ABD’de, koronavirüse bağlı ölümlerin bu yılın sonuna kadar 300 bine ulaşmasından endişe ediliyor

Miami’de koronavirüs testi olmayı bekleyen 
ABD’liler. (EPA)
Miami’de koronavirüs testi olmayı bekleyen ABD’liler. (EPA)
TT

ABD’de, koronavirüse bağlı ölümlerin bu yılın sonuna kadar 300 bine ulaşmasından endişe ediliyor

Miami’de koronavirüs testi olmayı bekleyen 
ABD’liler. (EPA)
Miami’de koronavirüs testi olmayı bekleyen ABD’liler. (EPA)

Washington Üniversitesi’nden sağlık uzmanları Kovid-19’a bağlı ölümlerin önümüzdeki Aralık ayına kadar 300 bine ulaşmasını bekliyor. Reuters’a göre söz konusu uzmanlar, insanların salgın tehlikesini umursamama halinden geri adım atmaları ve özellikle de maske takarak koruyucu tedbirlere daha sıkı bağlı kalmaları halinde 70 bin kişinin kurtarılabileceğini sözlerine ekledi. Uzmanlar, son zamanlarda salgının devam ettiği Arizona, California, Florida ve Texas gibi eyaletlerdeki bulaş vakalarında azalma olduğunu, özellikle Colorado, Idaho, Kansas, Kentucky, Mississippi, Missouri, Ohio, Oklahoma, Oregon ve Virginia gibi diğer eyaletlerde ise salgının tekrar yayılmasını bekleniyor. Üniversitenin Sağlık Enstitüsü Müdürü Christopher Murray vatandaşların hastalığın zirve yaptığı dönmede koruyucu tedbirlere bağlı kaldığını ancak bugün tüm tedbirleri bırakarak normal yaşama geri döndüklerini söyledi. Johns Hopkins Üniversitesi perşembe günü yaptığı açıklamada ABD’de 24 saat içerisinde 2 binden fazla kişinin öldüğünü duyurdu. Bu, geçen mayıs ayından bu yana kaydedilen en yüksek sayı olarak kayıtlara geçti. Açıklamada ayrıca 58 bin kişinin daha salgına yakalandığına dikkat çekildi.
ABD’li yetkililer, önlemlere uyulmaması halinde hastalığın diğer büyük şehirlere de yayılabileceği konusunda uyardı. Diğer yandan ilaç şirketleri virüse karşı aşı geliştirme çalışmalarına devam ediyor. Başkan Donald Trump perşembe günü yaptığı açıklamada düzenlenecek başkanlık seçimlerinden önce virüse karşı etkili bir aşı üretileceği yönünde beklentisi olduğunu söyledi.
Temmuz ayının son iki haftasında hastalıktan etkilenenlerin sayısında artış yaşandı. Bu sebeple California, Texas ve Filorida gibi çeşitli eyaletlerdeki restoranlar ve mağazalar yeniden kapatıldı.
Bazı kesimler, ABD Başkanı Donald Trump’ı, Beyaz Saray veya Cumhuriyetçi yetkililerle Demokrat Parti arasında koronavirüse ilişkin yeni bir federal yardım paketi ile ilgili devam eden müzakereleri kasıtlı olarak engellemekle suçladı. Bunun nedeninin Trump’ın, 3 Kasım’da düzenlenecek olan başkanlık seçimlerinden önce olası bir yardım paketini engelleyerek bu başarısızlıktan yararlanma girişimi olduğunu düşünüyorlar.
Perşembe günü Demokratlarla milyonlarca işsiz ABD’liye hizmet deste olması muhtemel yeni ekonomik destek planı konusunda yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlandı. Özellikle cuma günü yayınlanan istihdam raporuna göre ABD işgücü piyasası geçen Haziran’daki 4,8 milyonluk sıçramadan sonra 1,8 milyon istihdamla çok daha az bir artış gösterdi. Bu durum kısmi kapanmanın geri dönüşüyle ekonomik faaliyetlerdeki yavaşlamanın bir göstergesi olarak yorumlandı. İşsizlik oranı ancak yüzde 10,2’ye geriledi.
Beyaz Saray’daki üst düzey yetkililerden Mark Meadows, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer ve Maliye Bakanı Steven Mnuchin’in hazır bulunduğu toplantının sona ermesinin ardından yaptığı açıklamada Başkan Trump’ın defalarca kez bu toplantıyı aradığını ancak büyük sorunları çözüme kavuşturamadıklarını söyledi. Pelosi, “görüşmenin tartışmalı geçtiğini çünkü virüs salgınını başından bu yana ciddiye almadıklarını, şu anda da salgının sonuçlarını ciddiye almadıkları için anlaşmanın zor olduğunu” vurguladı.
Başkan Trump dün yapığı açıklamada bu sabaha kadar idari bir emir imzalayacağını ve ekibine de bu yönde hazırlık yapmasını emrettiğini doğruladı. Trump, Twitter’da paylaştığı mesajda şu ifadelere yer verildi:
“Kurmaylarımı maaşlardaki verginin düşürülmesi, kiracıların zorunlu tahliyeden korunması, işsizlik yardımlarının uzatılması ve öğrenci borçlarını ödeme seçenekleri hakkındaki kararname üzerinde çalışmaya devam edilmesi için yönlendirdim.”
Demokratlar ve Cumhuriyetçiler, aralarında zarar eden küçük işletmelere destek verilmesi ve geçen hafta sona eren ek 600 dolarlık işsizlik yardımlarına yaklaşık 350 dolarlık bir ilave yapılmasını da içeren yeni bir paket üzerinde anlaşmaya çalışıyor.



