ABD’de, koronavirüse bağlı ölümlerin bu yılın sonuna kadar 300 bine ulaşmasından endişe ediliyor

Miami’de koronavirüs testi olmayı bekleyen 
ABD’liler. (EPA)
Miami’de koronavirüs testi olmayı bekleyen ABD’liler. (EPA)
TT

ABD’de, koronavirüse bağlı ölümlerin bu yılın sonuna kadar 300 bine ulaşmasından endişe ediliyor

Miami’de koronavirüs testi olmayı bekleyen 
ABD’liler. (EPA)
Miami’de koronavirüs testi olmayı bekleyen ABD’liler. (EPA)

Washington Üniversitesi’nden sağlık uzmanları Kovid-19’a bağlı ölümlerin önümüzdeki Aralık ayına kadar 300 bine ulaşmasını bekliyor. Reuters’a göre söz konusu uzmanlar, insanların salgın tehlikesini umursamama halinden geri adım atmaları ve özellikle de maske takarak koruyucu tedbirlere daha sıkı bağlı kalmaları halinde 70 bin kişinin kurtarılabileceğini sözlerine ekledi. Uzmanlar, son zamanlarda salgının devam ettiği Arizona, California, Florida ve Texas gibi eyaletlerdeki bulaş vakalarında azalma olduğunu, özellikle Colorado, Idaho, Kansas, Kentucky, Mississippi, Missouri, Ohio, Oklahoma, Oregon ve Virginia gibi diğer eyaletlerde ise salgının tekrar yayılmasını bekleniyor. Üniversitenin Sağlık Enstitüsü Müdürü Christopher Murray vatandaşların hastalığın zirve yaptığı dönmede koruyucu tedbirlere bağlı kaldığını ancak bugün tüm tedbirleri bırakarak normal yaşama geri döndüklerini söyledi. Johns Hopkins Üniversitesi perşembe günü yaptığı açıklamada ABD’de 24 saat içerisinde 2 binden fazla kişinin öldüğünü duyurdu. Bu, geçen mayıs ayından bu yana kaydedilen en yüksek sayı olarak kayıtlara geçti. Açıklamada ayrıca 58 bin kişinin daha salgına yakalandığına dikkat çekildi.
ABD’li yetkililer, önlemlere uyulmaması halinde hastalığın diğer büyük şehirlere de yayılabileceği konusunda uyardı. Diğer yandan ilaç şirketleri virüse karşı aşı geliştirme çalışmalarına devam ediyor. Başkan Donald Trump perşembe günü yaptığı açıklamada düzenlenecek başkanlık seçimlerinden önce virüse karşı etkili bir aşı üretileceği yönünde beklentisi olduğunu söyledi.
Temmuz ayının son iki haftasında hastalıktan etkilenenlerin sayısında artış yaşandı. Bu sebeple California, Texas ve Filorida gibi çeşitli eyaletlerdeki restoranlar ve mağazalar yeniden kapatıldı.
Bazı kesimler, ABD Başkanı Donald Trump’ı, Beyaz Saray veya Cumhuriyetçi yetkililerle Demokrat Parti arasında koronavirüse ilişkin yeni bir federal yardım paketi ile ilgili devam eden müzakereleri kasıtlı olarak engellemekle suçladı. Bunun nedeninin Trump’ın, 3 Kasım’da düzenlenecek olan başkanlık seçimlerinden önce olası bir yardım paketini engelleyerek bu başarısızlıktan yararlanma girişimi olduğunu düşünüyorlar.
Perşembe günü Demokratlarla milyonlarca işsiz ABD’liye hizmet deste olması muhtemel yeni ekonomik destek planı konusunda yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlandı. Özellikle cuma günü yayınlanan istihdam raporuna göre ABD işgücü piyasası geçen Haziran’daki 4,8 milyonluk sıçramadan sonra 1,8 milyon istihdamla çok daha az bir artış gösterdi. Bu durum kısmi kapanmanın geri dönüşüyle ekonomik faaliyetlerdeki yavaşlamanın bir göstergesi olarak yorumlandı. İşsizlik oranı ancak yüzde 10,2’ye geriledi.
Beyaz Saray’daki üst düzey yetkililerden Mark Meadows, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer ve Maliye Bakanı Steven Mnuchin’in hazır bulunduğu toplantının sona ermesinin ardından yaptığı açıklamada Başkan Trump’ın defalarca kez bu toplantıyı aradığını ancak büyük sorunları çözüme kavuşturamadıklarını söyledi. Pelosi, “görüşmenin tartışmalı geçtiğini çünkü virüs salgınını başından bu yana ciddiye almadıklarını, şu anda da salgının sonuçlarını ciddiye almadıkları için anlaşmanın zor olduğunu” vurguladı.
Başkan Trump dün yapığı açıklamada bu sabaha kadar idari bir emir imzalayacağını ve ekibine de bu yönde hazırlık yapmasını emrettiğini doğruladı. Trump, Twitter’da paylaştığı mesajda şu ifadelere yer verildi:
“Kurmaylarımı maaşlardaki verginin düşürülmesi, kiracıların zorunlu tahliyeden korunması, işsizlik yardımlarının uzatılması ve öğrenci borçlarını ödeme seçenekleri hakkındaki kararname üzerinde çalışmaya devam edilmesi için yönlendirdim.”
Demokratlar ve Cumhuriyetçiler, aralarında zarar eden küçük işletmelere destek verilmesi ve geçen hafta sona eren ek 600 dolarlık işsizlik yardımlarına yaklaşık 350 dolarlık bir ilave yapılmasını da içeren yeni bir paket üzerinde anlaşmaya çalışıyor.



