BAE, İsrail ile normalleşme için ortak bir yol haritası belirleneceğini açıkladı

Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan (DPA)
Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan (DPA)
TT

BAE, İsrail ile normalleşme için ortak bir yol haritası belirleneceğini açıkladı

Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan (DPA)
Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan (DPA)

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve İsrail, tarihi olarak nitelendirilen bir adım atarak ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan arasında dün gerçekleşen bir telefon görüşmesinin ardından, İsrail'in Batı Şeria’daki ilhak planlarını askıya alması karşılığında ikili ilişkilerin tamamen normalleştirilmesi için anlaşmaya vardı.
 Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan dün yaptığı açıklamada, “Bugün (dün) ABD Başkanı Trump ve İsrail Başbakanı Netanyahu ile yaptığım telefon görüşmesinde İsrail’in Filistin topraklarını ilhak planlarını durdurmaya karar verildi. BAE ve İsrail, ikili ilişkilere yol açan ortak işbirliği tesisine yönelik bir yol haritası belirlemeyi de kabul etti” diye konuştu.
 Şeyh Muhammed bin Zayed ve İsrail Başbakanı Netanyahu, bölgeye barış getirme çabaları ve bunu başarmak için benimsediği benzersiz pratik yaklaşımı için Başkan Trump'a takdirlerini ifade ettiler.
 Şarku’l Avsat’ın BAE haber ajansı WAM'dan aktardığı haberde şu ifadeler yer aldı:
 “Bu tarihi diplomatik başarı Orta Doğu bölgesinde barışı artıracak. Bu adım üç liderin cesur diplomatik yaklaşımının ve vizyonunun bir delili olmasının yanı sıra, BAE ve İsrail'in bölgedeki büyük potansiyellerin yolunu açan yeni bir yol çizme cesaretinin bir kanıtı.” Ajansın haberine göre üç ülke şu anda birçok ortak güçlükle karşı karşıya ve bugün elde edilen tarihi başarıdan karşılıklı olarak yararlanacak.
 
Ayrıca haberde şu açıklamalar yer aldı:
 "BAE ve İsrail'den gelecek heyetler yatırım, turizm, doğrudan uçuşlar, güvenlik, iletişim, teknoloji, enerji, sağlık, kültür, çevre ve karşılıklı büyükelçilikler kurma ve diğer ortak öneme sahip alanlarla ilgili sektörlerde ikili anlaşmalar imzalamak için gelecek hafta bir araya gelecek."
 BAE, doğrudan ilişkilerin başlatılmasının ekonomik büyümeyi teşvik edeceğini ve teknolojik yeniliği artırarak halklar arasındaki ilişkileri güçlendirip, bölgenin kalkınmasına yol açacağını vurguladı.
 Söz konusu diplomatik adımın bir sonucu olarak, Başkan Trump'ın talebi ve BAE'nin desteğiyle İsrail, Trump'ın barış planına uygun olarak Filistin topraklarını ilhak etme planını askıya alarak çabalarını Arap ve İslam dünyasındaki diğer ülkelerle ilişkilerini güçlendirmeye odaklanacak. ABD, BAE ve İsrail, diplomatik başarılar elde etme inancıyla, üçlü anlaşmada belirtilenlere göre bu hedefe ulaşmak için birlikte çalışacaklar.
 BAE ve İsrail anlaşmaya göre yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı bir aşının üretilmesi ve geliştirilmesi ile ilgili işbirliğini artırarak hızlandıracak. Söz konusu çabalar, birlikte çalışarak bölgede dinleri ne olursa olsun herkesin hayatını kurtarmaya yardımcı olacak.
 Anlaşma, barışçıl diplomatik ilişkilerin başlamasıyla, Amerika'nın bölgedeki en güçlü ortaklarından ikisini bir araya getireceğini doğruladı. BAE ve İsrail, diplomatik, ticari ve güvenlik alanlarındaki işbirliğini genişletmek üzere Orta Doğu için stratejik bir gündem başlatmak üzere ABD'ye katılacak.
 ABD’nin yanı sıra BAE ve İsrail, bölgedeki tehditlere ve fırsatlara ilişkin benzer bir bakış açısını paylaşacak, diplomatik ortaklık, artan ekonomik entegrasyon ve güvenlik işbirliği yoluyla istikrarı teşvik etmeye yönelik ortak yükümlülükler söz konusu olacak. Söz konusu anlaşmanın BAE, İsrail ve bölge halkı için daha iyi bir yaşam sağlayacağı düşünülüyor.
 ABD ve İsrail, Başkan Trump'ın barış planını sunduğu 28 Ocak'ta Beyaz Saray'da düzenlenen kabul törenine BAE'nin katılımını övdü ve BAE tarafından yapılan destekleyici açıklamalardan dolayı takdirlerini dile getirdi.
 İki taraf, Filistin-İsrail çatışmasına adil, kapsamlı ve kalıcı bir çözüme ulaşmak için bu konudaki çabalarını sürdürecek. Barış planına göre tüm Müslümanlar Mescid-i Aksa Camii'ni ziyarete gelebilir ve burada namaz kılabilir. Ayrıca plana göre  Kudüs'teki diğer kutsal yerler tüm diğer inançlara mensup kişiler için açık kalabilir.
 