İran geniş çaplı füze tatbikatlarına başladı

Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
TT

İran geniş çaplı füze tatbikatlarına başladı

Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.

İran medyası, ülke genelindeki çeşitli illerde füze denemelerinin başladığını bildirdi.

İran Devrim Muhafızları'na bağlı Fars Haber Ajansı, görgü tanıklarının ifadelerine ve vatandaşlardan gelen haberlere dayanarak, İran genelinde çeşitli yerlerde füze denemelerinin yapıldığını belirtti.

Haberlere göre, füzeler Loristan eyaletinin başkenti Hürremabad'da, Batı Kürdistan eyaletinin (batı) Mahabad şehrinde, İsfahan'da, Tahran'da (merkez) ve ülkenin kuzeydoğusundaki Horasan eyaletinin başkenti Meşhed'de görüldü.


Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
TT

Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)

ABD’nin Miami kentinde yapılan Gazze anlaşması çerçevesindeki dörtlü arabuluculuk toplantısının sonuçları, haftalar sürebilecek istişarelere işaret ediyor. İsrail kaynaklarından sızan bilgiler, Gazze Şeridi’nin kontrol altındaki alanının yüzde 50’sinden fazlasını kapsayan ve Hamas’ın bulunmadığı bölgede silahsızlandırma olasılığına dair ipuçları veriyor.

Sızıntılar, sarı hat bölgesinde ikinci aşamadan bağımsız kısmi bir yeniden imar planının hazırlandığını öne sürüyor. Uzmanlar, bu hamleyi, arabulucular ve Hamas üzerinde baskı kurmak için bir araç olarak değerlendiriyor; amaç, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahlarını bırakmasını sağlamak.

Uzmanlar, tek taraflı girişimlerin, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını aksatabileceğini ve İsrail’in bölgeyi bölme ve tamamen çekilmeme hedeflerine hizmet edebileceğini belirtiyor. İlk aşaması 10 Ekim’de uygulamaya konulan barış planının maddeleri de bu olasılıklara işaret ediyor.

İsrail Kanal 12 televizyonuna konuşan bir güvenlik kaynağı, ordunun sarı hat bölgesinde silahsızlandırma çalışmalarını tamamlamak üzere olduğunu belirtti. Kaynağa göre, söz konusu bölge Gazze Şeridi’nin doğusunda yer alıyor ve toplam alanın yaklaşık yüzde 52’sini kapsıyor.

Ekim ayında imzalanan Gazze anlaşmasından bu yana, sarı hat içinde faaliyet gösteren altı tugay, yer üstü ve yer altındaki altyapının onlarca kilometresini yok etti. Aynı kaynak, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahsızlandırmanın önemine dikkat çekti.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel’den aktardığına göre İsrail ordusu cumartesi günü, Han Yunus’un güneyinde sarı hattın İsrail tarafında Hamas’a ait tünellerin patlatıldığını ve yıkıldığını gösteren görüntüler paylaştı.

Bu adımlar, Yedioth Ahronoth gazetesinin yaklaşık bir hafta önce aktardığı habere göre, Tel Aviv’in, ABD talebi üzerine Gazze Şeridi’nde enkaz kaldırma maliyetlerini karşılamayı ve geniş çaplı mühendislik çalışmalarını üstlenmeyi ilk etapta kabul etmesinin ardından geldi. Haberde, Refah bölgesinde yeniden imar için bir alanın boşaltılmasının planlandığı ifade edildi.

Buna karşılık Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati cumartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde yeniden imar çalışmalarının acilen başlatılması gerektiğini vurguladı. Abdulati, tek taraflı çözümleri veya Filistin topraklarının demografik ve coğrafi yapısını değiştirme girişimlerini reddettiklerini ve Filistin halkının topraklarından zorla çıkarılmasına izin verilmeyeceğini belirtti.

dcfr
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hattı temsil eden beton blok (AFP)

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve İsrail konularında uzman akademisyen Ahmed Fuad Enver, sarı hattın silahsızlandırılmasıyla ilgili açıklamaların İsrail tarafından yapılan belirsiz ve baskı amaçlı beyanlar olduğunu belirtti. Enver, bu adımların ikinci aşamayı etkilemeyi amaçladığını vurguladı.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal ise sızıntıları, arabulucular ve Hamas üzerinde ‘doğrudan baskı’ kurma girişimi olarak nitelendirdi. Nazzal, Hamas’ın silahsızlandırılmasının zaman alacağını ve uygulanmasının zorluklar içereceğini, ayrıca İsrail içinde sahte zafer algısı yaratmayı hedeflediğini ifade etti.

