Koronavirüs salgının yayıldığı Fas’ta kısıtlamalar artırıldı

Sahil kasabası Safi izolasyon altına alındı. (AFP)
Sahil kasabası Safi izolasyon altına alındı. (AFP)
TT

Koronavirüs salgının yayıldığı Fas’ta kısıtlamalar artırıldı

Sahil kasabası Safi izolasyon altına alındı. (AFP)
Sahil kasabası Safi izolasyon altına alındı. (AFP)

Fas makamları, ülkede koronavirüs salgınına dair yeni odak noktalarının tespit edilmesinin ardından ihtiyati kısıtlamaları ve önleyici tedbirleri Tanca’nın tüm bölgelerinde artırma kararı aldı.
Fas İçişleri Bakanlığı’nın pazar gecesi yayınladığı açıklamada, yeni odak noktalarının tespit edilmesinin ardından Tanca şehrindeki bazı bölgelerde ihtiyati kısıtlamaların ve önleyici tedbirlerin artırıldığı, bu bölgelere giriş çıkışların pazar günü gece yarısı itibariyle kapatıldığı belirtilmişti. İçişleri Bakanlığı tarafından dün yayınlanan açıklamada da kamu otoritelerinin salgına dair gelişmeleri sürekli olarak izlemesi ve salgını kontrol altına almak için söz konusu bölgelerde tedbirlerin artırdığına karar verildiği kaydedildi. Bu nedenle söz konusu kısıtlamaların dün öğlen saat 12.00 itibariyle Tanca’nın tüm bölgelerini kapsayacak şekilde genişletildiği vurgulandı.
Söz konusu açıklamada, aynı zamanda karayolu ve demiryolu toplu taşıma hizmetlerinin askıya alınacağı, zaruri ihtiyaçlar haricinde dışarı çıkmamaya teşvik etmek amacıyla daha sıkı kontrollerin yapılacağı vurgulandı. Tanca şehrindeki dolaşım ve şehir dışına seyahat için istisnai hareketlilik gerekçesiyle yetkili otoritelerden güvenilir bir izin belgesi alınması gerektiği de eklendi.
Açıklamada, söz konusu tedbirlerin şehirdeki epidemiyolojik duruma, vaka sayısının azalması veya salgın odak noktalarında artış yaşanmaması gibi somut gerekçelere bağlı olarak değiştirilebileceği belirtildi.
Bakanlık tarafından yapılan önceki açıklamada, insanların zaruri ihtiyaçlar dışında evlerini terk etmemesi, sosyal mesafe ve genel hijyen kuralları, koruyucu maske zorunluluğu gibi önleyici ve ihtiyati tedbirlere uyulması için daha sıkı kontrollerin yapılacağı vurgulanmıştı.
Konuya yakın bir kaynak, ikametgahtan ayrılmak için yetkili otoritelerden güvenilir bir izin belgesi alınması gerektiği, aynı zamanda hamamların, salonların ve spor salonlarının kapatıldığını aktardı. Bununla birlikte çarşılar, merkezler, kompleksler, dükkanlar, kafeler, parklar ve bahçeler gibi kamu alanlarının akşam saat 20.00 itibariyle kapatılmasına karar verildiğini kaydetti.
Aynı zamanda herhangi bir gerekçeyle toplanmaların, toplantıların, düğünlerin ve cenazelerin yasaklanması gibi kısıtlamaların da sürdürüleceğini belirtti.
Fas Sağlık Bakanlığı, ölümlerin ve kritik vakalarda artışın kaydedilmesinin ardından enfeksiyon riskinden kaçınmak için yetkililer tarafından alınan önleyici tedbirlere ve kısıtlamalara katî bir şekilde uyulması gerektiğini vurguladı.
Bakanlık tarafından dün yapılan açıklamada, söz konusu artışın, ikinci aşamada karantina prosedürlerinin kademeli olarak kaldırıldığı sırada kaydedildiği, zira maske takma zorunluluğu, sosyal mesafeyi koruma ve el temizliği gibi yetkililer tarafından önerilen tedbirlere önem verilmediği belirtildi.
Söz konusu tedbirler gözetilmediği takdirde bilhassa en savunmasız grupların (diyabet, böbrek yetmezliği, kalp ve astım hastaları gibi) salgına yakalanma riskinin arttığını vurgulayan Bakanlık, tedbirlere uyan tüm vatandaşlara teşekkürlerini sundu.
Yüksek ateş, öksürük, koku duyusu kaybı, nefes darlığı gibi virüs semptomları gösteren kimselerin acilen ‘salgın ihbar hattını’ veya acil tıbbi yardım hattı ‘Alo 141’i ya da ‘Alo 300’ hattını araması gerektiğini vurgulayan Sağlık Bakanlığı; İçişleri Bakanlığı’nın salgın için geliştirdiği “Wiqaytna” mobil uygulamasının kullanılması çağrısında bulundu.
Aynı zamanda söz konusu semptomlardan muzdarip kimselerin güvenlik koşullarına riayet ederek kendilerine en yakındaki Kovid-19 teşhis merkezlerine gidebileceği bildirildi.
Fas Sağlık Bakanlığı’nın bildirdiğine göre ülkede bugüne kadar toplamda 15 bin 936 vaka ve 255 can kaybı kaydedildi. 12 bin 934 kişinin koronavirüsü atlattığı, şu ana kadar 869 bin 262 kişinin yaptırdığı testin de negatif çıktığı bildirildi.
Ekonomik Teyakkuz Komitesi tarafından dün yapılan açıklamada, kayıt dışı sektörde çalışan ve karantina nedeniyle gelirlerini kaybedilen ailelere sağlanan desteğin üçüncü taksitinin 18 Temmuz itibariyle verileceği duyuruldu. Ekonomi, Maliye ve İdare Reformu Bakanlığı da yardım sürecinin önceki aşamalardaki gibi yapılacağı bilgisini verdi.
Açıklamada, önceki iki taksitten yararlanan aile reisinin kimlik numarasını 1212 numaralı hatta SMS atması gerektiği, mesajın önceki mesajların atıldığı numaradan atılmasının zorunlu olduğu vurgulandı.
Bakanlık,  yetkili makamların yardımlara dair izleme operasyonları gerçekleştireceğini, haksız beyanda bulunmanın adli takibe yol açacağını, yasa dışı bir şekilde elde edilen yardımların geri alınacağını belirtti.



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.