NASA'nın yeni nesil uzay aracı Perseverance Mars'a gönderildi

NASA'nın yeni nesil uzay aracı Perseverance Mars'a gönderildi
TT

NASA'nın yeni nesil uzay aracı Perseverance Mars'a gönderildi

NASA'nın yeni nesil uzay aracı Perseverance Mars'a gönderildi

Mars'ın keşfinde yeni bir döneme kapı açan NASA'nın yeni nesil uzay aracı Perseverance, potansiyel geçmiş yaşamın izlerini aramak için Florida'nın Cape Canaveral kentinden Mars'a gönderildi. NASA'nın 2.4 milyar dolarlık uzay aracı, Cape Canaveral Hava Kuvvetleri İstasyonundan yerel saatle 07.50'de kalkış yaptı. Aracın önümüzdeki Şubat ayında Mars'a ulaşması bekleniyor.
NASA'nın Mars'ta antik yaşamın izlerini araştırmak ve insanlı yolculuğun yollarını bulmayı amaçladığı Perseverance uzay aracına Ingenuity adı verilen mini bir helikopter de eşlik edecek. Bilim adamlarının Mars'ta geçmiş mikrobiyal yaşamın potansiyel kanıtı olabileceğinden şüphelenmesi üzerine keşfe çıkacak olan Perseverance, karbondioksit açısından zengin Mars atmosferinin unsurlarını gelecekteki astronotlar için oksijen üretmesi üzerine bir deney yapacak. Uydu görüntülerinden 3.5 milyar yıl önce eski bir göl olduğu düşünülen ve Jezerk Crater adı verilen bölgeye gönderilecek olan Perseverance, Mars'a iniş yaptığında kaya ve toprak örneklerini toplayacak.
NASA yöneticisi Jim Bridenstine, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, "Son derece heyecanlıyım. Çünkü Mars 2020'yi Perseverance robotuyla başlatacağız. Ama burada çok daha fazlası var. Tarihte ilk kez Mars'a başka bir dünyada yaşamı bulmak için açık bir görevle gidiyoruz" dedi.
Bridenstine, "Uzaya gitmek her zaman zor. Hiç kolay olmamıştı. Bu durumda her zamankinden daha da zor. Çünkü bir salgının ortasında yapıyoruz" şeklinde konuştu.



Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
TT

Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

İspanya'da Bakır Çağı'na ait bir "mega köy"de ortaya çıkarılan nadir bir balina dişi, 4 bin yıl önce Akdeniz bölgesinde yaşayan İber halkının sanatsal yeteneklerine ışık tuttu.

2018'de İspanya'nın güneybatısındaki Valencina arkeolojik kazı alanında bulunan diş, kendi türü içinde geçmişi o döneme dayanıp İberya'da rastlanan ilk fosil oldu.

PLOS One'da yayımlanan araştırmaya göre diş muhtemelen antik bir kıyı şeridinden toplanarak Bakır Çağı zanaatkarları tarafından özenle işlendi.

4 bin 150 ila 5 bin 300 yıl önce bir sahil köyünde yaşayan zanaatkarlar, dişi muhtemelen kişisel süs eşyaları veya sembolik anlam taşıyan eserler yaparken kullanmıştı.

Çalışmanın belirttiğine göre fosil işlendikten sonra, üzerindeki aşınma ve yıpranma izleri ve yüzeyini kaplayan sert kabuktan anlaşıldığı üzere kasten gömüldü.

Bulgular, yaklaşık 40 bin yıl önce başlayan Eski Taş Çağı'ndan beri fildişinin süs eşyaları, müzik aletleri ve heykellerin yapımında kullanımı hakkındaki anlayışımızı derinleştiriyor.

Fildişi çarpıcı görünümü, dayanıklılığı ve sağlamlığıyla antik toplumların ticaret ve sosyokültürel faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmişti.

Ancak tarih öncesi çağlarda fildişinin kullanımı hakkında bildiklerimizin çoğu, fil, suaygırı, geyik ve ayılar gibi kara hayvanlarından elde edilen fildişinin incelenmesiyle elde edildi.

Daha önceki araştırmalar, İspanya'nın güneyindeki Eski Taş Çağı ve Bakır Çağı toplumlarında fillerden gelen fildişinin kullanıldığını vurgulasa da deniz memelilerinden elde edilen bu malzemenin önemi hakkında pek bir şey bilinmiyor.

Valencina'da bulunan 17 santimetre uzunluğuna, 7 santimetre genişliğine ve 0,5 kilogram ağırlığa sahip balina dişi, geçmişe eşsiz bir bakış sunuyor.

Fosilin analizi, yetişkin bir ispermeçet balinasından geldiğini ortaya çıkarırken, solucanlar ve sülükayaklılardan kaynaklanan aşınma belirtilerinin yanı sıra köpekbalığı ısırığı şüphesi doğuran izler bulundu. Bu izler, fosilin deniz tabanında bir süre kaldığını gösteriyor.

Araştırmacılar ayrıca dişte doğal yollarla oluşamayacak delikler ve belirgin kesik izleri gibi insan faaliyetine dair belirtiler tespit etti.

Araştırmacılar bu gözlemlere dayanarak balinanın muhtemelen doğal nedenlerle öldüğü, ardından cesedinin deniz tabanına battığı ve dişlerinden birinin kıyıya vurmasıyla antik İberler tarafından bulunup kullanıldığı sonucuna vardı.

Makalede şu ifadelere yer veriliyor:

Henüz bir ispermeçet balinası dişinden geldiği tespit edilen fildişi eser bulunmamasına rağmen son zamanlarda Avrupa'daki arkeolojik bağlamlarda deniz kaynaklı fildişi bulgularının ortaya çıkması, tarih öncesi toplumların deniz kaynaklarını kullanımına yönelik araştırmalara yeni bir odak noktası kazandırıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/news