Söz konusu tartışmalar, Miami’de yapılan toplantının sonuçlarıyla eş zamanlı olarak gerçekleşti. Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi temsil eden arabulucuların açıklamasına göre, ABD’nin gönderdiği diplomat Steve Witkoff’un X hesabından aktardığı mesajda, ikinci aşama görüşmelerinde Gazze’de birleşik otorite altında sivil ve kamu düzeninin korunmasını sağlayacak bir yönetim organının güçlendirilmesine vurgu yapıldığı belirtildi. Arabulucular, geçiş sürecinde sivil ve güvenlik alanları ile yeniden inşayı yönetmek üzere Barış Konseyi’nin kurulması ve aktif hale getirilmesine destek verdiklerini açıkladı.

xscdfg
Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü mensupları, 2023 yılında er-Rimal mahallesinde yıkılan bir binanın enkazı arasında ceset arıyor. (AFP)

Arabulucular, tüm taraflara yükümlülüklerini yerine getirme, itidal gösterme ve denetim mekanizmalarıyla iş birliği yapma çağrısında bulundu. Ayrıca ikinci aşamanın uygulanmasını ilerletmek amacıyla önümüzdeki haftalarda görüşmelerin devam edeceği açıklandı.

Ahmed Fuad Enver, ikinci aşama için geri sayımın başladığını belirterek, “İsrail’in bu aşamaya girmesi için zorunlu bir süreç olacak… Ocak ayında bunu görebiliriz” dedi.

Nizar Nazzal ise Miami toplantısının ikinci aşamanın ana hatlarını çizdiğini, Barış Konseyi, Gazze Yönetim Komitesi ve istikrar güçlerinin oluşturulmasının uygulamaya konduğunu söyledi. Nazzal, buna bağlı olarak İsrail’in, silahsızlandırma ve saldırıların devamı gibi engellere rağmen ABD baskısı altında ikinci aşamaya katılmak zorunda kalacağını ifade etti.


İran: Füze programımız savunma amaçlıdır ve müzakere konusu değildir

Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
TT

İran: Füze programımız savunma amaçlıdır ve müzakere konusu değildir

Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün yaptığı açıklamada, İran’ın füze programının savunma amaçlı olduğunu ve müzakere edilemeyeceğini belirtti.

Bekayi, “İran'ın saldırganları caydırmak için tasarlanmış savunma yetenekleri hakkında hiçbir koşulda tartışma yapılmasına yer yoktur” dedi.

Amerikan medyasında yer alan haberlere göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’dan İran’ın balistik füze programındaki herhangi bir genişlemenin hızlı bir müdahaleyi gerektirebilecek bir tehdit oluşturduğunu belirten bir brifing alması bekleniyor.

sdf
İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), ülkenin güneyindeki Hürmüz Boğazı'nda düzenlenen askeri tatbikat sırasında füze ateşledi. (EPA)

İsrailli güvenlik kaynakları, İran’ın nükleer programını yeniden canlandırma yönünde adımlar atmaya başladığına dair bir dizi işaret bulunduğunu, ancak uranyum zenginleştirmeyi henüz yeniden başlatmadığını açıkladı. Şarku’l Avsat’ın Maariv gazetesinden aktardığına göre, son haftalarda İsrail ve ABD’nin önceki saldırılarında tahrip edilen nükleer reaktörler çevresinde sürekli bir hareketlilik gözlemleniyor.

Kaynaklar, ayda ortalama 3 bin balistik füze üretimi için yoğun çabalar sarf edildiğini belirtti. Bu füzeler eski nesil ve düşük isabetli olmasına rağmen, hedeflerine ulaşanlar ciddi yıkıma yol açabiliyor.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise dün yaptığı açıklamada, Tahran’ın ‘yeni bir saldırı olasılığını göz ardı etmediğini’, ancak ülkenin ‘tam anlamıyla ve öncesine göre daha fazla’ hazır olduğunu belirtti. Arakçi, bu hazırlığın amacının savaşı önlemek olduğunu, savaş istemek olmadığını vurguladı ve İran’ın haziran ayındaki saldırılarda zarar gören altyapıyı yeniden inşa ettiğini kaydetti.

fgt
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve ekibi, 12 Nisan'da Maskat'ta Amerikan heyetiyle yapılan dolaylı görüşmelerin ardından gerçekleştirilen ilk tur görüşmelerin arasında (Arşiv – AFP)

Nükleer tesislerine yönelik saldırılardan önce İran, uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştiriyordu. Bu oran, askeri kullanım seviyesine yakın kabul ediliyor. UAEA, savaşın başlaması sırasında İran’ın yaklaşık 441 kilogram bu düzeyde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğunu bildirmiş, ancak 13 Haziran’dan bu yana stokları doğrulamanın mümkün olmadığını açıklamıştı.

Batılı ülkeler, bu seviyede zenginleştirmenin sivil bir ihtiyaç olmadığını savunurken, UAEA İran’ın yüzde 60 oranında uranyum zenginleştiren, nükleer silaha sahip olmayan tek ülke olduğunu belirtiyor.