Yemen: Husiler bir camiyi hedef aldı, 10 Husi öldürüldü

Husi milisler, Yemen’in başkenti Sana’da toplandı (Reuters)
Husi milisler, Yemen’in başkenti Sana’da toplandı (Reuters)
TT

Yemen: Husiler bir camiyi hedef aldı, 10 Husi öldürüldü

Husi milisler, Yemen’in başkenti Sana’da toplandı (Reuters)
Husi milisler, Yemen’in başkenti Sana’da toplandı (Reuters)

Yemen’in Hudeyde vilayetinin güney batı sahilinde son iki gün içinde 10 darbeci Husi öldürüldü. Bunlardan dördü Yemen Ulusal Ordusu’ndaki Koasliyon Kuvvetleri’ne bağlı keskin nişancılar tarafından vurulurken, diğer altısı ise milislere bağlı bir timin, daha önceden darbeci Husiler tarafından yerleştirilen el yapımı bir patlayıcıya basması ve mayının infilak etmesi sonucu öldü. Bununla eş zamanlı olarak darbeci Husi milisler Hudeyde’nin güneyindeki Hays’ın kuzey batısında bulunan bir camiyi hedef aldılar. Yemendeki askeri timler çoğunlukla sandık taşıyan bir araç, aracın şoförü ve iki yardımcısıyla 6 tane silahlı askerden meydana geliyor.
Salı günü kaynaklar tarafından teyit edilen bilgide, 6 yıldan beridir darbeci Husi milisler tarafından işgal altında tutulan Taiz şehrinin doğusundaki bir yerleşim bölgesinde Husilere ait bir mayının patlaması sonucu bir çocuğun yaralandığı bildirildi. Buna ek olarak, ülkenin güney doğusunda bulunan Bayda’nın kuzeyindeki Radman şehrine bağlı Havran bölgesinde daha önce Husi milisler tarafından yerleştirilen mayının patlaması sonucu bir kadının öldüğü bir başka kadının ise yaralandığı ifade edildi.
(Kızıldeniz) Batı Sahili’ndeki Koalisyon Kuvvetleri askeri medyasının, Koalisyon Kuvvetleri’ndeki askeri kaynaklardan aktardığı bilgide, “Hudeyde’nin güneyindeki Tahita ilçesinde sıcak temasın sağlandığı ön hatlarda, Husi milis unsularının hareketliliğini izleyen Koalisyon Kuvvetleri keskin nişancıları 4 Husi militanı vurarak etkisiz hale getirdi”  ifadelerine yer verildi.
Darbeci Husi milisler tarafından daha önceden Hays şehrinde döşenen mayınlar, Salı günü gruba mensup 6 kişinin ölümüne sebep oldu. Batı Sahili cephesindeki hükümete bağlı Devler Tugayı Kuvvetleri Medya Merkezi’nin, Hays Cephesi’nde konuşlandırılan 11. Devler Tugayı Operasyon Komutanı’ndan aktardığına göre, “Husi milisler, Hays’ın batısında bulunan Haminiye bölgesinde bulunan 11. Devler Tugayı karargahının karşısındaki bölgelere asker konuşlandırmaya çalıştığı sırada, Husi timlerinden birinin mayına basarak havaya uçtuğunu, timde bulunan 6 militanın paramparça olduğu” ifade edildi.
Koalisyon Kuvvetleri Askeri Medyası’nın Pazartesi günü Koalisyon Kuvvetler askeri kaynaklarından aktardığı haberinde, son birkaç gün içinde 9 Husi keskin nişancı ve 3 yardımcısının Batı Sahili’nde konuşlandırılmış Koalisyon Kuvvetleri tarafından öldürüldüğünü teyit etmişti.
