BM Yemen Özel Temsilcisi Riyad’a gidiyor

Griffiths, Haziran sonunda Yemen Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti (BM Yemen Özel Temsilcisi Griffiths’in Twitter hesabı)
Griffiths, Haziran sonunda Yemen Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti (BM Yemen Özel Temsilcisi Griffiths’in Twitter hesabı)
TT

BM Yemen Özel Temsilcisi Riyad’a gidiyor

Griffiths, Haziran sonunda Yemen Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti (BM Yemen Özel Temsilcisi Griffiths’in Twitter hesabı)
Griffiths, Haziran sonunda Yemen Cumhurbaşkanı ile bir araya gelmişti (BM Yemen Özel Temsilcisi Griffiths’in Twitter hesabı)

Birleşmiş Milletler’in (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths kapsamlı çözüm planında yapılacak değişiklikleri görüşmek için gelecek hafta Riyad’a gidecek.
Diplomatik kaynaklar, Yemen hükümetiyle görüşmek ve Yemen krizini sona erdirecek kapsamlı bir çözüm taslağına dair son değişiklikleri tartışmak amacıyla Birleşmiş Milletler’in (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths’in gelecek hafta Riyad’a ziyarette bulunacağını açıkladı.
Kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada Griffiths’in, hükümet ile taslağın ayrıntılarını görüşeceğini söylerken, taslağın taraflar nihai bir çözüme ulaşırken son taslak olmasının beklendiğini vurguladı.
Meşru hükümet, geçen ayın ortalarında BM Temsilcisine kapsamlı bir çözüm taslağı hususunda önerilerini reddettiğini bildirmişti.
İngiltere’nin Yemen Büyükelçisi Michael Aron’a göre BM Yemen Özel Temsilcisi tarafından gelecek hafta meşru Yemen hükümetiyle görüşmek üzere Riyad’a yapılacak ziyaret, kapsamlı bir çözüm taslağını tartışmayı ve endişeleri ele almayı amaçlıyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan Aron, “Geçen Nisan ayında Özel Temsilci ile uzlaşı sağladılar. BM Temsilcisi daha sonra Husilerle istişarelere yöneldi. Meşruiyetin yeni taslakla ilgili hoşnutsuzluğuna da değinen Büyükelçi, meşru hükümetin uzlaşı sağladıkları taslağa bağlı olduklarını, böylece müzakerelerin devam ettiğini vurguladı.
İngiltere Büyükelçisi, BM Temsilcisinin ‘meşru hükümet ile görüşmeler sonrasında, bu görüşleri son taslağa dahil edeceğini, çünkü sona çok yaklaştıklarını’ ifade etti.
Öte yandan Yemenliler, güvenliği sağlamanın ve silahlı oluşumların Savunma ve İçişleri Bakanlıklarına entegre olmasının yanı sıra, ilerleyen haftalarda yeni hükümetin kurulmasını, devlet kurumlarını yeniden inşa etmeye ve kaynaklarını kontrol etmeye odaklanacak yeni bir dönemin başlamasını bekliyor.
Yemenli yetkililer, kurtarılmış alanlardaki halka hizmet sağlamanın ve yaşam standartlarının iyileştirmenin bir sonraki hükümetin en önemli öncelikleri arasında olması gerektiğini düşünüyor.
Meşru hükümet ve Güney Geçiş Konseyi, 30 gün içerisinde Dr. Muin Abdulmelik başkanlığında, kuzey ve güney arasında yeni bir hükümetin kurulmasına olanak tanıyan Riyad Anlaşması’nı uygulamak için geçen hafta Suudi Arabistan tarafından sağlanan bir mekanizma üzerinde anlaştı.
Yemen Cumhurbaşkanının Danışmanı Abdulaziz el-Muflihi’ye göre devlet kurumlarını yeniden inşa etmek, kaynakları kontrol etmek yeni hükümetin en önemli önceliği olmalı. Bu çerçevede Şarku’l Avsat’a konuşan Muflihi, güvenliğin sağlanması, silahlı oluşumların Savunma ve İçişleri Bakanlıklarının sistemlerine entegre olması, halka yönelik hizmetlerin etkinleştirilmesi ve mümkün olan en kısa sürede geçim kaynaklarının iyileştirilmesi meselelerinin de masada olması gerektiğini kaydetti.
Muflihi, Yemeniler için kendilerini farklı şekilde tanıtma fırsatının mevcut olduğunu, zira anlaşmanın bölgesel ve uluslararası toplumun desteğini taşıdığını söylerken, anlaşmanın başarısı için bir itici gücü temsil eden Suudi Arabistan Savunma Bakanı Yardımcısı Prens Halid bin Selman’ın oynadığı büyük role de özgüde bulundu.
Yemen Cumhurbaşkanının danışması Dr. Muhammed el-Amiri ise, ‘önceki dönemde hüküm süren kaotik koşulları terk eden yeni bir çağ başlatarak Yemen vatandaşlarını güvence altına almak’ başta olmak üzere yeni hükümetin önünde birçok konu olduğunu ifade etti. Amiri, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, kurtarılmış alanlardaki koşulların düzeltilmesi ve son dönemde geride bıraktığı güvenlik dengesizlikleri gibi gerginliklerin üstesinden gelinmesinin de en önemli öncelikler arasında yer aldığını kaydetti.
Dr. Muhammed el-Amiri, “Güvenlik, her şeyin temelidir. O olmadan hükümet, kurtarılmış alanlarda devlet kurumları kurmak, silahlı grupları ordu ve güvenlik sistemlerine entegre etmek, Aden’deki kampları kaldırmak, askeri plan uyarınca belirli alanlara konuşlanmak başta olmak üzere görevlerini yerine getiremeyecektir” dedi.
Cumhurbaşkanının danışmanı, sağlık hizmetlerinin, elektrik, su, yollar, eğitimin yanı sıra halkın çektiği acıyı hafifletmek ve para biriminin düşüşünü durdurmak suretiyle hizmet araçlarının, hükümetin önceliklerinin ön saflarında olması gerektiğini vurguladı.
Dr. Muhammed el-Amiri ayrıca, yeni koşulların, Suudi Arabistan tarafından denetlenen ve pusulanın gerçek düşman olan Husilere dönmesine katkıda bulunan Riyad anlaşmasının meyvelerinden biri olduğuna dikkati çekti.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.