BAE Dışişleri Bakanlığı
Diğer taraftan, BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Birleşik Arap Emirlikleri, ABD ve İsrail bugün Filistin topraklarının ilhakını durduran bir anlaşmayı duyuruyor. Bu adım, Arap-İsrail ilişkilerinde büyük bir atılım ve bölgede barış ve istikrar için yeni ufuklar açan önemli bir diplomatik başarı." 
BAE’nin Dışişleri'nden Sorumlu Devlet Bakanı Dr. Enver Gargaş ise “BAE’nin söz konusu telefon görüşmesinden sonra varılan anlaşma ile İsrail’in Filistin topraklarını ilhak etme planlarını askıya almasını sağladığını ve bunun tarihi bir diplomatik başarı olduğunu” ifade etti. Ayrıca BAE'nin İsrail ile ikili ilişkilerin tamamen normalleştirilmesi yönündeki  anlaşmasının kardeş ve dost ülkelerle işbirliği içinde, doğrudan iletişim yoluyla bölgenin güvenliği ve istikrarı açısından etkili bir rol oynamasını sağlayacağına inandığını vurguladı. Gargaş açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
 "BAE, Filistin-İsrail ihtilafına çözüm bulmayı amaçlayan önceki bölgesel ve uluslararası çabaları geliştirmeye ve hassas bölgesel meseleleri ele alırken çok taraflı bir yaklaşımda her zaman olduğu gibi yapıcı ve olumlu bir rol oynamaya çalışıyor."
Gargaş, BAE’nin Arap Barış Grişimi’ne ve Filistin halkının başkenti Doğu Kudüs’le kendi bağımsız devletlerini kurma hakkına yönelik taahhüdüne sıkı bağlılığını doğruladı ve üçlü temasın birçok tıbbi, ekonomik, yatırım, turizm ve teknolojik alanda yeni bir işbirliği sayfası açarak tüm bölge halklarının refahını artıracağını belirtti. 
Gargaş açıklamasında, “Bu gelişmeler ışığında BAE, İsrailliler ve Filistinliler arasında doğrudan müzakerelere geri dönülmesi çağrısında bulunuyor, çünkü bu çatışmaya kalıcı bir çözüme ulaşabilecek tek taraf onlar” diye konuştu.
BAE'nin Washington Büyükelçisi Yusuf el-Uteybe, Washington'daki BAE Büyükelçiliği'nin internet sitesinde yayınlanan bir açıklamada, “Bugünkü açıklama, diplomasi ve bölge için bir zaferdir. Bu, Arap-İsrail ilişkilerinde önemli bir ilerleme. İlhak planlarının derhal durdurulmasını ve şiddetli bir tırmanma olasılığını durdurmayı sağlıyor. Arap Birliği ve uluslararası toplum tarafından desteklendiği için iki devletli bir çözümün uygulanabilirliğini ortaya koyuyor" ifadelerini kullandı.
BAE ve İsrail arasında gerçekleşmesi beklenen anlaşmalar şu şekilde:
 -Karşılıklı elçilikler açılması
 -Yatırım
 -Turizm
 -Doğrudan uçuşlar
 -Güvenlik ve iletişim
 -Teknoloji
 -Enerji
 -Sağlık
 -Kültür ve Çevre



ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi’nden Washington'da fırsatları gerçeğe dönüştürme toplantısı

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaret ortaklığının derinliğini vurguladı (Şarku’l Avsat)
ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaret ortaklığının derinliğini vurguladı (Şarku’l Avsat)
TT

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi’nden Washington'da fırsatları gerçeğe dönüştürme toplantısı

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaret ortaklığının derinliğini vurguladı (Şarku’l Avsat)
ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaret ortaklığının derinliğini vurguladı (Şarku’l Avsat)

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi dün Washington'da, her iki ülkede mevcut olan ekonomik ve yatırım fırsatlarını keşfetmek ve bunları gerçeğe dönüştürmek için bir grup seçkin yatırımcı ve üst düzey yöneticiyi ağırladı.

Bu etkinlik, ABD’nin başkenti Washington'da ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman'ı ağırladığı olağanüstü toplantıyla eş zamanlı gerçekleşti.

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi Başkanı Charles Hallab, Başkan Trump ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın himayesinde gerçekleştirilen ticaret görüşmelerin yanı sıra kurulan ortaklıklara ve yapılan anlaşmalara verilen olumlu tepkileri övdü.

The Olayan Group CEO’su ve ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi’nin Suudi tarafının başkanı Lubna Olayan, iki taraf arasındaki ekonomik ilişkilerin derinliği ve mirası hakkında konuştu. Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ticaret ortaklığı ve ikili ilişkilerin daha derin bir örneği olmadığını vurguladı.

Dün Beyaz Saray'da gerçekleşen önemli görüşmeye ve Suudi Arabistan’ın daha fazla yatırım yapmaya hazır olduğuna değinen Olayan, “Veliaht Prens bu sabah, Suudi Arabistan’ın ABD'ye büyük kısmı yeni ve gelişmekte olan teknolojilere olmak üzere 1 trilyon dolara kadar yatırım yapacağını duyurdu. İki ülke arasındaki ilişkilerin neredeyse her sektörü, endüstriyi, tüketim mallarını, kültürü ve güvenliği kapsıyor ve gelecek yapay zeka (AI), ileri üretim ve sivil nükleer iş birliği gibi yeni ufuklara doğru ilerliyor” ifadelerini kullandı.

Aile mirası

Kendisini bu ortaklığa bağlayan aile mirasına ve şahsi bağlara dikkati çeken Olayan, “ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi eş başkanı olarak bu görevi üstlenmekten büyük onur duyuyorum. Şahsi olarak, babam Suleyman el-Olayan, George Shultz (eski ABD Dışişleri Bakanı) ile birlikte konseyin Suudi tarafının ilk eş başkanıydı. Onların çabaları, iki ülke arasındaki ticari yapının ve ikili ilişkilerin şekillenmesine yardımcı oldu” şeklinde konuştu.

rgthy
Dün ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi tarafından düzenlenen etkinlikten bir kare (Şarku’l Avsat)

Lubna Olayan, 1980'lerin ortalarından itibaren babasının asistanı olarak ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi’nin faaliyetlerine bizzat katıldığını, araştırma ve çalışmalar yürüttüğünü, 1993 yılında kurulan konseyin ‘iki ülke arasında özel sektör yatırımlarını ve ortaklıkları teşvik etmek için özel olarak kurulmuş ilk ve tek kurum’ olduğunu belirtti.