Bu arada, Salı günü Husi milisler tarafından ateşlenen bir havan mermisi Hays’ın kuzey batısındaki Beyt Mağari Camii’ne ve bölgedeki bir vatandaşın evine isabet etti. Hükümete bağlı Devler Tugayı Askeri Medya Merkezi’nin Hays’taki yerel kaynaklardan naklettiğine göre, Husi milislerin Beyt Mağari’deki meskun köylere doğru bir dizi ağır hava mermisi attığı, bu havanlardan birinin Beyt Mağari’deki camiye isabet ettiği, bir başka havan topunun ise Abdullah Muhammed Kaid adlı bir vatandaşın evine isabet ettiği, yaşananlar sebebiyle ailenin Hays şehir merkezine göçmek zorunda kaldığı belirtildi. Ayrıca, isabet eden havan mermisi sebebiyle maddi zararın yanı sıra evde büyük çaplı hasar meydana geldiği, yaşananların vatandaşlar arasında korku ve paniğe sebeb olduğu ifade edildi.
Bu gelişme, Koalisyon Kuvvetlerinin aynı bölgede Husi milislerin bir saldırı girişimini başarısızlığa uğratması ve darbecilerin safında çok sayıda askerin ölmesi ve yaralanmasının ardından yaşandı. Saldırıların Batı Sahili’ndeki Koalisyon Kuvvetleri tarafından başarısızlığa uğratılması ve Husilerin bu sırada birçok kayıplar vermesi, milislerin bölgede rastgele bir bombardıman başlatmasına neden oldu. Dün (Çarşamba) sabah, darbeci Husiler çeşitli ölçekteki silahlarla Tahita ilçesine bağlı el-Faze bölgesindeki meskun köyleri ve vatandaşlara ait tarlaları rastgele hedef aldılar. Husilerin başlattığı bu saldırılar, bölgede yaşayan vatandaşlar, özellikle kadınlar ve çocuklar arasında korku ve paniğe sebep oldu. İran tarafından desteklenen darbeci Husi milisler, kasıtlı bir biçimde Hudeyde’nin çeşitli bölgelerindeki mahalleleri, meskun köyleri ve mezraları hedef alıyor ve bu durum binlerce sivilin ölümüne yol açıyor.
157. Piyade Tugayı Komutanı Tuğgeneral Nasır el-Avadi, el-Bayda’danın kuzeyindeki Kaniye cephesinde, Yemen'de Meşruiyeti Destekleme Koalisyon Kuvvetleri tarafından desteklenen Ulusal Ordu ile darbeci Husi milisleri arasında devam eden savaşlarda Husilerin sahadaki komutanları ve amirleri de dahil olmak üzere milislerin verdikleri büyük insan kaybı ve maddi hasar hakkında şu ifadelere yer verdi, “Kaniye cephesinde devam eden çatışmalarda Husi milisler, kahramanlarımızın açtıkları ateş ve Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu’nun uçakları sayesinde çok sayıda askerini kaybettiği gibi büyük maddi kayıplara uğratıldı.”
Yemen Ordusu’nun resmi internet sitesi “september.net” tarafından nakledilen ifadelerinde Avadi, “Koalisyon savaşçıları muharebelere çok etkin bir biçimde katılıyor. Son olarak Zamar eyaletinden gelen milis takviye birliklerini etkili bir şekilde hedef alarak imha etti. Milislere ait onlarca ceset hala kayalıklarda ve vadilerde serili duruyor” ifadelerine yer verdi.
Tuğgeneral Avadi, “Ulusal ordu kahramanları ve cephelerdeki kabile birliklerinin moral seviyeleri oldukça yüksek. Husi milisleri her nerede olursa olsun, Yemen’in her yanından silip atmak, Yemen topraklarını özgürlüğüne kavuşturmak ve son yıllarda vatana ve vatandaşlara karşı Husilerin Yemen halkına uyguladıkları baskıyı kaldırmak ve halkı onların zulüm ve şerrinden kurtarmak için mücadeleden bir an dahi olsa geri durmayacağız.” sözleriyle eklemede bulundu.



