Pakistan’daki soruşturma raporundan çıkan iddia: Ünlü mafya lideri İran için casusluk yapıyordu

Üzeyir Baloç, Ocak 2016'da Karaçi'de gözaltına alınmıştı (EPA)
Üzeyir Baloç, Ocak 2016'da Karaçi'de gözaltına alınmıştı (EPA)
TT

Pakistan’daki soruşturma raporundan çıkan iddia: Ünlü mafya lideri İran için casusluk yapıyordu

Üzeyir Baloç, Ocak 2016'da Karaçi'de gözaltına alınmıştı (EPA)
Üzeyir Baloç, Ocak 2016'da Karaçi'de gözaltına alınmıştı (EPA)

Pakistan'ın Sind eyaletindeki yöneticilerin bu hafta yayımladığı soruşturma raporuna göre, uzun süredir iş imparatorluğunun altında gasp, adam kaçırma ve uyuşturucunun yattığından şüphelenilen Pakistanlı bir çete lideri, 2014'te İran istihbaratı için casusluk yaptığı itirafında bulundu.
Karaçi Merkez Hapishanesi başmüdürünün Üzeyir Jan Baloç'u duruşmalara çağıran terörle mücadele mahkemesine cevaben gönderdiği 13 Haziran tarihli mektupta, Nisan’da askeri mahkemenin casusluktan suçlu bulduğu Baloç'un 12 yıl hapse mahkum edildiği belirtiliyor.
Mektubun bir kopyasına ulaşan Arab News, Baloç'un gerçekten de askeri mahkeme tarafından suçlu bulunup bulunmadığının teyidi için Pakistan’daki askeri yetkililere ulaşamadı.
Polis kayıtlarına göre, uzun süredir Sind'de iktidar olan Pakistan Halk Partisi’ndeki (PPP) siyasetçilere yakın olduğu düşünülen Baloç hakkında halihazırda en az 59 ceza dosyası bulunuyor. PPP, paramiliter Korucular’ın Karaçi ofisindeki geçici bir hapishanede tutulan çete lideriyle şu anda herhangi bir bağlantısı olmadığını belirtiyor.
Baloç'un 2016'da polis, Korucular ve bir dizi sivil ve askeri istihbarat teşkilatı yetkililerinin yer aldığı Ortak Soruşturma Ekibi (OSE) tarafından sorgulanması sonrasında yetkililer, çete liderinin İran için casusluk yaptığını kabul ettiğini ve toplamda 59 cinayet, adam kaçırma, gasp ve kolluk kuvvetlerine saldırı eylemindeki payını itiraf ettiğini söylüyor.
Rapora göre Baloç soruşturma ekibine, 1980'lerin sonlarına doğru sahte İran doğum belgesi ve 2016'da da İran kimliği ve pasaportu aldığını söylemiş.
Raporda, 2014'te İran'ın Çabahar kentinde Hacı Nasır’la buluşan Baloç'un İran istihbaratıyla toplantısını bu adamın ayarladığı detaylı biçimde anlatılıyor.
Kamuoyuna açık olan OSE raporunda şu ifadeler kullanılıyor:
"Sanığın rızası doğrultusunda Hacı Nasır tarafından İran istihbarat yetkilileriyle bir toplantı tertiplenmiş ve sanıktan (Pakistan) silahlı kuvvetler yetkililerine dair bazı bilgileri sağlaması istenmiştir. Sanığın, Ordu tesisleri ve yetkililerine dair gizli bilgileri/eskizleri yabancı ajanlara (İran istihbarat yetkilileri) sağlayarak 1923 tarihli Resmi Sırlar Kanunu’nu ihlal edecek biçimde casusluk faaliyetlerine dahil olduğu tespit edilmiştir"
Sind'in merkezi Karaçi'de yıllarca kök salan Baloç, 16 milyon insanın yaşadığı şehrin kötü nama sahip çete savaşlarının önemli isimlerinden biriydi. Ancak 2006'da, o dönem Karaçi'nin en tehlikeli mahalleleri arasında yer alan Lyari'de sokak çetelerine karşı başlatılan bir operasyon sebebiyle İran'a kaçmıştı.
Birkaç yıllığına yeniden Pakistan'a dönen Baloç, yerel hükümet seçimlerine bile katılmış, ancak 2013'te Pakistan'ın güçlü paramiliter grubunu Korucular'ın Karaçi'de tırmanan suç oranlarını dizginlemek amacıyla başlattığı silahlı operasyon sonrası yeniden İran'a kaçmıştı.
Baloç'un Aralık 2014'te Dubai'de yakalanmadan önce kısa bir süre Umman'da da yaşadığına inanılıyor.
Korucuların Ocak 2016'da Baloç'un Karaçi'de gözaltına alındığını açıklaması, çete liderinin Dubai'de yakalandıktan sonra hapiste tutulduğunu düşünen birçok kişiyi şaşırtmıştı.
OSE raporu, Baloç'un İran için casusluk yaptığını itiraf ettikten sonra "1923 tarihli Resmi Sırlar Kanunu kapsamında casusluk faaliyetlerine katılmış olması sebebiyle Pakistan Ordu Kanunu uyarınca" yargılanmak üzere Pakistan ordusuna teslim edildiğini belirtiyor.
Pakistan ordusunun medya kanadı başkanı 12 Nisan 2017'de Twitter’da yaptığı paylaşımda, Baloç'un Pakistan Ordu Kanunu ve Resmi Sırlar Kanunu kapsamında gözaltına alındığını belirtmişti. Fakat ordu daha sonra askeri mahkeme duruşmasına veya hükme dair bilgi paylaşmadı.
Ancak Karaçi Merkez Hapishanesi başmüdürünün, terörle mücadele mahkemesinin Baloç'un bir dizi dosya kapsamında duruşmalarda hazır bulunması emrine cevaben yazdığı mektupta, anılan çete liderinin bu yıl içinde casusluktan 12 yıl hapse mahkum edildiği belirtiliyor.
13 Haziran tarihli mektupta şöyle deniyor:
"(Üzeyir Ali), Birinci (Kundağı Motorlu) Orta Topçu Alayı Komutanı Yarbay tarafından 4 Nisan 2020'de suçlu bulunarak, Pakistan Ordu Kanunu 59. bölüm (sivil suçlar) ve Resmi Gizlilik Kanunu 3. bölüm (casusluk cezaları) kapsamında 12 yıl ağır hapis cezasına çarptırılmıştır."
Pakistan askeri mahkemeleri gizli duruşmalar yapsa da, hükümler çoğu zaman ordunun medya kanadı ISPR tarafından duyuruluyor.
Arab News, Baloç'un mahkumiyetine ilişkin ISPR, Sind İçişleri Bakanı Osman Çaçar, Pakistan Dışişleri Bakanlığı’ndan bir sözcü ve İran'ın Karaçi Başkonsolosu Muhammed Ahmedi’den bilgi almaya çalışsa da bu çabalar sonuçsuz kaldı.



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.