Cezayir ve İtalya’dan Libya’da ‘silah ambargosu’ vurgusu

Cezayir ve İtalya Dışişleri Bakanları, 9 Temmuz’da Roma’da bir araya geldi (EPA)
Cezayir ve İtalya Dışişleri Bakanları, 9 Temmuz’da Roma’da bir araya geldi (EPA)
TT

Cezayir ve İtalya’dan Libya’da ‘silah ambargosu’ vurgusu

Cezayir ve İtalya Dışişleri Bakanları, 9 Temmuz’da Roma’da bir araya geldi (EPA)
Cezayir ve İtalya Dışişleri Bakanları, 9 Temmuz’da Roma’da bir araya geldi (EPA)

Cezayir Dışişleri Bakanı Sabri Bukadum ve İtalyan mevkidaşı Luigi Di Maio, 9 Temmuz’da ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararlarına uygun olarak, Libya’ya uygulanan silah ambargosuna sıkı bir şekilde saygı gösterilmesi çağrısı yaparken, siyasi bir çözüm sürecine girmek için ana koşulların sağlanmasına etkin bir şekilde katkıda bulunmak amacıyla çeşitli taraflarla iletişim kurulması gerektiğini belirtti.
Cezayir Dışişleri Bakanlığı’nın bildirisine göre iki taraf, Libya’daki koşulları, komşu ülkelerin güvenliğine korkunç etkileri ve durumu bu etkiler çerçevesinde ele alma yollarını görüştü.
İki bakan arasında Roma’daki görüşmelerde, ‘derhal bir ateşkes anlaşmasına varmak için çalışmaların hızlandırılması, Libya halkının meşru taleplerini ve özgür seçeneklerini yerine getirmek için Libya diyaloğunun yeniden başlaması’ gerekliliğine ilişkin görüş birliğine ulaşıldı. 
Aynı kaynağa göre iki taraf arasındaki görüşmelerde, ikili işbirliği takvimine ve özellikle de Cezayir'de yapılacak üst düzey Cezayir- İtalya toplantısının yaklaşan oturumuna ve İtalya Cumhurbaşkanının daha sonra Cezayir’e gerçekleştirmesi beklenen ziyarete dikkat çekildi.
İki taraf da ekonomik ortaklığa ve gelecek vaat eden ufuklara değinirken, sahildeki koşullar ve bölgedeki kalkınma çabalarını desteklemek için güvenlik ve istikrarın sağlamlaşmasını sağlayacak şekilde koordinasyonu artırma yolları’ üzerine görüş alışverişinde bulundu.
Bu çerçevede Cezayir Parlamentosu Başkanı Süleyman Şinnin, ülkesinin Libya krizine yönelik tavrını koruduğunu ve Cezayir’in tüm Libyalı taraflara aynı mesafede bulunduğunu ifade etti.
Şinnin, 9 Temmuz’da parlamento oturumunun sonunda yaptığı konuşmada, “Koşulların şu an olduğundan daha fazla kötüleşmemesi için Libya’da acil bir siyasi çözüme ihtiyaç var” dedi. Yetkili, ‘sömürgeci lobinin, özgürlere hakaret konusunda utanç verici tavırlarını devam ettirme eylemlerini’ de kınadı. Süleyman Şinnin, Cezayir’in ‘yeni bir cumhuriyet inşa etme projesini, yolsuzluk ve zulümle mücadele etmek için gereken direnci’ yaşadığını ifade etti.
Cezayirli yetkili, “Bir sonraki anayasa; kimlik unsurlarını reddetmeden kişiselleştirme, koşullar ve karşılıklardan uzak olacak” dedi. Parlamentosu Başkanı, ‘siyasi reform sürecinin bozulmasına karşın Cumhurbaşkanının salgını bahane göstermemesi’ dolaysıyla da kendisinden övgüyle söz ederken, Cumhurbaşkanının anayasada değişiklik çağrısından sorumlu olduğunu ve değerlendirilmek üzere ön taslağı sunulduğunu belirtti.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.