Amerikan bankalarından Arjantin'e soğuk duş

Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
TT

Amerikan bankalarından Arjantin'e soğuk duş

Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)
Milei - Trump yakınlığının ekonomik boyuta taşınması, Arjantin'de "ABD içişlerimize karışacak" korkusunu büyüttü (AFP)

Wall Street Journal'ın (WSJ) özel haberine göre JPMorgan Chase, Bank of America ve Citigroup, Arjantin'e 20 milyar dolarlık kredi vermekten vazgeçti.

Amerikan gazetesinin kaynakları, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'yi desteklemek isteyen Donald Trump yönetiminin çağrısıyla harekete geçen bankaların bunun yerine daha küçük bir paket hazırladıklarını söyledi. 

WSJ, geçen ay ad ve görevlerini açıklamadığı kaynaklara dayandırdığı haberde bankaların kendilerini riske atmadan kredi vermeye çalıştığını bildirmişti. 

Normalde bu tarz işlemleri kendileri yürüten bankaların ABD Hazine Bakanlığı'na Buenos Aires yönetiminin kendilerine nasıl bir teminat verebileceğini sorduğu ve yeterli güvenceyi alamazlarsa ekonomik istikrarsızlığın sürdüğü Arjantin'e kredinin çıkmayabileceği aktarılmıştı. 

WSJ'nin yeni haberinde 20 milyar dolarlık krediden vazgeçen üç bankanın yaklaşık 5 milyar dolarlık bir repo anlaşması hazırladığı ve bu parayı birkaç ay içinde geri almayı planladığı belirtildi. 

Ancak müzakerelerin daha başlangıç aşamasında olduğu ve koşulların değişebileceği ya da anlaşmanın hiç yapılmayabileceği de vurgulandı. 

Buenos Aires yönetiminin ocakta ödemesi gereken 4 milyar dolarlık borcunu bu anlaşmayla kapaması bekleniyor. 

Arjantin, ABD Hazine Bakanlığı'yla yaptığı döviz takası anlaşmasıyla 20 milyar dolara erişmişti. Bu miktarın ne kadarının kullanıldığı net değil. 

ABD Hazine Bakanlığı'ndan WSJ'ye yapılan açıklamada "Birleşik Devletler, Başkan Milei ve Bakan Caputo'nun Arjantin'i Yeniden Harika Yapma konusundaki temel prensiplere bağlılığına güvenmeyi sürdürüyor" dendi. 

