600 bin yıl önce Mars’tan gelen göktaşı evine dönüyor

NASA'nın keşif aracı Perseverence, bu hafta Mars'a yolculuğuna başlıyor (NASA)
NASA'nın keşif aracı Perseverence, bu hafta Mars'a yolculuğuna başlıyor (NASA)
TT

600 bin yıl önce Mars’tan gelen göktaşı evine dönüyor

NASA'nın keşif aracı Perseverence, bu hafta Mars'a yolculuğuna başlıyor (NASA)
NASA'nın keşif aracı Perseverence, bu hafta Mars'a yolculuğuna başlıyor (NASA)

NASA’nın bu hafta Mars’a doğru yola çıkacak aracıyla birlikte küçük bir kaya parçası da uzaya uçacak.
Perşembe fırlatılacak Perseverance isimli Mars aracı, Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nde bulunan madeni para büyüklüğündeki bir Mars taşını evine geri götürecek.
Söz konusu yolculuk, NASA’nın Mars 2020 keşif gezisinin önemli bir parçası. Perseverance, Kızıl Gezegen’e indikten sonra, burada kayaç örnekleri toplamaya ve geçmiş yaşam işaretlerini aramaya başlayacak.
Uzay mühendislerine göre bu bazalt taş da uzay aracının üzerindeki dedektörlerin kalibrasyonunda kullanılacak.
Doğa Tarihi Müzesi’nin meteor küratörü Profesör Caroline Smith, uzaya fırlatılacak taşların Mars’tan geldiğine emin olduklarını söyledi. 
Aynı zamanda Mars 2020 projesinin üyelerinden Smith, “Bu göktaşı içinde hapsolmuş küçük gaz kabarcıkları Mars atmosferiyle tamamen aynı bileşime sahip, kayamızın oradan geldiğini biliyoruz” diye konuştu.
Mars taşının 600 veya 700 bin yıl önce bir asteroidin ya da kuyruklu yıldızın gezegene çarptığı sırada uzaya savrulduğu ve Dünya’ya ulaştığı düşünülüyor.
SAU 008 ismi verilen göktaşı, 1999’da Umman'da bulunmuştu ve o zamandan beri müzede korunuyordu.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, NASA görevine katılacaklar arasında Mars taşının yanı sıra ünlü dedektif Sherlock Holmes ve yardımcısı Watson da bulunuyor.
Perseverence’a kurulan ve isimlerini ünlü polisiye karakterlerinden alan SHERLOC ve WATSON adlı iki aygıt, kayaların kimyasal bileşimini deşifre edecek.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT