanıcıları taziye mesajlarını yazdı.
BM Irak Özel Temsilcisi ve BM Irak Yardım Misyonu Başkanı Jeanine Hennis-Plasschaert, Twitter hesabından, “Dr. Hişam el-Haşimi’nin suikastı ile şok olduk. Bu korkakça ve alçakça eylemi şiddetle kınıyoruz. Hükümeti, failleri bir an önce tespit edip adalete teslim etmeye çağırıyorum” ifadesini kullandı.
Haşimi için taziye mesajı yayınlayanlar arasında Haşdi Şabi de bulunuyor. Haşdi Şabi’den yapılan açıklamada, “Bugün yapılan suikast terör gruplarının eliyle gerçekleşmiştir. Terör gruplarının kabahatlerini ve sırlarının ifşa edilmesinde (Haşimi) büyük rolü vardı” denildi.
Haşimi’nin ayrıca geçen yıl ekim ayında başlayan protestolara destek verdiği biliniyordu. Elektrik ve su gibi temel hizmetlerde yaşanan aksaklıkları protesto için başlayan gösteriler kısa zamanda rejim içinde kapsamlı reform taleplerine dönüşmüştü.
6 ay süren protestolarda çok sayıda aktivist kimliği belirsiz silahlı kişilerce uğradığı suikast sonucu yaşamını yitirdi. Yönetim defalarca kez saldırganların kimliğini tespit etmekten aciz olduğunu gösterdi.
Geçen yıl Eylül ayında protestolar başlamadan önce İran destekli silahlı gruplar internet üzerinden aralarında Haşimi’nin de bulunduğu 13 kişiyi ölümle tehdit etmişti.
Sosyal medya mecralarında baskıya maruz kalan Haşimi için zaman zaman ‘ajan’, ‘vatan haini’, ‘İsrail ve ABD’nin yardakçısı’ şeklinde nitelemeler kullanılıyordu.
İslam Fıkhı alanında doktorasını tamamlayan Haşimi, başta DEAŞ olmak üzere silahlı radikal gruplar konusunda araştırmalar yürütüyordu.
Haşimi, Irak ve Suriye’de DEAŞ’a karşı savaş verilen yıllarda akademik bilgilerinden yola çıkarak yaptığı güvenilir analizler sayesinde örgütün tepe kadrosunun çözülmesine katkı sağladı. Haşimi ayrıca DEAŞ lideri Ebubekir el-Bağdadi gibi örgüt içindeki üst düzey mevkilerde bulunan isimlerle ilgili geniş bir arşive sahipti.
Haşimi’nin cenazesinin bugün Bağdat’ta toprağa verilmesi bekleniyor.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.