Kral Abdulaziz bin Abdurrahman ile Başkan Franklin Roosevelt'in USS Quincy gemisinde yaptıkları görüşmenin 80. Yıldönümü olduğunu hatırlatan Olayan, “Bu görüşme, stratejik ortaklığın temellerini attı ve ABD’nin 90 yıldır savunma, petrol ve finans alanlarından tıbba ve hatta Saudi Aramco'nun kuruluşuna kadar Suudi Arabistan üzerinde güçlü bir etkiye sahip olduğunu vurguladı” diye ekledi.

Fraser: Umut vaat eden fırsatların keşfedilmesi

Konuşmasının sonunda konseyin bu özel ilişkiyi güçlendirmedeki rolünü vurgulayan Lubna Olayan, özellikle Citigroup CEO'su ve ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi ABD Eş Başkanı Jane Fraser ile çalışmayı sabırsızlıkla beklediğini belirtti. Riyad'da yönettiği grubun bölgesel ofisinin açılışını duyuran Jane Fraser, dinleyicilerden büyük alkış aldı.

Fraser, “Bu önemli bölge ofisi Afrika ve Ortadoğu'nun yanı sıra Asya'nın bazı bölgelerini de kapsıyor. Bunun, Suudi Arabistan’ın bölgedeki ve ABD’nin güçlü bir ortağı olarak artan rolünü ve önemini yansıttığına inanıyorum” dedi.

Lubna Olayan ile birlikte önlerindeki görevin özüne değinen Fraser, “Yeni atanan eş başkanlar olarak misyonumuzu net bir şekilde görebiliyoruz. Bunlar hırsı yetenekle birleştirmek, ABD’li ve Suudi liderleri ile iş dünyası arasında köprü olmak ve sermaye, fikirler ve altyapıyı gerçek bir etkiye dönüştürmektir” ifadelerini kullandı. İki ülke arasındaki yatırım koridorunun ‘her geçen gün daha da güçlendiğini’ vurgulayan Fraser, büyük sermaye akışının olduğu yeni sektörlere dikkati çekerken “Ama en öncelikli olan ileri teknolojili endüstriler” diye vurguladı.

Teoriden pratiğe geçişe değinen Fraser, “Şu an bizi en çok heyecanlandıran ‘ya olursa?’ sorusundan ‘sırada ne var?’ sorusuna geçmek. Ortam olgunlaşmış durumda. Suudi Arabistan bir vizyona sahip, kaynakları var ve fırsatlar artık ufukta değil masamızda duruyor. Bunları birlikte hayata geçirmek hepimizin ortak sorumluluğu” diye konuştu.


Muhammed bin Selman - Trump ve sınırsız ortaklık

Salı günü Beyaz Saray'ın Güney Bahçesi'nde ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman için düzenlediği karşılama töreninden (AFP)
Salı günü Beyaz Saray'ın Güney Bahçesi'nde ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman için düzenlediği karşılama töreninden (AFP)
TT

Muhammed bin Selman - Trump ve sınırsız ortaklık

Salı günü Beyaz Saray'ın Güney Bahçesi'nde ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman için düzenlediği karşılama töreninden (AFP)
Salı günü Beyaz Saray'ın Güney Bahçesi'nde ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman için düzenlediği karşılama töreninden (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın dün Beyaz Saray’da düzenlenen olağanüstü resepsiyonda yaptıkları açıklamalar, iki ülke arasındaki ‘sınırsız ortaklığı’ güçlendirme konusundaki kararlılıklarını teyit etti. Başkan Trump, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ı, ikinci başkanlık dönemi sırasında Washington’ı ziyaret eden herhangi bir konuğa gösterilen en üst düzey resepsiyonla sıcak bir şekilde karşıladı.

Trump, F-16 ve F-35 savaş uçaklarının uçuş gösterisi ve ABD Deniz Piyadeleri’nin gösterisini içeren protokol törenlerinin ardından, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile düzenlediği ortak basın toplantısında, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz'e büyük saygı duyduğunu ve Veliaht Prens'in ‘uzun zamandır çok saygı duyulan ve çok değerli bir dost’ olduğunu söyledi.