Refah tünellerinin sırrı: Hamas unsurları 8 ay yeraltında nasıl hayatta kaldı?

TT

Refah tünellerinin sırrı: Hamas unsurları 8 ay yeraltında nasıl hayatta kaldı?

Refah tünellerinin sırrı: Hamas unsurları 8 ay yeraltında nasıl hayatta kaldı?

İsrail ordusunun, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah kentindeki tünellerde Kassam Tugayları’na bağlı unsurları öldürdüğüne ve esir aldığına dair ardı ardına yaptığı açıklamalar, bu kişilerin kim olduklarına ve özellikle Mayıs 2024’te İsrail’in kenti işgal etmeye başlamasından, ardından operasyonu genişleterek tam kontrol sağlamasından sonra, tünellerde nasıl bu kadar uzun süre gizlenebildiklerine ilişkin pek çok soruyu beraberinde getirdi.

Bir aydan uzun bir süre boyunca, bu unsurların tünellerden silahsız ve can güvenliklerini sağlayacak bir yöntemle çıkarılmasına yönelik temaslar yürütülüyordu. Bu girişimler, İsrailli subay Hadar Goldin’in naaşının 9 Kasım’da teslim edilmesini hızlandırdı. Ancak İsrail, dosyayı Türkiye ile birlikte takip eden ABD ile yapılan sözlü mutabakatları daha sonra ihlal ederek bu kişilere güvenli çıkış izni tanımadı.

Günler ilerledikçe İsrail, söz konusu unsurları tünellerden veya sığınaklarından çıktıkları anda hava saldırılarıyla ya da doğrudan takip ederek öldürmeye veya esir almaya başladı. Bu durum, Refah’ın doğusundaki Ceninah Mahallesi’nde tünellerin son kalan ceplerinin tamamen kuşatılmasıyla daha da yoğunlaştı.

Tünellerde ve pusu bölgelerinde 8 ay

Şarku’l Avsat’a  konuşan Hamas içindeki sahaya yakın kaynaklar, “Bu direnişçilerin, savaşın büyük kısmını, İsrail ordusunun kentte konuşlanmasına ve çok sayıda tünele girmesine rağmen, çoğu zaman tünellerin içinde geçirdiklerini” söyledi. Kaynaklara göre tüneller, İsrail’in tüm ayrıntılarını hâlâ çözemediği bir yapıda inşa edilmişti.

Aynı kaynaklar, Kasım 2023’teki ilk 7 günlük ateşkes sırasında söz konusu savaşçıların yer üstüne çıktığını, çatışmalar yeniden başlayınca tekrar tünellere döndüğünü aktardı. Bu süreçte zaman zaman yer üstünde hareket ettikleri, pusu noktaları arasında geçiş yaptıkları, ardından yeniden tünellere çekildikleri belirtildi. Komutanlarıyla temas, Ocak 2024’te varılan ikinci ateşkese kadar sürdü. Bu ateşkes 18 Mart’a kadar devam etti.

Kaynaklardan biri, çatışmaların yeniden başlaması öncesinde, İsrail ordusunun Refah’ta konuşlanmasına rağmen bazı savaşçıların yer üstüne çıkarak Han Yunus’a ulaştığını, burada komutanlarıyla buluştuğunu ve bazılarıyla birlikte Şubat 2024’te İsrailli esir Avraham Mengistu’nun teslim sürecine katıldığını söyledi. Mengistu, 2014 savaşından beri Gazze’de tutuluyordu.

Savaş yeniden başlayıp diplomatik girişimler sonuçsuz kaldıktan sonra Kassam unsurları tüneller aracılığıyla tekrar Refah’a döndü ve yer üstündeki pusu bölgelerine geri yerleşti.

rth
İsrailli rehine Avraham Mengistu, Hamas ile İsrail arasında geçen Şubat ayında Refah'ta imzalanan esir değişim anlaşması kapsamında teslim platformunda görülüyor (Reuters)

Mart ayı sonunda itibaren bu kişiler, Ağustos ayına kadar komutanlıklarıyla irtibat hâlinde kaldı. Bu süre zarfında İsrail’in Refah’ı tamamen kontrol altına aldığı yönündeki açıklamalarına rağmen, İsrail güçlerine kayıplar verdiren bir dizi saldırı gerçekleştirdiler.

Bu dönemde Kassam Tugayları “Cehennem Kapıları” adını verdiği operasyonlar dizisini başlattı. Askeri araçların, tuzaklanmış evlerin ve tünel çıkışlarının patlatıldığı saldırılarda yaklaşık 6 İsrail askerinin öldürüldüğü açıklandı. Bu saldırılardan birinde Kassam unsurlarının bir İsrail askerini esir almaya çalıştığı belirtildi.

Hamas, o dönem yürütülen ateşkes müzakerelerinde, Refah Taburu’nun hâlâ sahada aktif olduğuna dair bir mesaj vermeyi hedefliyordu. Buna karşın İsrail’in askeri kaynakları, taburun tümüyle dağıtıldığını savunuyordu.