Diğer yandan Hazine Bakanlığı'nın bazı eski yetkilileri, ABD'nin Arjantin'e maddi desteğinin boyutlarının net bir şekilde kamuoyuna açıklanmadığını söylüyor. 

Barack Obama dönemi yetkililerinden Brad Setser da bunlardan biri:

Esasen bu paranın nasıl kullanıldığına dair hiçbir bilgi yok. Vergi mükelleflerinden alınan paranın verildiği düşünüldüğünde, bu sıradışı bir durum.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Çin'in Japonya'ya öfkelenmesinin asıl sebebi ne?

Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
TT

Çin'in Japonya'ya öfkelenmesinin asıl sebebi ne?

Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, göreve geldiğinden beri orduyu modernize etmeye çalışıyor (Reuters)

Çin'le Japonya arasında Tayvan meselesi nedeniyle çıkan gerginlik sürüyor. 

Pekin ve Tokyo'yu karşı karşıya getiren gerginlik, Japonya Başbakanı Sanae Takaiçi'nin Parlamento'da 7 Kasım'da düzenlenen oturumda yaptığı açıklamayla patlak vermişti. 

Takaiçi, Tayvan Boğazı'na yönelik muhtemel müdahaleyi "ülkesini tehdit eden bir hareket" olarak göreceğini, böyle bir durumda askeri güç kullanılabileceğini belirtmişti. Böylelikle ilk kez bir Japon başbakanı, Tayvan'ın işgali halinde ülkenin askeri müdahalede bulunacağını açıkça söylemişti. 

Pekin yönetimiyse Takaiçi'den sözlerini geri almasını istemiş, başbakan bunu reddedince Japonya'nın Pekin Büyükelçisi Kenji Kanasugi'yi çağırarak Tokyo'ya protesto notası vermişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı, güvenlik koşullarının uygun olmadığı gerekçesiyle Japonya'ya seyahat uyarısı da yayımlamıştı. Çin Eğitim Bakanlığı da öğrencilere, güvenlik riskleri nedeniyle Japonya'da "eğitim koşullarının uygun olmadığı" uyarısında bulunmuştu.

Pekin'in Osaka Başkonsolosu Şüe Cien'in "kendilerine saldıran kirli bir boynu tereddüt etmeden kesmeleri gerekeceğini" yazdığı sosyal medya gönderisi de krizi körüklemişti. Japonya, diplomatın "gönüllü olarak ülkesine dönmesini" talep etmişti. 

Ancak CNN'in analizinde, Pekin'in asıl "Asya'daki askeri dengelerin değişme olasılığından endişelendiği" yorumu yapılıyor. 

Tokyo yönetimi, II. Dünya Savaşı'nda 1937-1945'te Çin'i işgal etmişti. İmparatorluk Ordusu, 1895-1945'te de Tayvan'ı da kolonileştirmişti. 

Geçen ay göreve gelen Takaiçi, Japonya'nın savunma harcamalarını marta kadar Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 2'sine çıkaracaklarını duyurmuştu. Merkez sağ Liberal Demokrat Parti (LDP) lideri, Parlamento'da yaptığı ilk konuşmada Asya-Pasifik bölgesinde Çin, Kuzey Kore ve Rusya'yla artan gerilimlere dikkati çekmişti. 

Analizde, Pekin yönetiminin "Japonya'nın Çin'in yükselişini tehdit edebilecek askeri emelleri olduğunu" düşündüğüne dikkat çekiliyor. 

Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) resmi gazetesi Halkın Günlüğü'nde 17 Kasım'da yayımlanan bir köşe yazısında şu ifadeler kullanılmıştı: 

İlk kez bir Japon lider Tayvan'a silahlı müdahale niyetini dile getirdi ve Çin'e karşı askeri tehditte bulundu. Bunun arkasında, Japonya'nın sağcı güçlerinin pasifist Anayasa'nın kısıtlamalarından kurtulup ‘askeri güç' statüsü elde etme yönündeki tehlikeli girişimi yatıyor.