Toplantıda her iki taraf da yatırım, savunma, yapay zeka (AI) ve elektronik çipler gibi alanlarda geniş ufukların açılmasına odaklanılırken Veliaht Prens Muhammed bin Selman, iki taraf arasındaki ilişkinin ‘yerine konulamaz’ olduğunu söyledi.

İlişkinin doksan yıl önce kurulduğunu hatırlatarak, bunun ‘siyasi ve ekonomik çabalarımız ve güvenliğimiz için çok önemli’ olduğunu ekledi.

Suudi Arabistan daha önce ABD’ye 600 milyar dolarlık yatırım yapma planını açıklamıştı. Bu rakamın 1 trilyon dolara ulaşabileceğini belirten Veliaht Prens, bu konuda ‘ilerlemeye devam etme’ niyetini vurgulayarak “Sınır yok. Bu yüzden elimizdeki tüm fırsatları değerlendirerek ilerliyoruz” dedi.

İki taraf geniş kapsamlı bir savunma anlaşması imzalamaya yaklaşırken ABD Başkanı Trump, Riyad'a F-35 savaş uçaklarının satışını onayladığını açıklarken Suudi Arabistan ile sivil nükleer anlaşma yapılabileceğinin sinyalini verdi.

Ortadoğu’daki meselelere dair ise ABD Başkanı Trump, Suudi Arabistan’ın ‘Suriye'nin muazzam ilerlemesindeki’ çabalarını övdü. Veliaht Prens Muhammed bin Selman ise Trump’ın dünya barışını sağlama çabalarını takdir ettiğini belirtti.

Trump, Filistin-İsrail çatışmasıyla ilgili sorulan bir soruya verdiği yanıtta, barış anlaşmalarının kapsamını genişletmeyi istediğinin altını çizerken görüşmelerde iki devletli çözüm konusu ele alındı. Suudi Arabistan Veliaht prensi ise bölgede barışı sağlamak için iki devletli çözüme giden net bir yol izlenmesi gerektiğini vurguladı.

Veliaht Prens, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ortadoğu'daki tüm ülkelerle iyi ilişkiler kurmanın önemli olduğuna inanıyoruz, ancak iki devletli çözüme giden net bir yolun izlenmesini de sağlamak istiyoruz.”

Muhammed bin Selman, Trump’a hitaben şöyle devam etti:

“Sayın Başkan bugün sizinle sağlıklı bir görüşme gerçekleştiriyoruz ve bunu mümkün olan en kısa sürede gerçekleştirmek için doğru koşulları yaratmak üzere çalışacağız.”


Kral Selman Bahreyn Kralı'ndan bir mektup aldı

Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Riyad'daki Bahreyn Büyükelçisi'nden gelen mesajı alıyor, (SPA)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Riyad'daki Bahreyn Büyükelçisi'nden gelen mesajı alıyor, (SPA)
TT

Kral Selman Bahreyn Kralı'ndan bir mektup aldı

Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Riyad'daki Bahreyn Büyükelçisi'nden gelen mesajı alıyor, (SPA)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Riyad'daki Bahreyn Büyükelçisi'nden gelen mesajı alıyor, (SPA)

Kral Selman bin Abdülaziz, Bahreyn Kralı Hamad bin İsa el Halife'den iki ülke arasındaki ikili ilişkilerle ilgili bir mektup aldı.

Mektup, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan adına, yardımcısı Mühendis Velid El-Hureyci tarafından dün Riyad'daki Bakanlık merkezinde, Bahreyn'in Suudi Arabistan Büyükelçisi Şeyh Ali el Halife ile yapılan görüşme sırasında alındı.

Görüşmede, iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ele alınarak, ilişkilerin her alanda güçlendirilmesi ve geliştirilmesinin yolları müzakere edildi.