Doğrulanabilen bilgilere göre, Kassam komutanlarıyla birlikte Refah’ta bulunan savaşçılar yer altı tünellerinde ve yer üstündeki pusu noktalarında toplamda 8 aydan fazla süre geçirdi.

Yiyecek ve suya nasıl ulaştılar?

Ateşkesin ardından İsrail ordusunun kontrolündeki bölgede sıkışan bu savaşçıların iaşesiyle ilgili soruları yanıtlayan saha kaynakları, tünellerde belirli miktarda yiyecek ve suyun önceden stoklanmış olduğunu aktardı.

Kaynaklardan biri, geçmişte benzer şekilde erzakın tükendiği bir savaş deneyimine atıfla, savaşçıların muhtemelen İsrail askerlerinin daha önce kullandığı evlerde bıraktığı yiyeceklerden ya da hasar görmemiş Filistinli evlerindeki malzemelerden faydalanmış olabileceğini söyledi. Sosyal medyada aylar önce paylaşılan, “ev sahiplerinden aldıkları yiyecekler için helallik isteyen Hamas ve İslami Cihad mensuplarının bıraktığı notlar” buna örnek gösterildi.

Kaynaklar, Kassam’ın elit birliklerinin görevleriyle yer altındaki destek gruplarının görevlerinin birbirinden farklı olduğuna da dikkat çekti. Bazılarının lojistik ve ikmal, bazılarının pusu operasyonları yürüttüğü, bazılarının ise farklı gruplar arasında geçiş yaparak doğrudan saha komutanlığı ile temas kurduğu belirtildi.

Öne çıkan komutanlar

İsrail medyasının öldürülmelerinin ardından fotoğraflarını yayımladığı kişiler arasında, Refah’ın doğu tabur komutanı Muhammed el-Bavab, yardımcısı ve aynı zamanda eniştesi İsmail Ebu Lebde, ayrıca elit birlik komutanı Tufik Salim bulunuyor.

Kaynaklara göre Ebu Lebde, Avraham Mengistu’nun teslim edilmesi sürecinde Kızılhaç ekibiyle doğrudan temas kuran isimdi. Bavab ise süreci uzaktan takip etti.

Her iki isim de 2014 savaşında İsrailli subay Hadar Goldin’in kaçırılması operasyonunu yöneten kişiler olarak biliniyor.

df
Kızılhaç araçları, Hadar Goldin'in cenazesini geçtiğimiz kasım ayında Gazze Şeridi'nde taşıyor (Reuters)

İsrail’in öldürdüğü isimler arasında ayrıca, Hamas Siyasi Büro üyesi Gazi Hamad’ın oğlu Abdullah Hamad da bulunuyor. Abdullah Hamad’ın müzakere heyetinin üyesi olduğu, savaş öncesinde Hamas yönetimine bağlı Rubat Askerî Koleji’nden mezun olduğu ve eğitimci olarak görev yaptığı aktarıldı. Abdullah Hamad, kuzeni Ahmed Said Hamad ile birlikte, tünelde Kassam komutanları ve diğer savaşçılarla aynı noktada öldürüldü.

Kaynaklar, Gazi Hamad’ın kardeşi Said Hamad’ın ise 7 Ekim saldırısına katılan damatlarının öldürülmesinin ardından üç kızını İsrail bombardımanında kaybettiğini belirtti.


İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
TT

İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi bugün, İsrail’in Hamas tarafından Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla teslim edilen kalıntı örneklerini teslim aldığını duyurdu. Örneklerin adli tıp laboratuvarına gönderilmesi planlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre bir Hamas lideri, hareketin bugün Gazze Şeridi'nde kalan iki cesetten birini teslim edeceğini açıklamıştı.

İsrailli rehine Ran Gvili ve Taylandlı rehine Sudthisak Rinthalak'ın cesetleri halen Gazze'de bulunuyor.

