ABD: Rusya, Libya’da paralı askerlere silah göndermeyi sürdürüyor

AFRICOM, Rusya'nın askeri kargo uçaklarıyla Libya’daki paralı askerlere gönderdiği askeri ekipmanların uydu görüntülerini paylaştı (AFP)
AFRICOM, Rusya'nın askeri kargo uçaklarıyla Libya’daki paralı askerlere gönderdiği askeri ekipmanların uydu görüntülerini paylaştı (AFP)
TT

ABD: Rusya, Libya’da paralı askerlere silah göndermeyi sürdürüyor

AFRICOM, Rusya'nın askeri kargo uçaklarıyla Libya’daki paralı askerlere gönderdiği askeri ekipmanların uydu görüntülerini paylaştı (AFP)
AFRICOM, Rusya'nın askeri kargo uçaklarıyla Libya’daki paralı askerlere gönderdiği askeri ekipmanların uydu görüntülerini paylaştı (AFP)

ABD'nin Afrika Kuvvetleri Komutanlığı (AFRICOM), Rusya’nın Libya’da ve özellikle de Sirte kentindeki paralı askerlere (Wagner) silah ve askeri ekipman gönderdiğini gösteren uydu fotoğraflarını yayınladı.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), dünkü açıklamasında, Rusya’yı, Libya’daki Wagner güçlerine savaş uçakları, hava savunma füzeleri, kara mayını tespit ekipmanları ve zırhlı araçlar da dahil olmak üzere Libya'ya geniş bir askeri ekipman göndermekle suçladı. Pentagon ayrıca bu eylemin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 1970 sayılı Libya'ya silah ambargosu kararını ihlal ettiğini vurguladı.
Pentagon’un açıklamasında, Libya’nın Bingazi kentinin doğusundaki El-Hadim Havalimanı çevresine ait fotoğrafta Rus yapımı IL-76 kargo uçağı, savaş uçakları ve SA-22 Rus hava savunma sisteminin görüldüğüne dikkat çekildi.
AFRICOM Harekat Direktörü Tuğgeneral Bradford Gering, söz konusu uydu fotoğraflarının, Rusya’nın General Halife Hafter’e verdiği destek üzerinden Libya’daki varlığını güçlendirdiklerinin bir kanıtı olduğunu söyledi.
AFRICOM, Mayıs ayında yaptığı açıklamada, en az 14 adet Mig-29 ve Su-24 tipi Rus savaş uçaklarının Libya’da konuşlandığını ayrıca Trablus çevresindeki bölgelerde kara mayını tuzaklama operasyonlarının yürütüldüğünü belgelemişti.
ABD yönetimi Wagner’e gönderilen askeri ekipmanların, BMGK’nın Libya’ya yönelik silah ambargosunun ihlali anlamına geldiğini belirterek, bu eylemin Libya’da çatışan taraflar arasındaki savaşı körüklediğini kaydetti.
Analistler, ABD’nin Libya’da net bir stratejisinin olmamasının, bu ülkedeki uluslararası çatışmaların daha da derinleştirdiğini, ABD’nin güvenlik ve ekonomik çıkarlarını tehdit ettiğini, Rusya’ya Akdeniz bölgesinde etkisini genişletme imkanı verdiğini ifade ediyorlar.
ABD Dışişleri Bakanlığı geçen aylarda, tarafları çatışmalara son vermeye çağıran dengeli açıklamalarda bulundu. Bakanlık uluslararası toplum tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne destek mesajı verdi. Fakat Başkan Donald Trump’ın General Halife Hafter ve güçlerine destek verdiğini ilan etmesi sonrasında ABD, dış politikada çelişkili bir fotoğraf vermişti. Öte yandan ABD’li askeri yetkililer, Rusya’nın yeni askeri konuşlanma faaliyetlerine dikkat çekerek bunun Akdeniz’deki ABD Deniz Güçleri’ni tehdit ettiği noktasında uyarıyor. Analistler, ABD’nin BMGK’nın Libya’ya ilişkin silah ambargosuna uyma çağrısında bulunmasını, Libya için net bir stratejisi olmamasından ve bu ülkenin ABD politikalarında öncelikli sırada yer almadığından kaynaklanabileceğini söylüyorlar. Analistlere göre, Beyaz Saray halihazırda bütünüyle Çin ve İran ajandalarına odaklanmış durumda.
ABD’nin eski Başkanı Barack Obama, NATO’nun 2011’de Libya Devlet Başkanı Muammer el-Kaddafi’yi düşürdüğü operasyona destek vermişti. Ancak Trump yönetimi Kuzey Afrika stratejisini terörizmle mücadele olarak belirledi ve Avrupa ülkelerini bu girişimi üstlenmeye teşvik etti.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.