CNN'in analizinde, Takaiçi'nin savunma bütçesini artırdığı gibi ABD Başkanı Donald Trump'la daha yakın ilişkiler kurmayı hedeflediğine de dikkat çekiliyor. 

Singapur Ulusal Üniversitesi'nden Chong Ja Ian, Çin'in "ilk baştan Takaiçi'yi köşeye sıkıştırmayı" hedeflediğini ve Japonya'ya savunma harcamalarını artırmaması için gözdağı vermeyi istediğini söylüyor. 

Independent Türkçe, CNN, Reuters


ABD’nin Ukrayna barış planında “tam af” detayı

Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
TT

ABD’nin Ukrayna barış planında “tam af” detayı

Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)
Ukrayna'nın baştan beri yanaşmadığı toprak tavizi seçeneğini kabul edip etmeyeceği henüz belli değil (AFP)

ABD'nin Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırmak için hazırladığı 28 maddelik plan, Kiev yönetiminin birçok taviz vermesini öngörüyor. 

Wall Street Journal'ın (WSJ) incelediği taslak metne göre Ukrayna'dan işgal altındaki Donbas bölgesini Rusya'ya vermesi isteniyor. Ayrıca Ukrayna ordusunun 600 bin personelle sınırlandırılması ve ülkenin NATO'ya katılımının rafa kaldırılması talep ediliyor. 

Planın kabul edilmesi halinde Rusya'nın birçok talebi de gerçekleştirilmiş olacak. 

Bu hafta ABD heyetiyle toplantı yapan Ukrayna lideri Volodimir Zelenski, adil bir barış talep ettiklerini belirterek, "Bağımsızlığımıza, egemenliğimize ve Ukrayna halkının onuruna saygılı koşullar sağlayan değerli bir barış istiyoruz" demişti.

Ukrayna lideri 18 Kasım'da Ankara'yı da ziyaret ederek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşmüştü. Zelenski "Acil bir barış ve bunun için güvenlik garantisi sağlanmasını istiyoruz" demiş, Erdoğan da "Adil ve kalıcı barışın önünü açacak önerileri Rusya'yla da ele almakta kararlıyız" ifadelerini kullanmıştı.

Diğer yandan WSJ'nin aktardığına göre anlaşmada son dönemde Ukrayna'yı çalkalayan yolsuzluk soruşturmasıyla ilgili bir maddede yer alıyor. Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla gazeteye konuşan üst düzey bir ABD'li yetkili, basına sızan taslak metinde Kiev yönetiminin sonradan önemli bir değişikliğe gittiğini belirtiyor. 

Buna göre taslakta yolsuzluk iddialarının detaylandırılması amacıyla, "Ukrayna, aldığı tüm yardımları kapsamlı denetime tabi tutacak ve hataları düzeltmek ya da savaştan yasadışı kazanç sağlayanları cezalandırmak için yasal bir mekanizma oluşturacak" maddesi yer alıyordu. 

Kiev'in bu maddenin "savaştaki tüm taraflar savaş sırasındaki eylemleri için tam af alacak ve gelecekte herhangi bir talepte veya bulunmayacaklarını kabul edecekler" şeklinde değiştirilmesini istediği aktarılıyor. 

Ayrıca Rusya'nın büyük kısmı Avrupa bankalarında yer alan 300 milyar dolarlık dondurulmuş varlıklarının akıbetinin de anlaşma çerçevesinde belirlenmesi bekleniyor. 

ABD'nin öncülüğünde hazırlanan plana Avrupa'dan tepkiler de geldi. Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot dünkü açıklamasında "Barış, teslimiyet anlamına gelemez. Ukrayna'nın teslimiyetini istemiyoruz" dedi. 

Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski de Ukrayna ordusuna sınırlandırma getirilmemesi gerektiğini belirterek, bunun yerine Rusya'nın "saldırgan potansiyelinin" törpülenmesi çağrısında bulundu. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN, New York Post, Washington Post