Bu gelişme, İsrail güçlerinin bugün Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda bir Filistinliyi öldürmesi ve Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde evlerin yıkılması ve bombardımanların devam etmesi ile birlikte gerçekleşti.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, ‘işgal güçlerinin kuzeydeki Cibaliye Mülteci Kampı’na yoğun hava saldırıları düzenlediğini ve kuzey Gazze’de bazı konut binalarını yıktığını’ bildirdi. Ayrıca İsrail’e ait insansız hava araçları (İHA) et-Tuffah mahallesindeki es-Senafur kavşağı yakınlarında Filistinlilerin evlerine bombalar attı ve eşzamanlı olarak yoğun ateş açıldı.


Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
TT

Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)

Orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların sürdüğü Sudan'daki askeri yönetim, Rusya'yla daha yakın ilişkiler kurmak istiyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Moskova'ya Afrika'daki ilk deniz üssünü kurması teklif edildi.

Ekimde iletilen teklifin, Rusya'nın 25 yıl boyunca 300 askerini ve 4 savaş gemisini barındırabileceği bir üssü içerdiği aktarıldı.

Port Sudan ya da Kızıldeniz kıyısındaki bir başka yerde yapılabileceği bildirilen üs, bölgedeki kritik ticaret yollarına yakın olacak.

Küresel ticaretin yüzde 12'si, Avrupa-Asya alışverişinde önemli bir yere sahip olan Süveyş Kanalı üzerinden gerçekleşiyor.

WSJ, bunun Çin ve Rusya'yı kıtadaki limanlardan uzak tutmaya çalışan ABD için endişe verici bir gelişme olacağını vurguladı. 

Bu iki ülkenin Afrika'daki limanların kontrolü sayesinde buralarda savaş gemilerini tamir edip yeni silahlarla donatabileceği ve kritik denizyollarını kapatabileceği belirtildi.

Çin de denizaşırı ilk deniz üssünü 2017'de Cibuti'de kurmuştu. Kızıldeniz'i Aden Körfezi'ne bağlayan Babülmendep Boğazı'ndaki üs, bir uçak gemisinin demirleyebileceği kadar büyük.

ABD'nin Afrika'daki en büyük üssü Camp Lemonnier, Çin'inkinden yalnızca 10 kilometre uzaklıkta.

ABD'nin ayrıca Somali'de birlikleri var. 

Kremlin'in, Afrika'nın en büyük üçüncü altın üretici Sudan'dan madencilik konusunda imtiyazlar alabileceği de Amerikan gazetesinin haberinde ifade edildi. 

Sudanlı yetkililer tüm bunlar karşılığında hava savunma sistemleri gibi silahları ucuza almak istiyor.

WSJ, Sudan ordusundan bir yetkilinin, bu anlaşmanın AB ve ABD'yle aralarında sorun yaratabileceğinin farkında olduklarını söylediğini aktardı.

Bu hamlenin Moskova'yı kıtada yeniden güçlendirebileceği de haberde vurgulandı.

Paralı asker şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in 2023'teki ölümünün ardından Rusya'nın Afrika planları sekteye uğradı.

Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Afrika Kolordusu, Wagner'in operasyonlarını devralsa da kıtadaki yerini doldurmakta zorlandığı bildiriliyor.

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan General Muhammed Hamdan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı Ömer el Beşir'i 2019'da devirmişti. 

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düşmüş, 2023'te yeniden iç savaş patlak vermişti. 

Yeniden başlayan çatışmaların başlarında Moskova, Dagalo'ya bağlı HDK'yi destekliyordu. 

Başkent Hartum'dan HDK güçlerinin atılmasındaysa Ukrayna rol oynamıştı. 

WSJ, Rusların desteğini yetersiz bulan HDK'nin Kiev'e yanaştığını ve bunun üzerine Moskova'nın da Burhan'a bağlı orduyla ittifak kurduğunu aktarıyor.

Amerikan gazetesinin haberinde İran, Mısır ve Türkiye'nin Sudan ordusuna drone sağladığı da öne sürüldü.

Tahran'dan gelen deniz üssü kurma önerisinin, ABD ve İsrail'in tepkisiyle karşılaşmaktan korkan Hartum yönetimi tarafından geçen sene reddedildiği bildirildi. 

Diğer yandan ABD ve BM, Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) HDK'yi silahlandırmakla suçluyor. BAE ise bu iddiaları reddediyor.

Independent Türkçe, WSJ, AP